Tất nhiên, việc bạn có được đi tảo mộ hay không còn phụ thuộc vào phong tục địa phương và quan niệm của gia đình, chỉ cần người lớn tuổi đồng ý và không có quy định nào trong phong tục địa phương là bạn có thể đi tảo mộ.
Bốn loại người sau đây không được xuống mộ trong tiết Thanh minh:
Em bé không đi tảo mộ
Có 3 lý do khiến trẻ sơ sinh không đi tảo mộ được: đi tảo mộ mồ mả mất nhiều thời gian, một số mộ nằm ở nơi hoang vu, thậm chí phải leo núi nên việc đưa cháu bé không thuận tiện; thứ hai, mức độ miễn dịch cơ thể của bé thấp, quá trình ở khu mồ có thể bị nhiễm lạnh; Lăng mộ là nghi lễ thờ cúng tổ tiên, để duy trì sự trang nghiêm, bé có khả năng tự chủ kém và có thể quấy khóc. Các vùng khác nhau có tiêu chuẩn nhận thức khác nhau đối với trẻ sơ sinh, theo thông tin liên quan, người dưới 5 tuổi không được đi tảo mộ, việc đưa trẻ đi tảo mộ là một gánh nặng.
Phụ nữ có thai không đi tảo mộ
Nnguyên nhân khiến phụ nữ có thai được đề cập riêng chủ yếu là do hiện tượng phụ nữ đi tảo mộ đã bắt đầu xuất hiện trong những năm gần đây. Có hai nguyên nhân khiến bà bầu không đi tảo mộ: một là do thai nghén và thể lực có vấn đề, đi tảo mộ là hoạt động thể lực lâu, có thể ảnh hưởng đến thai nhi; thứ hai, cảm xúc của phụ nữ tương đối mong manh, và họ có thể nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ trong chuyến thăm Người thân, sản phụ có thể suy sụp. Chính vì hai điểm trên mà có câu nói phụ nữ có thai không được tảo mộ, đó là xét từ góc độ cơ thể người phụ nữ mang thai.
Nếu phụ nữ mang thai đi tảo mộ thì phải làm hai việc: một là đảm bảo sức khỏe cho bản thân, tránh bị ngã, hai là kiềm chế cảm xúc, tránh xúc động mạnh ảnh hưởng đến thai nhi.
Con rể không được xuống mồ
Có hai lý do khiến con rể không đi tảo mộ: con rể thứ nhất không có quan hệ huyết thống trực hệ với dòng họ và không phải tảo mộ vào lễ Thanh minh. Thứ hai bị nghi ngờ tham gia vào công việc của gia đình vợ và có thể bị người khác đàm tiếu. Tất nhiên, nhập gia lại là chuyện khác, nhập gia thì có thể tảo mộ bình thường, con rể là người có trách nhiệm với những người lớn tuổi trong gia đình, còn việc đi tảo mộ để thờ là một điều tất nhiên.
Trong xã hội hiện đại, truyền thống con rể tảo mộ đang dần bị phá vỡ ở một số vùng. Chỉ cần những người lớn tuổi trong gia đình cảm thấy con rể có thể đi tảo mộ bình thường thì không có vấn đề gì, con rể đi tảo mộ là biểu hiện của sự tiến bộ và phát triển của xã hội.
Ba kiểu người kể trên là những người thường không đi tảo mộ, phong tục mỗi vùng miền khác nhau nên cũng không cần quá quan tâm. Hơn nữa, trong thời đại mới, cần phải có những ý tưởng mới, không thể bị những ý tưởng cũ làm cho lung lay.
Theo phong thủy tâm linh, ngày thanh minh là ngày con cháu làm tròn đạo hiếu với gia tiên. Ngày tưởng nhớ công lao các bậc sinh thành đã hi sinh và duy trì thế hệ con cháu mai sau. Trong ngày thanh minh, mọi người thường chuẩn bị lễ vật tươm tất như đèn, nhang, hoa quả để dâng lên gia tiên. Tất cả lễ vật được bày trí trước phần bia mộ người mất, cùng lời khấn vái mong tổ tiên phù hộ con cháu được bình an và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống. Lễ cúng vái này được nhiều người gọi là tảo mộ. Sau khi cúng vái, tàn nhang con cháu cùng nhau dọn dẹp sạch sẽ xung quanh ngôi mộ tổ tiên đã khuất. Tảo mộ trong tết thanh minh giúp con cháu nhớ đến cội nguồn, tổ tiên. Là ngày để các thế hệ con cháu sum vầy bên nhau, cùng nhau báo hiếu các bậc sinh thành đã khuất. Tết Thanh minh năm 2021 rơi vào ngày 23/2 Âm lịch Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí hàng năm và đã được người phương Đông coi là một lễ tiết quan trọng. 24 tiết khí bao gồm: Tiết Lập Xuân, Tiết Vũ Thủy, Tiết Kinh Trập, Tiết Xuân Phân, Tiết Thanh Minh, Tiết Cốc Vũ, Tiết Lập Hạ, Tiết Tiểu Mãn, Tiết Mang Chủng, Tiết Hạ Chí, Tiết Tiểu Thử, Tiết Đại Thử, Tiết Lập Thu, Tiết Xử Thử, Tiết Bạch Lộ, Tiết Thu Phân,Tiết Hàn Lộ, Tiết Sương Giáng, Tiết Lập Đông,Tiết Tiểu Tuyết, Tiết Đông Chí, Tiết Tiểu Hàn, Tiết Đại Hàn. Tiết Thanh minh đến sau ngày Lập xuân 60 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Ngày đầu tiên của tiết này được gọi là Tết Thanh minh. Năm nay ngày Lập xuân là 3/2/2021 nên Tết Thanh minh năm 2021 sẽ là ngày 4/4/2021 (tức ngày 23/2 Âm lịch). Trong ngày này, con cháu cùng hướng về tổ tiên, cội nguồn bằng cách tảo mộ, dọn dẹp ngôi mộ của người đã khuất. Tảo mộ trong ngày Tiết thanh minh Tảo mộ là hoạt động tiêu biểu nhất của tiết thanh minh và cũng là việc làm ý nghĩa nhất trong thời gian này. Tảo mộ là đi sửa sang lại các lăng mộ của tổ tiên, ông bà sao cho sạch sẽ. Theo đó thì trong ngày đi tảo mộ mọi người sẽ mang theo cuốc xẻng để dọn sạch cỏ dại, đắp lại mồ mã, phát quang sạch sẽ cho mộ. Đặc biệt phải kiểm tra xem mộ có bị tổ mối xông hay bị các loại động vật nhỏ đục khoét hay không. Vì đây thuộc trường hợp mộ kết, khá hung hiểm đối với phong thủy âm trạch nên cần phải được xử lý ngay. Sau đó mọi người có thể cúng và đọc văn khấn để thể hiện lòng thành kính và cầu xin những điều tốt đẹp cho gia đình. Ngoài mộ của ông bà tổ tiên thì người đi tảo mộ cũng thắp hương cho cả những ngôi mộ vô chủ không người thăm viếng. Mọi người cũng thường thắp hương cho cả thổ công, thổ địa và hương hồn xung quanh mộ ông bà khi đi tảo mộ để xin phép trong khi dọn dẹp và cầu bình an. |
- Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo.
Hồ Yên (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)