Có một câu nói cổ rằng “ngày đầu tiên của tháng 4 là ngày đáng sợ nhất”. Tại sao?

Mùa xuân đã qua và mùa hè đang tới, những con đường đầy hoa và màu xanh thẳm. Khi ngày đầu tiên của tháng 4 âm lịch đến, mùa xuân gần như đã kết thúc. Lúc này, thời tiết dần nóng lên, vạn vật xanh tươi, cành lá mọc um tùm, lượng mưa tăng ở nhiều nơi, khí hậu trở nên ẩm ướt.

Ngoài ra, người dân còn có câu nói rằng "ngày đầu tiên của tháng 4 là ngày đáng sợ nhất". Vậy câu này có nghĩa là gì? Điều gì sẽ xảy ra vào đầu tháng 4? Chúng ta hãy cùng xem người xưa nói gì.

Người xưa có câu "Tôi sợ nhất là đầu tháng Tư"

Trước hết, câu này có nghĩa là nếu trời mưa vào ngày đầu tiên của tháng 4 thì người nông dân sẽ rất lo lắng và sợ hãi. Câu nói này bắt nguồn từ văn hóa nông nghiệp truyền thống, chủ yếu ám chỉ rằng mưa vào đầu tháng 4 âm lịch sẽ ảnh hưởng xấu đến sự sinh trưởng và thu hoạch của cây trồng. Nguyên nhân là do mưa vào đầu tháng 4 thường có nghĩa là luồng không khí ấm và ẩm hoạt động mạnh, và sự di chuyển về phía bắc của áp cao cận nhiệt đới có thể diễn ra tương đối chậm, dẫn đến lượng mưa sau đó nhiều hơn.

Cụ thể, ngày đầu tiên của tháng 4 là thời điểm quan trọng để kết thúc vụ gieo trồng mùa xuân và mở đầu cho vụ thu hoạch mùa hè. Ngô và đậu nành ở phía bắc vừa mới nảy mầm, lúa sớm ở phía nam đã vào giai đoạn đẻ nhánh. Nếu hôm nay trời mưa, có thể sẽ có những ngày mưa liên tục trong tương lai, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của cây trồng và thậm chí gây ra thiệt hại do sương giá, dẫn đến giảm sản lượng. Hơn nữa, lúa mì cần đủ ánh sáng mặt trời trong thời kỳ sinh trưởng. Quá nhiều mưa sẽ khiến lúa mì bị thối và đổ, ảnh hưởng đến việc thu hoạch và bảo quản.

Ngoài ra, nếu trời mưa vào đầu tháng 4, thường báo hiệu sẽ có nhiều mưa hơn trong tương lai, có thể dẫn đến lũ lụt, cũng sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng và do đó ảnh hưởng đến vụ thu hoạch ngũ cốc hàng năm. Hơn nữa, khi gặp phải thời tiết như vậy, người nông dân cần luôn có sẵn đồ đi mưa để ứng phó với thời tiết mưa kéo dài.

Thứ hai, câu nói này không phải là không có căn cứ, mà có rất nhiều câu tục ngữ dân gian có thể giải thích câu nói này, như sau:

- Đầu tiên, nếu dòng nước bắt đầu chảy vào ngày đầu tiên của tháng 4, trời sẽ mưa trong 45 ngày.

Từ "moved the flow" trong câu này ám chỉ thời tiết mưa liên tục, không phải mưa phùn hay mưa rào. Câu này có nghĩa là nếu ngày mùng 1 tháng 4 âm lịch mà trời mưa thì 45 ngày tiếp theo có thể mưa liên tục, thậm chí có thể gây ra lũ lụt, không tốt cho sự sinh trưởng của cây trồng.

Người ta cho rằng ngày đầu tiên của tháng 4 âm lịch thường rơi vào thời kỳ từ Mưa ngũ cốc đến Đầu mùa hè, là thời kỳ chuyển tiếp của gió mùa Đông Á. Hoàn lưu khí quyển không ổn định, không khí lạnh và nóng thường xuyên va chạm, dễ xảy ra hiện tượng thời tiết cực đoan. Nếu ngày đầu tiên của tháng 4 có mưa liên tục thì báo hiệu đợt mưa tiếp theo có thể kéo dài, ảnh hưởng quan trọng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt.

- Thứ hai, nếu trời mưa vào ngày đầu tiên của tháng 4, nông dân sẽ phải chịu thiệt hại.

Câu tục ngữ này có nghĩa là nếu trời mưa vào đầu tháng 4 âm lịch thì thời tiết tiếp theo sẽ mưa, làm giảm năng suất các loại cây trồng như lúa và người nông dân sẽ phải gánh chịu hậu quả.

Cụ thể, tháng 4 âm lịch là thời kỳ cây trồng sinh trưởng mạnh, nhất là lúa ở miền Bắc đang vào giai đoạn quan trọng là trổ bông, trổ bông và đơm trái. Mưa quá nhiều sẽ khiến độ ẩm đồng ruộng quá cao, trở thành nơi sinh sôi của các loại mầm bệnh, sâu bệnh, dễ gây ra các loại bệnh như nấm cựa gà, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng lúa mì. Hơn nữa, mưa quá nhiều sẽ khiến lúa mì bị đổ, khiến việc thu hoạch trở nên khó khăn hơn và thậm chí phải thu hoạch lúa mì từ bùn, ảnh hưởng thêm đến vụ thu hoạch.

Ngoài ra, nếu trời mưa vào ngày đầu tiên của tháng 4, điều này thường báo hiệu lượng mưa tiếp theo sẽ lớn hơn, có thể dẫn đến lũ lụt. Tất cả những điều này sẽ gây đau khổ cho người nông dân của chúng ta.

- Thứ ba, nếu thời tiết tốt vào ngày đầu tiên của tháng 4, các cánh đồng sẽ có một vụ thu hoạch bội thu.

Câu tục ngữ nông nghiệp này có nghĩa là nếu ngày đầu tiên của tháng 4 âm lịch có nắng thì mùa màng trên đồng ruộng sẽ bội thu. ‌

Lý do là vì ngày đầu tiên của tháng 4 thường nằm giữa mùa mưa và đầu mùa hè, khi lúa mì đang vào thời kỳ trổ bông và thu hoạch. Cây rất cần ánh sáng để duy trì quá trình quang hợp và do đó tăng năng suất. Nếu thời gian này liên tục có mưa thì năng suất lúa mì sẽ bị cản trở. Vì vậy, một ngày nắng vào ngày đầu tiên của tháng 4 là tốt cho người nông dân và mùa màng. Đây cũng là lý do vì sao người ta thường nói “Mùng một mưa thì cả tháng đều mây, ngày một không mưa thì cả năm đều tốt”.

Có thể thấy, ngày 1 tháng 4 thích hợp cho những ngày nắng hơn là những ngày mưa, đó là lý do vì sao người nông dân sợ mưa.

Tóm lại, hôm nay là ngày đầu tiên của tháng 4. Theo dự báo thời tiết, nhiều nơi trời nắng, nghĩa là khả năng sản lượng lúa năm nay sẽ tăng cao, nông dân không phải lo lắng về việc thu hoạch mùa màng.

Vâng, đó là tất cả những gì tôi nói với bạn hôm nay về dự báo thời tiết cho ngày đầu tiên của tháng 4.

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)