Trong văn hóa thờ cúng của người Việt Nam, trên bàn thờ không thể thiếu bát hương, nó được coi là vật dụng quan trọng nhất và được coi là nơi tượng trưng cho ngôi nhà mà thần linh, tổ tiên về ngự.
Theo phong thủy dân gian, cốt là sự hội tụ linh khí trời đất, đặt cốt bát hương bên trong bát hương thờ giúp cho bát hương linh thiêng hơn và đúng phong thủy, giúp bát hương linh ứng, mang lại nhiều tài lộc, phú quý cho gia chủ.
Cốt bát hương gồm nhiều vật phẩm như bộ cốt thất bảo, gạo vàng thần tài chiêu tài, ngũ vị hương và tro.
Theo Phong thủy sư Tam Nguyên, bát hương (bát nhang, lô nhang) không có cốt cũng giống như người không có linh hồn, dẫn đến công việc làm ăn có thể suy kém, tài lộc hao hụt. Các bát hương đều cần phải có cốt bát hương. Nếu lập bát hương thờ tự không có cốt thì việc thờ tự theo quan niệm dân gian phong thủy sẽ không linh ứng, lời nguyện cầu không được linh nghiệm.
Cốt thất bảo bao gồm 7 món bảo vật quý của đất trời, quan trọng nhất trong bộ bốc bát hương - là biểu hiện tâm linh trên ban thờ, đặt trong bát hương giúp việc thờ cúng được linh thiêng, hướng tới tổ tiên, thần linh, gửi lòng thành kính vào cõi vô hình…
Trong tiếng Hán "Thất" là "bảy", "bảo" là bảo vật". 7 bảo vật hội tụ linh khí của Đất - Trời: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ (gồm thiếc vàng, thiếc bạc, ngọc, thạch anh, xà cừ (ngọc trai), mã não, san hô đỏ), kết hợp giúp loại bỏ âm khí, năng lượng xấu xâm nhập tới khu vực tâm linh thờ tự và gia đình.
Trong bộ cốt bát hương ngày nay còn có thêm một số vật phẩm khác như gạo vàng thần tài chiêu tài, ngũ vị hương và tro.
- Gạo vàng Thần Tài - một trong những pháp bảo trong phong thủy để nạp cốt các linh vật, tượng thần nhằm chiêu tài, tăng thêm oai lực, linh khí khi nạp cốt vào linh vật giúp chiêu tài, tăng cường vượng khí (ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch) người ta thường cho Gạo vàng Thần tài vào bát hương để tăng uy lực chiêu tài, nạp phúc và năng lực của Thần Tài).
- Gói bột Ngũ vị hương gồm các thảo mộc quế, hồi, đinh hương, xạ hương, thảo quả... có công hiệu kị tà, hóa sát, tẩy trừ uế khí và kích hoạt vượng khí.
- Tro rơm sạch bỏ vào bát hương giúp việc cắm hương dễ dàng, thuận lợi. Ngũ vị hương không thể thiếu trong bát hương – vì tro rơm kết hợp ngũ vị hương giúp tăng linh khí tốt hơn.
Ngoài ra còn có:
- Tờ Dị hiệu: Là một dạng phù dùng viết thông tin, tên, danh xưng của "chân linh" mà gia chủ thờ tự trong bát hương.
- Nụ trầm: Là món quà tinh túy của trời đất, có công hiệu cả tinh thần và tâm linh. Nụ trầm được dùng từ bột trầm hương cao cấp nén lại, có tác dụng xông khí cho bát hương trước khi nạp cốt, giúp tẩy bỏ tạp khí, thanh tịnh không gian.
Theo ông Tam Nguyên, bộ bốc bát hương các công ty phong thủy thường có đủ các nguyên liệu cần thiết (1 hộp cốt Thất Bảo, 1 hộp Gạo vàng Thần tài, 1 gói bột Ngũ vị hương, 1 nụ trầm và tờ Dị hiệu).
Trong văn hóa thờ cúng tâm linh của người Việt, khi thờ bát hương phải kèm theo cốt bát hương, cốt thất bảo bên trong.
Quan niệm dân gian, phong thủy cũng cho rằng, nếu bát hương không có cốt, hoặc nạp cốt giả thì không thể tụ khí, thờ cúng lâu dài được. Nếu bát hương không tụ được linh khí dẫn tới dễ bị năng lượng xấu xâm nhập, làm cho gia đạo xảy ra nhiều chuyện, công việc làm ăn không được suôn sẻ.
Do đó việc dùng cốt Thất bảo cho vào bát hương khi bốc bát hương, tức là bát hương có cốt thất bảo được ứng dụng khi thờ cúng, với mong cầu giúp bát hương được linh ứng, việc thờ cúng được linh thiêng, gia chủ được thần linh phù trợ.
Bộ bốc bát hương đầy đủ thường có bộ cốt bát hương và cốt thất bảo đặt bên trong. Bát hương có cốt chuẩn phong thủy được cho là sẽ linh ứng, mang lại cho gia chủ nhiều sức khỏe, tài lộc, phú quý…
Hiện cốt bát hương, cốt thất bảo được bán nhiều ngoài thị trường nên gia chủ cần tìm hiểu nơi bán hàng uy tín để chọn sản phẩm chất lượng cao.
Lưu ý:
Không mua bát hương được làm từ vật liệu bằng đá để thờ cúng trong nhà.
Gia chủ có thể tham khảo màu bát hương theo ngũ hành dưới đây để có thể lựa chọn màu bát hương phù hợp với gia đình mình:
Nếu gia chủ mệnh Kim thì nên ưu tiên mua bát hương có màu vàng, trắng. Bát hương có màu nâu đất hoặc vàng hoàng thổ cũng hợp với mệnh này.
Nếu gia chủ mệnh Mộc nên lựa chọn mua bát hương màu đen hoặc xanh nước biển. Bát hương xanh lá cây hoặc màu gỗ cũng được thích hợp với gia chủ mệnh Mộc.
Nếu gia chủ mệnh Thủy cần chọn mua bát hương màu đen, trắng hoặc xanh dương sẽ giúp rước lộc vào nhà, vận khí tốt lên.
Nếu gia chủ mệnh Hỏa nên mua bát hương có màu đỏ, cam, hồng, tím, xanh lá cây.
Cuối cùng, mệnh Thổ mua bát hương màu gì? Gia chủ có thể lựa chọn bát hương có màu đa dạng hơn như: màu đỏ, hồng, tím, nâu đất, vàng sậm.
Kích thước bát hương phải phù hợp với bàn thờ.
Gia chủ nên mua bát hương gốm sứ chính hãng, tránh mua phải hàng giả, hàng nhái.
* Thông tin chỉ mang tính tham khảo
Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)