Xu hướng sở hữu trường tư của các tập đoàn lớn tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, các tập đoàn lớn tại Việt Nam đang rót vốn mạnh vào giáo dục đại học tư nhân, tạo nên một xu hướng chưa từng có. Từ Vingroup, FPT, Phenikaa đến Nguyễn Hoàng Group và Sovico, các doanh nghiệp không chỉ sở hữu trường, mà còn kiểm soát chiến lược phát triển, cơ sở vật chất và định hướng đào tạo. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc nâng tầm chất lượng giáo dục, đồng thời mở rộng hệ sinh thái nhân lực chất lượng cao.

Trường Đại học FPT

Tập đoàn FPT do ông Trương Gia Bình làm Chủ tịch. Năm 2006, FPT bước vào thị trường giáo dục từ năm 1999 và chính thức vận hành Đại học FPT từ khoảng 2006, trở thành một trong những trường tư đầu tiên theo mô hình “đại học gắn doanh nghiệp”. FPT nắm quyền chi phối toàn bộ hoạt động quản trị, với PGS.TS Lê Trường Tùng giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng trường.

Về kết quả kinh doanh, mảng Giáo dục & Đầu tư của FPT – trong đó Đại học FPT là hạt nhân ghi nhận doanh thu 15.806 tỷ đồng năm 2023, tăng mạnh so với 10.398 tỷ đồng năm 2019. Doanh thu 2024 vượt 4.300 tỷ đồng, thăng hạng QS (top 101-200 về chất lượng giáo dục), mở chuyên ngành AI và an ninh mạng; tăng trưởng ổn định nhờ liên kết doanh nghiệp.

Trường Đại học VinUni

VinUni do Tập đoàn Vingroup đầu tư và nắm quyền kiểm soát toàn diện.

VinUni là dự án giáo dục đại học tư thục phi lợi nhuận quy mô lớn nhất từng được một doanh nghiệp triển khai tại Việt Nam, do Tập đoàn Vingroup đầu tư và nắm quyền kiểm soát toàn diện, không có cổ đông bên ngoài.

Được Thủ tướng phê duyệt chủ trương năm 2019 và tuyển sinh khóa đầu năm 2020, VinUni xây dựng theo mô hình “greenfield” – thành lập mới hoàn toàn – với định vị hướng đến nhóm đại học đẳng cấp thế giới. Chủ tịch Hội đồng trường là bà Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup.

Giai đoạn đầu Vingroup rót 6.500 tỷ đồng (3.500 tỷ xây dựng cơ sở vật chất, 3.000 tỷ cho học bổng và bù lỗ hoạt động), sau đó Chủ tịch Phạm Nhật Vượng tiếp tục cam kết bơm 9.300 tỷ đồng, nâng tổng vốn cam kết cho VinUni lên khoảng 15.800 tỷ đồng.

Hoạt động phi lợi nhuận nên trường không công bố lợi nhuận, nhưng theo báo cáo hợp nhất, mảng giáo dục (Vinschool + VinUni) đã mang về gần 6.000 tỷ đồng doanh thu năm 2024 – gấp gần 6 lần so với năm 2017.

Trường Đại học Phenikaa

Đại học Phenikaa tiền thân là Đại học Thành Tây (thành lập năm 2007), trường được Tập đoàn Phenikaa của GS.TS Hồ Xuân Năng mua lại năm 2017, đổi tên năm 2018 và chính thức tái xuất năm 2019 theo mô hình đại học tư thục phi lợi nhuận, với cam kết “tất cả nguồn thu tái đầu tư cho giáo dục và nghiên cứu”.

Chủ tịch Hội đồng trường là chính GS.TS Hồ Xuân Năng – đồng thời là Chủ tịch HĐQT Vicostone – người được truyền thông gọi là “giáo sư giàu nhất Việt Nam”.

Phenikaa đã rót 1.600 tỷ đồng giai đoạn 1 (2018–2020) để xây campus, phòng thí nghiệm và hạ tầng, đồng thời lập Quỹ Đổi mới Sáng tạo Phenikaa quy mô 1.000 tỷ đồng, nâng tổng cam kết cho “tổ hợp giáo dục – nghiên cứu” lên hơn 2.600 tỷ đồng.

Ở cấp độ tập đoàn, mảng giáo dục tăng trưởng với doanh thu đạt 665 tỷ đồng năm 2024, tăng 77% so với 2023; số sinh viên Phenikaa tăng 44% lên khoảng 26.000 và dự kiến 34.000 năm 2025.

Trường Đại học Intracom

Trường đại học Chu Văn An đã đổi tên thành Trường Đại học Intracom.

Mới đây, trường đại học Chu Văn An đã đổi tên thành Trường Đại học Intracom theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Trường Đại học Chu Văn An là Trường Đại học Tư thục được thành lập theo Quyết định năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ.

Tháng 8 năm 2021, Tập đoàn Ecopark đã đầu tư vào Trường đại học Chu Văn An và mở thêm cơ sở tại Khu đô thị Ecopark với thương hiệu EcoUni.Thông tin trên website của trường xác nhận tháng 07/2025, Intracom Group chính thức trở thành nhà đầu tư duy nhất của Trường Đại học Chu Văn An sau thương vụ M&A với Tập đoàn Ecopark.

Intracom Group hiện do ông Nguyễn Thanh Việt làm Chủ tịch.

Các trường đại học do Nguyễn Hoàng Group đầu tư

Chủ tịch HĐQT là ông Hoàng Quốc Việt.

Đại học Hoa Sen (HSU)

HSU là trường đại học tư gắn với mô hình quốc tế hóa, được Nguyễn Hoàng Group mua lại từ 2017–2018. Trường định vị ở nhóm sinh viên mạnh về kinh doanh, truyền thông và thiết kế. Hoa Sen hiện là nguồn doanh thu ổn định và quan trọng nhất của NHG.

Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU)

HIU được NHG mua lại và tái định vị từ năm 2015, trở thành “trường quốc tế đa ngành” với thế mạnh đặc biệt ở khối sức khỏe, y – nha – dược. Hồng Bàng đóng vai trò đầu tàu học thuật trong hệ sinh thái, vừa tạo thương hiệu vừa duy trì doanh thu lớn hàng năm.

Đại học Gia Định (GDU)

Gia Định được NHG mua lại khoảng 2019 và tái cấu trúc theo chiến lược “đại học đại chúng – học phí hợp lý”. Trường tập trung tuyển sinh quy mô lớn và đào tạo ứng dụng, tạo nên nguồn tăng trưởng mạnh về số lượng sinh viên. GDU giúp NHG mở rộng thị phần giáo dục bậc đại học.

Các trường đại học do Sovico đầu tư

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo hiện là Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Sovico.

Đại học Thái Bình Dương (TBD) được thành lập năm 2008 tại Nha Trang và chuyển sang “chủ mới” sau thương vụ tiếp nhận của Tập đoàn SOVICO.

Mối liên kết chiến lược giữa TBD – Vietjet – HDBank giúp sinh viên tiếp cận thực tập, học kỳ doanh nghiệp và cơ hội việc làm ngay khi ra trường, đồng thời mở rộng quy mô đào tạo nhân lực cho hệ sinh thái hàng không – dịch vụ mà SOVICO đang dẫn dắt.

Đại học Hòa Bình tại Hà Nội trở thành một thành viên của SOVICO từ năm 2015 và nhanh chóng được điều chỉnh theo mô hình “đại học ứng dụng – doanh nghiệp”.

Ngoài ra còn một số trường đại học thuộc sở hữu tư nhân như Văn Lang, CMC, Duy Tân, Hutech,...

Tập đoàn Sovico đầu tư vào lĩnh vực giáo dục với một loạt công ty, ngoài ra còn có các công ty của Duy Tân, Nova, Capella Holdings,...

K.Hoàng (Theo Thời Trang Vàng)