Cỏ mần trầu là một loại cỏ - cây thảo mọc hoang dại nhiều, có độ cao 15-90cm, có rễ mọc khỏe. Thân bò dài ở gốc, phân nhánh, sau mọc thẳng đứng thành bụi. Lá mọc so le, hình dải nhọn. Cụm hoa là bông xẻ ngón có 5-7 nhánh dài mọc tỏa tròn đều ở đầu cuống chung và có 1-2 nhánh xếp thấp hơn ở dưới, mỗi nhánh mang nhiều hoa. Quả thuôn dài, gần như có ba cạnh. Cây ra hoa từ tháng 3-11. Bộ phận dùng: Toàn cây Phân bố: Loài cổ nhiệt đới, mọc phổ biến ở nhiều nơi, thường gặp ở bờ ruộng, ven đường, bãi hoang.
Thu hái: vào mùa khô, rửa sạch, dùng tươi hay phơi khô.
1. Tác dụng của cỏ mần trầu với sức khỏe
Tác dụng: Thường được dùng trị cao huyết áp, lao phổi, ho khan, sốt âm ỉ về chiều, lao lực mệt nhọc, tiểu tiện vàng và ít một. Còn dùng cho phụ nữ có thai hỏa nhiệt táo bón, buồn phiền, động thai, nhức đầu, nôn mửa, tức ngực, sốt nóng. Cüng dùng uống trị mụn nhọt, các chứng nhiệt độc, trẻ em tưa lưỡi. Ở Trung Quốc, thường dùng chữa:
- Ðề phòng chứng viêm não truyền nhiễm;
- Thống phong
- Viêm gan vàng da
- Viêm ruột, lỵ
- Viêm niệu đạo, viêm thận, viêm tinh hoàn. Dùng ngoài trị đòn ngã tổn thương, cầm máu chó cắn.
2. Những công dụng chữa bệnh của cỏ mần trầu
- Chữa cao huyết áp: dùng toàn cây Cỏ mần trầu, rửa sạch cắt nhỏ, cân 500g, giã nát, thêm chừng 1 bát nước sôi để nguội, vắt lấy nước cốt, lọc qua vải, thêm chút đường, ngày có thể uống 1 lần sáng và chiều.
- Ðể phòng viêm não truyền nhiễm: Cỏ mần trầu 30g, dùng như trà uống trong 3 ngày, sau đó nghỉ 10 ngày uống tiếp 3 ngày nữa.
- Viêm gan vàng da: Cỏ mần trầu tươi 60g, rễ tổ k n đực 30g sắc uống.
- Viêm tinh hoàn: Cỏ mần trầu tươi 60g, thêm 10 cùi vải, sắc uống.
- Chữa cảm sốt nóng, khắp người mẩn đỏ, đi đái ít, dùng 16g Cỏ mần trầu phối hợp với 16g rễ Cỏ tranh, sắc nước uống.
3. Ngoài những công dụng của cỏ mần trầu trên nó còn là bài thuốc để chăm bà bầu
– Trị chứng cao huyết áp thai kỳ: Lấy cả cây, gồm rễ. Sau khi rửa sạch, thái nhỏ và cân đúng 50g. Lấy phần cỏ này đi giã nát và hòa với một bát nước sôi. Cuối cùng, vắt lấy nước trong để uống ngày 2 ngày. Vì cỏ đã có vị ngọt tự nhiên nên không cần thêm đường. Nhưng nếu thấy quá khó uống, có thể thêm chút đường.
– Trị động thai, táo bón, lo âu, nôn nghén, đau đầu hoặc tức ngực: Phơi cỏ mần trầu khô, ngày lấy 12 – 16g nấu với 500ml nước, còn lại 300ml và uống ngày 2-3 lần.
– An thai: 8g cỏ mần trầu, 8g cỏ tranh, vài lát gừng tươi, 1 nhánh sả và ít vỏ quýt. Tất cả đem rửa sạch và sắc lấy nước uống hàng ngày.
– Để sản dịch mau hết: Ngày sắc 50g cỏ mần trầu, lấy nước uống từ 2-3 lần để sản dịch mau hết và cơ thể sạch sẽ từ bên trong.
Ngoài ra, để chống rụng tóc như mưa sau sinh và chữa bệnh sa tử cung, người ta cũng dùng đến cỏ mần trầu.
4. Chữa một số bệnh ở trẻ nhỏ từ cây mần trầu
– Trị mụn nhọt, rôm sảy, nổi ban đỏ, tưa lưỡi: Lấy khoảng 120g cỏ mần trầu tươi rửa sạch, giã nát và vắt lấy nước cho trẻ uống. Nếu là cỏ khô, lấy 20g sắc với 400ml nước, còn 100ml và chia uống ngày 2 lần.
– Trị trẻ bị viêm da, vàng da: Lấy 60g cỏ mần trầu sắc lấy nước cho bé uống hoặc lấy nước tắm. Để tăng công hiệu, có thể tìm cây tổ kén đực (1 loài cây dó) khoảng 30g để sắc nước cùng.
– Trị trẻ bị sốt cao co giật: Lấy 120g cỏ mần trầu sắc với 500ml nước, còn lại 300ml. Sau đó thêm ít muối và cho bé uống liên tục trong vòng 12 tiếng đầu.
– Trị bé bị cảm, nóng sốt: Lấy 16g cho mỗi loại gồm cỏ mần trầu và cỏ tranh để sắc lấy nước cho bé uống.
Phòng ngừa viêm màng não truyền nhiễm: Mỗi ngày sắc khoảng 30g cỏ mần trầu và cho bé uống liên tiếp trong 3 ngày vào thời điểm dịch viêm màng não xuất hiện. Sau đó, cách 10 ngày lại cho bé uống với liều lượng tương tự.
– Trẻ đái dầm: Lấy 20g cỏ mần trầu, 20g mùi tàu, 20g rau ngổ, 10g cỏ sữa lá nhỏ đem rửa sạch và sắc cho bé uống sau bữa ăn chiều. – Trị độc trong, ghẻ lở, mẩn ngứa: Lấy 50g mần trầu tươi giã lấy nước cho bé uống ngày 2 – 3 lần.
– Trị viêm gan vàng da: Trẻ có dấu hiệu vàng da do viêm gan, lấy 50g cỏ mần trầu tươi, 20g rễ tổ kiến đực sắc lấy nước uống ngày 3 lần.
– Trị bong gân: Bé vui chơi, chạy nhảy bị té ngã, bong gân, lấy cỏ mần trầu giã nhỏ và đắp trực tiếp lên chỗ bị bong gân. Sau đó dùng vải sạch quấn lại. Sau khoảng 3 ngày trị, trẻ sẽ khỏi.
Lưu ý: Cần có sự tham khảo thêm của thầy thuốc
VD (Theo Giadinhvietnam.com)