Danh mục

Xyanua là gì? Thực phẩm nào chứa Xyanua? Cách nhận biết và sơ cứu ngộ độc Xyanua?

Thứ tư, 17/07/2024 15:41

Nhiều người sẽ rất bất ngờ khi biết Xyanua có trong nhiều loại thực phẩm quen thuộc. Nếu chẳng may bị ngộ độc Xyanua thì phải dùng thuốc giải càng sớm càng tốt.

Xyanua là gì?

Khi nhắc đến Xyanua, nhiều người sẽ cảm thấy sợ hãi khi đây là loại hóa chất được xếp vào nhóm cực độc nên rất nguy hiểm đối với sức khỏe. Thế nhưng, loại hóa chất này vẫn được dùng ở mức cho phép trong việc sản xuất giấy, dệt may, nhựa hay dùng để diệt sâu bệnh, sâu bọ.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Xyanua là gì?

Theo thông tin từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), Xyanua là một hóa chất cực mạnh, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng kể cả ở nhiều dạng hợp chất khác nhau. Xyanua có thể tồn tại ở thể khí không màu như hydro xyanua (HCN), xyanua clorua (CNCl) hoặc dạng tinh thể như kali xyanua (KCN), natri xyanua (NaCN).

Về mùi vị, Xyanua được mô tả là có mùi giống như "hạnh nhân đắng", nhưng đôi khi là không mùi, do đó rất khó có thể phân biệt được Xyanua với các hóa chất khác.

Xyanua còn được tìm thấy trong khói thuốc lá, khói đám cháy hay trong các sản phẩm dệt may, sản xuất giấy, nhựa, thuốc trừ sâu.

Các thực phẩm tự nhiên chứa Xyanua?

Trong tự nhiên Xyanua cũng được tìm thấy ở hơn 2.000 loài thực vật. Trong số này có các loại thực phẩm tự nhiên thường gặp như măng, sắn, hạt của các loại quả hạch như táo, mơ, đào, lê, mận, anh đào… Ở những cây này, xyanua liên kết với các phân tử đường dưới dạng glycoside cyanogen.

Bản thân các glycoside cyanogen tương đối không độc hại, tuy nhiên, chúng được chuyển hóa thành hydro xyanua độc hại trong đường ruột.

Trẻ nhỏ dễ bị tổn thương hơn và chỉ nhai một vài hạt của những loại cây này có thể gây ngộ độc xyanua. Nấu kỹ thực vật chứa xyanua trong nước sôi có thể làm giảm mức độ độc tính của chúng một cách hiệu quả.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Ngộ độc xyanua trong thực phẩm xảy ra chủ yếu khi chúng ta ăn sắn không được chế biến đúng cách. Nguyên nhân là trong sắn có chất nhóm xyanua. Khi hấp thụ vào cơ thể nó sinh ra acid xyanhidric (HCN) có độc tính cao gây ngộ độc. Chất độc có nhiều nhất ở vỏ sắn, hai đầu củ sắn và lõi sắn.

Cũng vì thế, theo ông, khi ăn sắn chúng ta thường phải cắt 2 đầu bỏ đi, bóc vỏ, ngâm trong nước sau đó mới mang đi luộc. Đặc tính của xyanua dễ tan trong nước.

Trong củ măng tươi cũng có chứa xyanua. Tuy nhiên, trong thực tế, ngộ độc sắn phổ biến hơn, thậm chí có người tử vong, ngộ độc măng rất ít. Lý do vì khi chế biến chúng ta thường ngâm, luộc măng rất kỹ, bỏ nước đi, muối chua… nên khi ăn hầu như không có ai bị ngộ độc, nếu có thì cũng nhẹ.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bộ Y tế, sắn, măng có chất độc là acid xyanhydric. Độc tố acid cyanhydric có cả trong sắn thường dùng và sắn cao sản nhưng trong sắn cao sản độc tố này cao gấp nhiều lần. Khi vào trong máu, độc tố làm cho các mô tế bào bị thiếu oxy, gây suy hô hấp nghiêm trọng.

Hiện nay ngộ độc sắn ít gặp hơn trước đây và tình trạng ngộ độc này thường gặp ở vùng sâu, vùng xa. Người bị ngộ độc do ăn phải sắn rửa và ngâm không kỹ, ăn cả vỏ hoặc luộc sắn còn cả vỏ. Nếu bóc vỏ sắn và ngâm nước trước khi luộc thì chất độc sẽ mất đi.

Dấu hiệu nhiễm độc Xyanua?

Xyanua khi tiếp xúc sẽ hấp thu nhanh vào cơ thể và ức chế nhanh hệ hô hấp, hệ thần kinh, do đó nó có thể gây nguy hiểm tính mạng ngay cả khi chỉ tiêu thụ một liều lượng rất nhỏ.

Mức độ nguy hiểm do ngộ độc Xyanua sẽ phụ thuộc vào lượng Xyanua mà cơ thể tiếp xúc, cũng như lộ trình và thời gian tiếp xúc. Việc hít phải khí Xyanua sẽ nguy hiểm nhất, đồng thời nuốt và uống phải Xyanua cũng sẽ gây ngộ độc.

Khi Xyanua đi vào cơ thể con người, chất độc này sẽ ngăn các tế bào trong cơ thể sử dụng oxy, từ đó các tế bào sẽ chết dần và có hại cho tim, não hơn hết.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Khi bị ngộ độc Xyanua, nạn nhân thường trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn đầu tiên là kích động, thở gấp, lú lẫn và cảm thấy kích động. Tiếp theo, nạn nhân sẽ khó thở, co giật và huyết áp giảm. Cuối cùng, nạn nhân sẽ bị hôn mê sâu, trụy tim, mất phản xạ và có thể dẫn đến tử vong.

Con người có thể nhiễm Xyanua khi tiếp xúc ở lượng nhỏ do hít phải, tiếp xúc qua da hay ăn phải thực phẩm, những dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua diễn ra trong vài phút bao gồm đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thở gấp, nhịp tim đập nhanh, cơ thể yếu ớt, bồn chồn.

Nhận biết người nhiễm Xyanua

Ảnh hưởng sức khỏe do tiếp xúc với Xyanua ở mức độ cao có thể bắt đầu sau vài giây đến vài phút. Một số dấu hiệu và triệu chứng của phơi nhiễm bao gồm:

Yếu người, đờ đẫn, bồn chồn.

Đau đầu.

Buồn nôn/cảm giác đau bụng.

Nhịp tim nhanh hay chậm.

Thở nhanh hay chậm.

Thở hổn hển và khó thở.

Mất ý thức, hôn mê.

Co giật.

Tổn thương phổi.

Tim ngừng đập.

Suy hô hấp và dẫn đến tử vong.

Mức độ nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe phụ thuộc vào con đường và thời gian tiếp xúc, liều lượng và dạng Xyanua.

Nếu nạn nhân sống sót sau khi bị ngộ độc thì vẫn bị những tổn thương về não, tim và thần kinh.

Cách sơ cứu ngộ độc Xyanua?

Ngộ độc Xyanua được điều trị bằng thuốc giải độc đặc hiệu và chăm sóc y tế hỗ trợ tại bệnh viện hoặc bởi nhân viên cấp cứu đã được đào tạo. Điều quan trọng nhất là nạn nhân phải được điều trị y tế càng sớm càng tốt. Bệnh nhân thường được thở oxy.

Thuốc giải độc cho ngộ độc Xyanua hữu ích nhất nếu được dùng càng sớm càng tốt sau khi tiếp xúc. Hai loại thuốc giải độc (natri nitrit và natri thiosulfate) thường được sử dụng để ngăn chặn tác động của ngộ độc xyanua nghiêm trọng. Các loại thuốc khác có thể cần thiết để kiểm soát các ảnh hưởng bổ sung tới sức khỏe của Xyanua chẳng hạn như co giật.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Những người gặp các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng cần được chăm sóc tích cực tại bệnh viện, đặc biệt là những người đã hôn mê. Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng có thể dẫn đến tử vong.

Đồng thời, bạn nên cần cẩn thận sơ chế kỹ trước khi tiêu thụ những thực phẩm tự nhiên được chuyên gia cảnh báo là có chứa Xyanua.

Tường San (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/xyanua-la-gi-t.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/xyanua-la-gi-thuc-pham-nao-chua-xyanua-cach-nhan-biet-va-so-cuu-ngo-doc-xyanua-vz99107.html

Tin được quan tâm

Ngành học đang thiếu 200 ngàn nhân sự, lương gần 200 triệu/tháng nhưng điểm chuẩn chỉ cần 8 điểm/môn

Học ngành gì để khi ra trường có mức thu nhập cao, ổn định luôn là nỗi trăn trở chung của học sinh và các...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Diện mạo hiện tại của con trai Jennifer Phạm và Quang Dũng khiến ai cũng choáng

Bảo Nam - con trai Jennifer Phạm và Quang Dũng khiến ai cũng choáng về ngoại hình của mình.
Chuyện làng sao 2 ngày, 17 giờ trước

Bill Gates: Đây là ba ngành học có tương lai nhất!

Bill Gates được biết đến là người bỏ học nổi tiếng nhất Harvard. Năm 1975, ông “từ bỏ” một trong những trường đại học hàng...
Kiến thức 3 ngày, 24 giờ trước

Nếu những sinh vật này không biến mất thì con người có thể đã không xuất hiện trên trái đất

Con người là sinh vật thông minh duy nhất trên trái đất từ ​​lâu, chúng ta đã suy nghĩ về việc chúng ta đến từ...
Kiến thức 2 ngày, 24 giờ trước

Quế Anh bị chê kém duyên khi giật mic của đại diện Campuchia

Tại Miss Grand International 2024, Quế Anh đã gây chú ý không phải vì màn trình diễn, mà bởi hành động giật mic kém tinh...
VIDEO 3 ngày, 19 giờ trước

Đại gia Cao Toàn Mỹ hiện ra sao sau vụ kiện chấn động với Hoa hậu Trương Hồ Phương Nga?

Gần 10 năm sau vụ kiện Hoa hậu Trương Hồ Phương Nga gây chấn động làng giải trí Việt thời đó, cái tên Cao Toàn...
Chuyện làng sao 20 giờ, 21 phút trước

Tin cùng mục

Một phát hiện bất ngờ từ Đại học Harvard: Những người thức dậy vào thời điểm này buổi sáng có khả năng sống lâu hơn những người khác 20 năm!

Trong cuộc sống hiện đại bận rộn, chúng ta luôn tìm kiếm chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa dẫn đến sức khỏe và tuổi...
Chăm sóc sức khỏe 20 giờ, 43 phút trước

Loại thực phẩm này có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm trí não! Nếu không muốn già đi và mắc chứng mất trí nhớ, bạn nên dừng lại

Chế độ ăn uống không khoa học có thể ảnh hưởng đến trí não. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Chăm sóc sức khỏe 20 giờ, 56 phút trước

3 đặc điểm con cái bất hiếu ngay từ nhỏ, cha mẹ cần lưu tâm nếu không muốn hỏng cả tương lai

Tính cách của trẻ giống như một hạt giống, chứa đựng tiềm năng phát triển trong tương lai. Để vun trồng một tương lai tốt...
Chăm con 21 giờ, 57 phút trước

Ai sống lâu hơn, người đi nhanh hay người đi chậm? Đi bộ kiểu này có thể tăng tuổi thọ thêm 15 - 20 năm

Đối với người lớn tuổi, đi bộ có vẻ là cách phù hợp nhất để duy trì sức khỏe. Một mặt, đi bộ tương đối...
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 19 giờ trước

Không phải Nhật Bản, đây mới là quốc gia có dân sống thọ nhất thế giới dù họ có số giờ làm việc nhiều nhất thế giới

Khi nói đến quốc giá có dân số sống thọ nhất, nhiều người sẽ nghĩ đó là Nhật Bản. Tuy nhiên, trong những năm gần...
Chăm sóc sức khỏe 3 ngày, 8 giờ trước

Tại sao phụ nữ sau khi sinh thường phải ở cữ? Tôi có thể tắm trong thời gian ở cữ không?

Tục lệ "ở cữ" sau khi sinh đã tồn tại hàng thế kỷ, và ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là trong các...
Chăm sóc sức khỏe 4 ngày, 16 giờ trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 9/10/2024 của 12 con giáp: Tuổi Mùi có cơ hội tốt để gặt hái thành công

Cùng xem tử vi dự đoán gì về cuộc sống, vận mệnh, tình duyên... của 12 con giáp trong ngày 9/10/2024.
Đời sống số 8 giờ, 12 phút trước

Thiên An nghi vấn có người yêu mới sau 3 năm chia tay Jack, danh tính gây tò mò

Nghi vấn Thiên An có người yêu mới khi công khai nắm tay nửa kia cực tình cảm.
Chuyện làng sao 9 giờ, 28 phút trước

Loại nấm có khả năng phát sáng huyền ảo

Bạn sẽ không bao giờ tin rằng trên đời này có một loại nấm có thể phát sáng.
Kiến thức 11 giờ, 50 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Điều đầu tiên bạn nhìn thấy là gì? Hãy kiểm tra xem ưu điểm bẩm sinh của bộ não bạn là gì

Cùng nhìn vào bức ảnh dưới đây và cho biết đâu là hình ảnh đầu tiên bạn nhìn thấy. Đáp án sẽ nói cho bạn...
Đời sống số 12 giờ, 11 phút trước

Hóa ra gan heo xào đơn giản như vậy, muốn mềm, mịn, thơm và không tanh thì hãy nhớ 3 mẹo này

Nói đến gan heo xào, nhiều người thích ăn nhưng khi đến lượt nấu thì lại không làm được. Không những có mùi nồng, lại...
Địa chỉ ăn ngon 12 giờ, 28 phút trước

Bà lão U75 ở Hậu Giang cưới trai tân kém 22 tuổi tiết lộ cách giữ chồng, chị em tò mò xin bí quyết

Câu chuyện tình yêu lệch tuổi (nàng 73 - chàng 51) nổi tiếng ở khu Ngã Bảy (Hậu Giang) không còn quá xa lạ với...
Kiến thức 13 giờ, 30 phút trước

Đây là loài hoa siêu thơm lại dễ trồng, có công dụng thần kì giúp nam giới trong 'chuyện ấy'

Hoa nhài bấy lâu nay vẫn được sử dụng để uống trà hoặc bào chế thành các sản phẩm cải thiện sức khỏe cho nam...
Kiến thức 13 giờ, 30 phút trước

Vân Hugo sở hữu căn biệt thự 200m2, góc nào cũng sang chảnh hết nấc

Biệt thự của Vân Hugo khiến dân tình phải trầm trồ vì sự xa hoa và tinh tế.
Nhà Sao 13 giờ, 30 phút trước

Hoa hậu Quế Anh lộ diện mạo kém sắc, lép vế so với các đối thủ

Đại diện Việt Nam tại Miss Grand International 2024 - Hoa hậu Quế Anh để lộ gương mặt kém sắc qua camera thường của cánh...
VIDEO 13 giờ, 31 phút trước

Du lịch lễ hội đặc sắc tại xứ sở chùa Vàng Thái Lan

Thái Lan đang là điểm đến thu hút rất nhiều khách du lịch vì có nhiều hoạt động giải trí thú vị cũng như những...
Du lịch nước ngoài 13 giờ, 19 phút trước