Mỗi khi thời tiết giao mùa, không ít người cảm thấy đau nhức, mệt mỏi, nặng nề toàn thân. Thay vì tìm đến thuốc men, nhiều gia đình Việt vẫn giữ thói quen dùng bạc hay trứng gà để đánh gió. Phương pháp dân gian này tồn tại hàng trăm năm, nhưng ít ai biết cơ chế đằng sau lại có liên quan đến cả y học cổ truyền lẫn khoa học hiện đại.
Mỗi khi thời tiết thay đổi, nhiều người lại thấy cơ thể đau mỏi, ê ẩm. Không ít gia đình chọn cách đánh gió bằng bạc hoặc trứng gà (Ảnh minh họa)
Theo quan niệm Đông y, khi cơ thể bị "cảm", tà khí xâm nhập qua da gây cản trở lưu thông khí huyết, dẫn đến triệu chứng đau mỏi. Đánh gió bằng vật kim loại như bạc hoặc bằng lòng đỏ trứng gà được tin là giúp khai thông lỗ chân lông, đẩy gió độc ra ngoài, từ đó làm giảm cảm giác nhức mỏi. Hình ảnh những vết bầm đỏ sau khi đánh gió được xem là dấu hiệu tà khí đã được giải tỏa.
Ngoài phương pháp đánh gió, cạo gió, thầy thuốc y học cổ truyền còn có thể sử dụng kỹ thuật xoa bóp, day, lăn, miết, bấm… hoặc giác hơi lên vùng lưng trong những trường hợp bệnh lý tương tự cũng đạt hiệu quả như cạo gió.
(Ảnh minh họa)
Ở góc nhìn khoa học, việc ma sát bạc hoặc trứng gà lên da thực chất tạo ra hiệu ứng massage, giúp tăng tuần hoàn máu dưới da, làm giãn mạch và giảm co cứng cơ.
Khi cơ thể mệt mỏi sẽ sản sinh nhiều khí lưu huỳnh, bạc tiếp xúc với khí này sẽ tạo thành hợp chất màu đen (Ag₂S). Mức độ bạc xỉn màu càng đậm, người ta tin rằng cơ thể càng nhiều độc tố, càng yếu mệt. Trong quá trình cạo gió, bạc được cho là "hấp thu" phần khí độc đó, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.
Ngoài ra, bạc vốn có tính kháng khuẩn, khử trùng. Đó là lý do từ xa xưa, vua chúa hay dùng chén bát bạc để đựng thức ăn, và ngày nay bạc vẫn được ứng dụng trong nhiều sản phẩm bảo quản thực phẩm.
Bên cạnh bạc, trứng gà - thường là trứng luộc bóc vỏ lấy lòng trắng cũng được dùng phổ biến. Theo giải thích, khi cơ thể được đánh gió, lỗ chân lông sẽ giãn nở, dễ bị "khí độc" xâm nhập trở lại. Lòng trắng trứng có tác dụng "bịt kín" lỗ chân lông, giúp ngăn cản khí lạnh xâm nhập, đồng thời hấp thu phần nhiệt dư và độc tố trên bề mặt da.
Cạo gió hay đánh gió mang lại hiệu quả khi giúp cơ thể thoải mái hơn. (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, các bác sĩ cũng khuyến cáo đánh gió chỉ nên thực hiện ở mức độ nhẹ, không cạo quá mạnh để tránh tổn thương da, và không dùng thay thế hoàn toàn cho việc thăm khám y tế. Với những trường hợp đau nhức kéo dài, kèm theo sốt cao hoặc triệu chứng bất thường, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác.
Từ một thói quen dân gian, bạc và trứng gà đánh gió đã trở thành "bài thuốc" quen thuộc trong nhiều gia đình Việt. Tuy nhiên, sử dụng đúng cách và kết hợp chăm sóc y tế mới là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe an toàn.
Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)