Danh mục

'Thuốc quý' mọc dại ven đường: 3 loại rau đầy rẫy ở Việt Nam lại là 'thần dược' ít người biết đến

Thứ bảy, 26/04/2025 11:36

Nhiều loại rau dại mọc ven đường, vốn bị xem nhẹ và thậm chí bị nhổ bỏ, lại ẩn chứa những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Lương y Bùi Đắc Sáng (Hội Đông y Hà Nội) chia sẻ về 3 loại rau quen thuộc nhưng ít ai ngờ tới những lợi ích sức khỏe mà chúng mang lại.

"Người Việt nằm trên đống thuốc mà không biết" - câu nói quen thuộc này phần nào phản ánh thực tế về sự lãng phí nguồn dược liệu phong phú ngay trong đời sống hàng ngày. Thay vì tận dụng những "cây thuốc" mọc hoang, nhiều người lại bỏ qua, thậm chí còn loại bỏ chúng như những loại cỏ dại vô dụng. Các chuyên gia y học cổ truyền khẳng định, có những loại cây vừa là rau xanh, vừa là vị thuốc quý, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu biết cách sử dụng.

Dưới đây là 3 loại rau "thần dược" mọc dại ven đường, được Lương y Bùi Đắc Sáng khuyến cáo nên tận dụng làm thực phẩm hoặc sử dụng trong các bài thuốc dân gian:

1. Rau xuyến chi

Đến hẹn lại lên, mùa xuân là thời điểm rau xuyến chi phát triển mạnh mẽ, những mầm non xanh mướt vươn mình đón ánh nắng. Thay vì nhổ bỏ, hãy tận dụng phần non của loại rau này để chế biến thành những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng, đồng thời tận dụng những công dụng chữa bệnh tuyệt vời mà nó mang lại.

Rau xuyến chi, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như hoa đơn kim, đơn kim thảo, cúc áo, cương hoa thảo, tiểu quỷ châm, thích châm thảo, quỷ châm thảo, là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền. Theo Đông y, xuyến chi có vị đắng, tính bình, mang đến tác dụng thanh nhiệt, giải độc, khu phong, hoạt huyết, tan máu tụ. Không chỉ là một loại rau ăn, toàn bộ cây xuyến chi (trừ rễ) đều có thể được sử dụng để bào chế thuốc.

rau cúc tần, cỏ thài lài, rau xuyến chi, thuốc quý, thần dược, sức khoẻ

3 loại rau đầy rẫy ở Việt Nam lại là 'thần dược' ít người biết đến

Trong y học cổ truyền, xuyến chi được sử dụng trong các bài thuốc điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, viêm họng, viêm ruột thừa, viêm gan truyền nhiễm, viêm dạ dày – ruột, tiêu hóa kém, đau nhức xương khớp, và thậm chí cả sốt rét.

Nghiên cứu của y học hiện đại cũng chứng minh những công dụng tuyệt vời của xuyến chi. Thành phần flavonoid và polyynes trong cây có khả năng chống lại ung thư. Đặc biệt, xuyến chi là một trong 1200 loài thực vật được nghiên cứu có hoạt chất chống lại bệnh tiểu đường. Tinh dầu trong cây xuyến chi còn có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm và chống oxy hóa mạnh mẽ.

Tuy nhiên, cần lưu ý khi sử dụng xuyến chi để chữa bệnh, cần tuân thủ đúng liều lượng và cách sử dụng. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi dùng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

2. Cỏ thài lài

Cỏ thài lài trắng, hay còn gọi là rau trai trắng, cỏ chân vịt, là loại cây mọc hoang dại phổ biến ở những nơi ẩm ướt tại Việt Nam. Dù thường bị nhổ bỏ để trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao hơn, ít ai biết rằng thài lài lại là một loại rau và vị thuốc quý giá.

Phần lá và ngọn non của cây có thể dùng làm rau luộc hoặc nấu canh, mang đến hương vị thanh mát, dễ chịu. Trong y học cổ truyền, toàn bộ cây thài lài được thu hái quanh năm để làm thuốc, có thể dùng tươi hoặc phơi khô. Theo Đông y, thài lài trắng có vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh, tác dụng giải nhiệt, chống viêm, lợi tiểu, tiêu sưng.

rau cúc tần, cỏ thài lài, rau xuyến chi, thuốc quý, thần dược, sức khoẻ

Thài lài là vị thuốc hiệu quả trong việc điều trị cảm, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm họng, viêm amidan cấp, nhiễm trùng đường tiết niệu. Có thể dùng cây khô hoặc tươi, với liều dùng 30-40g, sắc thuốc uống. Kinh nghiệm dân gian còn sử dụng thài lài để trị viêm da có mủ, giải độc do rắn rết, bò cạp cắn, cũng như giảm sưng đau ở đầu gối và khớp xương bằng cách giã nát đắp lên vùng bị ảnh hưởng.

Y học hiện đại đã phát hiện ra nhiều hoạt chất quý trong cây thài lài, bao gồm α-glucosidase (chống tăng đường huyết), acid p-hydroxycinnamic (tăng khả năng kháng khuẩn), D-mannitol (giảm ho), cellulose, tro, protein, lipit, dẫn xuất phi protein, delphin, commelinin, flavocommelin, awobanin. Hạt cây còn chứa dầu béo.

Mặc dù là loại rau dễ kiếm và có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, cần lưu ý rằng thài lài có tính hàn. Do đó, những người có thể trạng lạnh bụng, tỳ vị hư hàn nên hạn chế sử dụng hoặc chỉ dùng một lượng nhỏ.

3. Rau cúc tần

Cây cúc tần, thường được trồng làm hàng rào ở vùng nông thôn Việt Nam, ít người biết rằng đây vừa là loại rau, vừa là vị thuốc quý. Cúc tần còn được gọi là rau đại bi, đại ngải, hoa mai não, lức ấn, băng phiến ngải.

Trong Đông y, cúc tần có vị đắng, tính mát, quy kinh vào phế và thận. Dân gian thường sử dụng cúc tần để chữa cảm mạo, sốt, tăng cường hệ tiêu hóa, kích thích ăn ngon miệng, cải thiện chứng bí tiểu, tiểu gắt, điều trị thấp khớp, đau nhức xương khớp, và giảm căng thẳng, mệt mỏi.

rau cúc tần, cỏ thài lài, rau xuyến chi, thuốc quý, thần dược, sức khoẻ

Nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng tinh dầu trong lá cúc tần chứa các thành phần như Camphor, borneol, limonen, cineol,... có khả năng tiêu diệt một số chủng vi nấm, vi khuẩn thường gặp như Candida albicans, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Microsporum gypseum,... Rễ cúc tần chứa chất ức chế tác nhân gây sưng phù khớp. Hoạt chất ꞵ-sitosterol và stigmasterol có thể điều trị tiểu đường và trung hòa nọc độc rắn.

Tuy nhiên, không nên lạm dụng cúc tần. Trước khi sử dụng cúc tần để điều trị bệnh, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả, tránh tương tác hoặc giảm tác dụng của các thuốc điều trị khác.

Tuấn Nguyễn (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Chính thức chốt mức lương thấp nhất 3.450.000 đồng/tháng thay thế mức lương cơ sở từ 1/1/2026, ai được hưởng lợi?

Sang đầu năm 2026 mức tối thiểu vùng mới được áp dụng, đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền...
Kiến thức 3 ngày, 17 giờ trước

Hạn mức rút tiền qua thẻ ATM chính thức thay đổi: Từ nay, 1 ngày người dân được rút tối đa bao nhiêu tiền?

Người dùng cần lưu ý thay đổi về thẻ ATM để việc rút tiền được diễn ra suôn sẻ.
Kiến thức 2 ngày trước

Sau 1/7/2025: Người dân ra đường không mang theo Căn cước/CCCD sẽ bị phạt 500.000 đồng và tạm giữ về đồn, có đúng không?

Kể từ nay, người dân đi ra đường không mang theo Căn cước/CCCD mà gặp cơ quan chức năng kiểm tra thì có thể bị...
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Đám tang diễn viên Ngọc Trinh: Gia đình xin mọi người đừng làm điều này, một nhân vật khóc nức nở

Những tấm bảng có nội dung đặc biệt được gia đình diễn viên Ngọc Trinh treo ở khu vực tang lễ.
Chuyện làng sao 3 ngày, 14 giờ trước

Từ bây giờ, công chức nghỉ việc sẽ không được hưởng chính sách theo Nghị định 178

Sau ngày 1/9, chế độ nghỉ việc theo Nghị định 178 đã chấm dứt, công chức chưa hoàn tất thủ tục sẽ không còn được...
Dòng sự kiện 2 ngày, 24 giờ trước

Những con giáp cảnh giác có tang lễ vào nửa cuối năm 2025

Sinh, lão, bệnh, tử là những điều ai cũng phải trải qua. Khi một thành viên trong gia đình trải qua mất mát, nỗi đau...
Đời sống số 3 ngày, 17 giờ trước

Tin cùng mục

Theo nghiên cứu Harvard: Trẻ thích làm 3 việc này thông minh hơn hẳn bạn cùng chang lứa, cha mẹ chớ dại mà ngăn cản con

Nghiên cứu từ Đại học Harvard chỉ ra ba hành vi góp phần giúp trẻ phát triển trí não vượt trội—khi trẻ yêu thích làm...
Chăm con 17 giờ, 46 phút trước

Các mốc khám thai 3 tháng đầu mẹ bầu tuyệt đối không được “quên”

Tam cá nguyệt đầu tiên của thai kỳ là giai đoạn “vàng” để kiểm tra sức khỏe mẹ bầu và tầm soát sớm dị tật...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 5 giờ trước

Bác sĩ cảnh báo: Uống nước kiểu này 'siêu độc' có thể gây đột quỵ và vô sinh

Thường xuyên uống nước kiểu này có thể gây rối loạn hormone, làm giảm chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng chức năng sinh sản, tăng...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 8 giờ trước

WHO cảnh báo loại thịt gây ung thư loại 1

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phân loại thịt chế biến, bao gồm xúc xích, là "chất gây ung thư nhóm 1", có...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 10 giờ trước

Người thường xuyên uống cà phê và người không uống cà phê, ai sống lâu hơn? Câu trả lời có thể khiến bạn ngạc nhiên

Cà phê có giúp bạn sống lâu hơn không? Nghiên cứu mới này có thể khiến bạn ngạc nhiên.
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 15 giờ trước

Có thể ăn cơm để qua đêm không? 4 loại thực phẩm này thực sự không nên để qua đêm!

Đôi khi bạn nấu quá nhiều cơm ở nhà, để lại rất nhiều cơm nguội thừa. Vậy nên bỏ cơm đi hay cất trong tủ...
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 16 giờ trước

Tin mới cập nhật

Theo Quy định mới, làm điều này liên quan đến Sổ đỏ có thể bị phạt lên đến 100.000.000 đồng

Theo nghị định mới, mức phạt có thể lên đến 100 triệu đồng nếu người dân vi phạm những điều này liên quan đến sổ...
Kiến thức 5 phút trước

Từ năm 2025, quy định mới về đèn xanh, đèn vàng: Người dân đừng chủ quan nếu không muốn bị phạt tới 20 triệu đồng

Từ năm 2025, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 đã có hiệu lực, mang theo nhiều thay đổi quan trọng về...
Tin trong ngày 8 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025: Lương hưu tăng lần 3 sau đợt tăng 15%, ai là người được hưởng lợi lớn nhất?

Sau khi được điều chỉnh tăng lương hưu 2 lần từ 1-7-2024, nhiều người sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng lương hưu lần thứ...
Kiến thức 20 phút trước

Một miền quê đáng sống ở Bắc Ninh, 'làng biệt thự' đẹp như phim

Tỷ lệ nhà biệt thự ở làng quê này ngày càng nhiều. Cơ sở hạ tầng nông thôn mới ngày càng hiện đại, đời sống...
Tin trong ngày 36 phút trước

Gửi tiền tiết kiệm ngân hàng nên dùng sổ tiết kiệm hay thẻ tốt hơn? Hóa ra chênh lệch lớn đến vậy, nhân viên ngân hàng tiết lộ sự thật

Gửi tiền ngân hàng từ lâu được xem là kênh an toàn để bảo vệ tài sản. Tuy vậy, đứng trước lựa chọn giữa sổ...
Làm sao 37 phút trước

Người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận 6 triệu tiền trợ cấp hàng tháng, đúng không?

Có nhiều thông tin cho rằng người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận 6 triệu tiền trợ cấp hàng tháng,...
Kiến thức 37 phút trước

Tử vi ngày 7/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Mùi sự nghiệp hanh thông, Tý đối mặt với thử thách

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 7/9/2025.
Đời sống số 37 phút trước

Ca sĩ Mỹ Tâm giàu đến mức nào?

Ca sĩ Mỹ Tâm là một trong những ca sĩ có mức cát xê cao nhất thị trường nhạc Việt, cùng với khối tài sản...
Chuyện làng sao 1 giờ, 21 phút trước

Sao Việt 6/9: Bất ngờ với mặt mộc của MC Thu Uyên 'Như chưa hề có cuộc chia ly'; Quỳnh Lương tổ chức tiệc đầy tháng cho con gái

Tin sao Việt 6/9/2025: MC Thu Uyên 'Như chưa hề có cuộc chia ly' để mặt mộc nhưng vẫn nhận được rất nhiều lời khen....
Chuyện làng sao 1 giờ, 22 phút trước

Có đúng quên đăng ký thường trú cho con sẽ bị phạt 750.000 đồng?

Gần đây, thông tin về mức phạt 750.000 đồng nếu quên đăng ký thường trú cho con đã gây ra nhiều băn khoăn cho các...
Tin trong ngày 1 giờ, 23 phút trước