Sau khi nghỉ hưu, ông Dương đặc biệt chú ý đến chuyện ăn uống. Thịt lợn bị ông đưa thẳng vào "danh sách đen". Mỗi lần nâng ly trong bữa tiệc, ông không quên dặn con trai: "Đừng ăn nhiều thịt lợn, cholesterol cao, coi chừng mỡ máu". Thế nhưng kết quả khám sức khỏe mới đây lại cho thấy, cholesterol và mỡ máu của ông vẫn vượt ngưỡng bình thường. Không hiểu nguyên nhân, ông tìm đến bác sĩ. Câu trả lời khiến ông bất ngờ, thịt heo bị oan, thủ phạm thực sự lại là những món quen thuộc trên mâm cơm hàng ngày.
Điều này cũng là thắc mắc chung của nhiều người. Có thật thịt heo là nguyên nhân chính khiến cholesterol cao, hay còn những "kẻ giấu mặt" khác mới là thủ phạm?
Thịt heo không phải "đầu sỏ" cholesterol
Theo số liệu trong Bảng thành phần thực phẩm Trung Quốc (phiên bản thứ 6), 100g thịt lợn nạc chỉ chứa khoảng 70mg cholesterol, thấp hơn nhiều so với tưởng tượng của đa số người. Các chuyên gia khẳng định lượng cholesterol có trong thực phẩm không đồng nghĩa trực tiếp với mức cholesterol trong máu, bởi cơ thể có cơ chế tự điều chỉnh. Do đó, việc kiêng tuyệt đối thịt lợn chưa chắc đã giúp hạ mỡ máu, trong khi những món ăn giàu cholesterol khác vẫn được tiêu thụ hàng ngày.
Không phải thịt lợn mới là "tội đồ", mà chính ba nhóm thực phẩm giàu cholesterol ẩn mình mới là nguyên nhân khiến chỉ số máu khó kiểm soát
3 nhóm thực phẩm làm tăng cholesterol và mỡ máu
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, những yếu tố thực sự ảnh hưởng đến mỡ máu lại thường đến từ những loại thực phẩm tưởng chừng lành mạnh và ít được để ý.
Nội tạng động vật
Gan gà, gan lợn, óc lợn… đều chứa lượng cholesterol cực cao. Cụ thể, 100g óc lợn có tới 3.100mg cholesterol - vượt xa mức khuyến nghị hằng ngày hàng chục lần. Gan lợn chứa hơn 400mg/100g, cũng đủ khiến chỉ số mỡ máu vọt lên.
Sữa nguyên kem, bơ và các chế phẩm sữa béo
Nhiều người cho rằng sữa, phô mai hay bơ đều bổ dưỡng, nhưng thực tế, nhóm thực phẩm này lại tiềm ẩn nguy cơ cao. 100g bơ chứa trên 200mg cholesterol. Một khảo sát cho thấy, những người thường xuyên ăn phô mai, bơ vào bữa sáng có nguy cơ rối loạn mỡ máu cao hơn 1,5 lần so với người ít dùng.
Thịt chế biến sẵn: xúc xích, lạp xưởng, jambon
Để tiện lợi, nhiều gia đình lựa chọn xúc xích, thịt xông khói cho bữa sáng. Tuy nhiên, các sản phẩm này chứa cholesterol cao hơn cả thịt tươi, lại giàu chất béo và muối. 100g xúc xích có hơn 125mg cholesterol. Nghiên cứu năm 2021 theo dõi 60.000 người trưởng thành tại Trung Quốc cho thấy, người thường xuyên ăn thịt chế biến sẵn có nguy cơ cao mỡ máu tăng 20%, rủi ro nhồi máu cơ tim gấp đôi.
Ăn uống thế nào để ổn định mỡ máu?
Các bác sĩ khuyến cáo, thay vì kiêng khem cực đoan, người dân nên điều chỉnh thói quen ăn uống theo những nguyên tắc sau:
Ưu tiên thịt nạc, hạn chế nội tạng: thịt nạc heo, ức gà, cá… đều chứa cholesterol thấp, an toàn hơn. Nội tạng nên hạn chế tối đa, không quá 1 lần/tuần.
Chọn sữa tách béo, hạn chế bơ phô mai: sữa tươi ít béo, không đường là lựa chọn tốt. Hạn chế dùng bơ, phô mai, kem trong chế độ ăn.
Giảm thịt chế biến, thay bằng thực phẩm tự nhiên: bữa sáng nên ưu tiên trứng hấp, cháo thịt nạc, sữa ít béo thay cho xúc xích, jambon.
Bổ sung rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu: chất xơ giúp giảm hấp thu cholesterol trong máu.
Uống đủ nước, vận động hợp lý. Ít nhất 1,5 lít nước mỗi ngày và 150 phút thể dục/tuần sẽ giúp mạch máu linh hoạt, hỗ trợ đào thải mỡ xấu.
Các chuyên gia khẳng định, việc phòng ngừa tăng cholesterol không nằm ở kiêng hoàn toàn thịt heo mà ở chỗ cân bằng khẩu phần, hạn chế nội tạng, bơ sữa béo và thịt chế biến sẵn. Quan trọng hơn, cần duy trì lối sống lành mạnh, theo dõi sức khỏe định kỳ để kịp thời điều chỉnh.
* Bài viết này mang tính chất tham khảo, không thay thế chẩn đoán và hướng dẫn điều trị y khoa. Người có chỉ số mỡ máu cao nên khám định kỳ và nghe theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)