Người cao tuổi có nên thay đổi thói quen 'uống nước ngược'? Uống ngược là gì? Hiểu càng sớm càng tốt

"Uống nước ngược" không có nghĩa là uống nước ngược với miệng ngửa ra sau, mà có nghĩa là thứ tự, thời gian, tần suất và phương pháp uống nước "trái ngược" với nhịp sinh lý mà cơ thể yêu cầu.

Có ​​rất nhiều người cao tuổi gặp vấn đề do "phương pháp uống nước không đúng cách". Một số người luôn uống nhiều nước sau bữa ăn, dẫn đến đầy bụng, một số người cố gắng dậy sớm và uống nước khi bụng đói để giải độc, điều này dẫn đến mất cân bằng điện giải.

Một số người uống một cốc nước lớn trước khi đi ngủ vào buổi tối vì nghĩ rằng điều này có thể bảo vệ thận. Tuy nhiên, họ thường phải thức dậy ba hoặc bốn lần vào giữa đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ và làm tăng gánh nặng cho tim. Những cách “uống nước ngược” này không phải là trường hợp cá biệt mà là thói quen ăn sâu vào cuộc sống của nhiều người cao tuổi.

Vậy chi tiết “uống nước ngược” có nghĩa là gì?

Tôi sẽ giải thích cho bạn một cách chậm rãi theo bốn góc nhìn, kết hợp với những bệnh nhân mà tôi đã đích thân gặp. Tôi hy vọng bạn có thể thực sự hiểu rằng: uống nước là một khoa học, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Nếu bạn uống không đúng cách, nó có thể dễ dàng tạo nền tảng cho bệnh tật.

Một cốc nước sau bữa ăn

Có một giáo viên đã nghỉ hưu ở độ tuổi 70, ông vẫn sống một cuộc sống rất bình thường và rất chú trọng đến việc duy trì sức khỏe. Ông đặc biệt thích uống một cốc nước ấm sau bữa ăn vì cho rằng điều này có thể hỗ trợ tiêu hóa. Kết quả là tình trạng đầy bụng của tôi ngày càng nghiêm trọng hơn, thậm chí tôi còn không thể ăn được loại cơm yêu thích của mình.

Tôi đã thấy rất nhiều người mắc phải vấn đề này tại phòng khám ngoại trú. Nhiều người lớn tuổi thích uống một cốc nước lớn ngay sau bữa ăn vì nghĩ rằng nó có thể "làm sạch dạ dày và ruột". Trên thực tế, đây là cách "uống nước ngược" rất điển hình.

Sau khi ăn, hệ tiêu hóa của con người cần huy động nhiều chất như axit dạ dày, pepsin và các enzym tiêu hóa để xử lý thức ăn. Tuy nhiên, nếu lúc này bạn đột nhiên uống một cốc nước, dịch vị sẽ bị pha loãng, làm rối loạn nhu động dạ dày. Do đó, tình trạng khó tiêu, đầy hơi và trào ngược axit sẽ thường xuyên xảy ra.

Vì vậy, tôi muốn nhắc nhở những người lớn tuổi thường cảm thấy nặng bụng, ợ hơi thường xuyên và chán ăn khi uống nước sau bữa ăn thì không nên mắc phải sai lầm này nữa. Điều đúng đắn cần làm là uống một lượng nước nhỏ 30 phút sau bữa ăn. Nếu không, bạn có thể nghĩ rằng nó hỗ trợ tiêu hóa, nhưng thực tế nó đã đưa dạ dày của bạn vào trạng thái "bão hòa và chống cự".

Uống nước khi bụng đói vào buổi sáng

Tôi đã từng điều trị cho một người đàn ông trung niên thích "phương pháp giải độc buổi sáng bằng cách uống nước". Mặc dù không còn trẻ, nhưng ông thường uống khoảng 800 ml nước ấm ngay khi thức giấc vào mỗi buổi sáng, với lý do là để "đào thải độc tố". Lúc đầu tôi cảm thấy khá thoải mái và đi tiêu dễ dàng hơn, nhưng sau vài tháng, tôi luôn cảm thấy chóng mặt và yếu. Có nhiều lần tôi còn cảm thấy choáng váng khi đứng dậy vào sáng sớm. Khi tôi đo huyết áp, huyết áp của tôi thấp hơn bình thường rất nhiều.

Nhiều người hiểu lầm về loại câu hỏi này. Uống nước khi bụng đói thực sự có thể đánh thức cơ thể, nhưng nếu uống quá nhiều nước cùng một lúc, đặc biệt là đối với người cao tuổi, khả năng điều hòa nước của cơ thể sẽ suy yếu, tốc độ lọc cầu thận cũng giảm theo. Vào thời điểm này, việc cố gắng uống một lượng nước lớn có thể gây ra tình trạng "ngộ độc nước" hoặc hạ natri máu, đây là một bãi mìn lớn, đặc biệt đối với người cao tuổi bị suy giảm chức năng thận hoặc mắc bệnh tim tiềm ẩn.

Do đó, uống nước khi bụng đói là để "làm ẩm" chứ không phải để "làm đầy" dạ dày. Khoảng 200 ml là đủ để kích hoạt cơ thể. Không cần phải theo đuổi số lượng, và bạn không thể dựa vào nước để "rửa sạch độc tố". Cơ thể chúng ta không phải là cống rãnh. Nếu dựa vào nước để rửa sạch mọi thứ, nó sẽ chỉ phá hủy cơ chế trao đổi chất của chính chúng ta.

Uống nước trước khi đi ngủ để có tinh thần thoải mái?

Tôi đặc biệt ấn tượng với một phụ nữ lớn tuổi đang nằm viện. Bà luôn cho rằng tình trạng khô miệng vào ban đêm là do "thận yếu " và sẽ uống một cốc nước lớn trước khi đi ngủ mỗi đêm , nói rằng điều đó là để "bổ thận, ngăn ngừa sỏi thận". Tuy nhiên, sau khi nhập viện, huyết áp của ông thay đổi đột ngột và thậm chí nhịp tim không đều do thường xuyên thức giấc vào ban đêm và giấc ngủ bị gián đoạn.

Trái tim của người già giống như một chiếc máy bơm nước cũ đã được sử dụng nhiều năm. Chức năng của nó không còn mạnh như khi chúng ta còn trẻ. Cơ thể con người chuyển sang chế độ nghỉ ngơi vào ban đêm và mọi hoạt động trao đổi chất đều "chậm lại". Uống nhiều nước vào thời điểm này sẽ buộc tim phải làm việc nhiều hơn để đưa lượng nước dư thừa đến thận để xử lý. Sự chuyển động qua lại này tương đương với việc buộc tim phải làm việc nhiều hơn sau khi "đập đi". Nếu tình trạng này kéo dài thì sớm muộn gì cũng sẽ xảy ra chuyện chẳng lành.

Uống một cốc nước trước khi đi ngủ không phải là điều cấm kỵ, nhưng đừng uống quá nhiều và đừng giữ tâm lý "càng nhiều càng tốt". Chỉ cần nhấp một hoặc hai ngụm để làm ẩm cổ họng là đủ, nếu không, bạn sẽ không thể thoát khỏi bệnh tật mà chỉ có thể cứu lấy mạng sống của trái tim bạn.

Chỉ uống nước sau khi di chuyển

Tôi gặp một người làm vườn đã nghỉ hưu trông rất khỏe mạnh, nhưng ông hiếm khi uống nước vào ban ngày. Ông chỉ uống hết một chai nước sau khi đã tưới xong ruộng, cắt hoa và đổ mồ hôi. Ông vẫn thường nói: "Khát nước có nghĩa là cơ thể bạn cần nước". Hậu quả là một ngày nọ, ông đột nhiên ngất xỉu trong vườn. Sau khi đưa đến bệnh viện kiểm tra, bác sĩ phát hiện độ nhớt máu của anh cao và chức năng thận có chút bất thường.

Nhiều người hiểu lầm rằng khát là "tín hiệu báo uống nước" của cơ thể và họ chỉ cần đợi đến khi khát mới uống. Trên thực tế, khi bạn cảm thấy khát, điều đó có nghĩa là cơ thể bạn đã ở trong tình trạng mất nước nhẹ, đặc biệt là ở người cao tuổi. Khả năng điều hòa cơn khát bị suy yếu và họ thường đợi đến khi miệng khô mới nghĩ đến việc uống nước và đã bỏ lỡ thời điểm tốt nhất để bổ sung nước.

Tệ hơn nữa là việc uống nước ngay sau khi tập thể dục hoặc lao động sẽ đột ngột ảnh hưởng đến thể tích máu và gây ra sự biến động mạnh về áp suất thẩm thấu của dịch cơ thể, đây là nguy cơ đối với người cao tuổi có mạch máu kém và quá trình chuyển hóa thận chậm.

Ngay cả khi không khát, bạn cũng nên uống một ít, đặc biệt là vào buổi sáng, trước buổi trưa và trước khi hoạt động, mỗi lần từ 100 đến 150 ml, để cơ thể luôn có đủ môi trường nước, thay vì chờ đến khi “báo động khát” mới vội vã bổ sung.

Mọi bệnh nhân đều nghĩ rằng họ đang làm tốt cho sức khỏe của mình, nhưng thực tế, đó là do hiểu lầm và họ đang uống "nước sai cách". Khi bạn thực sự hiểu được những chi tiết thường bị bỏ qua này, phản hồi của cơ thể bạn sẽ khác - dạ dày của bạn sẽ dễ chịu hơn, chức năng thận sẽ ổn định hơn, nhịp tim sẽ đều đặn hơn và bạn sẽ cảm thấy thư giãn hơn.

Vì vậy, đừng coi thường việc uống nước. Đối với người cao tuổi, uống đúng cách sẽ tốt cho sức khỏe; uống sai cách sẽ gây ra rắc rối.

Diệu Hạnh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)