Các nghiên cứu chỉ ra rằng, ngủ trưa không chỉ giúp trẻ phục hồi thể lực, mà còn nâng cao rõ rệt hiệu quả học tập và khả năng giữ ổn định cảm xúc.
Tác động tích cực lên não bộ
Nhóm nghiên cứu tại Đại học California, Berkeley (Mỹ) sử dụng phương pháp đo điện não đồ và phát hiện ngủ trưa giúp tăng cường hoạt động của hồi hải mã - vùng não phụ trách trí nhớ và khả năng học tập.
Trong lúc ngủ trưa, não tiến hành lọc thông tin, chuyển những ký ức ngắn hạn quan trọng sang vùng lưu trữ dài hạn, đồng thời loại bỏ dữ liệu không cần thiết. Quá trình này giống như việc máy tính tự kiểm tra hệ thống trước khi vận hành.
Đáng chú ý, trẻ ngủ trưa thường xuyên có chỉ số IQ trung bình cao hơn 5-7 điểm so với nhóm không ngủ trưa. Trên biểu đồ phân bố trí tuệ, mức chênh lệch này đủ để tạo ra khoảng cách tương đương một bậc học.
Giúp ổn định cảm xúc
Trẻ thường có cảm xúc biến đổi nhanh và mạnh hơn người lớn. Giấc ngủ trưa không chỉ bổ sung năng lượng, mà còn "sạc pin" cho vùng vỏ não trước trán - bộ phận đóng vai trò như "phanh cảm xúc" của cơ thể.
Khi được nghỉ ngơi, trẻ dễ kiểm soát bản thân hơn, giảm cáu gắt hay khóc lóc, giao tiếp cũng thuận lợi hơn. Ngược lại, trẻ bỏ qua giấc trưa dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi quá mức, dẫn đến mất kiểm soát cảm xúc, giống như chiếc xe mất phanh.
Cách hình thành thói quen ngủ trưa
Không phải trẻ nào cũng dễ dàng đi vào giấc ngủ giữa ngày. Một số trẻ tràn đầy năng lượng, tưởng như không cần ngủ trưa, nhưng thực tế phần lớn là không nhận ra mình đang buồn ngủ, nhất là những bé hiếu động.
Cha mẹ có thể điều chỉnh dần thời gian sinh hoạt, tạo môi trường yên tĩnh, thoáng mát để trẻ dễ ngủ. Nên ấn định giờ ngủ trưa cố định, tránh để trẻ ở nơi ồn ào trong thời gian này.
Lưu ý về thời lượng
Ngủ trưa không nên quá dài. Các nhà nghiên cứu khuyến nghị trẻ ở độ tuổi đi học chỉ nên ngủ từ 20-40 phút. Ngủ quá ngắn sẽ không hiệu quả, ngủ quá lâu dễ rơi vào giấc ngủ sâu, khiến trẻ tỉnh dậy mệt mỏi hơn.
Quan niệm "ngủ trưa làm trẻ khó ngủ tối" chỉ đúng nếu thời lượng ngủ trưa quá dài. Ngủ khoảng 30 phút không ảnh hưởng tới giấc ngủ ban đêm. Thậm chí, những trẻ không nghỉ trưa, mệt mỏi vào buổi chiều nhưng lại khó ngủ vào ban đêm vì quá kích thích, mới là nhóm ngủ kém hơn.
Ngủ trưa là yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ, vừa giúp phục hồi thể lực, vừa thúc đẩy trí tuệ, nâng cao hiệu quả học tập và điều hòa cảm xúc.
Cha mẹ nên coi đây là "hệ thống nâng cấp não bộ" miễn phí, và kiên trì xây dựng thói quen ngủ trưa khoa học cho con bắt đầu từ hôm nay, để đầu tư cho tương lai của trẻ.
Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)