Danh mục

Món nào gây sỏi thận?

Thứ sáu, 15/11/2013 09:44

Tại khoa niệu của các bệnh viện, người ta thường thấy treo một danh sách các món ăn có thể gây sỏi thận để bệnh nhân theo đó mà tránh.

sỏi thận,ăn gì khi bị sỏi thận,bị sỏi thận cữ ăn gì,PGS,PGS TS BS Vũ Lê,HCM,BV Bình Dân TP HCM
Cách đơn giản để phòng ngừa sỏi thận là uống thật nhiều nước. Ảnh: Lê Kiên

Đó là một "bảng phong thần" đủ để gây khó khăn cho các nhà nội trợ tài ba nhất, vì gần như món gì cũng gây sỏi.

Chớ kiêng cữ thái quá

Theo đó, thủ phạm gây sỏi thận được điểm mặt gồm: canxi (có nhiều trong xà lách soong, hạt dẻ, quả ôliu, trái vải, mận, hạnh nhân, sữa (các loại), phomát, sôcôla, đậu trắng, đậu tương, đậu Hà Lan, rau dấp cá, trứng, tôm, cua, ngao, sò, ốc, hến…; urate (có nhiều trong cật heo, cá chày, cá đối, thịt bò, bê, tôm hùm, gan (các loại), tôm, cua ngao, sò, ốc, hến…); phosphat (có trong cacao, đậu nành, đậu tương, đậu Hoà lan, cá mòi, bơ các loại, gan các loại...); oxalate (có nhiều trong dưa chuột, củ cải đỏ, măng tây, dâu tây, trà đặc, me chua, hạt tiêu…).

Không những chỉ có các thức ăn cao cấp như tôm hùm, phomát, quả ôliu… mà cả những món hết sức bình dân như rau dấp cá, me chua cũng không thoát khỏi. Rất nhiều bệnh nhân không thể theo nổi chế độ tiết thực khắc nghiệt như vậy nên đành bỏ. Một số người khác trở lại tái khám trong tình trạng "thon thả quá độ" vì chỉ dám ăn cơm với rau muống, cà pháo!

PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, chủ tịch hội Tiết niệu - thận học Việt Nam; phó giám đốc BV Bình Dân TP.HCM cho biết đa số các món ăn trong danh sách nói trên tuy mang hàm lượng chất gây sỏi cao, nhưng việc giảm ăn chúng có kết quả hết sức hạn chế, nhất là đối với loại thức ăn có oxalate.

"Việc giảm ăn sau khi điều trị chỉ cần nghiêm ngặt đối với các món như: sữa và các sản phẩm từ sữa (bơ, kem, phomát, yaourt) vì chúng làm tăng sự hấp thu canxi qua ruột.

Khi dùng 100mg canxi trong thức ăn, chỉ có vài gram số đó qua được niêm mạc ruột. Nhưng nếu có sữa kèm theo thì mức hấp thụ đó tăng lên khoảng 20 lần. Nên nhớ là canxi trong thuốc (thuốc bổ, canxi viên...) đã được điều chế thành các muối để sự hấp thu gần như 100%. Các loại tôm, cua, ngao, sò, ốc, hến thì thỉnh thoảng dùng cũng không sao", PGS Chuyên nói.

Theo PGS Chuyên, nguyên nhân gây ra sỏi thận chưa được biết chính xác, trong đa số các trường hợp là do nhiều nguyên nhân phối hợp. Hơn 90% sỏi được cấu tạo bởi chất vôi canxi (calcium) hoặc manhê (magnesium) phối hợp với phosphat hoặc oxalate, số còn lại là sỏi hữu cơ như: cystine, axít uric. 

Những nguyên nhân sau đây được biết có ảnh hưởng lên sự hình thành sỏi: sự hiện diện quá nhiều những chất tương đối kém hoà tan trong nước tiểu như calcium, oxalat, cystine, axít uric; sự biến đổi của nước tiểu về mặt lý tính (số lượng nước tiểu, độ kiềm toan của nước tiểu); sự bế tắc đường tiểu.

Cần phát hiện và điều trị thật sớm

PGS Chuyên cho biết sỏi thận là một bệnh có nhiều biến chứng với mức độ nguy hiểm rất cao. Việc phòng ngừa các biến chứng rất quan trọng bằng cách cố gắng phát hiện và điều trị thật sớm. Những bệnh nhân đã từng bị sỏi thận cần được theo dõi phòng ngừa tái phát. 

Phương thức phòng ngừa dựa trên cấu tạo hoá học của sỏi. Do đó, khi tiểu ra sỏi hoặc được điều trị bằng phẫu thuật, nội soi hoặc tán sỏi, hòn sỏi cần được gửi phòng xét nghiệm để phân chất. "Có khoảng 30% số người bị tái phát sỏi vì không nắm được các thức ăn chủ yếu cần phòng ngừa cho thích hợp. Vì vậy, bệnh nhân nên biết loại sỏi mình đã bị để có cách phòng thích hợp nhất", PGS Chuyên lưu ý.

Nếu không có phân chất sỏi, người bác sĩ niệu khoa có thể dựa trên các yếu tố sau để quyết định cách phòng ngừa cho bệnh nhân: tính chất sỏi trên phim X-quang, loại tinh thể tìm thấy trong nước tiểu, trắc nghiệm tìm cystine và alpha nitrogen trong nước tiểu, bất thường trong phân chất máu. Lưu ý, có rất nhiều loại sỏi được hình thành với nhiều cơ chế đối nghịch nhau.

Nếu dùng lầm một loại thuốc phòng ngừa sỏi khác không đúng quy cách thì hậu quả có thể là sỏi còn nhanh chóng hình thành hoặc to thêm. 

Do đa số các hòn sỏi thuộc loại phối hợp nhiều thành phần với nhau mà đôi khi các công thức phòng ngừa cho từng loại lại đối nghịch nhau, người bác sĩ chuyên khoa bắt buộc phải chọn thành phần sỏi nào là chủ yếu để chọn chiến thuật thích hợp nhất.

"Có hai điều người dân cần lưu ý: hãy làm theo lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa, không nên dùng thuốc theo sự mách bảo của người khác. Sau khi được mổ lấy sỏi, xin đừng hỏi phẫu thuật viên: "Thưa bác sĩ, cục sỏi của tôi đâu cho xin", mà hãy hỏi "Xin cho biết kết quả phân chất hòn sỏi của tôi", PGS Chuyên dặn dò.

Theo Sài Gòn Tiếp Thị

Tin được quan tâm

Từ 1/1/2026: Chính thức chốt mức lương thấp nhất 3.450.000 đồng/tháng thay thế mức lương cơ sở, ai được hưởng lợi?

Sang đầu năm 2026 mức tối thiểu vùng mới được áp dụng, đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền...
Kiến thức 2 ngày, 4 giờ trước

Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3.000.000 đồng tiền trợ cấp hàng tháng từ 1/7/2025?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng,...
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

'Luật đàn gà': Cách tốt nhất để anh em hòa thuận là hạn chế tiệc tùng, ăn uống

Trong hành trình cuộc đời, ngoài cha mẹ, anh chị em là những người thân thiết nhất, gần gũi nhất với chúng ta. Khi nói...
Đời sống số 3 ngày, 19 giờ trước

Căn cước, CCCD cấm dùng vào việc này, ai vi phạm sẽ bị phạt lên tới 6.000.000 đồng

Có 9 hành vi bị nghiêm cấm trong Luật căn cước 2023. Ai cũng nên nắm rõ để tránh bị phạt tiền lên tới 6.000.000...
Kiến thức 2 ngày, 6 giờ trước

Từ nay, đối tượng này không được tăng lương hưu theo luật mới, lý do là gì?

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực, không chỉ điều chỉnh các quy định về...
Tin trong ngày 2 ngày, 4 giờ trước

Ngày mùng 1 tháng 8 âm lịch Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Mùng 1 tháng 8 âm lịch Ất Tỵ 2025 có hai khung giờ đẹp để lên hương mang lại may mắn, mọi người cần chú...
Kiến thức 2 ngày, 5 giờ trước

Tin cùng mục

Loại cá quen thuộc, chợ Việt bán rẻ bèo nhưng được đánh giá 'tốt không kém cá hồi'

Không chỉ giàu vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, loại cá này còn cung cấp nhiều axit béo omega-3, omega-6, vốn là...
Chăm sóc sức khỏe 5 giờ, 57 phút trước

Chuyện gì sẽ xảy ra với những người cứ nhất quyết không ăn tối? Có 4 hậu quả đang chờ bạn

Nhịn ăn tối tưởng chừng là cách giảm cân nhanh chóng và đơn giản, nhưng thực chất lại là con dao hai lưỡi hủy hoại...
Chăm sóc sức khỏe 9 giờ, 18 phút trước

Nhìn tóc có thể biết một người sống thọ bao lâu? Bác sĩ: Những người sống thọ thường có những đặc điểm này trên tóc

Dưới đây là một số dấu hiệu tóc thường gặp ở người khỏe mạnh, có tiềm năng sống thọ (theo quan sát lâm sàng của...
Chăm sóc sức khỏe 11 giờ, 48 phút trước

Loại rau quen thuộc với người Việt, ở chợ có giá rẻ bèo lại được đánh giá 'tốt bậc nhất thế giới'

Loại rau này mang lại nhiều lợi ích như giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, tăng cường sức khỏe, kiểm soát huyết...
Chăm sóc sức khỏe 11 giờ, 50 phút trước

Fami Canxi cùng Chiến sĩ Quả cảm nuôi dưỡng cứng cáp trăm phần để cân ngàn thử thách, quả cảm vì cộng đồng

Lấy cảm hứng từ phẩm chất kiên cường và tinh thần quả cảm của lực lượng Công an Nhân dân (CAND), chương trình Chiến sĩ...
Chăm sóc sức khỏe 14 giờ, 13 phút trước

Bao nhiêu lần quan hệ tình dục trong một tháng được coi là khỏe mạnh? Nghiên cứu của Harvard: 21 lần một tháng giúp giảm 22% nguy cơ ung thư

Anh Lý, 38 tuổi, một quản lý cấp trung trong ngành tài chính bỗng nhận tin sét đánh, anh mắc bệnh tiền liệt tuyến. Nhiều...
Chăm sóc sức khỏe 15 giờ, 3 phút trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 24/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý tài lộc dồi dào, Mùi cần thận trọng trong công việc

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 24/9/2025.
Đời sống số 3 giờ, 55 phút trước

Người từ 60 tuổi không có lương hưu muốn nhận tiền trợ cấp hàng tháng cần đáp ứng điều kiện gì?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người từ 60 tuổi không có lương hưu nhưng từng tham gia BHXH vẫn có quyền nhận trợ...
Kiến thức 3 giờ, 11 phút trước

Hình ảnh hiếm hoi của Á hậu Quỳnh Châu bên chồng doanh nhân trong lễ dạm ngõ, visual 'vợ chồng son' gây sốt

Ảnh dạm ngõ hiếm hoi của Á hậu Quỳnh Châu cùng chồng doanh nhân đang gây sốt cõi mạng.
Chuyện làng sao 3 giờ, 26 phút trước

Mức tiền thưởng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?

Bạn đọc hỏi: Mức tiền thưởng huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?
Kiến thức 3 giờ, 27 phút trước

Quy định mới về việc CSGT dừng xe để kiểm soát giao thông, cụ thể là?

Khi dừng xe để kiểm soát, cán bộ CSGT phải sử dụng camera body (camera mini) hoặc bố trí camera ghi nhận lại toàn bộ...
Tin trong ngày 4 giờ, 56 phút trước

Đây từng là tỉnh có mỏ vàng lớn nhất Việt Nam, sau sáp nhập không còn tên tỉnh này nữa

Tỉnh này được xem là nơi có trữ lượng vàng lớn nhất cả nước. Sau sáp nhập thì tỉnh này đã hợp nhất vào tỉnh...
Kiến thức 4 giờ, 27 phút trước

Thêm nhiều hình thức khen thưởng mới cho học sinh, bỏ các danh hiệu cụ thể và bảng danh dự

Theo Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học sinh sẽ có 5 hình thức khen thưởng, trong đó bổ sung hình...
Tin trong ngày 4 giờ, 30 phút trước

Tư thế ngủ tiết lộ tương lai của bạn! Hãy thay đổi tư thế ngủ này ngay lập tức

Người xưa thường nói: "Đứng như tùng, ngồi như chuông, nằm như cung, đi như gió". Ngồi, nằm, đi không chỉ liên quan đến tinh...
Đời sống số 5 giờ, 51 phút trước

Luật bảo hiểm xã hội mới giúp nhiều người sớm được nhận lương hưu, cụ thể là những ai?

Luật BHXH 2024 cùng các văn bản hướng dẫn có hiệu lực từ 1/7/2025 đã bổ sung thêm trường hợp sớm được nhận lương hưu....
Tin trong ngày 5 giờ, 27 phút trước

Khánh Phương xin lỗi vụ quảng cáo web cá độ trong MV với Ưng Hoàng Phúc

Khánh Phương - một thành viên trong Ngũ Hổ Tướng đã lên tiếng xin lỗi về ồn ào quảng cáo web cá độ trong MV...
Chuyện làng sao 6 giờ, 37 phút trước