Danh mục

Loại cây mọc dại ở Việt Nam được ví như 'vàng trong đất', dùng để bồi bổ, chữa ho cực tốt

Thứ năm, 24/04/2025 13:25

Đa phần các tài liệu Đông y ghi nhận loại thảo dược này vào các kinh Tỳ và Phế. Công dụng là chữa ho nhiều đờm, sốt về chiều đêm, nhức đầu, bí tiểu, kém ăn, chống suy nhược cơ thể…

Cát sâm là một loại cây mọc dại trong rừng, theo nhà khoa học Bùi Đắc Sáng (Hội Đông Y Hà Nội). Chỉ khi thương lái tìm mua, giá trị của loại cây này mới được người dân chú ý.

Cát sâm có tên gọi khác là Sâm Chèo Mèo, Sâm Nam, Sâm Trâu. Tên khoa học là Millettia speciosa Champ, thuộc họ Đậu Fabaceae.

Cát sâm thuộc dạng cây nhỏ, thân gỗ, cây leo, chiều dài cây lên đến hàng mét. Cành cây khi non có phủ một lớp lông mềm màu trắng, sau phát triển cành nhẵn, có màu nâu.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

Cây cát sâm là dược liệu quý (Ảnh minh họa).

Cát sâm phân bố chủ yếu ở một số nước như Lào, Trung Quốc và Việt Nam. Tại nước ta, cây được tìm thấy ở các tỉnh thuộc miền núi và vùng trung du. Các tỉnh mà cát sâm tập trung nhiều là Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Quảng Ninh, Yên Bái,... Độ cao phân bố thường dưới 1000 mét.

Theo ông Sáng, thành phần có giá trị nhất của cát sâm là củ (rễ) được ví là vàng trong lòng đất. Rễ chứa Alcaloid, khi tiến hành thử nghiệm ở chuột nhắt, người ta nhận thấy rằng cát sâm có tác dụng giảm ho rõ rệt khi so sánh với những con chuột không sử dụng.

Cát sâm là vị thuốc bổ, được sử dụng trong các trường hợp suy nhược, lao phổi, viêm phế quản mạn tính, nhức đầu, sốt, khát nước, tiểu tiện khó khăn. Một số công trình nghiên cứu tại Trung Quốc đã chứng minh cát sâm rất tốt cho phổi và được dùng hỗ trợ điều trị ung thư phổi, ông Sáng nói.

Đã có tài liệu ghi chép rằng cát sâm còn được sử dụng để chữa di tinh ở nam giới, bạch đới ở nữ với liều dùng được khuyến cáo là 10-20g, có thể tăng liều lên đến 40g.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Bác sĩ CKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 3, cho hay rễ củ chính là bộ phận của cây cát sâm được sử dụng để làm vị thuốc. Thời điểm thu hái dược liệu thích hợp nhất là vào mùa đông xuân, lấy ở những cây đã lớn khoảng hơn 1 năm tuổi. Các củ nhỏ thì để nguyên, còn củ to nên bổ dọc làm đôi rồi phơi hay sấy khô. Đem thái mỏng dược liệu rồi để sống hoặc có thể tẩm nước mật hay nước gừng cho thấm. Sau đó, cho lên chảo nóng sao vàng trên lửa nhỏ. Dược liệu đã được sơ chế khô cần để nơi khô ráo, tránh ẩm mốc, mối mọt. Lưu ý, không nên bào chế nhiều 1 lúc, dùng đến đâu thì bào chế đến đó.

Đa phần các tài liệu Đông y ghi nhận cát sâm quy vào các kinh Tỳ và Phế. Công dụng là chữa ho nhiều đờm, sốt về chiều đêm, nhức đầu, bí tiểu, kém ăn, chống suy nhược cơ thể…

Một số bài thuốc hay từ cây cát sâm

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng giới thiệu một số bài thuốc có dùng cát sâm:

- Chữa ho có nhiều đờm, ho dai dẳng, ho khan: Cát sâm 12g, Mạch môn 12g, Thiên môn 8g, Vỏ Rễ dâu 8g. Sắc, nước sắc chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Chữa khát nước, nhức đầu, sốt, bí tiểu tiện: Cát sâm 32g đem tẩm mật, sao vàng, sắc lấy nước uống. Hoặc dùng bài thuốc sau: Cát sâm 12g, Cát căn 12g, Cam thảo 4g. Đem sắc, chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Chữa kém ăn, cơ thể suy nhược: Cát sâm 12g, gừng vừa đủ. Cát sâm đem tẩm với nước gừng, sau đó sao vàng. Mỗi ngày dùng 32g sắc lấy nước uống.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Ông Sáng lưu ý, dù cát sâm là một dược liệu an toàn, người dùng cần lưu ý một số điểm sau:

- Không dùng quá liều: Sử dụng đúng liều lượng để tránh gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt.

- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn đang dùng thuốc hoặc có bệnh lý nền, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cát sâm.

Theo một số tài liệu và sách đông y, thân và lá cát sâm có độc; chưa thấy nói về việc sử dụng thân và lá làm thuốc. Do đó, ngoài việc sử dụng củ cát sâm, tuyệt đối không được dùng lá hay thân, bác sĩ Vũ lưu ý.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Hơn 2 tháng nữa, hàng triệu người chuẩn bị nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần hiện tại ngoài lương hưu hằng tháng

Sắp tới khi người lao động nghỉ hưu, người lao động sẽ nhận được một khoản trợ cấp một lần ngoài lương hưu hàng tháng,...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Chuẩn bị bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố theo quy định mới nhất năm 2025 như thế nào?

Nắm bắt hướng dẫn và quy định mới giúp việc bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn....
Kiến thức 3 ngày, 21 giờ trước

Chỉ ít ngày nữa, người dân phải dùng sang Căn cước không được dùng Căn cước công dân, đúng không?

Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước là không đúng. Chỉ ai chủ động muốn...
Kiến thức 1 ngày, 11 giờ trước

Từ ngày 1/7/2025, thành phố nhỏ nhất Việt Nam dự kiến sẽ bị 'xóa tên' khỏi bản đồ hành chính

Theo dự kiến chỉ chưa đầy 3 tháng nữa, thành phố có diện tích nhỏ nhất Việt Nam với diện tích 44,94km2 sẽ bị xóa...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Bồn cầu đóng cặn vàng khè: Chỉ bạn 4 cách không cần tốn công cọ rửa cũng sạch bong

Chỉ cần vài phút sử dụng nguyên liệu dễ kiếm bạn có thể vệ sinh bồn cầu sạch sẽ, sáng loáng.
Làm sao 2 ngày, 23 giờ trước

4 con giáp nào sẽ ngày càng giàu có từ cuối tháng 4 đến tháng 5, gia đình sung túc, cuộc sống sung túc?

Từ cuối tháng 4 đến tháng 5 năm 2025, theo tử vi, có 4 con giáp được dự đoán sẽ gặp nhiều may mắn về...
Đời sống số 2 ngày, 23 giờ trước

Tin cùng mục

Loại nông sản xuất khẩu sang Mỹ thu về hơn 10.000 tỷ/năm là vị thuốc quý, bị người Việt lãng quên, thậm chí dùng ít hơn cả mì chính

Trong khi hồ tiêu Việt Nam thống trị thị trường xuất khẩu toàn cầu, mang về hàng tỷ đô la mỗi năm, ít ai biết...
Chăm sóc sức khỏe 15 giờ, 50 phút trước

Loại rau này bổ hơn thịt, tốt hơn thuốc, cắm vào đất là mọc như cỏ dại nhưng ít người ăn

Dù được xem là cây gia vị nhưng là loại rau phổ biến, dễ trồng, dễ ăn. Nó được mệnh danh là “rau trường thọ”...
Chăm sóc sức khỏe 20 giờ, 50 phút trước

Tạp chí khoa học Mỹ vinh danh 1 loài cây mọc hoang ở Việt Nam là 'thần dược'

Nghiên cứu mới cho thấy quả của một loài cây nếu được xử lý đúng có thể thành phương thuốc hỗ trợ ổn định đường...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 1 giờ trước

Hãy nói ít những lời này với con bạn vào buổi sáng, chúng sẽ ngày càng thông minh, trưởng thành hơn

Nghiên cứu khoa học thần kinh đã phát hiện ra rằng, việc kích thích ngôn ngữ một giờ sau khi thức dậy vào buổi sáng...
Chăm con 1 ngày, 3 giờ trước

TP.HCM nắng nóng đỉnh điểm dịp 30/4, người dân cần làm gì để tránh không bị say nắng, say nóng?

Dịp kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đang đến gần, người dân TP.HCM cần đặc biệt lưu ý...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 12 giờ trước

Loại quả ‘quốc dân’ được tạp chí Mỹ vinh danh lọt top thực phẩm tốt nhất mọi thời đại, bán đầy chợ Việt

Việc ăn 1-2 quả chuối mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 18 giờ trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 1/5: Diễn viên Trần Lượng phim 'Dốc tình' qua đời; Vợ cũ Hoài Lâm chính thức tái hôn

Tin sao Việt 1/5/2025: Diễn viên Trần Lượng, được biết đến qua các bộ phim "Dốc tình", "Những nẻo đường phù sa" qua đời ở...
Chuyện làng sao 6 phút trước

Thông tin mới về cách tính chế độ với cán bộ nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Nội vụ vừa ban hành Thông tư 002/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2025 về hướng dẫn thực hiện...
Tin trong ngày 20 phút trước

Khi sang tên sổ đỏ, trường hợp nào được miễn thuế thu nhập cá nhân?

Hiện nay, có 2 trường hợp được miễn thuế khi mua bán nhà đất, theo Luật Đất đai 2024.
Kiến thức 41 phút trước

Hết 31/12/2025: Người dân làm Căn cước được hưởng quyền lợi vô cùng lớn, đó là gì?

Những điểm mới về Căn cước từ năm 2025 mà mọi người dân cần biết để tiết kiệm thời gian, chi phí khi đi làm...
Kiến thức 45 phút trước

Tăng lương hưu lần 3 từ ngày 1/7/2025 sau đợt tăng 15%: Ai là người nhận 140 triệu/tháng?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực vào ngày 1/7/2025, việc điều chỉnh lương hưu tiếp nối đợt tăng 15%...
Kiến thức 45 phút trước

6 cách hiệu quả đuổi muỗi trong phòng điều hòa, bạn hãy thử ngay nhé!

Việc giữ muỗi tránh xa không gian sống của bạn là rất quan trọng. Dưới đây là những cách hiệu quả để đuổi muỗi trong...
Làm sao 46 phút trước

Cây gỗ quý hiếm cao 17m ở Việt Nam, nặng 10 tấn phát trầm từ rễ đến ngọn, có người trả 40 tỷ vẫn chưa bán

Cây gỗ vừa quý hiếm vừa đắt giá này khiến nhiều người trầm trồ khi chiêm ngưỡng.
Kiến thức 47 phút trước

Sao Việt 30/4: Hòa Minzy vay tiền khán giả trên sân khấu; Nhã Phương thanh minh về khoảnh khắc lộ rõ dấu hiệu lão hoá

Tin sao Việt 30/4/2025: Hành động của Hòa Minzy khiến khán giả vô cùng bất ngờ. Nhã Phương lộ rõ sự bối rối khi bị...
Chuyện làng sao 60 phút trước

Những trường hợp sổ đỏ đã cấp vẫn bị tuyên hủy vô hiệu lực, người dân khi mua bán đất cần hết sức thận trọng

Luật Đất đai 2024 bổ sung thêm trường hợp thu hồi sổ đỏ đã cấp. Đây là quy định mới nhằm tăng cường tính pháp...
Kiến thức 1 giờ, 13 phút trước

Pháo hoa rực sáng bầu trời TP HCM mừng đại lễ 30-4

21h tối ngày 30-4, hàng chục điểm bắn pháo hoa mừng lễ kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước tại khắp các quận huyện...
VIDEO 2 giờ, 32 phút trước