Danh mục

Loại cây mọc dại ở Việt Nam được ví như 'vàng trong đất', dùng để bồi bổ, chữa ho cực tốt

Thứ năm, 24/04/2025 13:25

Đa phần các tài liệu Đông y ghi nhận loại thảo dược này vào các kinh Tỳ và Phế. Công dụng là chữa ho nhiều đờm, sốt về chiều đêm, nhức đầu, bí tiểu, kém ăn, chống suy nhược cơ thể…

Cát sâm là một loại cây mọc dại trong rừng, theo nhà khoa học Bùi Đắc Sáng (Hội Đông Y Hà Nội). Chỉ khi thương lái tìm mua, giá trị của loại cây này mới được người dân chú ý.

Cát sâm có tên gọi khác là Sâm Chèo Mèo, Sâm Nam, Sâm Trâu. Tên khoa học là Millettia speciosa Champ, thuộc họ Đậu Fabaceae.

Cát sâm thuộc dạng cây nhỏ, thân gỗ, cây leo, chiều dài cây lên đến hàng mét. Cành cây khi non có phủ một lớp lông mềm màu trắng, sau phát triển cành nhẵn, có màu nâu.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

Cây cát sâm là dược liệu quý (Ảnh minh họa).

Cát sâm phân bố chủ yếu ở một số nước như Lào, Trung Quốc và Việt Nam. Tại nước ta, cây được tìm thấy ở các tỉnh thuộc miền núi và vùng trung du. Các tỉnh mà cát sâm tập trung nhiều là Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Quảng Ninh, Yên Bái,... Độ cao phân bố thường dưới 1000 mét.

Theo ông Sáng, thành phần có giá trị nhất của cát sâm là củ (rễ) được ví là vàng trong lòng đất. Rễ chứa Alcaloid, khi tiến hành thử nghiệm ở chuột nhắt, người ta nhận thấy rằng cát sâm có tác dụng giảm ho rõ rệt khi so sánh với những con chuột không sử dụng.

Cát sâm là vị thuốc bổ, được sử dụng trong các trường hợp suy nhược, lao phổi, viêm phế quản mạn tính, nhức đầu, sốt, khát nước, tiểu tiện khó khăn. Một số công trình nghiên cứu tại Trung Quốc đã chứng minh cát sâm rất tốt cho phổi và được dùng hỗ trợ điều trị ung thư phổi, ông Sáng nói.

Đã có tài liệu ghi chép rằng cát sâm còn được sử dụng để chữa di tinh ở nam giới, bạch đới ở nữ với liều dùng được khuyến cáo là 10-20g, có thể tăng liều lên đến 40g.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Bác sĩ CKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 3, cho hay rễ củ chính là bộ phận của cây cát sâm được sử dụng để làm vị thuốc. Thời điểm thu hái dược liệu thích hợp nhất là vào mùa đông xuân, lấy ở những cây đã lớn khoảng hơn 1 năm tuổi. Các củ nhỏ thì để nguyên, còn củ to nên bổ dọc làm đôi rồi phơi hay sấy khô. Đem thái mỏng dược liệu rồi để sống hoặc có thể tẩm nước mật hay nước gừng cho thấm. Sau đó, cho lên chảo nóng sao vàng trên lửa nhỏ. Dược liệu đã được sơ chế khô cần để nơi khô ráo, tránh ẩm mốc, mối mọt. Lưu ý, không nên bào chế nhiều 1 lúc, dùng đến đâu thì bào chế đến đó.

Đa phần các tài liệu Đông y ghi nhận cát sâm quy vào các kinh Tỳ và Phế. Công dụng là chữa ho nhiều đờm, sốt về chiều đêm, nhức đầu, bí tiểu, kém ăn, chống suy nhược cơ thể…

Một số bài thuốc hay từ cây cát sâm

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng giới thiệu một số bài thuốc có dùng cát sâm:

- Chữa ho có nhiều đờm, ho dai dẳng, ho khan: Cát sâm 12g, Mạch môn 12g, Thiên môn 8g, Vỏ Rễ dâu 8g. Sắc, nước sắc chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Chữa khát nước, nhức đầu, sốt, bí tiểu tiện: Cát sâm 32g đem tẩm mật, sao vàng, sắc lấy nước uống. Hoặc dùng bài thuốc sau: Cát sâm 12g, Cát căn 12g, Cam thảo 4g. Đem sắc, chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Chữa kém ăn, cơ thể suy nhược: Cát sâm 12g, gừng vừa đủ. Cát sâm đem tẩm với nước gừng, sau đó sao vàng. Mỗi ngày dùng 32g sắc lấy nước uống.

cát sâm, dược liệu, bài thuốc dân gian

(Ảnh minh họa)

Ông Sáng lưu ý, dù cát sâm là một dược liệu an toàn, người dùng cần lưu ý một số điểm sau:

- Không dùng quá liều: Sử dụng đúng liều lượng để tránh gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt.

- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn đang dùng thuốc hoặc có bệnh lý nền, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cát sâm.

Theo một số tài liệu và sách đông y, thân và lá cát sâm có độc; chưa thấy nói về việc sử dụng thân và lá làm thuốc. Do đó, ngoài việc sử dụng củ cát sâm, tuyệt đối không được dùng lá hay thân, bác sĩ Vũ lưu ý.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ theo quy định mới nhất: Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt!

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Kiến thức 3 ngày, 13 giờ trước

Tuổi được chúc thọ và mừng thọ năm 2025? Số tiền hưởng là bao nhiêu?

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Thông tư 96/2018/TT-BTC quy định mức quà tặng chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi, cụ thể như dưới...
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Từ nay tới 31/12/2025: Người dân không đi đổi đăng ký xe bị xử phạt 6 triệu đồng, đúng không?

Theo quy định, những trường hợp này cần đi đổi đăng ký xe trong năm 2025, cố tình giữ lại bị xử phạt nặng.
Kiến thức 3 ngày, 15 giờ trước

Ba con giáp hưởng 'đại lộc' trong tuần tới, có vận may gấp đôi, sự nghiệp thăng tiến, kiếm tiền dễ dàng

Ba con giáp có vận mệnh thay đổi vào tuần tới - Thân, Dậu và Mão - sẽ mở ra một thời kỳ may mắn...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Kể từ bây giờ: Ra đường mà không đáp ứng các điều kiện này, chủ xe máy sẽ bị phạt hơn 10 triệu đồng

Đi xe máy không đáp ứng được những điều kiện dưới đây có thể bị CSGT phạt lên tới 10 triệu đồng.
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Hai ngày 19 tháng 5, tức ngày 22 tháng 4 âm lịch?

Ngày 19 tháng 5, thứ Hai, là ngày 22 tháng 4 âm lịch, con giáp nào nên thận trọng hơn? Làm sao để điều chỉnh?...
Đời sống số 3 ngày, 18 giờ trước

Tin cùng mục

Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, nhưng chúng lại 'rất sợ' một loại quả rẻ tiền này, nhà nào cũng có

“Tam chứng” là những căn bệnh thường gặp ở người trung niên và người cao tuổi, trong đó căn bệnh dễ mắc nhất trong “tam...
Chăm sóc sức khỏe 49 phút trước

Lươn đồng tốt như nhân sâm ở tuổi trung niên, nhưng 4 người không nên ăn

Khi nói đến thức uống giải nhiệt mùa hè, món ăn ngon nhất chính là lươn. Sau khi kiếm ăn và khỏe mạnh vào mùa...
Chăm sóc sức khỏe 5 giờ, 48 phút trước

'Vua rút cạn canxi' gọi tên 3 loại nước này, uống càng nhiều xương càng giòn, nhiều người Việt dùng hàng ngày

Theo nghiên cứu, ngoài tuổi tác, thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống của một người cũng đóng một vai trò quan trọng...
Chăm sóc sức khỏe 21 giờ, 51 phút trước

Vào mùa hè, tôi xuất hiện những mụn nước nhỏ. Có chuyện gì thế?

Với một số người bạn, điều không thể chịu đựng được vào mùa hè không phải là thời tiết nóng nực mà là những mụn...
Chăm sóc sức khỏe 21 giờ, 27 phút trước

Tại sao ngày càng có nhiều người mắc bệnh nhồi máu não ở vùng nông thôn? Bác sĩ nói thẳng thắn: Chủ yếu là do 3 nguyên nhân

Tỷ lệ người cao tuổi bị đột quỵ ở nông thôn có xu hướng gia tăng do thiếu kiến thức phòng bệnh, lối sống ít...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 1 giờ trước

Đóng kín cửa bật điều hòa gây thiếu oxy, mệt mỏi, đau đầu? Chuyên gia nói gì?

Một bài viết lan truyền trên mạng xã hội về tình trạng mệt mỏi, stress, thậm chí rụng tóc do nồng độ CO2 cao từ...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 3 giờ trước

Tin mới cập nhật

Hướng dẫn thủ tục chỉnh lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp khi sáp nhập tỉnh, thành

Thủ tục chỉnh lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp khi sáp nhập tỉnh, thành được quy định tại Nghị định 101/2024/NĐ-CP....
Tin trong ngày 47 phút trước

5 ngành nghề dễ kiếm việc làm nhất trong 10 năm tới, thu nhập 70 triệu đồng/tháng

Đây là những ngành nghề mà người lao động ít có nguy cơ bị đào thải trong vòng 5 đến 10 năm tới. Ngay cả...
Kiến thức 48 phút trước

Năm 2025, người dân được mua tối đa bao nhiêu căn nhà ở xã hội theo quy định?

Hiện nay, vấn đề nhà ở xã hội đang là một trong những mối quan tâm lớn của nhiều đối tượng lao động. Vậy, pháp...
Tin trong ngày 48 phút trước

Các nhà sư ngày nào cũng ăn chay, tại sao ai cũng béo tốt và tai to? Chỉ cần nhìn vào đồ ăn của họ là bạn sẽ hiểu

Trong suy nghĩ của nhiều người, nhà sư là những người sống khổ hạnh, khoác áo cà sa, sống thanh tịnh nơi cửa Phật, tránh...
Kiến thức 48 phút trước

Tại sao không ăn cơm lại giảm cân nhanh đặc biệt? Người đang giảm cân nên tìm hiểu ngay

Trước khi muốn giảm cân, bạn nên tham khảo những điều sau đây để đảm bảo sức khỏe cho bản thân.
Làm đẹp+ 2 giờ, 34 phút trước

Ngành ngôn ngữ này luôn khát nhân lực, hiếm có trường ở Việt Nam đào tạo, nguồn thu nhập không giới hạn

Trong bối cảnh thị trường lao động Việt Nam ngày càng cạnh tranh và "khát" nhân lực chất lượng cao, việc lựa chọn một hướng...
Kiến thức 2 giờ, 34 phút trước

Đi chợ chú ý 6 điểm này, biết ngay giá đỗ sạch và giá đỗ 'ngậm' đầy hóa chất

Việc thường xuyên ăn phải giá đỗ ngậm hóa chất có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, người dân cần đặc biệt lưu...
Làm sao 2 giờ, 35 phút trước

10 ngày nữa, Nhà nước sẽ ngưng cấp loại giấy tờ này, người dân lưu ý!

Quy định này nằm trong chương trình chuyển đổi số của BHXH Việt Nam.
Kiến thức 2 giờ, 35 phút trước

Đối tượng nào được hưởng ưu tiên khu vực khi tuyển sinh Đại học, Cao đẳng năm 2025?

Bộ GD&ĐT vừa thông tin các minh chứng, giấy tờ hoặc cách thực hiện để thí sinh được hưởng ưu tiên khu vực, ưu tiên...
Kiến thức 2 giờ, 35 phút trước

Hoa hậu quốc tế người Việt Nam duy nhất lọt Top 10 Nhan sắc vượt thời gian

Đây cũng là đại diện Việt Nam đầu tiên giành vương miện của cuộc thi Hoa hậu Quốc tế (Miss International).
Hoa Hậu 2 giờ, 35 phút trước