Danh mục

Dinh dưỡng phòng bệnh tim mạch

Thứ bảy, 02/11/2013 06:37

Có nhiều yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch trong đó có nguyên nhân do chế độ ăn và lối sống. Vì vậy, yếu tố dinh dưỡng là vô cùng quan trọng trong việc phòng và điều trị bệnh.

Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm hút thuốc lá, thừa cân và béo phì, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường và lối sống ít vận động. Những người có nhiều yếu tố nguy cơ thì khả năng xuất hiện các biến cố tim mạch sẽ cao hơn nhiều. Tuy nhiên, những yếu tố nguy cơ này có thể thay đổi và kiểm soát được, như ngừng hút thuốc lá, kiểm soát huyết áp, điều chỉnh rối loạn mỡ máu, kiểm soát cân nặng, tăng cường vận động… điều chỉnh chế độ ăn vẫn luôn là nền tảng trong việc phòng và điều trị bệnh.

Theo các nghiên cứu cho thấy việc thay đổi số lượng cũng như thành phần các chất dinh dưỡng (chất đa lượng, chất vi lượng) có trong khẩu phần ăn đều có ảnh hưởng đến tăng hay giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bao gồm các yếu tố sau:

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh
Đây là mẫu, bạn có thể sửa lại ảnh, màu nền, kích cỡ của bảng tùy theo nhu cầu.

Tổng năng lượng

Béo phì là một yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch, đồng thời sự phân bố mỡ trong cơ thể cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng, người béo bụng có nguy cơ cao nhất. Để đánh giá mức độ béo phì, người ta dựa vào chỉ số BMI (được gọi là chỉ số khối, tính bằng trọng lượng cơ thể chia cho bình phương chiều cao (kg/m2).

Những người béo phì ảnh hưởng đáng kể tới suy tim, nguy cơ suy tim tăng gấp đôi ở những bệnh nhân béo phì (BMI lớn hơn hoặc bằng 30kg/m2) so với người không béo phì. Vì vậy giảm cân rất cần thiết đối với người béo phì và duy trì cân nặng ở mức BMI từ 18,5 - 24,9 kg/m2.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh
Tập luyện kiểm soát cân nặng giúp phòng tránh nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Có thể tính đơn giản như: lấy chiều cao (cm) trừ đi 100, rồi đem số còn lại chia 10 nhân 9. Ví dụ, một người cao 160 cm thì mức cân nên có là: (160 - 100)/ 10 x 9 = 54 kg.

Nếu ăn quá mức cần thiết sẽ dẫn đến béo phì, các bệnh về chuyển hoá, đái tháo đường, tăng huyết áp… Người ăn quá mức tiêu hao thì sẽ tăng cân, ngược lại ăn ít hơn mức tiêu hao thì sẽ bị giảm cân. Nếu năng lượng ăn cân bằng với năng lượng tiêu hao của cơ thể thì cân nặng sẽ ổn định.

Lương thực chính của người Việt Nam là gạo, tùy theo vùng miền còn có các loại lương thực khác như ngô (bắp) ở miền núi, cao nguyên; khoai ở đồng bằng; củ ở trung du, miền núi.

Lượng gạo hàng ngày ở người trưởng thành trung bình là 300 - 350g, tương đương khoảng 6 bát (chén) cơm. Nếu ăn ngô, 1 bắp ngô tương đương 1 bát cơm, vậy lượng ngô khoảng 6 bắp. Nếu là khoai khoảng 6 củ lớn mỗi ngày.

Chất béo (lipid)

Số lượng và loại chất béo đều quan trọng. Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng, tổng lượng chất béo nên từ 15 - 20% tổng năng lượng trong ngày. Tuy nhiên loại chất béo sử dụng quan trọng hơn tổng lượng chất béo. Chế độ ăn có nhiều a-xít béo no (có nhiều trong mỡ, bơ, thức ăn nhanh, thức ăn công nghiệp được chế biến ở nhiệt độ cao) làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành.

Trong khi đó axít béo không no làm giảm nguy cơ này, chất béo chứa axít béo loại này được tìm thấy ở dầu mè, dầu hạt hướng dương, dầu đậu nành, dầu hạt bắp, cá, hải sản… Khi thay thế axít béo no bằng axít béo không no có tác dụng làm giảm nguy cơ tim mạch. Các chuyên gia khuyên mỗi tuần nên có 3 - 5 lần ăn cá, hải sản, thay thế cá cho thịt. Đối với những người không thích ăn cá và hải sản có thể sử dụng dầu cá thiên nhiên mỗi ngày 2 - 3g.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh

Chất đường (glucid)

Glucid gồm các loại chất bột, đường và chất xơ, là thành phần dinh dưỡng cơ bản, chiếm khối lượng lớn nhất và cung cấp năng lượng nhiều nhất trong khẩu phần ăn. Thay thế axít béo no bằng lượng năng lượng từ axít béo không no hoặc glucid đều có tác dụng tốt để giảm nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch. Nguồn glucid trong thực phẩm: Gạo tẻ, khoai củ tươi, mì sợi, bánh mì, khoai củ khô; bột khoai khô; bánh phở; sắn tươi; bún; miến …

Chất đạm (protid)

Đạm thực vật có những ảnh hưởng có lợi cho sức khỏe so với đạm động vật, đặc biệt liên quan với tình trạng cholesterol máu. Các loại đậu. Những loại thực phẩm thuộc họ đậu như đậu xanh, đậu đỏ, đậu phộng… Rau có màu xanh đậm (như cải bó xôi, bông cải xanh) rất giàu đạm.

Những nước dùng đạm đậu nành cao có tỉ lệ tử vong do tim mạch thấp hơn so với những nước ăn nhiều đạm động vật. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo: để giảm các nguy cơ của bệnh tim mạch nên ăn các loại chế phẩm từ đậu nành như: Đậu phụ, giá đậu, nước đậu,…

Chất xơ (fiber)

Một số thành phần xơ có khả năng giữ nước cao và được gọi là xơ tan. Xơ tan có trong các loại thực phẩm như một số trái cây, nước trái cây (mận, quả mọng), bông cải, cà rốt, khoai tây, khoai lang, hành. Xơ tan có khả năng làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Ngoài ra, chất xơ còn gây cảm giác no giúp tránh ăn quá nhiều năng lượng gây tăng cân.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh

Các vi chất dinh dưỡng

Các vi chất dinh dưỡng như các vitamin và khoáng chất rất cần cho quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi thiếu vitamin B12, B6, axít folic làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch máu. Nhưng trong chế độ dinh dưỡng hiện nay, hầu hết còn chưa cung cấp đủ các vi chất, vì thế cần được bổ sung các thực phẩm giàu vitamin (từ rau và trái cây).

Ngoài ra các chất chống ôxy hóa cũng ảnh hưởng đến quá trình xơ vữa động mạch. Chế độ ăn có nhiều chất chống ôxy hóa (vitamin E, vitamin A, vitamin C, selen) có thể giảm tới 20 - 40% nguy cơ bệnh mạch vành.

Bên cạnh đó các muối khoáng vô cùng quan trọng trong chế độ dinh dưỡng, nhất là trong tim mạch. Natri (từ muối ăn) và các chất điện giải khác đều ảnh hưởng đến huyết áp. Khoảng 50% người tăng huyết áp có nhạy cảm với muối. Giảm lượng natri giúp phòng ngừa chứng tăng huyết áp và cũng được xem như một phương pháp điều trị bệnh tăng huyết áp. Khuyến cáo gần đây khuyên nên hạn chế lượng muối ăn vào dưới 6g/ngày bằng cách chọn những thức ăn ít muối và hạn chế ăn thức ăn đóng hộp, không ăn kèm muối khi ăn, ví dụ như khi ăn trái cây…

Ngược lại, kali, magiê, canxi liên quan nghịch với huyết áp. Chế độ ăn đủ các vi chất này giúp làm giảm huyết áp. Để tăng cường các chất điện giải này bằng cách tăng cường ăn lượng rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và các sản phẩm làm từ sữa ít béo.

Theo Sức khỏe & Đời sống

Tin được quan tâm

Theo nghị định 168, xe máy không có bộ phận này sẽ bị phạt tới 3.000.000 đồng, nhiều người vẫn cứ tháo ra

Từ 1/1/2025 áp theo quy định mới, nếu xe máy mà không có đủ bộ phận này sẽ bị CSGT xử phạt hành chính.
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Từ tháng 5/2025: Người dân đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc mà không làm việc này vẫn bị CSGT xử phạt

Bước sang tháng 5/2025, nhiều người dù đã mua bảo hiểm đúng hạn vẫn có thể bị Cảnh sát giao thông (CSGT) xử phạt nếu...
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Tại sao khi giết chim bồ câu, không được làm chảy máu như cắt tiết gà và vịt... mà phải dìm chúng xuống nước?

Nếu bạn lớn lên ở nông thôn, tôi tin rằng bạn đã từng chứng kiến ​​những người lớn tuổi trong gia đình mình giết gà...
Kiến thức 3 ngày, 17 giờ trước

Từ ngày 1/7/2025, thành phố nhỏ nhất Việt Nam dự kiến sẽ bị 'xóa tên' khỏi bản đồ hành chính

Theo dự kiến chỉ chưa đầy 3 tháng nữa, thành phố có diện tích nhỏ nhất Việt Nam với diện tích 44,94km2 sẽ bị xóa...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Ngày mùng 1 tháng 4 âm lịch Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Mùng 1 tháng 4 âm lịch 2025 là ngày 28/4/2025 dương lịch. Trong ngày này thắp hương vào khung giờ nào đẹp nhất để 'gọi'...
Đời sống số 2 ngày, 6 giờ trước

Những con giáp nào may mắn ngày Thứ Hai, 28 tháng 4, tức ngày mùng 1 tháng 4 âm lịch

Vào cuối tháng 4 là mùa xuân, khi cả gỗ và đất đều phát triển tươi tốt. Ngày 28 tháng 4 là thứ Hai, ngày...
Đời sống số 2 ngày, 7 giờ trước

Tin cùng mục

TP.HCM nắng nóng đỉnh điểm dịp 30/4, người dân cần làm gì để tránh không bị say nắng, say nóng?

Dịp kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đang đến gần, người dân TP.HCM cần đặc biệt lưu ý...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 48 phút trước

Loại quả ‘quốc dân’ được tạp chí Mỹ vinh danh lọt top thực phẩm tốt nhất mọi thời đại, bán đầy chợ Việt

Việc ăn 1-2 quả chuối mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Chăm sóc sức khỏe 8 giờ, 35 phút trước

WHO cảnh báo: 2 món rau hấp dẫn nhưng 'đầu độc' mạch máu nhanh hơn cả thịt mỡ

Dù có hương vị hấp dẫn và hình thức bắt mắt, hai món rau dưới đây thực sự không hề "thân thiện" với sức khỏe,...
Chăm sóc sức khỏe 8 giờ, 6 phút trước

Sự thật đằng sau thành tích kém của trẻ: Khủng hoảng tư duy ẩn sau sự lười biếng và giải pháp cho phụ huynh

Có một câu nói rất đúng: "Thành tích của trẻ phụ thuộc vào sự kiên trì của phụ huynh". Trẻ nhỏ ý chí còn non...
Chăm con 12 giờ, 39 phút trước

Nếu bạn gặp phải 4 triệu chứng này, hãy dừng lại và nghỉ ngơi ngay lập tức! Không đùa đâu!

Nhiều người hẳn từng trải qua cảm giác này: vừa động não đã mệt, chưa kịp nằm đã ngủ, vừa bắt tay vào làm việc...
Chăm sóc sức khỏe 12 giờ, 40 phút trước

Loại quả được CDC Mỹ gọi tên trong 'top rau củ quả tốt nhất thế giới': Việt Nam trồng khắp 3 miền, giá chỉ vài chục nghìn/kg

Đây là loại quả gia vị đã quá quen mặt với nhiều gia đình Việt, có giá bán dao động từ 20.000 - 100.000 đồng...
Chăm sóc sức khỏe 14 giờ, 26 phút trước

Tin mới cập nhật

Chỉ ít ngày nữa, người dân phải dùng sang Căn cước không được dùng Căn cước công dân, đúng không?

Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước là không đúng. Chỉ ai chủ động muốn...
Kiến thức 47 phút trước

Hai vị trí trên cơ thể của đàn ông càng nhỏ thì thể chất của anh ấy càng tốt, nếu chồng bạn cũng vậy thì hãy vui lên

Thật ra, có một số quan niệm dân gian và cả góc nhìn khoa học cho rằng hai vị trí trên cơ thể đàn ông...
Yêu 1 giờ, 14 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thường nắm tay như thế nào? Kiểm tra xem bạn có EQ cao hay IQ cao

Chào bạn! Việc bạn nhìn thấy một con thỏ đầu tiên trong bài kiểm tra tâm lý này có thể tiết lộ một số đặc...
Đời sống số 1 giờ, 14 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ tư ngày 30/4, tức ngày 3 tháng 4 âm lịch?

Người xưa nói: Mọi phương pháp có lợi đều phù hợp với thời đại. Ngày 30 tháng 4, thứ tư, ngày 3 tháng 4 âm...
Đời sống số 1 giờ, 14 phút trước

Ai sắp bay Vietnam Airlines và Vietjet Air tại Nội Bài dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 nên nắm cải tiến mới để rút ngắn thời gian làm thủ tục

Đại diện Cảng hàng không quốc tế Nội Bài cho hay: 'Hành khách bay các chuyến nội địa của Vietnam Airlines và Vietjet Air có...
Kiến thức 1 giờ, 23 phút trước

‘Thần mộc’ 1.500 năm tuổi siêu quý hiếm, cao 70m sừng sững giữa đại ngàn, được công nhận Cây di sản Việt Nam

Việc công nhận "thần mộc" này là Cây di sản Việt Nam giúp góp phần nâng cao hơn nữa ý thức bảo tồn, gìn giữ...
Kiến thức 1 giờ, 25 phút trước

Những lưu ý khi đi xem diễu binh, diễu hành lễ 30/4 ở TP.HCM?

Ngày 30/4, TP.HCM sẽ tổ chức Lễ diễu binh, diễu hành cấp quốc gia kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất...
Tin trong ngày 2 giờ, 46 phút trước

Apple cảnh báo người dùng iPhone xóa ngay ứng dụng phổ biến này vì có liên quan quyền riêng tư

Gần đây, Apple đã đưa ra cảnh báo tới người dùng iPhone yêu cầu xóa ngay một ứng dụng phổ biến vì lo ngại về...
Xài gì 2 giờ, 55 phút trước

Quy định mới nhất về đổi giấy phép lái xe tại công an cấp xã, ai cũng nên biết

Từ 1/3/2025, công an cấp xã là cơ quan tiếp nhận hồ sơ đổi, cấp lại giấy phép lái xe để phục vụ nhân dân...
Kiến thức 2 giờ, 24 phút trước

Sao Việt 29/4: 'Cục trưởng' Xuân Bắc là người như thế nào trong mắt bà xã? Nữ diễn viên VTV thoát chết khi gặp sự cố trên cao tốc

Tin sao Việt 29/4/2025: Trên trang cá nhân, bà xã nghệ sĩ Xuân Bắc đã có chia sẻ gây chú ý về chồng. Diễn viên...
Chuyện làng sao 3 giờ, 52 phút trước