Danh mục

Dinh dưỡng phòng bệnh tim mạch

Thứ bảy, 02/11/2013 06:37

Có nhiều yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch trong đó có nguyên nhân do chế độ ăn và lối sống. Vì vậy, yếu tố dinh dưỡng là vô cùng quan trọng trong việc phòng và điều trị bệnh.

Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm hút thuốc lá, thừa cân và béo phì, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường và lối sống ít vận động. Những người có nhiều yếu tố nguy cơ thì khả năng xuất hiện các biến cố tim mạch sẽ cao hơn nhiều. Tuy nhiên, những yếu tố nguy cơ này có thể thay đổi và kiểm soát được, như ngừng hút thuốc lá, kiểm soát huyết áp, điều chỉnh rối loạn mỡ máu, kiểm soát cân nặng, tăng cường vận động… điều chỉnh chế độ ăn vẫn luôn là nền tảng trong việc phòng và điều trị bệnh.

Theo các nghiên cứu cho thấy việc thay đổi số lượng cũng như thành phần các chất dinh dưỡng (chất đa lượng, chất vi lượng) có trong khẩu phần ăn đều có ảnh hưởng đến tăng hay giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bao gồm các yếu tố sau:

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh
Đây là mẫu, bạn có thể sửa lại ảnh, màu nền, kích cỡ của bảng tùy theo nhu cầu.

Tổng năng lượng

Béo phì là một yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim mạch, đồng thời sự phân bố mỡ trong cơ thể cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng, người béo bụng có nguy cơ cao nhất. Để đánh giá mức độ béo phì, người ta dựa vào chỉ số BMI (được gọi là chỉ số khối, tính bằng trọng lượng cơ thể chia cho bình phương chiều cao (kg/m2).

Những người béo phì ảnh hưởng đáng kể tới suy tim, nguy cơ suy tim tăng gấp đôi ở những bệnh nhân béo phì (BMI lớn hơn hoặc bằng 30kg/m2) so với người không béo phì. Vì vậy giảm cân rất cần thiết đối với người béo phì và duy trì cân nặng ở mức BMI từ 18,5 - 24,9 kg/m2.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh
Tập luyện kiểm soát cân nặng giúp phòng tránh nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Có thể tính đơn giản như: lấy chiều cao (cm) trừ đi 100, rồi đem số còn lại chia 10 nhân 9. Ví dụ, một người cao 160 cm thì mức cân nên có là: (160 - 100)/ 10 x 9 = 54 kg.

Nếu ăn quá mức cần thiết sẽ dẫn đến béo phì, các bệnh về chuyển hoá, đái tháo đường, tăng huyết áp… Người ăn quá mức tiêu hao thì sẽ tăng cân, ngược lại ăn ít hơn mức tiêu hao thì sẽ bị giảm cân. Nếu năng lượng ăn cân bằng với năng lượng tiêu hao của cơ thể thì cân nặng sẽ ổn định.

Lương thực chính của người Việt Nam là gạo, tùy theo vùng miền còn có các loại lương thực khác như ngô (bắp) ở miền núi, cao nguyên; khoai ở đồng bằng; củ ở trung du, miền núi.

Lượng gạo hàng ngày ở người trưởng thành trung bình là 300 - 350g, tương đương khoảng 6 bát (chén) cơm. Nếu ăn ngô, 1 bắp ngô tương đương 1 bát cơm, vậy lượng ngô khoảng 6 bắp. Nếu là khoai khoảng 6 củ lớn mỗi ngày.

Chất béo (lipid)

Số lượng và loại chất béo đều quan trọng. Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng, tổng lượng chất béo nên từ 15 - 20% tổng năng lượng trong ngày. Tuy nhiên loại chất béo sử dụng quan trọng hơn tổng lượng chất béo. Chế độ ăn có nhiều a-xít béo no (có nhiều trong mỡ, bơ, thức ăn nhanh, thức ăn công nghiệp được chế biến ở nhiệt độ cao) làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành.

Trong khi đó axít béo không no làm giảm nguy cơ này, chất béo chứa axít béo loại này được tìm thấy ở dầu mè, dầu hạt hướng dương, dầu đậu nành, dầu hạt bắp, cá, hải sản… Khi thay thế axít béo no bằng axít béo không no có tác dụng làm giảm nguy cơ tim mạch. Các chuyên gia khuyên mỗi tuần nên có 3 - 5 lần ăn cá, hải sản, thay thế cá cho thịt. Đối với những người không thích ăn cá và hải sản có thể sử dụng dầu cá thiên nhiên mỗi ngày 2 - 3g.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh

Chất đường (glucid)

Glucid gồm các loại chất bột, đường và chất xơ, là thành phần dinh dưỡng cơ bản, chiếm khối lượng lớn nhất và cung cấp năng lượng nhiều nhất trong khẩu phần ăn. Thay thế axít béo no bằng lượng năng lượng từ axít béo không no hoặc glucid đều có tác dụng tốt để giảm nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch. Nguồn glucid trong thực phẩm: Gạo tẻ, khoai củ tươi, mì sợi, bánh mì, khoai củ khô; bột khoai khô; bánh phở; sắn tươi; bún; miến …

Chất đạm (protid)

Đạm thực vật có những ảnh hưởng có lợi cho sức khỏe so với đạm động vật, đặc biệt liên quan với tình trạng cholesterol máu. Các loại đậu. Những loại thực phẩm thuộc họ đậu như đậu xanh, đậu đỏ, đậu phộng… Rau có màu xanh đậm (như cải bó xôi, bông cải xanh) rất giàu đạm.

Những nước dùng đạm đậu nành cao có tỉ lệ tử vong do tim mạch thấp hơn so với những nước ăn nhiều đạm động vật. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo: để giảm các nguy cơ của bệnh tim mạch nên ăn các loại chế phẩm từ đậu nành như: Đậu phụ, giá đậu, nước đậu,…

Chất xơ (fiber)

Một số thành phần xơ có khả năng giữ nước cao và được gọi là xơ tan. Xơ tan có trong các loại thực phẩm như một số trái cây, nước trái cây (mận, quả mọng), bông cải, cà rốt, khoai tây, khoai lang, hành. Xơ tan có khả năng làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Ngoài ra, chất xơ còn gây cảm giác no giúp tránh ăn quá nhiều năng lượng gây tăng cân.

chất béo,tim bạch,chế độ ăn,lối sống,dinh dưỡng,điều trị bệnh

Các vi chất dinh dưỡng

Các vi chất dinh dưỡng như các vitamin và khoáng chất rất cần cho quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi thiếu vitamin B12, B6, axít folic làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch máu. Nhưng trong chế độ dinh dưỡng hiện nay, hầu hết còn chưa cung cấp đủ các vi chất, vì thế cần được bổ sung các thực phẩm giàu vitamin (từ rau và trái cây).

Ngoài ra các chất chống ôxy hóa cũng ảnh hưởng đến quá trình xơ vữa động mạch. Chế độ ăn có nhiều chất chống ôxy hóa (vitamin E, vitamin A, vitamin C, selen) có thể giảm tới 20 - 40% nguy cơ bệnh mạch vành.

Bên cạnh đó các muối khoáng vô cùng quan trọng trong chế độ dinh dưỡng, nhất là trong tim mạch. Natri (từ muối ăn) và các chất điện giải khác đều ảnh hưởng đến huyết áp. Khoảng 50% người tăng huyết áp có nhạy cảm với muối. Giảm lượng natri giúp phòng ngừa chứng tăng huyết áp và cũng được xem như một phương pháp điều trị bệnh tăng huyết áp. Khuyến cáo gần đây khuyên nên hạn chế lượng muối ăn vào dưới 6g/ngày bằng cách chọn những thức ăn ít muối và hạn chế ăn thức ăn đóng hộp, không ăn kèm muối khi ăn, ví dụ như khi ăn trái cây…

Ngược lại, kali, magiê, canxi liên quan nghịch với huyết áp. Chế độ ăn đủ các vi chất này giúp làm giảm huyết áp. Để tăng cường các chất điện giải này bằng cách tăng cường ăn lượng rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và các sản phẩm làm từ sữa ít béo.

Theo Sức khỏe & Đời sống

Tin được quan tâm

Người sinh vào 3 năm này sẽ bị phạt đến 500.000 đồng và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng nếu không làm lại CCCD

Từ nay đến hết năm 2025, những người sinh năm 2000, 1985 và 1965 sẽ lần lượt bước sang tuổi 25, 40 và 60 phải...
Kiến thức 3 ngày, 3 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng ngày Thứ Tư, 23 tháng 7, tức ngày 29 tháng 6 âm lịch?

Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ,...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Từ nay, những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Theo quy định hiện hành, sẽ có một số trường hợp xây nhà không cần xin Giấy phép xây dựng, người dân cần biết để...
Kiến thức 3 ngày, 2 giờ trước

Một tấm gỗ này mua được căn chung cư: Quý như ‘vàng ròng’ đắt đỏ nhất hành tinh

Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt...
Kiến thức 3 ngày, 17 giờ trước

Người từ 60 tuổi không có lương hưu phải đáp ứng điều kiện gì mới được nhận tiền trợ cấp hàng tháng?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, ngoài những người đủ điều kiện hưởng lương hưu và đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã...
Kiến thức 3 ngày, 21 giờ trước

Những con giáp nào may mắn ngày Thứ Tư, 23 tháng 7, tức ngày 29 tháng 6 âm lịch?

Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Quý Hợi....
Đời sống số 3 ngày, 19 giờ trước

Tin cùng mục

Khi tôi nuôi dạy cậu con trai tuổi dậy thì như một 'con nhím', tính nổi loạn và mọi sự ngang ngược đều biến mất

Nuôi dạy một đứa trẻ tuổi dậy thì, nhiều khi giống như đang sống cùng một... chú nhím. Mỗi cái chạm quá gần, mỗi lời...
Chăm con 22 giờ, 33 phút trước

Loại cá nhiều protein hơn cả cá hồi, chợ Việt bán rất nhiều gặp nhớ mua ngay

Cá hồi là một loại thực phẩm giàu protein và phổ biến trong chế độ ăn uống của nhiều người. Tuy nhiên, ít người biết...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 2 giờ trước

Những đứa trẻ không khóc khi đi mẫu giáo phần lớn đến từ 5 kiểu gia đình này. Hãy đến và khám phá xem bạn thuộc kiểu gia đình nào nhé!

Cứ mỗi tháng 9, một "vở kịch đẫm nước mắt" lại được dàn dựng ngay trước cổng trường mẫu giáo - các em nhỏ ôm...
Chăm con 1 ngày, 3 giờ trước

Bác sĩ: Dấu hiệu cảnh báo đầu tiên của bệnh thận thường xuất hiện khi ngủ, nhưng nhiều người không coi trọng

"Gần đây tôi phải dậy đi vệ sinh ba hoặc bốn lần một đêm, và giấc ngủ của tôi không được tốt. Có phải vì...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 11 giờ trước

Đừng la mắng con nữa! 5 kỹ năng giao tiếp này sẽ giúp con ngoan ngoãn nghe lời và yêu thương bố mẹ hơn

Nhiều bậc cha mẹ thường rơi vào tình huống quen thuộc là chỉ cần thấy con mắc lỗi hay không nghe lời là lập tức...
Chăm con 2 ngày, 13 giờ trước

Ớt đen: Loại gia vị lạ đang khiến giới sành ăn 'phát sốt', giá cao ngất ngưởng vẫn cháy hàng

Tại Trung Quốc, loại ớt này đang trở thành một sản phẩm nông nghiệp có tiềm năng lớn, được bán với giá cao.
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 20 giờ trước

Tin mới cập nhật

Thảm kịch vụ lật tàu trên vịnh Hạ Long: Nạn nhân sẽ được bồi thường ra sao?

Vụ lật tàu du lịch trên vịnh Hạ Long đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, với hàng chục người gặp nạn. Ngay sau...
Tin trong ngày 11 phút trước

Ngày mùng 1 tháng 6 nhuận năm 2025: Thực hiện nguyên tắc '4 nên, 6 kiêng' để cả tháng đón phước lộc, may mắn, tránh vận xui

Theo quan niệm dân gian, ngày mùng 1 đầu tháng mang ý nghĩa đặc biệt, là khởi đầu cho một chu kỳ mới. Mọi việc...
Tin trong ngày 11 phút trước

Thuế bất động sản thứ 2 là gì? Khi nào đánh thuế bất động sản thứ 2?

Đề xuất đánh thuế đối với bất động sản thứ hai đang nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận, với kỳ vọng có...
Kiến thức 11 phút trước

3 kiểu tin nhắn nhóm khiến bạn trở thành đồng nghiệp EQ cao số 1

Nhóm chat không chỉ soạn thảo tin nhắn mà còn có thể phản ánh được EQ của bạn. Một biểu tượng cảm xúc đơn giản...
Đời sống trẻ 11 phút trước

Những trường hợp này sẽ bị nhà nước thu hồi sổ đỏ theo quy định mới nhất, người dân cần đặc biệt lưu ý

Luật Đất đai 2024 quy định những trường hợp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất...
Dòng sự kiện 11 phút trước

Người xưa nhắc nhở: 'Ba thứ không được vứt bỏ khi chuyển nhà, nếu không mọi phước lành của bạn sẽ mất hết'? Cụ thể, 3 thứ đó là gì?

Câu nói: "Chuyển nhà ba thứ không được vứt, vứt rồi phúc khí tiêu tan" phản ánh một niềm tin sâu sắc trong văn hóa...
Kiến thức 11 phút trước

Không được hưởng Bảo hiểm y tế, người dân sẽ bị mất những quyền lợi quan trọng nào?

Khi không được hưởng Bảo hiểm y tế, người dân sẽ mất đi một số quyền lợi quan trọng.
Dòng sự kiện 11 phút trước

Bố làm 3 nghề nghiệp này, con cái thường thông minh hơn!

Nghiên cứu chỉ ra nếu bố của đứa trẻ làm những công việc này thì nhiều khả năng thế hệ sau sẽ có chỉ số...
Kiến thức 12 phút trước

Quy định mới 2026: Có phải không báo tìm việc, sẽ mất trợ cấp thất nghiệp?

Luật Việc làm 2025 (Luật số 74/2025/QH15) chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Đáng chú ý, một trong những điểm thay đổi quan...
Tin trong ngày 41 phút trước

Người EQ thấp nhắn tin thường hay viết 5 chữ này, vừa kém duyên lại 'chặn' đường công danh

Người có EQ cao biết lựa lời khiến người khác thấy thoải mái, tôn trọng và dễ hợp tác. Ngược lại, người EQ thấp dù...
Kiến thức 41 phút trước