Danh mục

Chữa bệnh bằng... nhiệt

Thứ sáu, 09/05/2014 09:10

Từ lâu, nhân dân ta đã biết sử dụng các biện pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh để chữa đau lưng, đau khớp, sưng nề sau chấn thương, hoặc điều trị các viêm tấy. Để chườm nóng hoặc chườm lạnh, người ta sử dụng các chất trung gian truyền nhiệt...

Nhiệt là đại lượng đặc trưng cho cảm giác nóng hoặc lạnh. Từ định nghĩa đó người ta chia ra: nhiệt nóng, nhiệt trung hòa, nhiệt lạnh. Nhiệt nóng là nhiệt độ cao hơn, còn nhiệt lạnh là nhiệt độ thấp hơn vùng cơ thể mà nhiệt tác động. Nhiệt trung hòa là nhiệt độ ngang bằng với nhiệt độ của vùng cơ thể mà nhiệt tác động, và không gây ra cảm giác thay đổi về nhiệt. Trong y học, người ta sử dụng nhiệt nóng và nhiệt lạnh để điều trị.

Tất cả các chất thỏa mãn các điều kiện như không gây độc hoặc dị ứng khi tiếp xúc với da, giữ nhiệt lâu và truyền nhiệt từ từ, dễ sử dụng, đều có thể dùng làm chất trung gian truyền nhiệt.

Trong các khoa Vật lý trị liệu người ta sử dụng paraffin, túi silicagen, khay nhiệt điện, túi chườm nhiệt sử dụng điện. Trong dân gian thường dùng cám rang, muối rang, lá cây sao nóng, túi nước nóng, ngâm trong nước nóng, để làm các chất trung gian truyền nhiệt. Sử dụng nhiệt để điều trị đã mang lại hiệu quả rất tốt, nhưng nếu dùng không đúng có thể gây thêm tác dụng có hại. Vì vậy hiểu biết về tác dụng của nhiệt trong chữa bệnh là kiến thức cần thiết đối với mỗi người.

Nhiệt nóng

Tác dụng của nhiệt nóng là gây giãn mạch, làm tăng lượng máu đến vùng điều trị. Nhờ việc tăng tuần hoàn và dinh dưỡng cho vùng điều trị sẽ kích thích quá trình tái tạo tế bào, hàn gắn tổn thương. Nhiệt nóng còn làm tăng các phản ứng sinh học, tăng quá trình chuyển hóa của mô, làm tăng tái tạo mô, làm tăng tính thấm của mô, tăng trao đổi dịch giữa khoang máu và khoang kẽ tế bào, do đó làm tăng quá trình hấp thu dịch nề, làm giảm nề, giảm đau; Làm tăng khả năng xuyên mạch của bạch cầu, tăng khả năng thực bào của bạch cầu, làm phân tán nhanh các chất trung gian gây viêm, do đó làm giảm viêm cả viêm do nhiễm khuẩn và viêm không do nhiễm khuẩn...

Vì vậy, nhiệt nóng được dùng rộng rãi để điều trị các vùng viêm do nhiễm khuẩn giai đoạn viêm tấy chưa hóa mủ (như viêm cơ), điều trị các trường hợp viêm không do nhiễm khuẩn (như viêm khớp dạng thấp, viêm quanh khớp vai, viêm cột sống dính khớp), điều trị các vùng đau do thoái hóa (như đau cột sống cổ, đau thắt lưng, đau khớp do thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp); làm giảm nề, tan khối máu tụ sau chấn thương; làm nhanh liền sẹo vết thương, làm sẹo mềm mại, chống dính và co kéo do sẹo...

Mặc dù nhiệt nóng được chỉ định rất rộng rãi và an toàn, nhưng cũng có những chống chỉ định. Đó là các vùng đang chảy máu hoặc đe dọa chảy máu, các ổ viêm đã hóa mủ, các vùng có khối u cả u lành và u ác tính, các vùng lao đang tiến triển như lao khớp, lao cột sống, các chấn thương mới trong một hai ngày đầu, những người đang sốt.
Cách dùng: Mỗi lần đắp nóng nên duy trì 20-30 phút. Một ngày có thể đắp nóng 1 đến 4 lần. Mỗi lần đắp nóng không quá 1/6 diện tích cơ thể để tránh gây rối loạn thân nhiệt. Khi đắp nóng cần chú ý tránh để nhiệt độ quá cao (>40o) vì có thể gây bỏng.

Nhiệt lạnh

Nhiệt lạnh gây ra các tác dụng ngược lại so với nhiệt nóng, như làm co mạch, giảm tuần hoàn, giảm dinh dưỡng, giảm chuyển hóa, giảm tiêu thụ oxy, giảm tính thấm của mô. Nếu bị lạnh quá lâu có thể gây ra thiếu dinh dưỡng và hoại tử mô do lạnh. Nhiệt lạnh được dùng để làm giảm sưng nề sau các chấn thương mới, làm giảm chảy máu ở những vùng đang chảy máu hoặc có nguy cơ chảy máu, như chườm lạnh vùng thượng vị trong chảy máu dạ dày, giảm tụ máu, giảm nề trong chấn thương mới (một hai ngày đầu), chườm lạnh để hạ nhiệt độ khi sốt cao, bảo quản mô ghép giúp mô ghép chịu đựng được tình trạng thiếu oxy kéo dài mà không bị hủy hoại. Người ta thường dùng túi nước lạnh, túi nước đá, hoặc ngâm chi trong nước lạnh. Cần chú ý thời gian chườm lạnh cần ngắn vài phút, không kéo dài để tránh gây tổn thương mô do thiếu dinh dưỡng.

Theo Sức Khỏe và Đời Sống

Tin được quan tâm

Trước 2026, người sinh 3 năm này sẽ được hưởng quyền lợi đặc biệt khi làm thẻ Căn cước mới: Là ai?

Trong Luật Căn cước (sửa đổi) quy định có 3 đối tượng sinh năm này sẽ được hưởng nhiều quyền lợi khi đi làm căn...
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Quy định mới nhất, người dân không được dùng Căn cước công dân mà phải dùng sang Căn cước, đúng không?

Có nhiều thông tin cho rằng người dân phải dùng sang Căn cước không được dùng Căn cước công dân, vậy điều đó có đúng...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố nhận tin vui lớn: Được hưởng chính sách mới đặc biệt có lợi này từ 1/7/2025

Theo quy định mới bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố sẽ được...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Bát hương có dấu hiệu này xin chúc mừng: Tổ Tiên ban lộc lớn nhà bạn sắp 'trúng số' giàu to

Quan sát bát hương gia đình bạn nếu có dấu hiệu này rất tốt về mặt phong thủy, gia chủ sắp đón lộc lớn.
Phong thủy 2 ngày, 3 giờ trước

Công trình thủy điện dưới lòng đất lớn nhất Việt Nam, như 'cung điện' ngầm ẩn mình sâu 600m trong lòng núi

Công trình này được khởi công vào ngày 4/11/1993, hòa lưới quốc gia tổ máy đầu tiên vào ngày 12/5/2000, khánh thành nhà máy ngày...
Kiến thức 2 ngày, 23 giờ trước

Miền Bắc có hồ nước ngọt rộng gấp đôi quận Hoàn Kiếm: Gấp 14 lần hồ Tây, chứa kho báu trăm năm vẫn sử dụng tốt

Hồ nước ngọt này không chỉ là nơi cung cấp nước cho 3 đô thị lớn mà còn mang trong mình nhiều bí ẩn về...
Kiến thức 1 ngày, 6 giờ trước

Tin cùng mục

Cảnh báo: Một thói quen xấu mà nhiều người hay mắc phải, đặc biệt dân văn phòng, có thể gây suy thận, phải chạy thận cả đời

Vì “đang dở tay” làm nốt việc hay “tiết kiệm thời gian”, nhiều người, đặc biệt là dân văn phòng, đã hình thành thói quen...
Chăm sóc sức khỏe 29 phút trước

Loài cây cảnh tại Việt Nam cực tốt cho sức khỏe, được nghiên cứu điều trị bệnh gây tử vong cao thứ 7 thế giới

Một hợp chất đặc biệt trong loài cây này có thể giúp tạo ra phương thuốc hữu hiệu để điều trị một căn bệnh đang...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 19 phút trước

Loại cá này nếu thấy ở chợ nhớ mua ngay: Tốt bậc nhất thế giới, dinh dưỡng vượt cá hồi mà giá chỉ bằng 1/5

Đây là loại cá quen thuộc ở Việt Nam, được chuyên trang sức khỏe Mỹ xếp vào top 3 loại cá tốt nhất. Loại cá...
Chăm sóc sức khỏe 6 giờ, 6 phút trước

Loại cá được ví như 'linh dược của đàn ông', giá lên tới vài triệu/con, muốn mua đôi khi phải đặt trước

Từ tháng tháng 6 đến tháng 9 là mùa thu hoạch chính của loại cá này khi cá trưởng thành và có chất lượng thịt...
Chăm sóc sức khỏe 22 giờ, 9 phút trước

IQ của con tăng rõ rệt nếu mẹ làm điều này

Các nghiên cứu khoa học cho thấy, cha mẹ đóng vai trò nền tảng trong việc hình thành và phát triển chỉ số IQ của...
Chăm con 1 ngày, 3 giờ trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 8/9: Độ 'quái' của Hoa hậu Thùy Tiên trong vụ bán kẹo Kera; Cao Minh Đạt đau buồn báo tin ba qua đời

Tin sao Việt 8/9/2025: Theo kết luận điều tra, Công ty Chị Em Rọt đã trả hoa hồng cho Hằng "Du mục" hơn 177 triệu...
Chuyện làng sao 25 phút trước

Theo Luật Nhà giáo 2025, những đối tượng nào được ưu tiên tuyển dụng giáo viên, ai sẽ bị loại khỏi danh sách đăng ký?

Luật Nhà giáo 2025, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, đã quy định cụ thể các nhóm đối tượng được ưu tiên trong tuyển dụng...
Tin trong ngày 29 phút trước

Ngành học chạm mốc điểm chuẩn 30/30 bởi 'cơn khát' nhân lực, ra trường nhận lương 50.000.000 đồng/tháng

Nhóm ngành Khoa học máy tính (CS) và Trí tuệ nhân tạo (AI) tại một số trường top đầu có điểm chuẩn gần chạm mốc...
Kiến thức 29 phút trước

Người sinh vào 4 ngày Âm lịch này 'gặp rủi hóa may', Phật độ cả đời giàu có

Theo quan niệm phong thủy, những người sinh vào ngày này thường mang vận khí tốt, gặp khó khăn dễ chịu, có tài lộc đầy...
Kiến thức 29 phút trước

Tin vui: Việt Nam sắp có thêm di sản văn hóa thế giới

Từ tháng 1/2022, Trung tâm Di sản thế giới đã đưa Óc Eo - Ba Thê vào danh sách dự kiến lập hồ sơ di...
Du lịch Việt 29 phút trước

Người cao tuổi ở thành phố giàu nhất Việt Nam đón tin vui lớn, được nhận 1 loại trợ cấp mới gấp 1,3 lần quy định

Thành phố này đã nâng mức trợ cấp hưu trí xã hội lên gấp 1,3 lần so với quy định chung của Chính phủ hiện...
Kiến thức 29 phút trước

Có một số người phụ nữ nhất định sẽ không hạnh phúc dù họ có kết hôn với ai!

Khi kết hôn, có phụ nữ hạnh phúc, nhưng cũng có người không tránh khỏi khổ đau, bất hạnh. Có ba kiểu phụ nữ sẽ...
Tâm sự 30 phút trước

Hà Nội mở bán 128 căn nhà ở xã hội với mức giá từ 13,6 triệu đồng/m2

128 căn chung cư khu nhà ở xã hội Phú Lãm được mở bán với giá từ 13,6 triệu đồng/m2.
Tin trong ngày 1 giờ, 19 phút trước

Vo gạo nhiều người mắc 3 sai lầm tai hại này, chỉ vì 'tiện tay' mà đầu độc cả gia đình

Khi nấu cơm, nhiều người thường chú trọng chọn gạo ngon, dùng nồi tốt hay canh nước chuẩn, bảo quản gạo mà ít người biết...
Kiến thức 1 giờ, 19 phút trước

Việc chọn chỗ ngồi trong lớp cho trẻ em có quan trọng không? Giáo viên chủ nhiệm: Vị trí ngồi ảnh hưởng đến kết quả học tập

Ngồi ở đâu trong lớp tưởng chừng chỉ là chuyện sắp xếp chỗ ngồi đơn giản, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy vị trí ấy...
Làm sao 1 giờ, 19 phút trước