Danh mục

Chữa bệnh bằng... nhiệt

Thứ sáu, 09/05/2014 09:10

Từ lâu, nhân dân ta đã biết sử dụng các biện pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh để chữa đau lưng, đau khớp, sưng nề sau chấn thương, hoặc điều trị các viêm tấy. Để chườm nóng hoặc chườm lạnh, người ta sử dụng các chất trung gian truyền nhiệt...

Nhiệt là đại lượng đặc trưng cho cảm giác nóng hoặc lạnh. Từ định nghĩa đó người ta chia ra: nhiệt nóng, nhiệt trung hòa, nhiệt lạnh. Nhiệt nóng là nhiệt độ cao hơn, còn nhiệt lạnh là nhiệt độ thấp hơn vùng cơ thể mà nhiệt tác động. Nhiệt trung hòa là nhiệt độ ngang bằng với nhiệt độ của vùng cơ thể mà nhiệt tác động, và không gây ra cảm giác thay đổi về nhiệt. Trong y học, người ta sử dụng nhiệt nóng và nhiệt lạnh để điều trị.

Tất cả các chất thỏa mãn các điều kiện như không gây độc hoặc dị ứng khi tiếp xúc với da, giữ nhiệt lâu và truyền nhiệt từ từ, dễ sử dụng, đều có thể dùng làm chất trung gian truyền nhiệt.

Trong các khoa Vật lý trị liệu người ta sử dụng paraffin, túi silicagen, khay nhiệt điện, túi chườm nhiệt sử dụng điện. Trong dân gian thường dùng cám rang, muối rang, lá cây sao nóng, túi nước nóng, ngâm trong nước nóng, để làm các chất trung gian truyền nhiệt. Sử dụng nhiệt để điều trị đã mang lại hiệu quả rất tốt, nhưng nếu dùng không đúng có thể gây thêm tác dụng có hại. Vì vậy hiểu biết về tác dụng của nhiệt trong chữa bệnh là kiến thức cần thiết đối với mỗi người.

Nhiệt nóng

Tác dụng của nhiệt nóng là gây giãn mạch, làm tăng lượng máu đến vùng điều trị. Nhờ việc tăng tuần hoàn và dinh dưỡng cho vùng điều trị sẽ kích thích quá trình tái tạo tế bào, hàn gắn tổn thương. Nhiệt nóng còn làm tăng các phản ứng sinh học, tăng quá trình chuyển hóa của mô, làm tăng tái tạo mô, làm tăng tính thấm của mô, tăng trao đổi dịch giữa khoang máu và khoang kẽ tế bào, do đó làm tăng quá trình hấp thu dịch nề, làm giảm nề, giảm đau; Làm tăng khả năng xuyên mạch của bạch cầu, tăng khả năng thực bào của bạch cầu, làm phân tán nhanh các chất trung gian gây viêm, do đó làm giảm viêm cả viêm do nhiễm khuẩn và viêm không do nhiễm khuẩn...

Vì vậy, nhiệt nóng được dùng rộng rãi để điều trị các vùng viêm do nhiễm khuẩn giai đoạn viêm tấy chưa hóa mủ (như viêm cơ), điều trị các trường hợp viêm không do nhiễm khuẩn (như viêm khớp dạng thấp, viêm quanh khớp vai, viêm cột sống dính khớp), điều trị các vùng đau do thoái hóa (như đau cột sống cổ, đau thắt lưng, đau khớp do thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp); làm giảm nề, tan khối máu tụ sau chấn thương; làm nhanh liền sẹo vết thương, làm sẹo mềm mại, chống dính và co kéo do sẹo...

Mặc dù nhiệt nóng được chỉ định rất rộng rãi và an toàn, nhưng cũng có những chống chỉ định. Đó là các vùng đang chảy máu hoặc đe dọa chảy máu, các ổ viêm đã hóa mủ, các vùng có khối u cả u lành và u ác tính, các vùng lao đang tiến triển như lao khớp, lao cột sống, các chấn thương mới trong một hai ngày đầu, những người đang sốt.
Cách dùng: Mỗi lần đắp nóng nên duy trì 20-30 phút. Một ngày có thể đắp nóng 1 đến 4 lần. Mỗi lần đắp nóng không quá 1/6 diện tích cơ thể để tránh gây rối loạn thân nhiệt. Khi đắp nóng cần chú ý tránh để nhiệt độ quá cao (>40o) vì có thể gây bỏng.

Nhiệt lạnh

Nhiệt lạnh gây ra các tác dụng ngược lại so với nhiệt nóng, như làm co mạch, giảm tuần hoàn, giảm dinh dưỡng, giảm chuyển hóa, giảm tiêu thụ oxy, giảm tính thấm của mô. Nếu bị lạnh quá lâu có thể gây ra thiếu dinh dưỡng và hoại tử mô do lạnh. Nhiệt lạnh được dùng để làm giảm sưng nề sau các chấn thương mới, làm giảm chảy máu ở những vùng đang chảy máu hoặc có nguy cơ chảy máu, như chườm lạnh vùng thượng vị trong chảy máu dạ dày, giảm tụ máu, giảm nề trong chấn thương mới (một hai ngày đầu), chườm lạnh để hạ nhiệt độ khi sốt cao, bảo quản mô ghép giúp mô ghép chịu đựng được tình trạng thiếu oxy kéo dài mà không bị hủy hoại. Người ta thường dùng túi nước lạnh, túi nước đá, hoặc ngâm chi trong nước lạnh. Cần chú ý thời gian chườm lạnh cần ngắn vài phút, không kéo dài để tránh gây tổn thương mô do thiếu dinh dưỡng.

Theo Sức Khỏe và Đời Sống

Tin được quan tâm

Chính thức hôm nay: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, hàng triệu người nhận tiền lương tháng 7 bị hụt tiền đừng bỡ ngỡ

Từ ngày 1/7/2025, người có mức lương 15 triệu đồng/tháng sẽ phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng để đóng bảo hiểm bắt buộc.
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng cho người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục từ 1/7/2025, có đúng không?

Thông tin việc tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, thực hư ra...
Kiến thức 3 ngày, 23 giờ trước

Quy định mới sau 1/7/2025: Không cập nhật Căn cước/Căn cước công dân sẽ bị khóa tài khoản ngân hàng, đúng không?

Những quy định mới của Ngân hàng Nhà nước nhằm đảm bảo tài khoản chính chủ, tránh tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản...
Kiến thức 3 ngày, 13 giờ trước

Kể từ 1/7/2025: Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3 triệu đồng tiền trợ cấp hàng tháng?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng,...
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Chính thức tăng lương hưu từ ngày 1/7/2025: Mức lương hưu cao nhất là bao nhiêu?

Từ 1/7/2025 khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, mức lương hưu cao nhất mà người lao động có thể nhận được...
Dòng sự kiện 3 ngày, 17 giờ trước

Từ sau 1/7/2025, người dân không đi đổi Đăng ký xe sẽ bị phạt tới 6 triệu đồng, đúng không?

Đây chính là câu hỏi được người dân quan tâm lúc này, để biết thêm chi tiết mời bạn đọc tham khảo trong bài viết...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Tin cùng mục

Tỷ phú Lý Gia Thành dạy con cách 'chọn bạn mà chơi': Kiểu người này nhất định phải kết bạn, tương lai sẽ ngày càng rộng mở

Với sự nghiệp trải rộng hơn 50 quốc gia và liên tục đứng đầu danh sách người giàu nhất Hong Kong trong hơn hai thập...
Chăm con 12 giờ, 43 phút trước

Uống nước lá ổi mỗi ngày liệu có chữa khỏi bệnh tiểu đường? Bác sĩ bệnh viện Bạch Mai cảnh báo

Bác sĩ bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo người bệnh tiểu đường không nên coi lá ổi là phương pháp thay thế điều trị chính...
Chăm sóc sức khỏe 12 giờ, 15 phút trước

Ai sống lâu hơn, người đi nhanh hay chậm? Nghiên cứu chỉ ra sự khác biệt có thể là 16 năm

Cùng ở tuổi 60, nhưng không phải ai cũng có thể bước đi giống nhau. Một số người vẫn bước đi nhanh nhẹn, dứt khoát,...
Chăm sóc sức khỏe 14 giờ trước

'Vua rút cạn canxi' gọi tên 3 loại nước quen thuộc này: Uống càng nhiều xương càng giòn, dễ gãy

Ngoài yếu tố tuổi tác thì việc thường xuyên nạp những loại đồ uống này cũng khiến cơ thể phải đối mặt với vấn đề...
Chăm sóc sức khỏe 19 giờ, 6 phút trước

Khi thực hiện 3 ca phẫu thuật này, cuộc sống sẽ bước vào giai đoạn đếm ngược? Bác sĩ cảnh báo: Phát hiện sớm và điều trị sớm

Đối với nhiều người, phẫu thuật có nghĩa là "cấp cứu" cho cơ thể - thường được coi là giải pháp tối ưu cho các...
Chăm sóc sức khỏe 23 giờ, 2 phút trước

Đi tiểu nhiều chưa chắc do uống quá nhiều nước! Hướng dẫn bạn 8 cách hiệu quả để thoát khỏi tình trạng yếu bàng quang và ngừng phải thức dậy đi vệ sinh giữa đêm

Theo thống kê, trung bình cứ 5 - 6 người thì có 1 người bị chứng tiểu nhiều làm phiền, và tỷ lệ này có...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 7 giờ trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 4/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý gặt hái thành công, Ngọ cần tìm sự hỗ trợ

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 4/7/2025.
Đời sống số 5 giờ, 21 phút trước

Tại sao Tổ Tiên lại nói: 'Đáng sợ nhất là năm nhuận 2 tháng 6 âm?' Năm 2025 cũng là năm nhuận 2 tháng 6 âm

Người xưa nói, vào năm nhuận 2 tháng 6 âm có nhiều điều đáng lo ngại, vì sao thế?
Kiến thức 6 giờ, 29 phút trước

Hồ Ngọc Hà tung bộ ảnh nóng bỏng bên Kim Lý, vóc dáng mẹ 3 con chiếm trọn spotlight

Bộ ảnh mới nhất của Hồ Ngọc Hà và Kim Lý đang được cộng đồng mạng quan tâm.
Chuyện làng sao 7 giờ, 4 phút trước

Chính thức 'khai tử' loại thẻ ATM này từ ngày 1/7: Tiền trong tài khoản sẽ đi về đâu?

Một loại thẻ ATM sẽ bị ngừng chấp nhận giao dịch trên toàn hệ thống ngân hàng kể từ ngày 1/7/2025. Vậy tiền trong tài...
Kiến thức 8 giờ, 30 phút trước

Người lao động được hưởng lợi thế nào khi chính thức bãi bỏ lương cơ sở 2,34 triệu đồng?

Từ 1/7/2025, mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng được thay thế bằng mức tham chiếu mới.
Tin trong ngày 8 giờ, 29 phút trước

Phường 'chật chội' nhất Việt Nam với mật độ dân số gấp 10 lần Singapore là?

Sau sáp nhập, đây là phường có mật độ dân số cao bậc nhất Việt Nam, vượt 88.000 người/km2.
Kiến thức 10 giờ, 30 phút trước

Phương Lan lên tiếng khi bị nói sống nhờ vả, ngầm 'khịa' tình cũ kể lể công sức khi yêu

Những chia sẻ đầy bất ngờ của Phương Lan đang nhận được sự quan tâm lớn.
Chuyện làng sao 10 giờ, 33 phút trước

Những khó khăn khi lần đầu làm Visa - Visa không đạt tiêu chuẩn ?

Mùa hè đến là thời điểm mà nhu cầu du lịch trong nước, cũng như quốc tế tăng mạnh. Bên cạnh việc chủ động lập...
Du lịch nước ngoài 10 giờ, 4 phút trước

Nga không xa - Tour bao la quá! Hành trình khám phá xứ sở Bạch Dương

Hành trình khám phá Moscow & Saint Petersburg hoa lệ 8 ngày 7 đêm, là một trải nghiệm vô cùng đáng nhớ mà còn tràn...
Du lịch nước ngoài 10 giờ, 11 phút trước

Từ bây giờ: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ giấy tờ tùy thân của khách lưu trú không?

Khách sạn, nhà nghỉ tạm giữ giấy tờ tùy thân của khách trong thời gian thuê phòng có đúng luật không?
Kiến thức 11 giờ, 30 phút trước