Khi nói đến những thực phẩm không ngọt nhưng lại làm tăng đường huyết nhanh chóng, gạo tinh luyện và bột mì trắng có lẽ là những thực phẩm đầu tiên bạn nghĩ đến. Bên cạnh gạo tinh luyện và bột mì trắng, hãy cảnh giác với bảy "thực phẩm tiềm ẩn làm tăng đường huyết" sau đây.
1. Bí ngô
Nhiều người nghĩ rằng bí ngô, vì không ngọt và giàu chất xơ, có thể giúp hạ đường huyết. Tuy nhiên, điều này không đúng. Bí ngô có chỉ số đường huyết (GI) cao là 75, khiến nó trở thành một loại thực phẩm có GI cao.
Điều này có nghĩa là gì? Sau khi ăn bí đỏ, carbohydrate trong bí đỏ được cơ thể hấp thụ nhanh chóng và chuyển hóa thành glucose, gây ra sự tăng đột biến lượng đường trong máu. Ăn quá nhiều bí đỏ cùng một lúc có thể dễ dàng gây ra biến động đường huyết ở người mắc bệnh tiểu đường. Vì vậy, bí đỏ không phải là thực phẩm cấm kỵ, nhưng nên tiêu thụ ở mức độ vừa phải và kết hợp với các thực phẩm có chỉ số GI thấp để giúp ổn định lượng đường trong máu sau bữa ăn.
2. Trà sữa không đường
Thuật ngữ "không đường" nghe có vẻ an toàn, nhưng thực chất lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Mặc dù trà sữa không đường không chứa đường sucrose, nhưng kem tươi và sữa bột thường được sử dụng trong trà sữa lại chứa một lượng carbohydrate đáng kể. Hơn nữa, các loại topping như trân châu, dừa nạo và pudding đã được thêm đường trong quá trình chế biến. Một số nhà cung cấp thậm chí còn thêm maltodextrin để tạo kết cấu dễ uống hơn, điều này có thể nhanh chóng làm tăng lượng đường trong máu.
Do đó, uống "trà sữa không đường" cũng có thể khiến lượng đường trong máu tăng nhanh. "Không đường" không nhất thiết có nghĩa là "không carbohydrate" hay "làm chậm quá trình tăng đường huyết".
3. Khoai tây nghiền
Khoai tây có chỉ số đường huyết là 66, được coi là mức trung bình. Nhưng khi nghiền, chỉ số đường huyết của chúng tăng vọt lên 87! Điều này là do quá trình nghiền làm lộ ra các hạt tinh bột, khiến chúng đặc biệt dễ bị enzyme tiêu hóa tác động. Hơn nữa, khoai tây nghiền thường được làm với bơ, sữa và kem, làm tăng hàm lượng chất béo và đẩy nhanh quá trình hấp thụ đường.
Do đó, khoai tây nghiền có chỉ số đường huyết tương đương với cơm trắng hoặc bánh mì hấp, vì vậy những người có lượng đường trong máu cao nên thận trọng.
4. Bột ngũ cốc nguyên hạt
Bột nhão ngũ cốc nguyên hạt như bột ngô và bột mè thường được quảng cáo là "lành mạnh". Tuy nhiên, sau khi trải qua quá trình chế biến kỹ lưỡng, chất xơ trong chúng bị phá hủy. Nhờ chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt có thể làm chậm quá trình hấp thụ đường và ổn định lượng đường trong máu. Tuy nhiên, sau khi được nghiền thành bột và hồ hóa, các hạt tinh bột sẽ nở ra đáng kể, cho phép cơ thể hấp thụ chúng nhanh hơn, làm tăng lượng đường trong máu thậm chí còn nhanh hơn một số loại ngũ cốc tinh chế.
Ăn một bát bột nhão ngũ cốc nguyên hạt có thể nhanh chóng làm tăng lượng đường trong máu, giống như uống nước đường, hoàn toàn phủ nhận lợi ích điều hòa đường huyết mà ngũ cốc nguyên hạt được cho là mang lại.
5. Bia
Bia có vị đắng, gần như không có vị ngọt, nhưng nguyên liệu thô của nó lại chứa hàm lượng maltose và các carbohydrate khác cao. Các thành phần này nhanh chóng chuyển hóa thành glucose khi vào cơ thể, làm tăng lượng đường trong máu. Hơn nữa, rượu ức chế sự phân hủy glycogen ở gan và kích thích tiết insulin, khiến lượng đường trong máu dao động mạnh, đôi khi ban đầu cao rồi lại thấp. Uống rượu ở bệnh nhân tiểu đường không chỉ làm tăng lượng đường trong máu mà còn có thể gây ra tình trạng hạ đường huyết muộn, một biến chứng nguy hiểm.
Đối với những người cần kiểm soát lượng đường trong máu, những gợi ý sau đây đáng tham khảo:
1. Bên cạnh việc chú ý đến chỉ số GI, bạn cũng nên cân nhắc đến chỉ số GL. Đối với những người kiểm soát đường nghiêm ngặt, hãy cố gắng chọn những thực phẩm có cả GI và GL thấp.
2. Chú ý đến cách chế biến thực phẩm: Cố gắng chọn thực phẩm nguyên hạt, nguyên cám và thực phẩm ít chế biến, đồng thời tránh tinh chế quá mức.
3. Chế độ ăn uống hợp lý: Ăn carbohydrate với protein, chất béo lành mạnh và chất xơ có thể làm chậm quá trình hấp thụ đường.
4. Kiểm soát lượng thức ăn nạp vào: Ngay cả thực phẩm có chỉ số GI thấp cũng có thể làm tăng lượng đường trong máu nếu tiêu thụ quá mức.
Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)