Danh mục

Cách xử trí ngay lập tức khi bị say nắng

Thứ tư, 04/06/2014 09:14

Say nắng là hiện tượng thường gặp trong mùa hè, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể để lại các biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân bị say nắng

Say nắng xảy ra với người hoạt động ngoài trời nắng, khi lao động hoặc đi quá lâu ngoài trời nắng. Nhiều tia sáng mặt trời chiếu thẳng vào cổ, gáy, khiến trung tâm điều hòa thân nhiệt cơ thể bị chấn động, làm rối loạn điều hòa thân nhiệt cùng với hiện tượng mất nước cấp của cơ thể.

Say nắng thường biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu, có thể có nhiều dấu hiệu thần kinh sớm, rõ tổn thương, có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Một số trường hợp có thể có tụ máu dưới màng cứng và trong não.

Biểu hiện khi bị say nắng

Thân nhiệt tăng cao, khi đo nhiệt kế điện tử hồng ngoại có thể lên tới 39-40 độ C. Một số trường hợp nghiêm trọng hơn còn xuất hiện hiện tượng da rộp đỏ, lưỡi sưng, tim đập nhanh và rối loạn ý thức. Nạn nhân có thể bị ngất xỉu hoặc rơi vào trạng thái hôn mê, co giật. Những trường hợp này cần chuyển nạn nhân khẩn cấp đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.

Ngoài ra, với những người có tiền sử mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là người già, khi cơ thể mất nước và muối, máu đặc hơn bình thường và không thể lưu thông một cách dễ dàng,có thể đau tim hay đột quỵ.

Biến chứng của say nắng

Một biến chứng có thể có của say nắng là sốc - một điều kiện được gây ra bởi việc lưu lượng máu bị mất đột ngột. Các dấu hiệu của sốc bao gồm huyết áp rất thấp, môi và móng tay màu xanh và da mát lạnh. Sốc có thể làm hỏng bộ phận cơ thể nếu nó không được điều trị nhanh chóng.

Nếu không hành động nhanh chóng về các triệu chứng khác của say nắng, có thể chết hoặc trải nghiệm thiệt hại cho bộ não hoặc cơ quan quan trọng khác. Để đối phó với say nắng, các cơ quan này sưng phù lên, và nếu không làm mát nhiệt độ cơ thể một cách nhanh chóng, thiệt hại từ sưng này có thể là vĩnh viễn.

Cách cấp cứu nạn nhân say nắng

Trước một trường hợp say nắng, say nóng cần nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế:

- Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân: Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn như nách, bẹn, cổ.

- Nếu nạn nhân bị ngừng tim cần nhanh chóng xoa bóp tim ngoài lồng ngực và hà hơi thổi ngạt. Kỹ thuật ép tim ngoài lồng ngực: dùng hai tay chồng lên nhau ép lên lồng ngực ngoài tim, tần số ép khoảng 100 lần/phút.

- Nếu chỉ có một người cấp cứu thì thổi ngạt 2- 3 hơi lại ép tim ngoài lồng ngực 10- 15 nhịp. Khi có hai người cấp cứu thì một người thổi ngạt, một người ép tim ngoài lồng ngực, làm liên tục và kiên trì cho đến khi tim đập lại và thở được.

- Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt liên tục và nhiệt độ tăng, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Phòng tránh say nắng

- Khi lao động ngoài trời phải đội mũ, nón, tìm cách tránh cho ánh nắng mặt trời chiếu vào gáy. Cần trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,…

- Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là các công xưởng, hầm lò.

- Mùa nắng nóng nên mặc quần áo rộng, thấm mồ hôi như vải coton.

- Nên định kỳ sau khoảng 45 phút hay 1 tiếng làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 15 -20 phút. Không làm việc quá lâu ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức cũng cũng như tránh các hoạt động thể lực quá sức.

- Khi khát phải uống nhiều nước có pha muối, mỗi giờ phải bù thêm nước cho cơ thể bằng nước khoáng hay nước giải khát có muối như chanh muối, mơ muối.

- Đối với trẻ em, người cao tuổi, người bị bệnh lâu ngày, người uống rượu bia không nên phơi nắng, nóng lâu.

- Hướng dẫn chăm sóc người đau ốm khi bị sốt cao: chườm mát đầu, gáy, đùi..., uống paracetamol. Khi thấy bệnh nhân kêu lạnh không nên trùm chăn kín, bệnh nhân dễ bị say nóng làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Một số thực phẩm phòng chống say nắng hiệu quả:

1. Xoài xanh: Xoài được coi là thuốc phòng chống say nắng. Lý do là trong xoài giàu vitamin C nên giúp làm tăng hệ miễn dịch và ngăn chặn cảm lạnh mùa hè.

2. Sữa: Các thành phần dinh dưỡng trong sữa sẽ làm cơ thể nhanh chóng “hạ hỏa” và đẩy lùi say nắng.

3. Nước dừa: Nước dừa được mệnh danh là siêu thực phẩm với nhiều dinh dưỡng như magie, kali,muối, đường tự nhiên. Những thành phần này giúp cơ thể vừa bớt háo nước vừa giải nhiệt nên chống nắng rất tốt.

4. Mướp đắng: Mướp đắng là trái cây có tính mát, vị đắng, có thể giúp giải nhiệt tốt, giảm bớt mệt nhọc. Các chuyên gia khuyên, vào mùa hè bạn nên tăng cường ăn mướp đắng để cải thiện sức khỏe.

5. Củ hành: Nhờ giàu hàm lượng lưu huỳnh nên khi ăn hành củ bạn sẽ ngăn được cơn sốt có thể dẫn đến say nắng.

6. Nước chanh: Chanh giàu hàm lượng vitamin C. Uống nước chanh sẽ loại bỏ được chóng mặt, buồn nôn, thường diễn ra vào ngày hè oi ả. Ngoài ra còn giúp ngăn chặn sốt, bệnh sởi và mụn đậu mùa.

7. Dưa hấu: Dưa hấu có nhiều dinh dưỡng cho sức khỏe của chúng ta như đường mía, gluco, fructose, citrulline, axit propionic, alanine, axit glutamic, arginine, axitphosphoric, axit malic, muối, carotene, vitamin C... đều tốt cho chống say nắng.

8. Đậu xanh: Khi bạn làm việc chân tay nặng nhọc hay đi ngoài đường về đẫm mồ hôi thì nên uống một cốc nước chè đỗ xanh, sẽ giúp bạn cải thiện đáng kể say nắng và các bệnh liên quan đồng thời xóa đi sự mệt mỏi sau thời gian hao tốn năng lượng.

9. Dưa chuột: Y học cổ truyền Trung Hoa có viết rằng dưa chuột là trái cây có tính mát và đắng nên có thể giúp hạ nhiệt, thúc đẩy tiểu tiện và hạ thấp nồng độ cholesterol trong cơ thể.

10. Bí ngô: Trong quả bí ngô có chứa nhiều chất beta – carotene, thành phần giúp bảo vệ sức khỏe của da. Ngoài ra, theo đông y thì bí ngô còn giúp hạ nhiệt và chống say nắng tốt.

11. Uống nhiều nước: Nước đóng vai trò điều chỉnh hệ thống làm mát cơ thể, đặc biệt là khi bạn làm việc nặng nhọc hay tập thể dục vào ngày hè oi bức.

VTC

Tin được quan tâm

Người dân đặc biệt chú ý: Từ nay đến hết 2025, CSGT toàn quốc tập trung xử lý các vi phạm giao thông này

Vi phạm giao thông năm 2025 được xử lý nghiêm khắc siết chặt hành vi tham gia giao thông hơn so với trước đây, người...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Chính thức từ 15/5: Xe máy vi phạm 3 lỗi phổ biến này chỉ bị CSGT nhắc nhở, không xử phạt

Từ ngày 15/5/2025, người điều khiển xe máy phạm ba lỗi phổ biến sau sẽ không bị xử phạt mà chỉ bị CSGT nhắc nhở....
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Ngân hàng điều chỉnh hạn mức rút tiền qua thẻ ATM: Một ngày người dân được rút tối đa bao nhiêu tiền?

Để đáp ứng nhu cầu rút tiền mặt của người dân và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách hàng, nhiều ngân hàng đã...
Tin trong ngày 3 ngày, 23 giờ trước

Chiếc Maybach S-Class mới sang trọng đến mức nào? Cảm giác như đang ở khách sạn khi bạn ngồi vào và nó lái ổn định như một chiếc thuyền!

Khi một chiếc xe chạy trên phố, người qua đường sẽ ngoái đầu nhìn. Đây chính là nét quyến rũ của chiếc Mercedes-Benz S-Class Maybach...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Chính thức từ 1/7: Ngoài lương hưu hằng tháng, hàng triệu người sẽ nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần hiện nay

Người lao động sẽ được nhận một khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu ngoài lương hưu hằng tháng, với mức tăng có thể...
Kiến thức 2 ngày, 23 giờ trước

Tin vui từ 1/7/2025: Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2 triệu đồng từ khoản trợ cấp mới

Điều này đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc tăng cường an sinh xã hội, khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện....
Kiến thức 3 ngày, 24 giờ trước

Tin cùng mục

Nghiên cứu của Harvard: Trẻ em thích làm 3 điều này sẽ thông minh hơn! Con bạn thích làm điều nào trong số đó?

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ, trong đó có những điều khó ngờ, chẳng hạn như việc vận...
Chăm con 1 giờ, 1 phút trước

Loại hạt bán đầy chợ Việt chỉ 30 nghìn đồng/kg, giàu protein gấp 2 lần hạt chia, tốt cho tim mạch và xương khớp

Theo một báo cáo được công bố trên tạp chí Journal of Nutrition, đã chỉ ra protein trong loại hạt này làm giảm lipoprotein mật...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 46 phút trước

An tâm khi mua tròng kính tại hệ thống bán lẻ uy tín

Thị trường tròng kính đa dạng đến mức khiến việc lựa chọn sản phẩm chất lượng và nơi mua uy tín trở thành thách thức...
Chăm sóc sức khỏe 20 giờ, 8 phút trước

Thức uống rẻ tiền, dễ tìm lại là 'thần dược' giúp khoẻ gan, bán đầy chợ Việt với giá 5.000 đồng

Mỗi ngày, gan phải miệt mài lọc hàng trăm lít máu, xử lý chất thải gây hại, chuyển hóa chất béo, đường, protein và hỗ...
Chăm sóc sức khỏe 21 giờ, 8 phút trước

Loại cây dại có giá 28.000 một lạng, là 'nhân sâm' của làng quê Việt mà ít người biết đến

Cỏ tháp bút là loài cây dại mọc hoang ở làng quê Việt Nam, tưởng vô giá trị nhưng lại là dược liệu quý mang...
Chăm sóc sức khỏe 24 giờ, 49 phút trước

Đầu gối của bạn có bị sưng lên khi đứng hoặc đi bộ trong thời gian dài không? Hãy ấn 'Tam giác tăng cường sức mạnh' ở đầu gối trong 3 phút mỗi ngày để giảm đau

Trong nhịp sống hiện đại, tình trạng đau, sưng hoặc cảm giác căng tức đầu gối sau khi đi bộ, đứng lâu hay vận động...
Chăm sóc sức khỏe 24 giờ, 52 phút trước

Tin mới cập nhật

Một lỗi liên quan đến nồng độ cồn có thể bị xử phạt đến 40 triệu đồng theo quy định mới nhất, ai cũng cần nắm rõ

Mức phạt nồng độ cồn của ô tô, xe máy mới nhất sẽ theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 25 phút trước

Sau sáp nhập, 34 tỉnh, thành phố mới phải kiểm kê đất đai

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị UBND của 34 tỉnh, thành phố mới kiểm kê đất đai và nộp kết quả trước ngày...
Tin trong ngày 26 phút trước

Cán bộ không chuyên trách ở xã, thôn đóng bảo hiểm xã hội như thế nào từ ngày 1/7?

Từ ngày 1/7/2025, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố sẽ thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã...
Tin trong ngày 26 phút trước

Mua đất bằng giấy viết tay có hợp pháp không? Những quy định cần biết để làm Sổ đỏ cho đất

Dưới đây là một số lưu ý với người mua đất bằng giấy viết tay theo Luật Đất đai.
Kiến thức 27 phút trước

Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, MB... chính thức ngừng giao dịch rút/chuyển tiền với 2 nhóm khách hàng này

Hàng loạt ngân hàng lớn tại Việt Nam như Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, MB, ACB, SHB, LPBank… đã đồng loạt phát đi thông báo khẩn:...
Kiến thức 27 phút trước

3 cung hoàng đạo trông ngớ ngẩn, nhưng thực chất là những 'thiên tài ẩn mình'. Càng tìm hiểu về họ, bạn càng thấy họ tuyệt vời

Kim Ngưu, Xử Nữ và Song Ngư có vẻ ngớ ngẩn và dễ thương, nhưng thực ra họ đầy tài năng và trí tuệ. Họ...
Đời sống số 40 phút trước

Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3 triệu đồng tiền trợ cấp hàng tháng từ 1/7/2025?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng,...
Kiến thức 1 giờ, 1 phút trước

Bộ Giáo dục và Đào tạo phát cảnh báo khẩn đến toàn bộ thí sinh vừa thi tốt nghiệp THPT 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức lên tiếng cảnh báo về các thông tin giả mạo liên quan đến đáp án kỳ...
Tin trong ngày 1 giờ, 2 phút trước

Trong năm học mới, học đại học ngành nào sẽ được miễn học phí?

Người học các ngành chuyên môn đặc thù, sinh viên thuộc diện chính sách và một số ngành học cụ thể sẽ không phải đóng...
Tin trong ngày 1 giờ, 2 phút trước

Loại cây lấy hoa quý hiếm trên thế giới trồng nhiều ở Việt Nam được Trung Quốc 'lùng mua'

Trung Quốc, Ấn Độ là hai trong số rất nhiều quốc gia yêu thích và nhập khẩu loại hoa quý hiếm này của Việt Nam....
Kiến thức 1 giờ, 3 phút trước