Danh mục

Cách xử trí ngay lập tức khi bị say nắng

Thứ tư, 04/06/2014 09:14

Say nắng là hiện tượng thường gặp trong mùa hè, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể để lại các biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân bị say nắng

Say nắng xảy ra với người hoạt động ngoài trời nắng, khi lao động hoặc đi quá lâu ngoài trời nắng. Nhiều tia sáng mặt trời chiếu thẳng vào cổ, gáy, khiến trung tâm điều hòa thân nhiệt cơ thể bị chấn động, làm rối loạn điều hòa thân nhiệt cùng với hiện tượng mất nước cấp của cơ thể.

Say nắng thường biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu, có thể có nhiều dấu hiệu thần kinh sớm, rõ tổn thương, có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Một số trường hợp có thể có tụ máu dưới màng cứng và trong não.

Biểu hiện khi bị say nắng

Thân nhiệt tăng cao, khi đo nhiệt kế điện tử hồng ngoại có thể lên tới 39-40 độ C. Một số trường hợp nghiêm trọng hơn còn xuất hiện hiện tượng da rộp đỏ, lưỡi sưng, tim đập nhanh và rối loạn ý thức. Nạn nhân có thể bị ngất xỉu hoặc rơi vào trạng thái hôn mê, co giật. Những trường hợp này cần chuyển nạn nhân khẩn cấp đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.

Ngoài ra, với những người có tiền sử mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là người già, khi cơ thể mất nước và muối, máu đặc hơn bình thường và không thể lưu thông một cách dễ dàng,có thể đau tim hay đột quỵ.

Biến chứng của say nắng

Một biến chứng có thể có của say nắng là sốc - một điều kiện được gây ra bởi việc lưu lượng máu bị mất đột ngột. Các dấu hiệu của sốc bao gồm huyết áp rất thấp, môi và móng tay màu xanh và da mát lạnh. Sốc có thể làm hỏng bộ phận cơ thể nếu nó không được điều trị nhanh chóng.

Nếu không hành động nhanh chóng về các triệu chứng khác của say nắng, có thể chết hoặc trải nghiệm thiệt hại cho bộ não hoặc cơ quan quan trọng khác. Để đối phó với say nắng, các cơ quan này sưng phù lên, và nếu không làm mát nhiệt độ cơ thể một cách nhanh chóng, thiệt hại từ sưng này có thể là vĩnh viễn.

Cách cấp cứu nạn nhân say nắng

Trước một trường hợp say nắng, say nóng cần nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế:

- Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân: Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn như nách, bẹn, cổ.

- Nếu nạn nhân bị ngừng tim cần nhanh chóng xoa bóp tim ngoài lồng ngực và hà hơi thổi ngạt. Kỹ thuật ép tim ngoài lồng ngực: dùng hai tay chồng lên nhau ép lên lồng ngực ngoài tim, tần số ép khoảng 100 lần/phút.

- Nếu chỉ có một người cấp cứu thì thổi ngạt 2- 3 hơi lại ép tim ngoài lồng ngực 10- 15 nhịp. Khi có hai người cấp cứu thì một người thổi ngạt, một người ép tim ngoài lồng ngực, làm liên tục và kiên trì cho đến khi tim đập lại và thở được.

- Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt liên tục và nhiệt độ tăng, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Phòng tránh say nắng

- Khi lao động ngoài trời phải đội mũ, nón, tìm cách tránh cho ánh nắng mặt trời chiếu vào gáy. Cần trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,…

- Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt là các công xưởng, hầm lò.

- Mùa nắng nóng nên mặc quần áo rộng, thấm mồ hôi như vải coton.

- Nên định kỳ sau khoảng 45 phút hay 1 tiếng làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 15 -20 phút. Không làm việc quá lâu ngoài trời nắng hoặc trong môi trường nóng bức cũng cũng như tránh các hoạt động thể lực quá sức.

- Khi khát phải uống nhiều nước có pha muối, mỗi giờ phải bù thêm nước cho cơ thể bằng nước khoáng hay nước giải khát có muối như chanh muối, mơ muối.

- Đối với trẻ em, người cao tuổi, người bị bệnh lâu ngày, người uống rượu bia không nên phơi nắng, nóng lâu.

- Hướng dẫn chăm sóc người đau ốm khi bị sốt cao: chườm mát đầu, gáy, đùi..., uống paracetamol. Khi thấy bệnh nhân kêu lạnh không nên trùm chăn kín, bệnh nhân dễ bị say nóng làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Một số thực phẩm phòng chống say nắng hiệu quả:

1. Xoài xanh: Xoài được coi là thuốc phòng chống say nắng. Lý do là trong xoài giàu vitamin C nên giúp làm tăng hệ miễn dịch và ngăn chặn cảm lạnh mùa hè.

2. Sữa: Các thành phần dinh dưỡng trong sữa sẽ làm cơ thể nhanh chóng “hạ hỏa” và đẩy lùi say nắng.

3. Nước dừa: Nước dừa được mệnh danh là siêu thực phẩm với nhiều dinh dưỡng như magie, kali,muối, đường tự nhiên. Những thành phần này giúp cơ thể vừa bớt háo nước vừa giải nhiệt nên chống nắng rất tốt.

4. Mướp đắng: Mướp đắng là trái cây có tính mát, vị đắng, có thể giúp giải nhiệt tốt, giảm bớt mệt nhọc. Các chuyên gia khuyên, vào mùa hè bạn nên tăng cường ăn mướp đắng để cải thiện sức khỏe.

5. Củ hành: Nhờ giàu hàm lượng lưu huỳnh nên khi ăn hành củ bạn sẽ ngăn được cơn sốt có thể dẫn đến say nắng.

6. Nước chanh: Chanh giàu hàm lượng vitamin C. Uống nước chanh sẽ loại bỏ được chóng mặt, buồn nôn, thường diễn ra vào ngày hè oi ả. Ngoài ra còn giúp ngăn chặn sốt, bệnh sởi và mụn đậu mùa.

7. Dưa hấu: Dưa hấu có nhiều dinh dưỡng cho sức khỏe của chúng ta như đường mía, gluco, fructose, citrulline, axit propionic, alanine, axit glutamic, arginine, axitphosphoric, axit malic, muối, carotene, vitamin C... đều tốt cho chống say nắng.

8. Đậu xanh: Khi bạn làm việc chân tay nặng nhọc hay đi ngoài đường về đẫm mồ hôi thì nên uống một cốc nước chè đỗ xanh, sẽ giúp bạn cải thiện đáng kể say nắng và các bệnh liên quan đồng thời xóa đi sự mệt mỏi sau thời gian hao tốn năng lượng.

9. Dưa chuột: Y học cổ truyền Trung Hoa có viết rằng dưa chuột là trái cây có tính mát và đắng nên có thể giúp hạ nhiệt, thúc đẩy tiểu tiện và hạ thấp nồng độ cholesterol trong cơ thể.

10. Bí ngô: Trong quả bí ngô có chứa nhiều chất beta – carotene, thành phần giúp bảo vệ sức khỏe của da. Ngoài ra, theo đông y thì bí ngô còn giúp hạ nhiệt và chống say nắng tốt.

11. Uống nhiều nước: Nước đóng vai trò điều chỉnh hệ thống làm mát cơ thể, đặc biệt là khi bạn làm việc nặng nhọc hay tập thể dục vào ngày hè oi bức.

VTC

Tin được quan tâm

Chính thức từ tháng 5/2025: Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt này

Theo đó, trẻ em nhà trẻ bán trú được hỗ trợ tiền ăn trưa 360.000 đồng/tháng; học sinh bán trú và học viên bán trú...
Kiến thức 3 ngày, 18 giờ trước

Đổ muối vào bia. 9 trong số 10 người cần nó. Bạn sẽ cảm ơn tôi nếu bạn học được mẹo này

Muối là gia vị thiết yếu mà chúng ta sử dụng trong nấu ăn hàng ngày. Thành phần chính của muối ăn là natri clorua,...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố bị miễn nhiệm trong trường hợp nào?

Theo quy định, Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố có thể bị miễn nhiệm trong trường hợp cụ thể sau đây.
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Thẻ bảo hiểm y tế giấy cũ sẽ hết hiệu lực sau ngày 31/5, người dân cần làm gì để khám chữa bệnh?

Từ ngày 1/6 tới đây, người dân cần chuyển sang sử dụng thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID, VNeID khi đi khám...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Đến cuối năm 2025, mức tiền thưởng với người đủ 30 năm tuổi Đảng là bao nhiêu?

Mức tiền thưởng huy hiệu Đảng năm 2025 dự kiến được tính theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 3 ngày, 12 giờ trước

Người sinh năm này sẽ bị phạt đến 500.000 đồng và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng nếu không làm lại CCCD

Việc sử dụng thẻ CCCD hết hạn sẽ bị xử phạt hành chính và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng.
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Có sự khác biệt rõ ràng giữa những đứa trẻ 'cãi lại' và trẻ 'ngoan' sau 20 năm, cha mẹ không nên bỏ qua vấn đề này!

Nhiều bậc cha mẹ thường cảm thấy “điên đầu” khi con cái hay cãi lời. Bạn nói một câu, con đáp trả mười câu; bạn...
Chăm con 23 phút trước

Nghiên cứu của Harvard phát hiện ra rằng có hai tháng trong năm mà trẻ em sinh ra rất thông minh và thật may mắn khi gặp được chúng

Là cha mẹ, tất cả chúng ta đều hy vọng con mình sẽ thông minh và có chỉ số IQ cao. Để đạt được mục...
Chăm con 3 giờ trước

4 thói quen dạy con nhàn nhưng 'đánh cắp' trí thông minh, trẻ ngày càng lười suy nghĩ

Nhiều bậc phụ huynh vô tình áp dụng những thói quen nuôi dạy con với mục tiêu tiết kiệm thời gian và công sức. Nhưng...
Chăm con 19 giờ, 13 phút trước

Đi nhậu nhất định nên gọi 3 món này để giảm tác hại của rượu bia

Gợi ý cho bạn 3 món ăn phổ biến trong các quán nhậu có tác dụng lớn trong việc hỗ trợ thải độc, bảo vệ...
Chăm sóc sức khỏe 22 giờ, 23 phút trước

Tại sao một số cô gái phải chịu 'cơn đau khủng khiếp' trong kỳ kinh nguyệt trong khi những người khác lại không đau chút nào? Vậy đau hay không đau tốt cho sức khỏe hơn?

Mỗi tháng đến kỳ kinh nguyệt, trải nghiệm của phụ nữ lại muôn hình vạn trạng: có người sinh hoạt bình thường, công việc học...
Chăm sóc sức khỏe 22 giờ, 24 phút trước

Cha mẹ của những đứa trẻ xuất sắc có 4 điểm chung này, bạn chỉ cần có 2 cũng đủ giúp con thành công

Chuyên gia từng huấn luyện học sinh đỗ Harvard, Stanford tiết lộ 4 điều giúp con cái thành công. Những việc này tưởng chừng rất...
Chăm con 1 ngày, 1 giờ trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 8/5: Rầm rộ tín hiệu mới nhất của Hoa hậu Thuỳ Tiên?; Hình ảnh Á hậu Huyền My phải thở bình oxy gây hoang mang

Tin sao Việt 8/5/2025: Cư dân mạng xôn xao với một chi tiết được cho là liên quan đến Hoa hậu Thuỳ Tiên. Khoảnh khắc...
Chuyện làng sao 23 phút trước

Khi nào CCCD hết hiệu lực, người dân buộc phải cấp đổi sang Căn cước?

Việc cấp đổi CCCD sang Căn cước vẫn là vấn đề nhiều người quan tâm lo lắng. Thực hư thông tin CCCD sẽ bị khai...
Kiến thức 23 phút trước

Theo chính sách mới, có 1 đối tượng được tăng lương thêm lên tới 9 triệu đồng, đó là ai?

Theo quy định có một đối tượng cán bộ công chức dưới đây sẽ được tăng lương lên mức tối đa 9 triệu đồng.
Kiến thức 24 phút trước

Loài hoa tưởng chỉ tồn tại trong truyền thuyết nhưng lại có thật: 7 năm mới nở một lần, giá cao và khó mua như vàng

Loài hoa này được nhắc trong truyền thuyết tiên hiệp nhưng người ta đã tìm thấy chúng ở đời thực, tuy nhiên không phải cứ...
Kiến thức 43 phút trước

10 khách sạn của Việt Nam được vinh danh trong Top ‘500 khách sạn hàng đầu thế giới năm 2025’

Những khách sạn này không chỉ nổi bật bởi vị trí tuyệt đẹp mà còn gây ấn tượng với định hướng phát triển du lịch...
Du lịch Việt 44 phút trước

Đi chợ mua cá nên chọn con mình dài hay thân tròn? Tưởng đơn giản nhưng đa số chọn sai

Nắm được các mẹo nhỏ này, bạn không cần lo lắng khi đi chợ mua cá nữa.
Kiến thức 44 phút trước

Người dân Đồng Nai 'hốt bạc' nhờ trồng giống sầu riêng đang lên ngôi, giá vọt 90.000 đồng/kg vẫn đắt hàng

Giống sầu riêng này có nguồn gốc từ Thái Lan, được đưa vào Việt Nam từ những năm 1990 và nhanh chóng thích nghi tốt...
Tin trong ngày 44 phút trước

Tỉnh được xem là nơi có trữ lượng vàng lớn nhất cả nước sẽ sáp nhập vào địa phương nào?

Địa phương này có mỏ vàng có trữ lượng lớn nhất cả nước, với sản lượng ước tính 12,4 tấn và được mệnh danh là...
Tin trong ngày 2 giờ, 4 phút trước

Tôi đã bỏ ra rất nhiều tiền để mua một căn nhà chung cư cũ nát, nhưng tại sao tôi lại hối hận đến vậy chỉ sau hai năm sống ở đó?

Suy cho cùng, mua nhà không phải là chuyện đơn giản. Nếu những người trẻ muốn tự mình mua nhà, mua xe ở thành phố...
Kiến thức 2 giờ, 10 phút trước

Từ nay: Người dân mắc bệnh này không được lái xe ra đường, vi phạm sẽ bị CSGT tịch thu phương tiện?

Theo quy định thì người dân mắc 1 trong 7 bệnh này sẽ không được lái xe ra đường. Đó là bệnh gì?
Kiến thức 2 giờ, 15 phút trước