Danh mục

Cách phòng thiếu máu thiếu sắt khi mang thai

Thứ năm, 21/11/2013 16:00

Sắt là một vi chất dinh dưỡng, tuy số lượng trong cơ thể không cao nhưng vai trò sinh học khá quan trọng, đặc biệt là tham gia vào quá trình tạo máu.

Hiện nay, bệnh thiếu máu thiếu sắt đang là một trong những bệnh thiếu vi chất khá phổ biến ở các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam, cứ 2 phụ nữ có thai thì có 1 thiếu máu.

Tại sao phụ nữ có thai dễ bị thiếu máu thiếu sắt

Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tỷ lệ thiếu máu ở phụ nữ tuổi sinh đẻ tại Việt Nam là 26,5% và 75% thiếu sắt ở phụ nữ có thai là do thiếu máu; thiếu sắt xảy ra ở 66,1% phụ nữ có thai vào quý 3 của thai kỳ. Khi có thai cần chất sắt nhiều hơn để cung cấp cho thai nhi, nhau thai và tăng khối lượng máu của người mẹ. Nếu lượng sắt ăn vào không đủ sẽ dẫn đến thiếu máu thiếu sắt. Ngoài ra, nhiễm ký sinh trùng, nhất là nhiễm giun móc làm cho cơ thể mất sắt cũng gây nên thiếu máu.


Những thực phẩm giàu chất sắt rất quan trọng cho sức khỏe mẹ và bé

Làm thế nào để phát hiện thiếu máu ở phụ nữ có thai?

Nhu cầu sắt hằng ngày tăng ở phụ nữ có thai, trẻ em đang lớn, người đang nhiễm khuẩn. Cụ thể: nhu cầu em gái tuổi dậy thì là 15mg/ngày, phụ nữ 19 - 49 tuổi cần 18mg/ngày, khi có thai là 27mg/ngày trong khi đó nam giới chỉ cần 8mg/ngày. Thiếu máu thiếu sắt khi xét nghiệm máu thấy hemoglobin (Hb) dưới 10,5g/dl; serum ferritin dưới 30g/dl; độ bão hòa transferrin dưới 20%. Trong thời kỳ mang thai, nhu cầu các chất dinh dưỡng tăng cao nhằm đáp ứng cho sự phát triển của bào thai, nhau thai và tăng khối lượng hồng cầu ở mẹ.

Các biểu hiện khi bị thiếu máu (thiếu máu nhẹ) là mệt mỏi, làm việc khó tập trung, đôi khi hoa mắt chóng mặt. Nặng hơn là nhức đầu, khó thở khi gắng sức, năng suất lao động giảm, da xanh, niêm mạc nhợt... Nếu thấy biểu hiện trên thì chị em cần đi khám, xét nghiệm máu để được chẩn đoán xác định và có hướng can thiệp kịp thời.

Phòng chống thiếu máu thiếu sắt

Trước hết cần uống bổ sung ngay viên sắt/acid folic, liều lượng 1 viên/ngày từ khi bắt đầu có thai cho tới sau đẻ 1 tháng. Thiếu máu là giai đoạn cuối của thiếu sắt kéo dài. Vì vậy khi có thai, ngay cả trong trường hợp bà mẹ cảm thấy sức khỏe bình thường không có nghĩa là không bị thiếu sắt. Hơn nữa, kể cả khi không bị thiếu sắt, đối với phụ nữ có thai, việc uống bổ sung viên sắt là điều cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu sắt ngày càng cao của cơ thể mẹ và con, phòng chống thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt.

Trước kia, khi dùng viên sắt bổ sung cho phụ nữ có thai hay gặp các tác dụng phụ như táo bón, buồn nôn, tiêu chảy... nhưng nay nhờ các nghiên cứu dược phẩm lâm sàng đã cho ra đời các sản phẩm chứa sắt dùng đường uống và truyền tĩnh mạch để điều trị cho thai phụ bị thiếu máu thiếu sắt. Vì vậy, nếu cơ thể không hấp thu được sắt khi dùng đường uống thì có thể bác sĩ sẽ chỉ định dùng đường tĩnh mạch.

Bên cạnh đó, cần cải thiện bữa ăn, tăng cường sử dụng các thực phẩm giàu sắt lấy từ các thức ăn động vật: thịt (nhất là thịt nạc), thủy, hải sản, trứng, phủ tạng động vật (tim, gan, bầu dục, tiết) hay từ các nguồn thức ăn thực vật: đậu đỗ, vừng, lạc,... và các thức ăn giàu vitamin C như rau lá xanh thẫm (rau dền, rau ngót, rau muống)..., quả chín giàu vitamin C như cam, quýt, nho, dưa hấu,... vì vitamin C giúp tăng cường hấp thu sắt.

Lời khuyên của thầy thuốc

Trong điều kiện nước ta, phụ nữ mang thai dù ăn uống đầy đủ vẫn phải uống viên sắt để phòng chống bệnh thiếu máu. Như trên đã nói, nhu cầu hằng ngày của phụ nữ mang thai là 27mg (gấp hơn 3 lần so với nam giới) trong khi đó cơ thể chỉ hấp thu 10 - 15% lượng sắt trong thức ăn hằng ngày. Đó là điều không thể đáp ứng được ngay cả với bữa ăn tương đối đầy đủ. Hơn nữa các em gái tuổi dậy thì, phụ nữ rong kinh, phụ nữ bị bệnh đường tiêu hóa (viêm loét dạ dày - tá tràng), nhiễm ký sinh trùng nhất là giun móc cần phải bổ sung sắt để phòng thiếu máu.

Hậu quả khi mang thai bị thiếu máu thiếu sắt

Thiếu máu làm giảm khả năng chịu đựng mất máu trong lúc sinh; thiếu máu nặng làm tăng nguy cơ suy tim; thiếu máu tiền sản làm sinh non, trẻ thiếu cân và bé so với tuổi thai; thiếu sắt có tác động xấu trên khả năng nhận thức từ nhỏ đến tuổi thiếu niên.

Sức khỏe & Đời sống

Tin được quan tâm

Sát vỉa hè xuất hiện vạch kẻ trắng liền nhằm mục đích gì? Nhiều người vẫn 'hiểu nhầm'

Khi tham gia giao thông dễ dàng nhận thấy có vạch kẻ trắng liền sát vỉa hè. Nhưng ý nghĩa của vạch kẻ trắng liền...
Kiến thức 3 ngày, 14 giờ trước

Thắp hương hàng ngày có 3 khung giờ đại kỵ tuyệt đối nên tránh

Nhiều gia đình nhất là các cơ sở kinh doanh, buôn bán thường thắp hương hàng ngày không cứ ngày rằm, mùng một. Tuy nhiên,...
Phong thủy 2 ngày, 11 giờ trước

Phường giữ kỷ lục mật độ dân số cao nhất Việt Nam, gấp 10 lần Singapore, giá đất vượt ngưỡng hơn nửa tỷ đồng/m2

Với mật độ hơn 88.000 người/km2, phường này hiện giữ kỷ lục mật độ dân số cao nhất Việt Nam.
Tin trong ngày 3 ngày, 24 giờ trước

Ai là trường hợp duy nhất được cấp thẻ CCCD vô thời hạn?

Thẻ Căn cước, Căn cước công dân (CCCD) có thời hạn sử dụng và phải được đổi theo các mốc độ tuổi nhất định. Tuy...
Kiến thức 3 ngày, 14 giờ trước

Tin vui: Công chức, viên chức sẽ được thưởng hơn 8.000.000 đồng nếu đạt được thành tích này

Công chức, viên chức được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, mức thưởng được nhận theo quy định tại Nghị định 152/2025/NĐ-CP.
Tin trong ngày 2 ngày, 2 giờ trước

1 ngày nữa, thông tin trên thẻ BHYT có sự thay đổi, người dân cần nắm rõ

Kể từ ngày 15/8/2025, sẽ có một số thay đổi thông tin trên thẻ BHYT, người dân cần nắm rõ trước khi sử dụng thẻ...
Kiến thức 2 ngày, 10 giờ trước

Tin cùng mục

Thời gian ngủ tối ưu cho các nhóm tuổi khác nhau

Chúng ta đều biết rằng ngủ đủ giấc rất quan trọng cho sức khỏe. Giấc ngủ không chỉ là nghỉ ngơi; đó là giai đoạn...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 1 phút trước

Môn thể thao dễ gây đột tử nhất lại được người trẻ tới già, nam hay nữ đều yêu thích: Có 3 dấu hiệu này phải dừng lại ngay

Ít ai biết rằng, môn thể thao này tiềm ẩn nguy cơ đột tử rất cao, nhất là nếu tập không đúng cách.
Chăm sóc sức khỏe 18 giờ, 37 phút trước

Sự thật đằng sau tuổi thọ 100 tuổi của gần 10.000 người: Kiểm soát 4 chỉ số này và bạn sẽ có nhiều khả năng sống đến 100 tuổi

Một nghiên cứu đăng trên Biogerontology tháng 5/2025 phân tích hơn 30.000 người cao tuổi, trong đó có 8.060 cụ trên 100 tuổi, cho thấy...
Chăm sóc sức khỏe 20 giờ, 17 phút trước

Nghiên cứu của Harvard tìm ra cách nhanh nhất để chấm dứt chứng nghiện điện thoại di động ở trẻ em: hiệu ứng rắn hổ mang!

Một nghiên cứu từ Harvard cho thấy, phương pháp nhanh nhất để cắt đứt tình trạng trẻ nghiện điện thoại chính là áp dụng “hiệu...
Chăm con 23 giờ, 1 phút trước

Hai dấu hiệu điển hình để phân biệt bệnh Chikungunia với sốt xuất huyết, tránh nhầm lẫn

Trước tình hình dịch Chikungunya đang lây lan nhanh trên toàn cầu và bùng phát mạnh tại nhiều nước châu Á, Việt Nam đang đứng...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 9 giờ trước

Tại sao hồi nhỏ chúng ta học rất giỏi ở trường mặc dù không có lớp học thêm, nhưng ngày nay trẻ em lại không theo kịp nếu không có lớp học thêm?

Ngày nay, câu chuyện trẻ phải học thêm mới theo kịp đang trở thành nỗi lo của nhiều phụ huynh. Không ít người đặt câu...
Chăm con 2 ngày, 17 giờ trước

Tin mới cập nhật

Hiền Hồ quỳ gối xin lỗi khán giả giữa sân khấu: 'Mọi người đừng bao giờ mắc sai lầm như tôi'

Hành động của Hiền Hồ đã khiến cộng đồng mạng không khỏi ngạc nhiên.
Chuyện làng sao 8 phút trước

Bị nói đóng vai 'người bị hại' hậu ly hôn, Lan Phương bức xúc lên tiếng

Phản ứng của Lan Phương khi bị bàn tán đã gây chú ý.
Chuyện làng sao 8 phút trước

Bị Trấn Thành khui chuyện tình cũ, Juky San phản ứng bất ngờ trên sóng

Phản ứng của Juky San đã nhanh chóng thu hút nhiều sự chú ý.
Chuyện làng sao 9 phút trước

Mã độc rút trộm tiền nhắm vào người dùng tại Việt Nam, hết sức cảnh giác với ứng dụng này

Mã độc này có khả năng đánh cắp OTP, đọc tin nhắn, ghi lại thao tác bàn phím, chụp màn hình, cài hoặc xóa ứng...
Đời sống số 45 phút trước

Thứ tiếng được nói nhiều thứ 3 thế giới, ai cũng từng nghe qua nhưng ít người biết tên, cơ hội việc làm đầy tiềm năng, ở Việt Nam có học được không?

Vượt qua cả tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hindi, ngôn ngữ được nói nhiều thứ ba trên thế giới, không chỉ là cánh cửa dẫn...
Tin trong ngày 50 phút trước

Hôn nhân 12 năm nồng nàn, 'hôn nhau mỗi ngày' của nam nghệ sĩ U80 và vợ hai 9X kém 44 tuổi

Đức Huy hiện đã bước sang tuổi 78, còn vợ ông mới 34 tuổi. Dù vậy, cả hai vẫn vô cùng hòa hợp, hạnh phúc...
Chuyện làng sao 53 phút trước

Từ năm 2026, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm thất nghiệp bao gồm những khoản nào?

Từ ngày 01/01/2026, Luật Việc làm 2025 sẽ chính thức có hiệu lực, mang đến những quy định mới về cách xác định tiền lương...
Tin trong ngày 57 phút trước

5 cách diệt chuột vô hại, đơn giản và rẻ tiền

Chuột là loài gây hại cho vật dụng gia đình và mang nguy cơ lây lan dịch bệnh cao. Để loại bỏ loài vật khó...
Kiến thức 1 giờ, 9 phút trước

Bác sĩ Harvard “chỉ rõ” 3 lầm tưởng về nồi chiên không dầu – Nhiều người đang dùng sai cách mà không biết

Bác sĩ Saurabh Sethi chuyên gia tiêu hóa tại California (Mỹ), từng được đào tạo tại Harvard và Stanford cảnh báo nhiều người đang dùng...
Kiến thức 1 giờ, 29 phút trước

Màu sắc yêu thích của bạn là gì? Nó tiết lộ con người bạn. Khá chính xác đấy

"Màu sắc là ngôn ngữ của cảm xúc". Câu nói nổi tiếng này hé lộ mối liên hệ tinh tế giữa màu sắc và cảm...
Kiến thức 2 giờ, 32 phút trước