Bác sĩ khuyên trong nước mắt: Những người bị huyết áp cao thà chết đói còn hơn ăn hai bữa sáng này!

Trong thời đại nhịp độ nhanh này, bữa sáng đã thay đổi từ "nguồn dinh dưỡng trong ngày" truyền thống thành một món ăn tiện lợi mà nhiều người có thể dễ dàng tìm thấy. Tuy nhiên, những lựa chọn bữa sáng có vẻ bình thường này lại giống như rạn san hô rình rập đối với những bệnh nhân tăng huyết áp, có thể khiến huyết áp tăng đột biến bất cứ lúc nào .

Tăng huyết áp, một căn bệnh được gọi là "kẻ giết người thầm lặng" trong lĩnh vực y tế, giống như một sợi xích vô hình trói chặt sức khỏe mạch máu của bệnh nhân một cách chậm rãi và chắc chắn. Nó giống như một con đập liên tục tích tụ áp lực. Một khi nó sụp đổ, hậu quả sẽ rất thảm khốc.

Huyết áp cao kéo dài có thể khiến thành mạch máu dày lên và mất tính đàn hồi, giống như đường ống nước bị hỏng có thể vỡ bất cứ lúc nào do không chịu được áp lực.

Tại các phòng khám bệnh viện, vô số bác sĩ rơi nước mắt vì bất lực khi phải đối mặt với nhiều biến chứng khác nhau của bệnh nhân tăng huyết áp. Họ biết rằng nhiều thảm kịch có thể tránh được nếu bệnh nhân cảnh giác hơn trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là trong quá trình tưởng chừng như bình thường nhưng lại rất quan trọng như ăn sáng.

Bữa sáng là bữa ăn đầu tiên trong ngày, giống như chìa khóa đầu tiên để mở động cơ của cơ thể. Chọn đúng "chìa khóa" thì động cơ sẽ chạy êm; chọn "chìa khóa" sai thì toàn bộ hệ thống có thể rơi vào tình trạng hỗn loạn.

Đối với những bệnh nhân tăng huyết áp, có hai lựa chọn cho bữa sáng có thể được gọi là "bom vô hình". Thà chịu đói tạm thời còn hơn ăn bừa bãi.

Loại bữa sáng đầu tiên cần cảnh giác là thực phẩm chế biến có hàm lượng natri cao

Loại thực phẩm này có mặt ở khắp mọi nơi trong cuộc sống của chúng ta - những quẩy chiên giòn mặn, sữa đậu nành mặn thơm phức, mì ăn liền tiện lợi và nhanh chóng, xúc xích và giăm bông đậm đà, và đủ loại đồ ăn vặt mặn. Những thực phẩm này hoạt động như "kẻ đẩy" huyết áp, âm thầm đưa natri ẩn vào cơ thể.

Mối quan hệ giữa natri và huyết áp cao giống như sự vướng víu giữa gió và lửa. Lượng natri dư thừa có thể khiến cơ thể giữ nước, tăng thể tích máu và do đó làm tăng huyết áp. Điều đáng sợ hơn nữa là việc tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng natri cao trong thời gian dài sẽ làm tăng độ nhạy cảm của mạch máu với áp lực và thậm chí làm thay đổi khả năng bài tiết natri của thận, tạo thành một vòng luẩn quẩn.

Hàm lượng natri trong một thanh quẩy chiên thông thường có thể lên tới 600 mg, và hàm lượng natri trong một gói mì ăn liền thậm chí còn hơn 1500 mg, gần bằng một phần lớn lượng natri tiêu thụ hàng ngày (2000 mg) của bệnh nhân tăng huyết áp.

Những thực phẩm có hàm lượng natri cao này giống như những con sói đội lốt món ngon. Chúng trông có vẻ ngon miệng và hấp dẫn trên bề mặt, nhưng thực chất chúng lại hướng đến sức khỏe của những người bị tăng huyết áp. Nghiên cứu y khoa cho thấy việc giảm lượng natri nạp vào cơ thể có thể làm giảm huyết áp hiệu quả. Giảm lượng muối tiêu thụ 2 gam (khoảng 800 mg natri) mỗi ngày có thể làm giảm huyết áp tâm thu trung bình 5-6 mmHg.

Loại bữa sáng thứ hai cần tránh là thực phẩm có nhiều đường và nhiều chất béo

Bánh ngọt, bánh mì mềm, mứt ngọt, trà sữa béo và thậm chí nhiều loại ngũ cốc ăn sáng thương mại được cho là tốt cho sức khỏe có thể "bị ảnh hưởng nghiêm trọng" bởi lượng đường và chất béo cao. Những thực phẩm này giống như “những viên đá nặng” đối với mạch máu, liên tục làm tăng gánh nặng lên mạch máu.

Thực phẩm nhiều đường có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng và kích thích tiết insulin. Lượng insulin dư thừa có thể dẫn đến tình trạng giữ natri và kích hoạt hệ thần kinh giao cảm, do đó làm tăng huyết áp.

Ngoài ra, chế độ ăn nhiều đường trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ béo phì, vốn là một yếu tố nguy cơ quan trọng gây tăng huyết áp. Một chiếc bánh mì ngọt thông thường có thể chứa hơn 20 gam đường, tương đương với lượng đường của 5 viên đường; hàm lượng đường trong một cốc trà sữa có thể vượt quá 30 gram.

Thực phẩm nhiều chất béo sẽ làm tăng độ nhớt của máu và thúc đẩy hình thành xơ vữa động mạch. Các phân tử chất béo giống như một "lớp phủ" trên thành mạch máu, tích tụ dần dần và cuối cùng dẫn đến hẹp mạch máu, tăng sức cản dòng máu và làm huyết áp tăng cao tự nhiên. Nghiên cứu y khoa đã khẳng định rằng việc giảm lượng chất béo bão hòa có thể làm giảm huyết áp tâm thu từ 2-4 mmHg.

Trước hai loại “bữa sáng nguy hiểm” này, người bệnh tăng huyết áp không cần phải hoảng loạn trong việc lựa chọn thực phẩm. Thiên nhiên đã cung cấp cho chúng ta rất nhiều lựa chọn thay thế không chỉ an toàn mà còn có tác dụng tích cực trong việc hạ huyết áp.

Thực phẩm giàu kali như chuối, khoai tây, rau bina, v.v. có thể trung hòa tác dụng làm tăng huyết áp của natri; ngũ cốc nguyên hạt giàu magie như yến mạch, gạo lứt,... giúp giãn mạch máu; trái cây và rau quả giàu chất xơ có thể làm giảm mức cholesterol; thực phẩm chứa axit béo omega-3 như hạt lanh và quả óc chó có tác dụng chống viêm và bảo vệ mạch máu.

Bữa sáng lý tưởng cho bệnh nhân tăng huyết áp nên là một bức tranh dinh dưỡng đầy màu sắc: một bát cháo yến mạch nguyên chất không muối với một ít hạt và trái cây tươi; hoặc một quả trứng hấp với một bát cháo rau không muối và một quả chuối. Bữa sáng như vậy giống như một bản giao hưởng hài hòa, trong đó nhiều chất dinh dưỡng cùng nhau tạo nên giai điệu giúp ổn định huyết áp.

Đối với con người hiện đại, nhịp sống hối hả thường khiến bữa sáng trở thành bữa ăn dễ bị bỏ qua hoặc coi nhẹ nhất. Một số người chỉ ăn một cách hời hợt vì họ đang vội, trong khi những người khác thì không ăn gì cả.

Tuy nhiên, đối với những bệnh nhân tăng huyết áp, việc bỏ bữa sáng cũng là mối nguy hiểm vô hình. Khi bạn nhịn ăn, cơ thể bạn sẽ giải phóng nhiều hormone gây căng thẳng hơn, chẳng hạn như adrenaline và cortisol, có thể khiến các mạch máu co lại và làm tăng huyết áp. Đồng thời, việc nhịn ăn trong thời gian dài cũng sẽ dẫn đến tình trạng ăn quá nhiều vào bữa trưa, khiến lượng đường trong máu và lipid máu tăng cao, làm tăng thêm gánh nặng cho mạch máu.

Kiểm soát huyết áp cao giống như chạy marathon đường dài chứ không phải chạy nước rút. Mỗi quyết định nhỏ về chế độ ăn uống của bạn đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của bạn. Như người xưa đã nói: "Một con đập ngàn dặm có thể bị vỡ chỉ vì một lỗ kiến". Tình trạng huyết áp cao ngày càng trầm trọng hơn thường bắt đầu từ những lựa chọn tưởng chừng như không quan trọng trong cuộc sống hàng ngày.

Trong thời đại bùng nổ thông tin này, chúng ta bị bao quanh bởi nhiều lời khuyên về chế độ ăn uống và xu hướng phổ biến, và đôi khi chúng ta thậm chí còn cảm thấy lạc lõng.

Tuy nhiên, đối với bệnh nhân tăng huyết áp, các nguyên tắc cơ bản trong chế độ ăn thực sự rất rõ ràng: ít natri, ít đường, ít chất béo, nhiều kali và nhiều chất xơ. Những nguyên tắc này không phải là mục tiêu không thể đạt được mà là mục tiêu thực tế có thể đạt được thông qua chế độ ăn uống hàng ngày.

Thói quen ăn uống lành mạnh giống như một cây cầu vững chắc đưa bệnh nhân tăng huyết áp từ tình trạng bệnh tật sang trạng thái khỏe mạnh. Mỗi viên gạch và viên đá của cây cầu này đều được xây dựng nên từ mọi lựa chọn trong cuộc sống hàng ngày . Bữa sáng, là bữa bắt đầu ngày mới, là một trong những nền tảng quan trọng nhất của cây cầu này.

Thà chịu đói tạm thời còn hơn chọn bữa sáng không phù hợp vì cơn thèm ăn nhất thời. Đây không phải là sự thỏa hiệp về chất lượng cuộc sống mà là cam kết long trọng về một tương lai khỏe mạnh. Bởi vì sức khỏe là sự đảm bảo cơ bản nhất cho một cuộc sống tốt đẹp.

T. Tâm (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)