Trong cuộc sống, chúng ta khó tránh khỏi việc gặp phải thực phẩm bị mốc hỏng. Một số thực phẩm vốn dễ biến chất, số khác lại âm thầm hỏng do bảo quản quá lâu.
Khi thực phẩm mốc hỏng, ăn hay không? Vấn đề này dường như mỗi người có câu trả lời khác nhau. Do thói quen "tiết kiệm" lâu đời của người Việt, đa phần khi gặp đồ ăn mốc hỏng vẫn cố ăn, nghĩ rằng ăn chút ít chắc không sao.
Một số người lại cắt bỏ phần mốc, ăn phần còn lại, tưởng rằng như vậy an toàn hơn. Ít ai ngờ, chính những thói quen tưởng tiết kiệm này lại tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe khôn lường, thậm chí có thể dẫn đến rủi ro chết người.
1. Gừng thối
Gừng có chứa một chất gọi là safrole, là chất gây ung thư loại 2. Vì chúng ta thường chỉ dùng gừng làm gia vị nên lượng tiêu thụ không quá lớn. Tuy nhiên, một khi gừng bị mốc và thối, hàm lượng safrole sẽ tăng lên đáng kể. Sử dụng loại gừng này trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư thực quản và ung thư gan.
Khuyến cáo: Nếu thấy gừng trở nên rất mềm, thậm chí còn có lông, bên trong bị thối, thâm đen hoặc không còn mùi cay mà thay vào đó là mùi chua thì không nên ăn nữa.
Thực phẩm khi bị mốc thì không nên sử dụng, kẻo mang bệnh vào người
2. Cua chết
Mặc dù cua chết không phải là thực phẩm bị mốc nhưng chúng nguy hiểm hơn thực phẩm bị mốc rất nhiều lần. Thực tế cho thấy, có một số bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn cua sông chết.
Tại sao cua chết lại độc đến vậy? Bởi vì cua thường ăn xác động vật đang phân hủy, chẳng hạn như cá và tôm chết. Chế độ ăn này mang theo một lượng lớn mầm bệnh cả bên trong lẫn bên ngoài cơ thể cua. Khi cua chết, những vi khuẩn này sinh sôi nhanh chóng, khiến tổng lượng axit amin giảm xuống và hàm lượng amin sinh học tăng lên nhanh chóng.
Amin sinh học là hợp chất hữu cơ chứa nitơ, không độc hại ở liều lượng vừa phải, nhưng nếu dùng quá liều có thể gây ngộ độc. Trong số các amin sinh học, bí ngòi là một loại thực vật độc hại, thường được tìm thấy trong cá và cua đang phân hủy. Ăn qua đường miệng từ 8-40mg có thể gây ngộ độc nhẹ, trong khi trên 100mg có thể dẫn đến ngộ độc nặng.
Quan trọng hơn, một khi cua chết, hàm lượng amin trong cơ thể sẽ tăng nhanh chóng, ngay cả khi đun nóng ở nhiệt độ cao cũng không thể loại bỏ được. Đây là lý do tại sao ăn cua chết có thể gây ngộ độc hoặc thậm chí tử vong.
Khuyến cáo: Nếu bạn phát hiện con cua đã chết, tốt nhất là không nên ăn nó trừ khi bạn biết chính xác thời điểm con cua chết và thời gian chết rất ngắn.
3. Khoai tây nảy mầm
Khoai tây chứa một chất gọi là solanine, một loại độc tố tự nhiên. Trong điều kiện bình thường, hàm lượng solanine trong khoai tây thường thấp.
Tuy nhiên, khi khoai tây nảy mầm hoặc chuyển sang màu xanh, hàm lượng solanine tăng nhanh, thậm chí lên tới 500 mg/100 g. Nếu vô tình ăn phải, người ăn có thể gặp các triệu chứng như nóng rát cổ họng, buồn nôn và nôn, đau bụng, tiêu chảy, và trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây khó thở, hôn mê, thậm chí tử vong.
Cần lưu ý rằng đối với khoai tây đã nảy mầm và chuyển sang màu xanh, nếu một người ăn 50 gam cùng một lúc thì tương đương với việc hấp thụ khoảng 200-250 mg solanine, có thể gây ngộ độc.
Khuyến cáo: Khoai tây thường có màu trắng hoặc vàng nhạt, màu sắc tương đối đồng đều và hình tròn. Nếu bạn thấy khoai tây chuyển sang màu xanh, nảy mầm, bị hư hỏng, hoặc thậm chí phần bị hư hỏng đã chuyển sang màu đen, hãy cố gắng không ăn nó.
4. Trái cây bị mốc và thối
Không ăn trái cây bị mốc hoặc thối, ngay cả khi chỉ có một phần nhỏ bị hỏng.
Một viện nghiên cứu đã mua các loại trái cây thông thường trên thị trường, chẳng hạn như đào, nho, táo, và phát hiện ra rằng, những loại trái cây này bị thối rữa và mốc, ngay cả những phần chưa thối rữa của trái cây vẫn bị nhiễm rất nhiều vi sinh vật như E. coli, nấm mốc và tụ cầu vàng.
Vi khuẩn Escherichia coli trong trái cây thối và mốc có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng và tiêu chảy; vi khuẩn Staphylococcus aureus có thể gây ra các triệu chứng như nôn mửa và tiêu chảy; nấm mốc cũng có độc tính ở một mức độ nhất định và có thể gây ra rối loạn thần kinh và nội tiết ở người, ức chế miễn dịch, gây ung thư, quái thai, tổn thương gan và thận...
Trong số đó, điều quan trọng nhất cần lưu ý là độc tố nấm. Ví dụ, patulin có thể gây ngộ độc thực phẩm cấp tính và mãn tính, đồng thời gây quái thai và ung thư. Aflatoxin có độc tính cao và gây ung thư, độc tính của nó cao hơn kali xyanua và gấp 68 lần asen.
Khuyến cáo: Khi trái cây bị mốc, thối hoặc hỏng, hãy chắc chắn vứt bỏ toàn bộ. Ngay cả khi chỉ bị mốc một chút, cũng đừng ăn, và đừng nghĩ đến việc cắt bỏ phần bị hỏng và ăn phần còn lại.
5. Hạt đắng
Vấn đề lớn nhất của hạt đắng cũng là nấm mốc, điển hình nhất là aflatoxin.
Aflatoxin cũng là chất gây ung thư sinh học mạnh nhất được biết đến cho đến nay. 1 mg có thể gây ung thư, vì vậy nó được xếp vào chất gây ung thư loại 1. Nếu chúng ta thấy hạt có vị hơi đắng khi ăn, chúng ta phải nhổ ra và súc miệng ngay.
Khuyến cáo: Tốt nhất nên mua ít hạt như hạt dưa và đậu phộng mỗi lần và không tích trữ tại nhà. Thường xuyên vệ sinh các góc nhà có thức ăn thừa để tránh tạo điều kiện cho aflatoxin phát triển.
Ngay cả khi đun nóng thực phẩm bị mốc cũng không nên ăn. Lý do là vì nhiều loại độc tố hoàn toàn kháng nhiệt độ cao, chẳng hạn như patulin, vốn có đặc tính hóa học ổn định và chịu nhiệt.
Diệu Hạnh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)