Không rõ bắt đầu từ khi nào, nhưng con cái đã trở thành hy vọng duy nhất của cha mẹ cho một cuộc sống tốt đẹp hơn. Cha mẹ thường tâm sự với con cái, chia sẻ những khó khăn của gia đình và hy vọng chúng sẽ sớm gánh vác trách nhiệm, thành đạt và giúp gia đình có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng thường trái ngược với những gì họ mong đợi.
Khi nhìn thấy hai mẹ con ở quầy hàng ăn vặt, tôi chợt hiểu tại sao một số trẻ em lại khó thoát khỏi cảnh nghèo đói suốt đời.
Một hôm, bà Phương đang đi mua sắm cùng con gái thì thấy một quầy kem, bỗng thèm quá. Tuy thấy giá hơi cao, nhưng bà Phương vẫn mua cho con một cây. Vừa mua, bà vừa nói: "Mẹ kiếm tiền, mẹ không nỡ ăn một mình, nhưng mẹ mua cho con. Sau này con phải học hành chăm chỉ, hiếu thảo với bố mẹ nhé".
Nhưng sau khi nhận được kem, con gái lại tỏ ra chẳng mấy hứng thú, chỉ ăn hai miếng đã không muốn ăn. Bà Phương thấy vậy thì nổi giận, cảm thấy mình đã phung phí tiền. Lúc đó có rất nhiều người qua lại, bà không nhịn được mắng con gái ngay tại chỗ: "Con có biết nhà chúng ta khó khăn thế nào không? Con có biết mẹ và bố con kiếm tiền vất vả thế nào không? Mẹ đã tốn gần nửa ngày lương để mua cho con cây kem này, vậy mà con còn không nỡ ăn, sao lại lãng phí như vậy?"
Người con gái đứng cạnh bà rơi nước mắt, run giọng nói: "Vì con mà nhà mình nghèo như vậy". Nói xong, nước mắt bà rơi lã chã, trong mắt tràn đầy vẻ bất lực.
Tình yêu thương nặng nề và kỳ vọng sâu sắc này đã tạo ra áp lực vô cùng lớn cho trẻ em. Gánh nặng vô hình của cha mẹ đè nặng lên chúng, khiến chúng cảm thấy ngột ngạt. Chúng ngày càng trở nên thận trọng, lo sợ mình sẽ không thể đáp ứng được kỳ vọng của cha mẹ, và dần dần hình thành lòng tự trọng thấp và sự nhút nhát.
Lời nói và hành động của cha mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển tâm lý của trẻ. Môi trường gia đình có tác động sâu sắc đến sự phát triển của trẻ, đặc biệt là khi cha mẹ thể hiện sự "cay đắng" và "than phiền" trước mặt con cái. Những điều này có thể làm trầm trọng thêm những cảm xúc tiêu cực ở trẻ, khiến trẻ nghi ngờ bản thân và thậm chí cảm thấy bất an về cuộc sống.
Nhiều bậc cha mẹ liên tục than phiền với con cái rằng: "Kiếm tiền khó quá, nhà mình nghèo quá". Mặc dù kiểu nuôi dạy con kiểu "khóc lóc than vãn" này đôi khi nhằm mục đích giúp trẻ hiểu được tình hình tài chính của gia đình ngay từ nhỏ, nhưng việc sử dụng lâu dài có thể gây ra gánh nặng tâm lý nặng nề cho trẻ. Trẻ bắt đầu tin rằng mình là nguyên nhân gốc rễ gây ra khó khăn tài chính cho gia đình, một niềm tin thường dẫn đến lòng tự trọng thấp trong các mối quan hệ xã hội và thậm chí là sự tự ti nghiêm trọng.
Vì vậy, việc nuôi dưỡng sự tự tin và tư duy tích cực cho trẻ là vô cùng quan trọng. Chúng ta nên tránh thể hiện quá mức những cảm xúc tiêu cực trước mặt trẻ, đặc biệt là những lo lắng liên quan đến tiền bạc. Chúng ta có thể chia sẻ tình hình tài chính gia đình với trẻ một cách phù hợp, nhưng cần thể hiện thái độ lý trí và tích cực, thay vì chỉ toàn than phiền.
Chúng ta có thể cùng con đặt ra những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, giải thích những gì chúng ta có thể và không thể đạt được ở hiện tại. Bằng cách này, trẻ không chỉ hiểu được thực tế mà còn tìm thấy vị trí và giá trị của mình trong việc đạt được các mục tiêu gia đình. Nhờ đó, trẻ có thể cảm nhận được sự đóng góp tích cực của mình cho gia đình và sự tự tin của trẻ sẽ được củng cố thông qua những nỗ lực không ngừng.
Đồng thời, là cha mẹ, chúng ta nên làm gương tích cực cho con cái thông qua hành vi của chính mình. Chúng ta nên dạy con rằng đạt được bất kỳ mục tiêu nào cũng phải nhờ sự chăm chỉ và kiên trì, chứ không chỉ đơn thuần là thay đổi hoàn cảnh bên ngoài. Bằng cách nhấn mạnh giá trị của sự chăm chỉ, trẻ em có thể học cách duy trì thái độ tích cực khi đối mặt với thử thách, học cách quản lý cảm xúc và cách giải quyết vấn đề.
Gia đình là điểm tựa tinh thần và nguồn hỗ trợ vững chắc cho trẻ. Khi trẻ trải qua những bối rối, sợ hãi hoặc những cảm xúc tiêu cực khác, chúng ta nên kiên nhẫn lắng nghe, an ủi và hướng dẫn. Nhờ đó, với sự chăm sóc yêu thương của cha mẹ, trẻ có thể học cách điều chỉnh cảm xúc và dũng cảm đối mặt với những thử thách trong cuộc sống.
Lời khuyên của Hot Mom: Để nuôi dạy những đứa trẻ tự tin, tích cực và lạc quan, chúng ta cần chủ động giao tiếp với con, cùng nhau đặt ra mục tiêu gia đình và cùng nhau nỗ lực. Trên hành trình này, chúng ta không chỉ là cha mẹ mà còn là chỗ dựa tinh thần cho con. Nhờ những nỗ lực đó, chúng ta không chỉ duy trì sức khỏe tinh thần cho con mà còn đặt nền tảng vững chắc cho tương lai của con.
Kính gửi các bậc phụ huynh, bạn đã bao giờ phàn nàn với con cái về cuộc sống nghèo khó chưa? Hãy bắt đầu ngay bây giờ bằng cách điều chỉnh cách sống, truyền năng lượng tích cực cho con và cùng nhau hướng tới một tương lai tươi sáng hơn.
Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)