Người con hỏi: 'Con có thể đánh trả nếu bị đánh không?', câu trả lời của người mẹ thể hiện IQ cao và đáng để học hỏi

1. Vào một buổi chiều, cậu con trai đi học về với vẻ mặt khác thường, im lặng.

Vừa bước vào cửa, cậu nói nhỏ: "Mẹ ơi, hôm nay con bị đánh". Tim tôi đau nhói, nhưng cố kìm nén cảm xúc, bình tĩnh hỏi: "Con đã báo với cô giáo chưa?" Cậu lắc đầu.

"Vậy con có đánh lại không?"! Cậu cúi đầu, nói khẽ: "Không... nhưng con rất muốn."

Cậu ngẩng lên, ánh mắt đầy uất ức: "Mẹ ơi, con bị đánh, con có thể đánh trả không?"

Lúc này, tôi nhận ra, đây không phải là một câu hỏi đơn giản, mà là một bài học đầu đời về nhân phẩm, quy tắc và sự trưởng thành.

2. Tôi không trả lời thẳng, mà kéo con ngồi xuống ghế sofa, rót cho cậu ly nước, nhẹ nhàng hỏi: "Con có biết sự khác nhau giữa mèo và hổ không?"

Cậu ngạc nhiên: "Một con nhỏ, một con to?"

Tôi gật đầu, rồi nói thêm: "Khi mèo tức giận, nó sẽ lập tức lao vào cào người; còn hổ thì sao? Nó không động đậy, nó sẽ nhìn chằm chằm vào con, khiến con sợ hãi."

Cậu nhíu mày, có vẻ suy nghĩ.

Tôi tiếp tục: "Bản năng là phản ứng ngay lập tức. Nhưng người biết kiềm chế, biết lúc nào nên hành động mới thực sự mạnh mẽ."

Cậu im lặng một lúc, tôi tranh thủ hỏi: "Con có biết tại sao người đó đánh con không?"

"Cậu ấy nói con đã đẩy, nhưng con không cố ý, con chỉ đang vội xếp hàng."

"Con đã xin lỗi chưa?"

"Con định nói, nhưng cậu ấy đã đánh con."

"Vậy con nghĩ, nếu con đánh lại, con sẽ có lý hơn không? Hay là cả hai đều trở thành người gây chuyện?"

Cậu cúi đầu không nói. Tôi nhân cơ hội nói: "Con yêu, mẹ không dạy con không bao giờ được đánh trả, nhưng mẹ sẽ dạy con - khi nào đánh trả mới là chiến thắng."

3. "Con cần nhớ, bước đầu tiên là bảo vệ bản thân"

"Nếu gặp nguy hiểm, trước tiên hãy tránh xa, tìm thầy cô hoặc người lớn. Đây không phải là hèn nhát, mà là thông minh."

"Người thông minh thực sự biết rằng 'không đáng vì kẻ xấu mà ảnh hưởng đến mình'."

Cậu gật đầu.

"Vậy khi nào con có thể đánh trả?" Cậu lại hỏi.

Tôi nghiêm túc trả lời: "Nếu ai đó liên tục bắt nạt con, đe dọa đến an toàn của con, hoặc con thực sự không thể tránh được, thì con hãy đứng lên, kiên quyết nói với họ - 'Nếu anh đánh tôi lần nữa, tôi sẽ đánh trả.'

Nếu họ vẫn động thủ, con có thể đánh trả, nhưng nhớ - không phải để trút giận, mà để thiết lập ranh giới."
"Hiểu chưa? Không phải ai đánh con cũng phải đánh lại, nhưng nếu ai muốn bắt nạt con mãi, con không được để họ làm vậy."

"Nhưng... nếu con nói 'đánh nữa tôi đánh lại' mà họ vẫn đánh thì sao?" Cậu lại hỏi, ánh mắt đầy lo lắng.

Tôi nhìn cậu, nói: "Vậy con hãy bình tĩnh đánh trả."

"Không phải đánh đến cùng, cũng không chửi bới, mà là để họ biết - con không phải là kẻ yếu."

"Mẹ không khuyến khích con bạo lực, nhưng mẹ muốn nói rằng, đôi khi 'không phản kháng' sẽ khiến người khác nghĩ con dễ bắt nạt."

"Con không phải để trả thù, mà là để thiết lập ranh giới."

Nhìn thấy cậu đang suy nghĩ, tôi tiếp tục: "Nhưng quan trọng nhất, con phải để người khác thấy rằng con là người không sợ chuyện, có chính kiến."

Khi tôi nói câu này, ánh mắt cậu dần sáng lên.

4. "Mẹ ơi, hồi nhỏ mẹ có bị bắt nạt không?" Cậu đột nhiên hỏi

Tôi suy nghĩ một chút, mỉm cười.

"Tất nhiên rồi. Mẹ hồi nhỏ cũng nhút nhát, cũng bị giật cục tẩy, sách vở, cũng không dám lên tiếng. Nhưng sau đó, có một lần mẹ không chịu nổi, đã đứng lên nói 'Đánh nữa thử xem'."

"Rồi sao nữa?" Cậu mở to mắt.

"Rồi bạn đó không bao giờ dám trêu mẹ nữa."

"Vì vậy, nhiều khi không phải con phải trở nên hung dữ, mà là con không còn sợ hãi. Khi người khác biết con có chính kiến, họ sẽ không dám thử thách giới hạn của con nữa."

Cậu cười. Lúc đó, tôi thấy cậu đã biến câu hỏi "có thể đánh trả không" thành câu trả lời "làm sao để không bị bắt nạt".

5. "Vậy khi nào con không nên đánh trả?" Cậu tiếp tục hỏi

Tôi xoa đầu cậu, nhẹ nhàng nói: "Ừm, đây là câu hỏi khó hơn, nhưng quan trọng hơn."

"Có ba trường hợp, tốt nhất không nên đánh trả."

"Thứ nhất, khi con biết đây là hiểu lầm, người ta không cố ý bắt nạt con. Lúc này, đánh trả không phải là dũng cảm, mà là bốc đồng."

"Thứ hai, khi con có cách khác để giải quyết, như bỏ đi, hoặc báo với cô giáo, với mẹ, thay vì một mình chịu đựng."

"Thứ ba, khi con biết đối phương đông người, mạnh hơn con nhiều, đánh trả lúc đó là không khôn ngoan."

Tôi dừng lại, nhìn cậu đang suy nghĩ nghiêm túc, tiếp tục:

"Con nhớ nhé, chuyện gì không cần dùng nắm đấm để giải quyết, thì đừng dùng. Càng biết dùng trí óc sớm, con càng biết cách bảo vệ bản thân."

"Nhưng... nếu con không đánh trả, người khác sẽ nói con hèn chứ?"

Ánh mắt cậu đầy lo lắng.

Tôi ngồi xổm xuống, nhìn cậu nói:

"Con yêu, không đánh trả không phải vì con hèn, mà vì con đang dùng trí óc để đánh giá việc này có đáng không."

"Dũng cảm thực sự không phải là lúc nào cũng ra tay, mà là biết khi nào nên dừng, khi nào nên hành động.
Giống như cao thủ thực thụ, biết rằng ra đòn dễ, nhưng thu đòn lại khó hơn."

"Con có thể nói: 'Tôi không đánh anh không phải vì tôi sợ, mà vì tôi không muốn làm chuyện vô nghĩa.' Nếu đối phương vẫn không nghe, con hãy báo với cô giáo, cũng nói với mẹ, thậm chí đánh trả.

Bảo vệ bản thân không bao giờ là chuyện xấu hổ."

Cậu gật đầu đầy suy nghĩ: "Vậy sau này con sẽ... ngăn chặn trước, rồi xem tình hình, phải không?"

"Đúng rồi." Tôi mỉm cười. "Con cần rèn luyện không phải là nắm đấm, mà là khả năng phán đoán và lòng dũng cảm."

6. Câu trả lời của người mẹ này, được rất nhiều người đồng tình

Khi trẻ bị bắt nạt, nếu luôn nhường nhịn, đó không phải là lòng tốt thực sự, nhưng nếu gặp chuyện gì cũng "đánh trả", đó không phải là sức mạnh, mà là mất kiểm soát. Vì vậy, chúng ta cần giúp trẻ phân biệt, đó là hiểu lầm hay ác ý.

Ngay cả khi trẻ thực sự "đánh trả", thì đó cũng là hành động có ý thức, chứ không phải là phản xạ "đánh lại ngay lập tức". Khi trẻ bước vào môi trường xã hội, có thể bị hiểu lầm, bị nhắm đến, bị bắt nạt.

Nhưng trẻ cần hiểu rằng: "Mình được yêu thương, có hậu thuẫn, được đối xử nghiêm túc". Như vậy, con sẽ có dũng khí đối mặt với mọi thứ. Dù sau này con có thực sự ra tay, miễn là đó là lựa chọn có cân nhắc, con sẽ nhận được sự ủng hộ. Trưởng thành không phải là trở nên hung hăng, mà là có sức mạnh và quyền lựa chọn.

Diệu Hạnh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)