Một bà mẹ kể lại, con gái chị từng hỏi câu này ngay trước mặt nhiều người. Vì ngại, chị vội vàng kéo con vào phòng, vừa quát vừa gắt: “Đừng hỏi nữa, chuyện của người lớn, con hỏi làm gì”. Kết quả, bé không còn dám hỏi thêm. Nhưng sau đó, chị lại nghe bạn học của con kể rằng bé nghĩ mẹ bị thương, chảy máu rất nhiều và có thể chết.
Giáo dục giới tính nên bắt đầu ngay từ khi trẻ bắt đầu thắc mắc
Điều này cho thấy, khi người lớn né tránh, trẻ vẫn sẽ tự tìm câu trả lời, có thể từ bạn bè, mạng xã hội hoặc trí tưởng tượng. Và đôi khi, những suy nghĩ tự biên tự diễn ấy còn đáng sợ hơn sự thật.
Giáo dục về kinh nguyệt không nên chờ đến tuổi dậy thì
Nhiều phụ huynh thế hệ trước thường chọn cách im lặng hoặc quát mắng khi con tò mò về cơ thể. Nhưng cách làm này chỉ khiến trẻ lớn lên với cảm giác xấu hổ, coi kinh nguyệt là chuyện cấm kỵ.
Thực tế, giáo dục giới tính nên bắt đầu ngay từ khi trẻ bắt đầu thắc mắc. Không cần phải dùng thuật ngữ y khoa phức tạp, chỉ cần giải thích bằng ngôn ngữ đơn giản, phù hợp lứa tuổi, để trẻ hiểu rằng đây là hiện tượng bình thường, không có gì đáng sợ.
Vậy mẹ nên nói sao cho phù hợp với từng độ tuổi?
Với trẻ 3–6 tuổi: Hãy dùng hình ảnh đơn giản, gần gũi
Trẻ dưới 6 tuổi có hiểu biết hạn chế về các khái niệm trừu tượng, nhưng chúng thích những cách diễn đạt mang tính tượng trưng, cụ thể và trực quan.
Ví dụ: “Trong bụng mẹ có những chú ‘tiểu tiên’ dọn dẹp. Mỗi tháng, họ quét sạch những gì không cần nữa, và máu là một phần của việc dọn dẹp ấy.”
(Ảnh minh họa)
Câu trả lời này rất cụ thể và không trừu tượng. Trẻ có thể hiểu và biết rằng việc mẹ bị chảy máu không nguy hiểm và đó là điều rất bình thường.
Với trẻ 6–8 tuổi: Có thể giải thích cụ thể hơn
Sau 6 tuổi, trẻ em bắt đầu hiểu chậm một số khái niệm trừu tượng, não bộ hoạt động nhanh hơn và chúng đặt nhiều câu hỏi hơn. Lúc này, chúng ta có thể sử dụng một chút trí tưởng tượng để trả lời câu hỏi này:
“Trong bụng con gái có một căn phòng nhỏ để em bé có thể ở khi lớn lên. Mỗi tháng, cơ thể trải sẵn một tấm thảm mềm. Nếu không có em bé, tấm thảm ấy sẽ được dọn đi, và đó chính là lý do mẹ bị ra máu.”
Với trẻ từ 9 tuổi trở lên: Được phép tìm hiểu qua sách
Đây là giai đoạn chuẩn bị bước vào tuổi dậy thì. Phụ huynh có thể giới thiệu sách, tài liệu về giới tính để trẻ tự tìm hiểu. Đồng thời, trò chuyện thẳng thắn:
“Hiện tượng này gọi là kinh nguyệt. Đây là dấu hiệu con gái đang lớn lên, cũng giống như con trai có những thay đổi riêng. Cơ thể ai rồi cũng sẽ trưởng thành, đó là điều tự nhiên”.
(Ảnh minh họa)
Chúng ta cũng có thể mở rộng cuộc trò chuyện và nói về sự khác biệt của cơ thể, những thay đổi trong quá trình phát triển và sự khác biệt giữa nam và nữ. Hãy dần dần hướng dẫn con bạn coi kinh nguyệt là một điều bình thường và lành mạnh, thay vì là một bí mật mà chúng ngại nói đến.
Quan trọng nhất, thái độ của cha mẹ chính là tấm gương. Nếu cha mẹ xem kinh nguyệt là chuyện bình thường, nói về nó tự nhiên, trẻ cũng sẽ tiếp nhận nhẹ nhàng. Ngược lại, nếu phụ huynh tỏ ra xấu hổ, né tránh, con sẽ lớn lên với cảm giác đây là điều khó nói, thậm chí đáng xấu hổ.
Dương Huyền (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)