Danh mục

Là cha mẹ, bạn không nên bỏ qua nghệ thuật 'phạt con' vô cùng hiệu quả mà không làm tổn thương đến lòng tự trọng của chúng

Thứ hai, 21/01/2019 22:13

Không bố mẹ nào thích phạt con cái nhưng đôi khi điều đó là cần thiết. Dưới đây là những khuyến nghị từ chuyên gia tâm lý để giúp các bậc cha mẹ xử lý với các tình huống cần phạt con sao cho đúng mà không làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ.

Theo thống kê, hầu hết mọi phụ huynh đều tin rằng họ đang làm công việc nuôi dạy con cái theo cách đúng. Nhưng trên thực tế, mọi chuyện không đơn giản và mượt mà như mọi người vẫn nghĩ. Nhiều bậc phụ huynh không thể kiểm soát cảm xúc của mình và trừng phạt trẻ em nhiều hơn so với lỗi chúng mắc phải. Điều này có thể gây ra những hậu quả tiêu cực đối với trẻ, chúng phát triển những nỗi sợ hãi và định kiến ​​khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn với chúng.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Nghệ thuật phạt con không làm tổn thương đến lòng tự trọng của trẻ.

Không bố mẹ nào thích phạt con cái nhưng đôi khi điều đó là cần thiết. Dưới đây là những khuyến nghị từ chuyên gia tâm lý để giúp các bậc cha mẹ xử lý với những tình huống cần phạt con sao cho đúng mà không làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ.

Nếu con không có ý định xấu thì không nên bị trừng phạt

Trẻ em không có ý định làm hại bất cứ ai mà đơn giản chúng chỉ muốn khám phá mọi thứ. Và khi một đứa trẻ cố gắng học học hỏi thì chúng nên được ủng hộ và nhận sự hỗ trợ, ngay cả khi hành động của trẻ dẫn đến điều gì đó tồi tệ hoặc khiến trẻ mắc sai lầm. Hãy thông cảm cho trẻ và dạy trẻ cách khắc phục tình hình.

Nếu phạt trẻ vì một sự cố nào đó ngoài ý muốn, cha mẹ có thể sẽ biến con thành một người thiếu quyết đoán. Trẻ sẽ làm tốt mọi việc theo mệnh lệnh nhưng khi lớn lên chúng sẽ không thể đưa ra quyết định của riêng mình và cũng không có tinh thần trách nhiệm với những gì đã làm.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Gợi ý và mệnh lệnh là khác nhau

Hầu hết các bậc cha mẹ nghĩ rằng cách giáo dục truyền thống là đúng. Có một sự khác biệt rất lớn giữa việc nói: "Có lẽ, con không nên chơi game" và "Đừng chơi game". Câu đầu tiên là gợi ý còn câu thứ hai là mệnh lệnh, yêu cầu. Bố mẹ chỉ nên phạt con khi đã đưa ra mệnh lệnh mà trẻ không thực hiện. Nếu một đứa trẻ mạnh mẽ và ổn định về mặt cảm xúc thì khi bị phạt vì làm trái một lời gợi ý sẽ không có vấn đề gì lớn. Nhưng nếu con nhạy cảm, trừng phạt có thể làm tổn thương con rất nhiều, khiến trẻ phải làm theo lệnh của tất cả những ai mà trẻ tôn trọng bởi lo sợ hậu quả.

Không đưa cảm xúc tức thời vào việc phạt con

Khi trẻ không muốn vâng lời, một số cha mẹ thực sự tức giận và không thể kiểm soát nó mặc dù rất yêu con. Điều này bắt nguồn từ việc cha mẹ đã đặt kỳ vọng rất lớn vào con và khi những kỳ vọng này đi ngược thực tế, cha mẹ trở nên không hài lòng. Những cảm xúc bị đèn nén từ hai phía kéo sự căng thẳng lên đỉnh điểm, và mối quan hệ trong gia đình có thể bị phá vỡ. Nếu một đứa trẻ nhận quá nhiều sự chú ý, chúng có thể gặp vấn đề về giải toả cảm xúc trong tương lại. Các nhà tâm lý học còn cho rằng, chúng có xu hướng phụ thuộc vào những người có địa vị cao trong xã hội.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Không phạt con nơi công cộng

Hình phạt công khai khiến trẻ xấu hổ và tức giận. Các nhà tâm lý học khuyến cáo cha mẹ không nên sử dụng những cụm từ khi muốn trách phạt con như "Người khác sẽ nói thế nào?" bởi nó sẽ càng khiến tâm lý của trẻ thêm tồi tệ. Trẻ bị phạt ở nơi công cộng luôn cảm thấy nhục nhã và không mong muốn tình hình lặp lại và đến khi trưởng thành, trẻ có thể trở thành người hoàn toàn dựa vào ý kiến của đa số vì không thể tự đưa ra quyết định của bản thân.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Nếu dọa phạt thì phải phạt

Nếu một người lớn nói sẽ con thì cha mẹ nên làm điều đó vì theo các nhà tâm lý học, nếu cha mẹ chỉ hứa sẽ trừng phạt rồi cuối cùng lại không có hình phạt nào xảy ra, sẽ khiến lũ trẻ nghĩ rằng lỗi bọn chúng mắc phải không đáng ngại và lần sau có thể tiếp tục. Điều này dẫn đến hệ thống giá trị của lũ trẻ sớm bị hư hỏng: chúng không thể hiểu được sự khác biệt giữa tốt và xấu vì chúng không có hệ thống quy định. Tuy nhiên, bạn có thể bỏ qua hình phạt nếu lũ trẻ nhà bạn đã hiểu ra. Nhưng trong trường hợp này, bạn nên giải thích cho trẻ rằng hành vi này không tốt và lần sau không được lặp lại.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Khi không biết ai có lỗi, hãy trừng phạt tất cả

Nếu cha mẹ không chắc chắn đứa trẻ nào có tội thì không nên trừng phạt một trong số họ. Trong tình huống khi con đang chơi cùng một người bạn, bạn không nên chỉ trích những đứa trẻ khác.

Nếu con ở với anh chị em và làm những việc đáng bị phạt, gây hậu quả nghiêm trọng thì tất cả nên bị phạt. Nếu không làm như vậy, đứa trẻ bị phạt sẽ thiệt thòi và tổn thương, còn những đứa trẻ khác thì lại vô tư và tự đắc vì cho rằng mình sẽ không bao giờ phải chịu trách nhiệm trước mọi lỗi lầm gây ra. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng không tốt đến tương lai của trẻ.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Trẻ em chỉ nên bị trừng phạt vì những hành vi sai trái hiện tại thay vì quá khứ

Một trong những quy tắc quan trọng nhất của việc nuôi dạy trẻ là: trừng phạt - tha thứ - lãng quên. Nếu trẻ liên tục bị phạt vì những sai lầm đã xảy ra trong quá khứ sẽ không thể trở thành một người mạnh mẽ. Chúng sẽ sợ làm một cái gì đó mới và sẽ chỉ giữ khư khư những thói quen cũ. Nó cũng có thể thực sự khó khăn để chúng học hỏi từ những sai lầm của chính bản thân. Nếu trẻ mắc lỗi mà sau một thời gian dài cha mẹ mới phát hiện ra thì các nhà tâm lý học cũng không khuyến khích áp dụng hình phạt. Cha mẹ chỉ cần phân tích, giải thích để con hiểu và không tái phạm ở những lần sau.

Hình phạt phải phù hợp với độ tuổi và sở thích

Cha mẹ cần lưu ý hình phạt phải rõ ràng và cân bằng. Chẳng hạn khi trẻ bị điểm kém và khi trẻ làm vỡ cửa sổ, không nên đưa ra hình phạt giống nhau cho những sai lầm khác nhau. Lỗi nhỏ chỉ cần phạt nhẹ nhàng, lỗi lớn thì hình phạt cần đủ sức nặng. Ngoài ra, cha mẹ nên tính đến độ tuổi và sở thích của con. Nếu trẻ thích dùng mạng xã hội, việc giới hạn thời gian sử dụng của chúng được xem là một hình phạt tốt và nếu không, cha mẹ nên đưa ra hình thức khác phù hợp hơn. Nếu trẻ luôn bị trừng phạt giống nhau vì những điều khác nhau không thể xây dựng một hệ thống giá trị đạo đức tốt bởi vì chúng không thể nói lên sự khác biệt giữa tầm quan trọng của sự vật.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Không sử dụng những từ ngữ xúc phạm

Khi thực sự bức xúc, tức giận, nhiều cha mẹ không kiềm chế được cảm xúc và buông những từ ngữ, lời nói không chuẩn mực với con cái. Khi sử dụng những từ ngữ nặng nề, xúc phạm con cái, đứa trẻ nhạy cảm có thể có vấn đề với lòng tự trọng bởi trẻ có thể sẽ ghi nhớ những lần cha mẹ nói lời nặng nề, đặc biệt là bé gái. Điều đó khiến trẻ bị xúc phạm, tự ti. Vì vậy cha mẹ hãy cẩn trọng và kiểm soát cảm xúc với lời nói của mình khi trách phạt trẻ. Các nhà tâm lý học khuyên cha mẹ chỉ nên dùng từ ngữ mang tính chất trung lập khi phạt con.

trừng phạt con, phạt con đúng cách, dạy con

Huyền Nguyễn (Theo Nld.com.vn)

Tin được quan tâm

Ngành học chưa tốt nghiệp đã có việc làm, ra trường lương hơn 50 triệu/tháng, luôn “khát” nhân lực

Dù thị trường lao động có nhiều khó khăn, nhưng tại nhiều trường đại học cho thấy, ngành học này sinh viên đã có việc...
Tin trong ngày 3 ngày, 10 giờ trước

Năm 2025: Người đi xe máy phải đổi Bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6.000.000 đồng, đúng không?

Nhiều thông tin cho rằng, người đi xe máy bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến...
Kiến thức 3 ngày, 10 giờ trước

Công chức địa chính xã sẽ bị phạt rất nặng nếu để xảy ra vi phạm trong quản lý đất đai, cụ thể thế nào?

Trường hợp công chức địa chính xã buông lỏng quản lý, để xảy ra sai phạm về đất đai, hình thức xử lý có thể...
Dòng sự kiện 3 ngày, 8 giờ trước

Chính thức bãi bỏ lương cơ sở 2,34 triệu đồng từ ngày 1/7, người lao động được hưởng lợi gì?

Từ 1/7/2025, Chính phủ thay thế mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng bằng mức tham chiếu mới.
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Chính thức từ sau 1/7/2025: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, ảnh hưởng đến hàng triệu người

Nhận lương tháng 7 mà bị hụt tiền, đừng hoang mang vì có thể công ty đã trích lại 1.575.000 đồng/tháng của bạn để đóng...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Từ 1/7/2025: Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3.000.000 đồng trợ cấp hàng tháng, đúng không?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng...
Kiến thức 4 ngày, 13 giờ trước

Tin cùng mục

Tin vui cho bệnh nhân ung thư: Phương pháp mới giúp rút ngắn điều trị, giảm 80% chi phí

Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một đột phá trong y học: Phát triển thành công phương pháp kích hoạt tế bào...
Chăm sóc sức khỏe 11 giờ, 53 phút trước

Nếu bạn ăn 3 loại thực phẩm này, lượng đường trong máu của bạn sẽ ngày càng tăng cao! Nhưng bạn vẫn đang đùa giỡn với cơ thể mình đấy!

Trong thế giới ẩm thực, chúng ta luôn bị hấp dẫn bởi đủ loại món ngon hấp dẫn, nhưng đôi khi, những món ăn tưởng...
Chăm sóc sức khỏe 14 giờ, 48 phút trước

Lá khoai lang rất có ích! Bác sĩ nói: Ăn lá khoai lang thường xuyên có thể cải thiện 4 loại bệnh, đặc biệt có thể ức chế sự phát triển của tế bào ung thư

Trước đây, lá khoai lang thường bị gắn liền với "thức ăn cho lợn" và thường bị bỏ qua. Nhưng giờ đây, chúng đã trở...
Chăm sóc sức khỏe 19 giờ, 45 phút trước

Đột quỵ 'rất sợ' bài tập thể dục này: Chỉ cần 10 phút/ngày cũng đem lại hiệu quả bất ngờ

Nghiên cứu cho thấy việc duy trì thói quen tập thể dục nhịp điệu có tác động đáng kể đến việc cải thiện mức độ...
Chăm sóc sức khỏe 19 giờ, 6 phút trước

Cái nào có hại hơn? Ăn vặt lúc khuya hay đi ngủ lúc đói? Hóa ra là tôi đã nhầm!

Tôi tin rằng nhiều người đã từng trải qua cảm giác đói khát, cảm giác đó thực sự còn rất mới mẻ trong ký ức...
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 3 giờ trước

Đại học Harvard xếp hạng 4 loại trái cây trường thọ, loại quả thứ nhất chẳng ai ngờ tới

Mới đây, Đại học Harvard đã công bố kết quả nghiên cứu chuyên sâu về các loại trái cây trường thọ, chỉ ra bốn loại...
Khỏe đẹp 1 ngày, 4 giờ trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 23/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dần tài lộc nhiều điểm sáng, Hợi mọi việc đều khó khăn

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 23/7/2025.
Đời sống số 2 giờ, 49 phút trước

Tổ Tiên nói: ‘Đáng sợ nhất là năm nhuận 2 tháng 6 âm’, vì sao? Năm 2025 cũng là năm nhuận 2 tháng 6 âm

Người xưa vẫn truyền lại lời dạy: Năm nhuận có hai tháng 6 âm lịch thường ẩn chứa nhiều điều cần kiêng dè. Vậy thực...
Kiến thức 4 giờ, 37 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng ngày Thứ Tư, 23 tháng 7, tức ngày 29 tháng 6 âm lịch?

Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ,...
Đời sống số 7 giờ, 27 phút trước

Sao Việt 22/7: Vợ Phan Mạnh Quỳnh: 'Đến vì tài năng, ở lại vì tiền'; Duy Mạnh thiền định trên máy bay

Tin sao Việt 22/7/2025: Trước những thông tin thất thiệt, vợ Phan Mạnh Quỳnh thú thật: 'Nên đừng ai đồn em đến vì tiền nha,...
Chuyện làng sao 8 giờ, 43 phút trước

Một tấm gỗ này mua được căn chung cư: Quý như ‘vàng ròng’ đắt đỏ nhất hành tinh

Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt...
Kiến thức 8 giờ, 44 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn bức ảnh bạn yêu thích nhất, xem nửa sau cuộc đời bạn có suôn sẻ hơn nửa đầu không?

Đây là một dạng trắc nghiệm cảm xúc trực quan – bạn chọn một hình ảnh theo cảm xúc bản năng, và từ đó sẽ...
Đời sống số 8 giờ, 47 phút trước

Bất động sản phường Cầu Giấy: Đất nền, biệt thự ‘đua’ nhau lập kỷ lục về giá sau sáp nhập

Việc thành lập phường Cầu Giấy mới đã tạo ra những tác động mạnh mẽ đến thị trường bất động sản tại khu vực này....
Tin trong ngày 8 giờ, 28 phút trước

Tại sao khuyên phụ nữ trung niên 40+ nên mặc quần ống rộng? Nhìn cách mix đồ của blogger thời trang, bạn sẽ hiểu

Quần ống rộng - 'vũ khí' giúp phụ nữ 40+ khoe vóc dáng thanh lịch, che khuyết điểm khéo léo. Bạn đã biết cách mix...
Thời trang + 8 giờ, 29 phút trước

Từ tháng 7/2025, trường hợp này mua bán đất dù đã sang tên sổ đỏ xong vẫn bị hủy, người dân nên biết kẻo mất trắng

7 trường hợp này Sổ Đỏ đã cấp vẫn bị hủy vô hiệu, người dân nên biết kẻo thiệt thòi khi mua bán, chuyển nhượng....
Tin trong ngày 8 giờ, 29 phút trước

Lắp điện mặt trời mái nhà, hộ gia đình được hỗ trợ tiền và vay ngân hàng lãi suất ưu đãi

Bộ Công thương đề xuất hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu thụ và hệ thống lưu trữ...
Tin trong ngày 9 giờ, 31 phút trước