Danh mục

Con cái bước vào giai đoạn nổi loạn tuổi dậy thì, chuyên gia khuyên bố mẹ đừng mắng con mà hãy 'sửa mình trước'

Thứ hai, 22/05/2023 14:47

Trước những lo lắng của các bố mẹ về việc con bước vào giai đoạn dậy thì, chuyên gia đã gửi lời khuyên đến bậc phụ huynh.

Khi con đến tuổi dậy thì, nhiều bố mẹ lo lắng tìm đọc sách báo, tìm hỏi các chuyên gia để có cách dạy dỗ con cái đi đúng hướng. Có những bố mẹ còn cảm thấy bất lực khi con rời xa mình, thường xuyên cãi lại, không muốn nghe bố mẹ dạy.

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

Nhiều bố mẹ bật khóc khi con không nghe lời, hay cãi lại ở giai đoạn dậy thì.

Mới đây, anh "Chánh Văn" - nhà văn Hoàng Anh Tú đã bàn luận về cách dạy con ở tuổi dậy thì: "Khi cha mẹ cũng "khủng hoảng dậy thì". 12 năm làm Chánh Văn, đối diện với hàng vạn câu hỏi của cái lũ đang ở tuổi dậy thì, tôi cũng gọi là đủ chút vốn liếng khi đối thoại, trả lời cho những đứa trẻ hay hỏi ấy. Khi lũ trẻ đó lớn lên và bây giờ đều trở thành những người cha, người mẹ có con cái vào tuổi dậy thì thì một lần nữa, tôi lại đối thoại với họ, ở phiên bản đã thành cha mẹ. Tôi nhận ra rằng mỗi chúng ta đều phải trải qua 2 giai đoạn "khủng hoảng dậy thì". Giai đoạn 1: Khi chúng ta là những đứa trẻ đến tuổi dậy thì. Giai đoạn 2: Khi chúng ta có con cái đến tuổi dậy thì.

Với khủng hoảng dậy thì ở giai đoạn 1 thì sách báo đã nhiều rồi. Chỉ là khủng hoảng dậy thì ở giai đoạn 2 thì chắc tại tôi là “anh Chánh Văn” nên tôi bị hỏi nhiều hơn. Đến mức tôi đã đủ tư liệu để lên một dự án xuất bản cuốn sách viết về khủng hoảng có con ở tuổi dậy thì của các bậc cha mẹ. Bởi tôi đã nhận được hàng trăm bức thư tâm sự của các bậc cha mẹ về việc con họ thay đổi thế nào khi bước vào tuổi dậy thì, rằng họ đã vật lộn ra sao trong giai đoạn này, hàng trăm câu hỏi cho thấy cha mẹ cũng khủng hoảng không kém gì con cái họ.

Nào là con bắt đầu chỉ cho cha mẹ thấy cái lưng của chúng, những tiếng đóng cửa cái rầm, những phản ứng dữ dội của con hay cả sự đối đầu chứ không chịu đối thoại, những đối phó thay vì đối diện, bật lại cha mẹ tanh tách, càng cấm chúng càng làm… Cha mẹ bất lực trước con cái. Rồi chuyện tự do dân chủ chống đối không chỉ sự áp đặt mà còn cả những lời hay lẽ phải của cha mẹ.

Nhiều cha mẹ đã mất kiên nhẫn để nhẹ nhàng khuyên giải như sách báo viết. Nhiều cha mẹ khóc tu tu như một đứa trẻ khi họ có cảm giác mất kết nối với con cái. Lại có những cha mẹ nhất quyết từ bỏ việc dân chủ với con vì dân chủ của tụi nó là “cha mẹ bằng tuổi con thế nào sao bắt con phải thế này hay thế nọ?”.

Dân chủ của tụi mới lớn có nghĩa là cha mẹ phải tôn trọng quyền của tụi con. Học hành cả ngày rồi cũng phải để con giải trí chứ (học 1 tiếng - giải trí 3 tiếng). Tệ hơn, nhiều đứa trẻ bắt đầu yêu từ khi “nứt mắt” ra. Hôm trước tôi còn xem được cái clip một cô bé lớp 5 nói về việc “phiền phức vì bị nhiều cậu bạn trong lớp theo đuổi, nói yêu”. Rồi những đứa trẻ lớp 6 đã bắt đầu trang điểm, những “confession” của tụi cấp 2 nồng nặc mùi yêu đương. Cha mẹ thời của chúng ta chắc cũng đã có khủng hoảng như vậy nhưng khi chúng ta đang làm cha mẹ ở thời nay sự khủng hoảng có vẻ trầm kha hơn. Bởi lũ trẻ thời nay khác chúng ta hồi bằng chúng lắm. Chúng đòi hỏi quyền trẻ em nhiều hơn, chúng có kiến thức nhiều hơn (để tranh luận), chúng có nhiều nguy cơ hơn (mạng xã hội, điện thoại thông minh, những hội nhóm kín…) và quan trọng nhất: Chúng ta yêu con cái, lo cho con cái nhiều hơn thời cha mẹ chúng ta (thời đó lo cái ăn cái mặc đủ mệt rồi).

Vậy, cha mẹ làm sao để vượt qua khủng hoảng dậy thì lần 2 này? Không thể dùng kinh nghiệm của cha mẹ mình đã từng đối xử thế nào với mình khi xưa được. Vì mỗi thời mỗi khác. Kiến thức trong sách vở hay trên mạng nhiều khi cũng năm bài bảy ý. Nếu tìm được một bài đúng ý chứng tỏ cha mẹ ấy tổn hao nhiều tâm sức google lắm. Xử trí thế nào cho chuẩn, cho hợp lý, cho vào khuôn phép thực sự nan giải lắm. Bởi mỗi đứa trẻ đều có những phản ứng khác nhau. Chuẩn với đứa này chưa chắc đã đúng với đứa khác. Nhiêu khê lắm thay.

Vấn đề nằm ở chính các bậc cha mẹ, tôi nghĩ vậy, đó là thứ mà nhiều cha mẹ quên mất khi chỉ chăm chăm đi kiếm cách trị con mà quên cách sửa mình. Là bởi chúng ta đôi khi để yêu thương choán hết tâm trí. Chúng ta lo lắng khi con cái không chịu đối thoại với chúng ta, cảm giác bị chúng gạt ra ngoài. Chúng ta sợ đủ thứ và tự vẽ ra đủ thứ sợ hãi. Dù có khi con chúng ta còn chưa nghĩ đến. Kiểu khi con hỏi: Con phải trả lời khi được hỏi về chuyện chăn gối thế nào nhỉ? Cha mẹ bắt đầu nghĩ đến thuốc tránh thai, nghĩ đến bao cao su, nghĩ đến lừa đảo qua mạng, nghĩ đến tình yêu vượt quá giới hạn, nghĩ đến đủ thứ kinh dị. Trong khi thứ con hỏi chỉ là giới tính Nam hay Nữ trong bản khai. Là đôi khi, nỗi lo lắng đã dẫn chúng ta vào mê cung của chính chúng ta đặt ra. Chưa kể báo chí luôn kể những câu chuyện triệu view về nguy cơ rình rập con cái chúng ta.

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

Chuyên gia khuyên các bậc phụ huynh nên làm bạn, tôn trọng, tin tưởng con.

Tôi nghĩ cha mẹ cần phải sửa trị mình trước.

1. Đặt lòng tin vào con mình. Đừng chỉ nói bố mẹ tin con nhưng con nói gì bố mẹ cũng hoảng hốt lo lắng, sợ con sai đường khi con nói vậy.

2. Tôn trọng con là tôn trọng cả những suy nghĩ khác biệt trong con. Trân trọng những câu hỏi hay suy nghĩ của con và cùng con thảo luận chúng thay vì áo mặc sao qua khỏi đầu, bố mẹ từng này tuổi phải khôn hơn con.

3. Tập làm quen với việc chỉ nhìn thấy lưng con, bởi chúng cần phải đi trước bố mẹ chứ không phải luôn đi sau bố mẹ. Chúng cần có một thế giới riêng để có chân trời riêng. Miễn sao bạn luôn nhìn thấy lưng chúng chứ không phải mất hút chúng. Tập buông tay để con lớn, nếu có giữ, hãy là người giữ dây diều chứ đừng giữ cả con diều. Nhớ lại cách thả diều đi, để học cách buông tay cho con bay.

4. Xây dựng nguyên tắc - kỷ luật dựa trên nguyên tắc đã được thống nhất chứ đừng kỷ luật theo cảm xúc nữa. Là cái gì không cấm thì được làm chứ đừng là làm gì cũng cấm hoặc mỗi ngày thêm một điều cấm.

5. Học cách thừa nhận hoặc chấp nhận. Thích ứng an toàn thay vì chiến lược Không - Được - Sai. Quản lý rủi ro chứ đừng chỉ chăm chăm Ngăn chặn rủi ro.

6. Định hướng tương lai chứ đừng Vẽ hay sắp đặt tương lai. Từ kinh nghiệm bản thân tôi thấy những cuộc trò chuyện hàng ngày với các con về tương lai của cả nhà, của con luôn là câu chuyện thú vị nhất trong nhà tôi. Con nghĩ gì về tương lai chính là những gì con đang nghĩ trong hiện tại. Chúng ta có thể căn chỉnh hiện tại với những tương lai mà con đang nghĩ. Giống như việc xây dựng mục tiêu vậy".

Thùy Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Ít ngày nữa: 86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố sẽ được hưởng chính sách đặc biệt có lợi này

Số người hoạt động không chuyên trách cấp xã hiện nay chỉ được hưởng 2 chế độ, thời gian tới sẽ được hưởng đầy đủ...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Chỉ cần CCCD, công dân Việt Nam có thể thoải mái đi những nước này mà không cần hộ chiếu (passport)

Người dân có thể được dùng Căn cước công dân khi xuất cảnh thay cho hộ chiếu (passport), giấy thông hành…
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Quy định mới nhất về khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ: Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt nặng

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Đến cuối năm 2025, mức tiền thưởng với người đủ 30 năm tuổi Đảng là bao nhiêu theo quy định?

Mức tiền thưởng huy hiệu Đảng năm 2025 dự kiến được tính theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Tin trong ngày 2 ngày, 20 giờ trước

Từ năm 2025: Muốn vào ngành Sư phạm hoặc Y dược, học bạ 3 năm THPT phải đáp ứng tiêu chuẩn này

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh...
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Tại sao 30 năm trước người bị nhồi máu não ít mà hiện nay lại càng nhiều? 4 loại thực phẩm được khuyên nên ăn ít hơn

Nhồi máu não, còn gọi là đột quỵ do thiếu máu cục bộ, là do tắc nghẽn mạch máu não, dẫn đến thiếu máu cục...
Chăm sóc sức khỏe 8 giờ, 1 phút trước

Loại nào tốt cho sức khỏe hơn: Muối biển, muối tinh hay muối hồng? 10 người trả lời thì hết 9 chọn sai

Trên thị trường hiện nay, có vô vàn loại muối khác nhau, từ muối biển truyền thống đến muối tinh luyện và muối hồng Himalaya...
Khỏe đẹp 18 giờ, 3 phút trước

'Nguyên nhân lớn nhất gây ung thư gan' đã được tìm thấy, cao gấp 10 lần so với thuốc lá và rượu. Thủ phạm là 'nó'

Ông Triệu, 45 tuổi, đã đến bệnh viện để điều trị cách đây một thời gian do bị đau bụng dai dẳng, tiêu chảy, buồn...
Chăm sóc sức khỏe 23 giờ, 1 phút trước

'Thời kỳ mãn kinh' tốt nhất của phụ nữ đã được tiết lộ: Không phải là 45 tuổi mà là độ tuổi này, càng gần tuổi này, càng khỏe mạnh!

Không rõ từ khi nào, con số '45 tuổi' lại trở thành mốc chuẩn cho tuổi mãn kinh. Nếu đến độ tuổi đó mà vẫn...
Chăm sóc sức khỏe 23 giờ, 27 phút trước

4 “hành vi tiết kiệm” khiến trẻ cảm thấy thua kém và hèn nhát, cha mẹ đừng chủ quan!

Tiết kiệm luôn là đức tính truyền thống ở đất nước chúng ta, thậm chí một số người còn coi đó là nguồn gốc của...
Chăm con 24 giờ, 39 phút trước

Khi một đứa trẻ bị bắt nạt, thay vì yêu cầu trẻ 'đánh trả', sẽ hiệu quả hơn nếu dạy trẻ hai câu này

“Mẹ ơi, hôm nay con bị bạn bắt nạt...”, câu nói từ đứa trẻ khiến tim tôi nhói lên. Thằng bé rụt rè, nắm chặt...
Chăm con 1 ngày, 1 giờ trước

Tin mới cập nhật

Người dân có thể công chứng điện tử, trực tuyến ra sao từ ngày 1/7? Giá trị pháp lý có như văn bản giấy?

Từ ngày 1/7/2025, người dân sẽ có thêm lựa chọn mới trong việc thực hiện các thủ tục công chứng nhờ Luật Công chứng năm...
Tin trong ngày 10 phút trước

Chồng Jeon Ji Hyun bị nghi là 'đại gia rởm', thua lỗ 287 tỷ vì thất bại đầu tư khiến 'mợ chảnh' gánh còng lưng

Mới đây, truyền thông Hàn Quốc gây xôn xao khi đưa tin chồng nữ diễn viên Jeon Ji Hyun đã thua lỗ 15 tỷ won...
Chuyện làng sao 10 phút trước

Chính thức: Chốt thời điểm đóng tài khoản ngân hàng vĩnh viễn nếu chưa làm sinh trắc học

Với mục tiêu ngăn chặn tội phạm lợi dụng các lỗ hổng để thực hiện hành vi lừa đảo, NHNN dự kiến sẽ đóng toàn...
Đời sống số 10 phút trước

Đại học Khoa học Tự nhiên thêm 10 tổ hợp có môn Sử, Địa

Năm 2025, trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) xét điểm thi tốt nghiệp theo 28 tổ hợp, tăng...
Tin trong ngày 11 phút trước

Năm 2025, người chạy xe đạp điện không được thực hiện những hành vi nào?

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có quy định rõ về những hành vi mà người chạy xe đạp điện không...
Tin trong ngày 11 phút trước

Minh Tú bị chửi vì Thùy Tiên, một siêu mẫu bênh ra mặt

Có mối quan hệ thân thiết nên khi Thùy Tiên 'ngã ngựa', Minh Tú bất ngờ nhận về chỉ trích.
Chuyện làng sao 12 phút trước

Nguồn gốc của từ 'Showbiz' ở đâu mà phần lớn không ai biết?

Dù được sử dụng phổ biến, nhưng ít ai biết từ "Showbiz" bắt nguồn từ đâu.
Chuyện làng sao 48 phút trước

Kể từ bây giờ, xây homestay trên đất nông nghiệp cần chú ý điều này

Sau khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thì chế độ sử dụng đất cũng...
Kiến thức 49 phút trước

Xuất sang Nhật Bản một lô hàng 500 tấn, Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới làm được điều này

Ngành lúa gạo Việt Nam vừa ghi dấu ấn lịch sử khi Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) chính thức tổ chức...
Kiến thức 49 phút trước

'Thần đồng âm nhạc' khi mới 5 tuổi: Làm nghề khó khăn, phải làm nhân viên quán bar mưu sinh

Từng được gọi là "thần đồng âm nhạc" khi kiếm được nhiều tiền lúc mới 5 tuổi, nam ca sĩ này giờ đây khá chật...
Chuyện làng sao 49 phút trước