Danh mục

Con cái bước vào giai đoạn nổi loạn tuổi dậy thì, chuyên gia khuyên bố mẹ đừng mắng con mà hãy 'sửa mình trước'

Thứ hai, 22/05/2023 14:47

Trước những lo lắng của các bố mẹ về việc con bước vào giai đoạn dậy thì, chuyên gia đã gửi lời khuyên đến bậc phụ huynh.

Khi con đến tuổi dậy thì, nhiều bố mẹ lo lắng tìm đọc sách báo, tìm hỏi các chuyên gia để có cách dạy dỗ con cái đi đúng hướng. Có những bố mẹ còn cảm thấy bất lực khi con rời xa mình, thường xuyên cãi lại, không muốn nghe bố mẹ dạy.

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

Nhiều bố mẹ bật khóc khi con không nghe lời, hay cãi lại ở giai đoạn dậy thì.

Mới đây, anh "Chánh Văn" - nhà văn Hoàng Anh Tú đã bàn luận về cách dạy con ở tuổi dậy thì: "Khi cha mẹ cũng "khủng hoảng dậy thì". 12 năm làm Chánh Văn, đối diện với hàng vạn câu hỏi của cái lũ đang ở tuổi dậy thì, tôi cũng gọi là đủ chút vốn liếng khi đối thoại, trả lời cho những đứa trẻ hay hỏi ấy. Khi lũ trẻ đó lớn lên và bây giờ đều trở thành những người cha, người mẹ có con cái vào tuổi dậy thì thì một lần nữa, tôi lại đối thoại với họ, ở phiên bản đã thành cha mẹ. Tôi nhận ra rằng mỗi chúng ta đều phải trải qua 2 giai đoạn "khủng hoảng dậy thì". Giai đoạn 1: Khi chúng ta là những đứa trẻ đến tuổi dậy thì. Giai đoạn 2: Khi chúng ta có con cái đến tuổi dậy thì.

Với khủng hoảng dậy thì ở giai đoạn 1 thì sách báo đã nhiều rồi. Chỉ là khủng hoảng dậy thì ở giai đoạn 2 thì chắc tại tôi là “anh Chánh Văn” nên tôi bị hỏi nhiều hơn. Đến mức tôi đã đủ tư liệu để lên một dự án xuất bản cuốn sách viết về khủng hoảng có con ở tuổi dậy thì của các bậc cha mẹ. Bởi tôi đã nhận được hàng trăm bức thư tâm sự của các bậc cha mẹ về việc con họ thay đổi thế nào khi bước vào tuổi dậy thì, rằng họ đã vật lộn ra sao trong giai đoạn này, hàng trăm câu hỏi cho thấy cha mẹ cũng khủng hoảng không kém gì con cái họ.

Nào là con bắt đầu chỉ cho cha mẹ thấy cái lưng của chúng, những tiếng đóng cửa cái rầm, những phản ứng dữ dội của con hay cả sự đối đầu chứ không chịu đối thoại, những đối phó thay vì đối diện, bật lại cha mẹ tanh tách, càng cấm chúng càng làm… Cha mẹ bất lực trước con cái. Rồi chuyện tự do dân chủ chống đối không chỉ sự áp đặt mà còn cả những lời hay lẽ phải của cha mẹ.

Nhiều cha mẹ đã mất kiên nhẫn để nhẹ nhàng khuyên giải như sách báo viết. Nhiều cha mẹ khóc tu tu như một đứa trẻ khi họ có cảm giác mất kết nối với con cái. Lại có những cha mẹ nhất quyết từ bỏ việc dân chủ với con vì dân chủ của tụi nó là “cha mẹ bằng tuổi con thế nào sao bắt con phải thế này hay thế nọ?”.

Dân chủ của tụi mới lớn có nghĩa là cha mẹ phải tôn trọng quyền của tụi con. Học hành cả ngày rồi cũng phải để con giải trí chứ (học 1 tiếng - giải trí 3 tiếng). Tệ hơn, nhiều đứa trẻ bắt đầu yêu từ khi “nứt mắt” ra. Hôm trước tôi còn xem được cái clip một cô bé lớp 5 nói về việc “phiền phức vì bị nhiều cậu bạn trong lớp theo đuổi, nói yêu”. Rồi những đứa trẻ lớp 6 đã bắt đầu trang điểm, những “confession” của tụi cấp 2 nồng nặc mùi yêu đương. Cha mẹ thời của chúng ta chắc cũng đã có khủng hoảng như vậy nhưng khi chúng ta đang làm cha mẹ ở thời nay sự khủng hoảng có vẻ trầm kha hơn. Bởi lũ trẻ thời nay khác chúng ta hồi bằng chúng lắm. Chúng đòi hỏi quyền trẻ em nhiều hơn, chúng có kiến thức nhiều hơn (để tranh luận), chúng có nhiều nguy cơ hơn (mạng xã hội, điện thoại thông minh, những hội nhóm kín…) và quan trọng nhất: Chúng ta yêu con cái, lo cho con cái nhiều hơn thời cha mẹ chúng ta (thời đó lo cái ăn cái mặc đủ mệt rồi).

Vậy, cha mẹ làm sao để vượt qua khủng hoảng dậy thì lần 2 này? Không thể dùng kinh nghiệm của cha mẹ mình đã từng đối xử thế nào với mình khi xưa được. Vì mỗi thời mỗi khác. Kiến thức trong sách vở hay trên mạng nhiều khi cũng năm bài bảy ý. Nếu tìm được một bài đúng ý chứng tỏ cha mẹ ấy tổn hao nhiều tâm sức google lắm. Xử trí thế nào cho chuẩn, cho hợp lý, cho vào khuôn phép thực sự nan giải lắm. Bởi mỗi đứa trẻ đều có những phản ứng khác nhau. Chuẩn với đứa này chưa chắc đã đúng với đứa khác. Nhiêu khê lắm thay.

Vấn đề nằm ở chính các bậc cha mẹ, tôi nghĩ vậy, đó là thứ mà nhiều cha mẹ quên mất khi chỉ chăm chăm đi kiếm cách trị con mà quên cách sửa mình. Là bởi chúng ta đôi khi để yêu thương choán hết tâm trí. Chúng ta lo lắng khi con cái không chịu đối thoại với chúng ta, cảm giác bị chúng gạt ra ngoài. Chúng ta sợ đủ thứ và tự vẽ ra đủ thứ sợ hãi. Dù có khi con chúng ta còn chưa nghĩ đến. Kiểu khi con hỏi: Con phải trả lời khi được hỏi về chuyện chăn gối thế nào nhỉ? Cha mẹ bắt đầu nghĩ đến thuốc tránh thai, nghĩ đến bao cao su, nghĩ đến lừa đảo qua mạng, nghĩ đến tình yêu vượt quá giới hạn, nghĩ đến đủ thứ kinh dị. Trong khi thứ con hỏi chỉ là giới tính Nam hay Nữ trong bản khai. Là đôi khi, nỗi lo lắng đã dẫn chúng ta vào mê cung của chính chúng ta đặt ra. Chưa kể báo chí luôn kể những câu chuyện triệu view về nguy cơ rình rập con cái chúng ta.

tuổi dậy thì, dạy con tuổi dậy thì, dậy thì

Chuyên gia khuyên các bậc phụ huynh nên làm bạn, tôn trọng, tin tưởng con.

Tôi nghĩ cha mẹ cần phải sửa trị mình trước.

1. Đặt lòng tin vào con mình. Đừng chỉ nói bố mẹ tin con nhưng con nói gì bố mẹ cũng hoảng hốt lo lắng, sợ con sai đường khi con nói vậy.

2. Tôn trọng con là tôn trọng cả những suy nghĩ khác biệt trong con. Trân trọng những câu hỏi hay suy nghĩ của con và cùng con thảo luận chúng thay vì áo mặc sao qua khỏi đầu, bố mẹ từng này tuổi phải khôn hơn con.

3. Tập làm quen với việc chỉ nhìn thấy lưng con, bởi chúng cần phải đi trước bố mẹ chứ không phải luôn đi sau bố mẹ. Chúng cần có một thế giới riêng để có chân trời riêng. Miễn sao bạn luôn nhìn thấy lưng chúng chứ không phải mất hút chúng. Tập buông tay để con lớn, nếu có giữ, hãy là người giữ dây diều chứ đừng giữ cả con diều. Nhớ lại cách thả diều đi, để học cách buông tay cho con bay.

4. Xây dựng nguyên tắc - kỷ luật dựa trên nguyên tắc đã được thống nhất chứ đừng kỷ luật theo cảm xúc nữa. Là cái gì không cấm thì được làm chứ đừng là làm gì cũng cấm hoặc mỗi ngày thêm một điều cấm.

5. Học cách thừa nhận hoặc chấp nhận. Thích ứng an toàn thay vì chiến lược Không - Được - Sai. Quản lý rủi ro chứ đừng chỉ chăm chăm Ngăn chặn rủi ro.

6. Định hướng tương lai chứ đừng Vẽ hay sắp đặt tương lai. Từ kinh nghiệm bản thân tôi thấy những cuộc trò chuyện hàng ngày với các con về tương lai của cả nhà, của con luôn là câu chuyện thú vị nhất trong nhà tôi. Con nghĩ gì về tương lai chính là những gì con đang nghĩ trong hiện tại. Chúng ta có thể căn chỉnh hiện tại với những tương lai mà con đang nghĩ. Giống như việc xây dựng mục tiêu vậy".

Thùy Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ 1/7: Ngoài lương hưu hàng tháng, hàng triệu người sẽ nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần, đó là khoản nào?

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm Xã hội (BHXH) 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến những thay đổi đáng chú ý, đặc biệt...
Kiến thức 1 ngày, 4 giờ trước

Trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng cho người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục từ 1/7/2025, đúng không?

Thông tin việc tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, thực hư ra...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Kể từ bây giờ, rút tiền tại ATM có 3 thay đổi lớn, ai không nắm rõ dễ bị dừng giao dịch

Hiện nay, có 3 thay đổi quan trọng liên quan đến giao dịch tại máy ATM mà khách hàng cần nắm rõ để tránh bị...
Kiến thức 1 ngày, 2 giờ trước

Ngành học 'vàng' tại Việt Nam 4 năm liên tiếp lọt top thế giới, ra trường có mức lương cực khủng

Ngoài kiến thức chuyên môn và kỹ năng làm việc nhóm, sức khỏe tốt cũng là yếu tố quan trọng đối với những người lựa...
Doanh nghiệp 2 ngày, 13 giờ trước

Khi ở khách sạn vào ban đêm, tại sao chúng ta nên bật đèn nhà vệ sinh? Đừng hỏi, hãy hành động

Khi đi xa, chúng ta sẽ chọn ở lại khách sạn để nghỉ ngơi, nơi có thể cung cấp cho chúng ta nơi trú ẩn...
Kiến thức 1 ngày, 4 giờ trước

Tin vui trong năm 2025: Viên chức nghỉ việc được lĩnh trợ cấp thất nghiệp đến gần 12 triệu đồng/tháng

Đây là mức trợ cấp thất nghiệp mà viên chức, người lao động có thể được hưởng trong năm 2025.
Kiến thức 1 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Tại sao chúng ta phải báo cáo cân nặng của em bé khi bé chào đời? Bác sĩ không nói nhưng mẹ cũng cần biết

Trên thực tế, việc báo cáo cân nặng của trẻ sơ sinh khi sinh ra không chỉ là một hình thức. Có một số lý...
Chăm con 1 giờ, 17 phút trước

Việt Nam có 3 loại “rau trường thọ, giá rẻ bèo” bán đầy ngoài chợ: Hạ đường huyết tốt ngang “insulin tự nhiên” lại dưỡng xương, bổ máu cực hiệu quả

​Tại Việt Nam, có ba loại rau được gọi là "rau trường thọ" nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao và lợi ích sức khỏe...
Chăm sóc sức khỏe 4 giờ, 24 phút trước

Đừng sợ u xơ tử cung! 3 loại trái cây có mùi thơm này được ví như 'khắc tinh' của u xơ, giúp tống ẩm, trục ứ, giúp cơ thể nhẹ nhõm và khỏe mạnh hơn

Được xem là nỗi lo phổ biến của nhiều phụ nữ, u xơ tử cung khiến không ít người hoang mang khi mắc phải. Tuy...
Chăm sóc sức khỏe 12 giờ, 1 phút trước

Loại rau giàu chất xơ nhất thế giới, Việt Nam trồng hơn nghìn tấn/năm, rao bán đầy chợ

Ngoài chất xơ, loại rau này cũng chứa chất chống oxy hóa silymarin có thể bảo vệ gan khỏi tổn thương. Đáng mừng là ở...
Chăm sóc sức khỏe 18 giờ, 13 phút trước

Ăn chuối xanh có tác dụng gì?

Bên cạnh chuối chín thì chuối xanh cũng được nhiều người yêu thích, vậy ăn chuối xanh có tác dụng gì?
Chăm sóc sức khỏe 1 ngày, 4 giờ trước

'Kẻ thù truyền kiếp' của trứng gà, hai thứ này không thể ăn chung, ăn chúng sẽ gây bệnh ngay cả khi không có bệnh, nên hiểu rõ

Trứng gà từ lâu đã là nguyên liệu quen thuộc trên bàn ăn của gia đình nhờ giá trị dinh dưỡng cao và cách chế...
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 18 giờ trước

Tin mới cập nhật

Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng được nghỉ hè như giáo viên theo Thông tư 50 mới nhất 2025?

Một thông tư mới từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa được ban hành, mang đến nhiều thay đổi đáng chú ý trong...
Kiến thức 2 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025: Đây là 2 nhóm đối tượng được tăng lương hưu

Từ 1/7/2025, lương hưu sẽ tăng cho hai nhóm đối tượng, thu hẹp chênh lệch giữa các thời kỳ, giúp cải thiện đời sống người...
Kiến thức 2 phút trước

Bật nút này trên điện thoại: Ngăn bị định vị theo dõi, vừa tiết kiệm pin lại sạc nhanh gấp 3 lần

Nếu đang sử dụng điện thoại mà không biết đến nút đầy hữu ích này thì rất lãng phí.
Xài gì 3 phút trước

4 hành vi phổ biến của phụ nữ khiến bạn trở nên 'mất giá' trong tình yêu và hôn nhân, nếu mắc phải một điều thôi cũng coi như thua cuộc!

Trong các mối quan hệ tình cảm, không ít cuộc hôn nhân đổ vỡ không phải vì người thứ ba, mà là do chính những...
Tâm sự 17 phút trước

Vợ trẻ của NSND Công Lý nói gì khi bị hỏi chuyện không đeo nhẫn cưới?

Ngọc Hà cho rằng việc đeo nhẫn không quyết định sự hạnh phúc hay gắn kết của một cặp vợ chồng. 'Những gì em đeo...
VIDEO 33 phút trước

Mới phát hiện 30 tấn vàng ở Tây Bắc, lại xuất hiện thêm 10 tấn vàng, 16 tấn bạc ở Trung Trung Bộ

Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam phát hiện ở các tỉnh Trung Trung Bộ có 12 khu vực quặng vàng, tài nguyên, dự...
Tin trong ngày 42 phút trước

Việt Nam khẳng định vị thế khi sở hữu loại ‘kim cương đen’ chỉ 20 nước trên thế giới có

Trong thế giới ẩm thực, cacao từ lâu đã được tôn vinh như một báu vật, một nguyên liệu quý giá với hương vị độc...
Kiến thức 42 phút trước

Tiết lộ ngành học thu nhập 2,4 tỷ đồng/năm: Cơ hội 'đổi đời' dành cho nam giới

Hiện nhiều ngành học mang về mức thu nhập lên đến hàng tỷ đồng/năm, nhưng đòi hỏi yêu cầu rất cao ở người làm.
Kiến thức 42 phút trước

Đâu là trường THPT có điểm thi thử tốt nghiệp năm 2025 cao nhất Hà Nội?

Cuối tháng 3 vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tiến hành một cuộc khảo sát quy mô lớn dành cho...
Dòng sự kiện 43 phút trước

Điểm chuẩn lớp 10 ở TP.HCM trong 5 năm qua, học sinh và phụ huynh có thể tham khảo để lựa chọn trường phù hợp

Nhìn lại điểm chuẩn vào lớp 10 công lập ở TP.HCM trong 5 năm gần đây sẽ giúp học sinh, phụ huynh thuận tiện hơn...
Dòng sự kiện 46 phút trước