1. "Con thật vô dụng"
Khi cha mẹ nói điều này trong cơn tức giận, chắc chắn đó là sự phủ nhận trực tiếp về giá trị bản thân của trẻ. Theo thời gian, trẻ có thể tiếp thu sự đánh giá tiêu cực này và tin rằng chúng thực sự kém cỏi và vô giá trị. Điều này không chỉ làm tổn hại đến lòng tự trọng của trẻ mà còn có thể dẫn đến sự thiếu tự tin khi đối mặt với những thử thách trong tương lai.
Một nghiên cứu về lòng tự trọng của trẻ em cho thấy những đứa trẻ thường xuyên nhận được những lời nhận xét tiêu cực có nhiều khả năng phát triển lòng tự trọng thấp khi ở tuổi thiếu niên.
2. "Hãy nhìn con người ta"
So sánh con mình với con người khác là sai lầm phổ biến của nhiều bậc cha mẹ. Điều này có thể khiến trẻ cảm thấy mình là kẻ thất bại, không đáp ứng được kỳ vọng của cha mẹ, dẫn đến áp lực tâm lý rất lớn.
Nhà tâm lý học Alfred Adler chỉ ra rằng lối sống độc đáo của một cá nhân bắt đầu hình thành từ thời thơ ấu và mỗi đứa trẻ có nhịp độ phát triển riêng. Sự so sánh giữa cha mẹ sẽ chỉ khiến con cái cảm thấy thiếu thốn và có thể dẫn đến tâm lý ghen tị hoặc nổi loạn.
3. “Mẹ hối hận vì đã sinh ra con”
Câu nói này có thể nói là một “vũ khí” trong lời nói của cha mẹ. Nó tấn công trực tiếp vào ý nghĩa tồn tại của con cái. Một khi trẻ tin rằng mình là đối tượng mà cha mẹ hối tiếc thì trong lòng chúng sẽ tràn ngập nỗi sợ bị bỏ rơi và bất an.
Nghiên cứu tâm lý cho thấy chất lượng của các mối quan hệ sớm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm thần trong tương lai của trẻ. Vì vậy, những từ ngữ cực kỳ có hại như vậy phải bị nghiêm cấm xuất hiện trong danh sách ngôn ngữ của phụ huynh.
4. “Con cứ làm thế này bố/ mẹ sẽ không yêu con nữa đâu”
Tình yêu là điều cần thiết cho sự trưởng thành của trẻ và là nguồn dũng khí để trẻ khám phá thế giới. Khi cha mẹ đe dọa rút đi tình yêu thương đó, thực chất đang làm lung lay cảm giác an toàn của con cái.
Cách làm này có thể khiến trẻ phải kìm nén những nhu cầu, mong muốn của bản thân để duy trì tình yêu thương của cha mẹ. Theo thời gian, trẻ có thể trở nên phục tùng quá mức hoặc tích tụ nỗi lo lắng sâu thẳm trong lòng.
Diệu Hạnh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)