1. Thiếu tập thể dục trong thời gian dài
Trẻ em ngày nay có rất ít không gian để di chuyển, chủ yếu là đi lại giữa trường và nhà.
Nếu một đứa trẻ thích ở nhà trong kỳ nghỉ thay vì ra ngoài đi dạo hoặc tập thể dục, nhận thức của trẻ có thể bị ảnh hưởng ở một mức độ nhất định.
Bởi vì tập thể dục có thể thúc đẩy quá trình lưu thông máu lên não, cung cấp nhiều oxy và chất dinh dưỡng hơn, từ đó thúc đẩy sự phát triển và kết nối của các tế bào thần kinh não. Khi các tế bào thần kinh phát triển nhanh chóng, khả năng suy nghĩ, trí nhớ và nhận thức của trẻ đều có thể được phát triển.
Tập thể dục cũng có thể thúc đẩy quá trình tiết chất dẫn truyền thần kinh như dopamine trong não, có liên quan chặt chẽ đến khả năng tập trung.
Không chỉ vậy, trong quá trình tập luyện, năng lượng của trẻ cũng được lưu thông. Những cảm xúc tiêu cực tích tụ trong cuộc sống hàng ngày có thể được giải phóng, trẻ em có thể duy trì trạng thái thoải mái về thể chất và tinh thần, cảm xúc của trẻ sẽ ổn định hơn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập thể dục lâu dài có thể thúc đẩy quá trình tạo ra các tế bào thần kinh mới, tăng cường kết nối giữa các tế bào thần kinh và cải thiện cấu trúc não, tất cả đều giúp cải thiện khả năng tư duy nhanh nhẹn và tập trung của trẻ.
Nếu trẻ không vận động trong thời gian dài, quá trình trao đổi chất của não sẽ chậm lại, khả năng suy nghĩ và nhận thức cũng chậm lại, khiến trẻ trở nên “ngu ngốc”.
2. Thiếu ngủ
Cuốn sách "Tại sao chúng ta ngủ" chỉ ra rằng trí nhớ của trẻ em có liên quan chặt chẽ đến giấc ngủ. Bởi vì trong khi ngủ, hồi hải mã trong não, nơi chịu trách nhiệm lưu trữ ký ức, cần phải xóa sạch những ký ức trong ngày. Lượng lớn ký ức vô thức và vô dụng sẽ bị xóa bỏ. Kiến thức và ký ức quan trọng sẽ được não chuyển đến bộ nhớ dài hạn để lưu trữ.
Bằng cách này, khi trẻ thức dậy vào ngày hôm sau, trẻ sẽ được sảng khoái và có đủ khả năng ghi nhớ những kiến thức và sự vật mới. Và những ký ức quan trọng trong quá khứ cũng được lưu trữ trong não.
Hơn nữa, giấc ngủ có thể giúp trẻ sắp xếp lại suy nghĩ của mình. Nếu trẻ suy nghĩ về điều gì đó mà cả ngày không hiểu ra, trẻ có thể hiểu ra vào ngày hôm sau, sau một đêm nghỉ ngơi. "Ồ, thì ra là vậy!"
Nhưng nếu trẻ không ngủ đủ giấc, chất thải chuyển hóa tích tụ trong ngày sẽ tích tụ ở não, ảnh hưởng đến quá trình truyền tải thông tin giữa các tế bào thần kinh, từ đó làm chậm quá trình suy nghĩ và khiến trẻ trở nên “ngu ngốc”.
3. Thói quen ăn uống xấu
Thói quen ăn uống xấu cũng có thể khiến não trẻ em trở nên "ngu ngốc". Ví dụ, ăn quá nhiều đường, thay nước bằng đồ uống hoặc thích ăn đồ ăn vặt có đường, quá nhiều thực phẩm có hàm lượng đường cao sẽ ảnh hưởng đến các kết nối thần kinh và do đó ảnh hưởng đến sự phát triển của não.
Không thích ăn uống, và lấp đầy dạ dày bằng các loại thực phẩm nhiều chất béo như bánh quy, bánh ngọt và đồ chiên. Lượng chất béo và axit béo chuyển hóa lớn sẽ ảnh hưởng đến việc cung cấp oxy lên não, do đó làm chậm phản ứng của một người.
Hơn nữa, thói quen ăn uống không lành mạnh, kén ăn, ăn uống thất thường sẽ khiến trẻ khó hấp thụ được dinh dưỡng cân bằng, có thể dẫn đến thiếu hụt một số chất dinh dưỡng cần thiết. Theo thời gian, sự phát triển của não bộ cũng sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.
4. Sử dụng điện thoại di động và xem TV quá nhiều
Ánh sáng xanh từ các sản phẩm điện tử có thể ảnh hưởng đến quá trình tiết melatonin. Đặc biệt là trước khi đi ngủ, nếu trẻ cứ xem điện thoại di động hay tivi, phần não chịu trách nhiệm tiết melatonin sẽ lầm tưởng rằng trời vẫn chưa tối và trẻ chưa cần phải đi ngủ.
Sự chậm tiết melatonin sẽ khiến trẻ không ngủ được hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Thiếu ngủ ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ và trí nhớ. Sự kích thích nhanh chóng và kịp thời từ các sản phẩm điện tử sẽ khiến não trẻ em phụ thuộc vào dopamine hạnh phúc này.
Một khi sự phụ thuộc đã hình thành, não sẽ không còn muốn chủ động làm việc chăm chỉ và tập trung nữa. Niềm hạnh phúc đòi hỏi phải học hỏi và suy nghĩ không còn có thể làm hài lòng trẻ em nữa .
Khi tránh xa các sản phẩm điện tử, trẻ em sẽ trở nên lo lắng và bồn chồn, không thể tập trung, không thể đọc sách và gặp khó khăn khi đọc câu hỏi.
Khi được yêu cầu phải suy nghĩ và học, phản ứng của trẻ trở nên chậm chạp, không thể thích nghi và não trẻ dần trở nên "ngu ngốc".
5. Thiếu tương tác xã hội
Trẻ em cần học hỏi từ các mối quan hệ và phát triển thông qua việc vui chơi tự do.
Tương tác tích cực giữa các cá nhân có thể thúc đẩy sự kết nối và tăng cường các tế bào thần kinh trong não. Trẻ em cải thiện khả năng điều chỉnh cảm xúc và phát triển các kỹ năng xã hội bằng cách đánh giá và diễn giải biểu cảm, ý định và cảm xúc của người khác.
Trẻ em có kỹ năng xã hội tốt hơn thường có trí tuệ cảm xúc cao hơn và phản ứng nhanh hơn.
Và thông qua giao lưu, trẻ em có thể học được nhiều thông tin khác nhau từ những người khác nhau và có được kiến thức, quan điểm và kỹ năng mới. Điều này làm tăng trạng thái nhận thức và cảm xúc của não. Nhờ đó phát triển tính linh hoạt và đa dạng của não bộ.
Sau 6 tuổi, trẻ em sẽ dần chuyển từ gia đình sang bạn bè. Vào thời điểm này, ảnh hưởng về mặt cảm xúc của bạn bè không hề kém gì cha mẹ.
Các bạn cùng trang lứa có chung chủ đề, chung sở thích và thú vui. Khi trẻ gặp phải khó khăn trong học tập hoặc cuộc sống, các em có thể nhận được sự thông cảm và hỗ trợ từ các bạn cùng trang lứa.
Điều này rất có lợi cho sự phát triển cảm xúc của trẻ và cũng có thể cải thiện khả năng đối phó với căng thẳng và xua tan nỗi cô đơn của trẻ. Điều này rất quan trọng cho sự phát triển của hệ thống điều hòa cảm xúc của não.
Diệu Hạnh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)