4 kiểu cha mẹ phổ biến có ảnh hưởng lớn đến tương lai của con, vợ chồng bạn thuộc kiểu nào?

Nghiên cứu đã xác định 4 kiểu nuôi dạy con cái dựa trên mức độ đòi hỏi của cha mẹ đối với con của họ và mức độ phản ứng của họ đối với chúng. Dưới đây là các tác động của từng kiểu nuôi dạy đến tương lai của con, theo các nhà nghiên cứu, có một kiểu có hiệu quả hơn hẳn.

Cha mẹ nghiêm khắc và kiểm soát

Đầu tiên là authoritarian parent (cha mẹ độc tài), là kiểu cha mẹ nghiêm khắc và kiểm soát. Con cái họ phải mù quáng tuân theo các quy tắc của họ mà không được thắc mắc. Họ không cho phép con thương lượng, vì như vậy được coi là cãi lại. Họ không xem xét cảm xúc và ý kiến của con. Khi con vi phạm một quy tắc nào đó, họ có thể trừng phạt thay vì kỷ luật.

Những bậc cha mẹ như vậy có thể gọi cách dạy con của họ là "yêu cho roi cho vọt" và tin rằng nó sẽ giúp con họ được chuẩn bị tốt hơn khi bước vào xã hội.

Thật không may, kiểu nuôi dạy con này có thể thực sự gây hại cho đứa trẻ. Con cái của cha mẹ độc tài thường kém tự lập, hay tự ti, có vấn đề về lòng tự trọng và kém các kỹ năng xã hội quan trọng đối với vai trò lãnh đạo. Điều này xảy ra vì ý kiến của họ không được coi trọng khi họ còn nhỏ và vì cha mẹ họ luôn quyết định mọi thứ thay họ.

Ngoài ra, cách nuôi dạy con độc tài có thể khiến đứa con trở nên hung hăng và độc đoán trong các mối quan hệ sau này.

Những đứa trẻ như vậy có thể không phân biệt được đúng sai vì chúng không bao giờ được giải thích, và điều đó có thể biến chúng thành những kẻ nói dối vì chúng luôn muốn tránh bị trừng phạt. Cũng vì luôn bị áp đặt các quy tắc nghiêm ngặt, chúng cũng có thể gặp vấn đề về khả năng tự chủ.

Cha mẹ quan tâm và dân chủ

Kiểu thứ hai là authoritative parent (cha mẹ uy quyền nhưng thấu hiểu). Họ giống với cha mẹ độc tài ở chỗ họ cũng đặt ra ranh giới và tạo ra các quy tắc. Tuy nhiên, điều khác biệt là họ giải thích các hành động và quyết định của mình cho con cái. Họ quan tâm hơn đến suy nghĩ và cảm xúc của con. Thay vì trừng phạt, họ áp dụng kỷ luật và củng cố hành vi tốt.

Kiểu nuôi dạy con cái này còn được gọi là dân chủ vì con cái được pháp nói lên ý kiến của mình và thảo luận với cha mẹ. Cha mẹ cũng dồn nhiều tâm sức vào sự phát triển của con cái, nhưng họ không kiểm soát quá mức. Con họ được phép mắc lỗi và học hỏi từ sai lầm mà không bị trừng phạt.

Con cái của những bậc cha mẹ như vậy thường độc lập và tự tin hơn. Họ có khả năng tự đưa ra quyết định và kỹ năng giao tiếp tốt hơn. Họ cũng có kỹ năng kiểm soát bản thân và cảm xúc tốt hơn, cũng biết đồng cảm hơn. Tất cả những kỹ năng này có thể giúp họ thành công trong cuộc sống.

Cha mẹ quá dễ dãi

Kiểu cha mẹ thứ ba là permissive parent (cha mẹ dễ dãi, nuông chiều). Cha mẹ dễ dãi cũng có thể đặt ra các quy tắc, nhưng họ hiếm khi thực thi. Họ có thể khó từ chối hay kỷ luật con, luôn dễ dàng tha thứ hành vi xấu của con. Họ giống bạn bè của con hơn là cha mẹ. Cha mẹ dễ dãi coi trọng cảm xúc và mong muốn của con cái, thậm chí có thể quá mức, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ.

Bởi vì những bậc cha mẹ nuông chiều như vậy hiếm khi sử dụng kỷ luật, nên con cái họ có thể gặp vấn đề trong việc tự kiểm soát và tuân theo các quy tắc.

Điều này có thể có tác động tiêu cực đến đời sống xã hội của con. Con cái họ cũng có thể cảm thấy mình có quyền lấy được bất cứ thứ gì mình muốn. Con cái của những bậc cha mẹ dễ dãi thường có lòng tự trọng thấp và có thành tích học tập kém.

Cha mẹ bỏ bê

Kiểu cha mẹ phổ biến thứ tư là uninvolved parent (cha mẹ không để tâm). Họ hầu như không có mặt trong cuộc sống của con cái và có rất ít ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng. Họ không đặt ra nhiều quy tắc hay cung cấp cho con con sự hỗ trợ hoặc hướng dẫn đầy đủ, và mong đợi con sẽ tự lớn lên. Tuy nhiên việc bỏ bê con cái như vậy không phải lúc nào cũng do cố ý. Nó thường xảy ra khi cha mẹ quá bận rộn với vấn đề riêng của họ, chẳng hạn như công việc hoặc vấn đề sức khỏe tâm thần.

Con cái của những phụ huynh như vậy có thể gặp vấn đề về lòng tự trọng và kết quả học tập. Chúng có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc của mình và dễ trở nên bốc đồng. Con cũng có thể gặp khó khăn trong việc tuân theo các quy tắc, giao tiếp và hình thành các mối quan hệ thân thiết với người khác, vì con đã không nhận được tình yêu thương và sự ủng hộ từ khi còn nhỏ.

Dương Huyền (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)