Danh mục

Truy tìm dấu vết “con tàu độc”

Thứ sáu, 03/06/2011 11:25

Được mệnh danh là “con tàu độc” và là biểu tượng của nạn buôn bán chất thải độc hại toàn cầu, tàu Gulf Jash, quốc tịch Panama, đã bị cấm cập cảng Bangladesh. Nó đang di chuyển đến đâu?

Tàu Gulf Jash - Ảnh: Daniel Eckhardt

Báo Daily Star của Ấn Độ ngày 29-5 cho biết tàu Gulf Jash đã có mặt ở Việt Nam và vừa ra khơi. Trên trang web định vị tàu biển, địa điểm cuối cùng mà tàu Gulf Jash có mặt là biển Đông. Tờ Times of India ngày 1-6 cho biết nhiều khả năng con tàu đang tiến về thành phố Gujarat (Ấn Độ) để được “xẻ thịt”. Tờ Hindustan Times của Ấn Độ dẫn lời ông Jairam Ramesh, bộ trưởng môi trường Ấn Độ, cho biết ông “có thấy báo cáo về con tàu” nhưng không bình luận gì thêm.

Nhiều tai tiếng

Tàu chở dầu Gulf Jash, được hạ thủy năm 1989 với trọng tải hơn 31.000 tấn, bị cấm cập cảng ở Bangladesh sau khi các nhà bảo vệ môi trường nhiều quốc gia đã nhiều lần khuyến cáo Chính phủ Bangladesh về nguy cơ con tàu sẽ đổ hàng trăm tấn rác độc hại đang chứa trên tàu.

Con tàu này nổi tiếng từ lâu trong dư luận ở châu Phi và châu Âu do từng tìm cách trút bỏ chất thải độc hại ở Amsterdam, Hà Lan nhưng vụ việc đổ bể vì bị phanh phui kịp thời. Để tránh bị nhà chức trách Hà Lan áp đặt mức phạt nặng, chủ tàu quyết định vận chuyển số rác này sang châu Phi.

Ở châu Phi, sau khi giở đủ thủ đoạn nhưng bất thành ở Nigeria, chủ tàu cuối cùng cũng tìm được một công ty bình phong ở Bờ Biển Ngà để giúp tẩu tán số chất thải độc hại trên tàu. Năm 2006, hàng trăm tấn hóa chất độc hại đã bị đổ xuống Abidjan - thành phố lớn nhất Bờ Biển Ngà, làm 16 người chết và hàng ngàn người khác bị mắc bệnh.

Vụ việc này đã gây nên một cơn chấn động lớn về môi trường và sức khỏe con người trên thế giới. Thế nhưng, mọi chuyện đã được dàn xếp êm xuôi bên ngoài tòa án. Chủ sở hữu đã bồi thường gần 50 triệu USD cho các nạn nhân và hơn 163 triệu USD cho chính quyền Bờ Biển Ngà để dọn vệ sinh môi trường, mặc dù chủ tàu chưa bao giờ chính thức thừa nhận là thủ phạm của thảm họa này.

Xìcăngđan mới

Tàu Gulf Jash hiện được cho là đang chở hàng tấn chất độc amiăng, độc chất từ cặn sơn, dầu mỏ và hóa chất tích lũy sau hơn 20 năm hoạt động. Trước thời điểm được đem đi “xẻ thịt”, tàu Gulf Jash phải thanh toán hết mớ tàn dư độc hại này.

Nhiều năm qua, các nhà môi trường đã yêu cầu chủ sở hữu tàu Gulf Jash phải xử lý toàn bộ chất độc còn lại trên tàu trước khi gửi nó đến một nghĩa trang tàu biển nào đó ở các nước nghèo. Nhưng con tàu đã bị bán đi bán lại nhiều lần và các công ty vận chuyển hàng hải quốc tế đều né tránh khi phải chi phí quá tốn kém để xử lý chất thải tồn dư trên tàu.

Công ước Basel, công ước quốc tế nhằm ngăn chặn các nước giàu có vận chuyển rác thải độc hại và hóa chất đến các nước đang phát triển mà không thông báo trước, bị các hãng tàu biển và những công ty làm ăn trong lĩnh vực xử lý tàu cũ qua mặt khá dễ dàng. Con tàu chỉ cần đăng ký hoạt động ở một nước đang phát triển dưới tên một công ty vận tải biển là tránh bị chế tài bởi công ước Basel. Đây được gọi là “thủ thuật lá cờ”. Mánh lới này cũng đã được áp dụng với tàu Gulf Jash khi nó mang quốc tịch Panama.

Chủ sở hữu hiện tại của tàu là Tập đoàn Global Marketing Systems (GMS). GMS từ chối cho biết đích đến cuối cùng của con tàu nhưng nói rằng con tàu không chứa chất độc, và khẳng định Gulf Jash được dùng như một chiếc phà vận tải từ sau tai tiếng năm 2006.

GMS, công ty chuyên môi giới rã xác tàu, cũng đang đối diện với án phạt về hành động lén lút rã xác một chiếc tàu bẩn, tên Oceanic, ở Mỹ. Con tàu Oceanic cuối cùng đã được đưa đến nghĩa trang tàu biển ở Ấn Độ để rã xác nhưng GMS vẫn bị phạt tiền. Công ty đã dàn xếp để tránh bị đem vụ việc ra tòa khi đồng ý trả 500 triệu USD tiền phạt.

Nhiều vụ rã xác tàu bẩn đầy tranh cãi diễn ra ở Ấn Độ nhưng các công ty rã xác tàu tại đây vẫn hành nghề bình thường. Trong quá khứ, nhiều chiếc tàu bị chính quyền Bangladesh từ chối, như chiếc SS Blue Lady, đã nhập cảng Ấn Độ trót lọt và hợp pháp do tìm được một “người mua Ấn Độ”. Tàu SS Blue Lady đầy tai tiếng đã được rã xác ở Công ty Alang tại Gujarat.

Các nước Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan và gần đây có cả Trung Quốc đang trở thành nghĩa trang của những chiếc tàu cũ trong khi chi phí và thủ tục liên quan đến việc rã xác tàu cũ ở các nước phát triển cao đến mức không thể kham nổi. Nhân công rẻ, thiếu hành lang pháp lý và ngay cả khi đã có khung pháp lý thì việc giám sát tài chính là những nguyên nhân biến các nước châu Á, nhất là Nam Á, thành điểm đến thu hút những con tàu cũ.

Tuổi trẻ online

Tin được quan tâm

Từ ngày 1/6, người dân có Căn cước công dân gắn chip cần biết thay đổi mới này

Việc ứng dụng Căn cước công dân gắn chip vào hoạt động này không chỉ giúp tối ưu quy trình kiểm soát mà còn mở...
Kiến thức 3 ngày, 4 giờ trước

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Người lao động được tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 đúng không?

Có tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm và thắc mắc.
Tin trong ngày 3 ngày, 21 giờ trước

Theo quy định, xe ô tô dừng đỗ, quay đầu tại phần đường này có thể bị phạt tới 22 triệu đồng và trừ 10 điểm giấy phép lái xe, các tài xế cần lưu ý

Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt với hành vi dừng đỗ và quay đầu xe ô tô không đúng nơi quy...
Kiến thức 3 ngày, 5 giờ trước

Vào tháng 5 âm lịch, 'Sao Phi Liêm' đi vào vận mệnh của 4 con giáp và họ bị cuốn vào những cơn bão tình cảm

Sau tháng 5 âm lịch, những người sinh năm Dậu, Mùi, Hợi và Thìn sẽ chịu ảnh hưởng của sao Phi Liêm và sẽ rơi...
Đời sống số 3 ngày, 5 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ tư, 28 tháng 5, tức ngày mùng 2 tháng 5 âm lịch?

Ngày 28 tháng 5, thứ tư, là ngày thứ hai của tháng năm âm lịch. Các con giáp nào may mắn?
Đời sống số 3 ngày, 22 giờ trước

Tin cùng mục

Nhìn thấy một lỗ hổng lớn trên ruộng, người phụ nữ can đảm cho tay vào trong, ai ngờ kéo ra được thứ này

Sống ở nông thôn thực sự là một điều rất thú vị, mặc dù vất vả tay chân với công việc đồng áng, ít được...

Thương hiệu Gucci ra mắt váy áo cho nam giới, liệu có đấng mày râu nào bỏ ra 50 triệu để mua chiếc váy này?

Thương hiệu thời trang cao cấp Gucci gần đây lại khiến dân tình 'mắt tròn mắt dẹt' với mẫu thiết kế dành cho nam có...

Cách nhận biết những căn bệnh tâm thần kỳ lạ

Trong số những bệnh rối loạn tâm thần, có những bệnh phổ biến và những bệnh rất hiếm gặp. Thậm chí, các thể bệnh tâm...

Bà ngoại mệt mỏi nhất thế giới: Ba đứa con gái sinh ba, tổng cộng có 9 đứa cháu, đủ để mở trường mẫu giáo

Đối với cuộc sống ở những thành phố lớn, việc bà ngoại lên trông cháu là điều hết sức phổ biến. Nhiều người chọn bà...

Chơi trội cho đầu vào mồm chó tự sướng, cô gái nhận hậu quả khâu 40 mũi

Cô gái Lara Sanson đến từ Argentina phải khâu 40 mũi ở mặt sau khi bị chó cưng tấn công khi cô đang cố gắng...

Đi ăn hàu, người đàn ông 'đổi đời' khi cắn phải cả nhóm hạt 48 viên ngọc trai

Thấy ngọc trai trong những con trai, sò biển là chuyện không có gì lạ. Nhưng để thấy được 48 viên ngọc khi ăn một...

Tin mới cập nhật

Hà Nội triển khai ghi hình phạt nguội lưu động trên các nút giao thông trọng điểm, là những tuyến đường nào?

Tiếp tục thực hiện nghiêm Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Nghị định 168 của Chính phủ, Công an thành phố...
Tin trong ngày 1 giờ, 21 phút trước

Tin vui: Có BHYT khi khám chữa bệnh dưới 351.000 đồng sắp được miễn phí

Khi người bệnh đi khám bệnh, chữa bệnh BHYT đúng quy định mà tổng chi phí một lần khám, chữa bệnh thấp hơn 351.000 đồng...
Kiến thức 1 giờ, 21 phút trước

Người có Căn cước/CCCD sắp hết hạn lưu ý: Làm ngay 2 việc này tránh bị ngừng giao dịch tài khoản ngân hàng, thẻ ATM

Theo quy định mới của Ngân hàng nhà nước thì người dân và ngân hàng phải đảm bảo giấy tờ tùy thân còn hiệu lực...
Làm sao 1 giờ, 21 phút trước

'Kho báu' khủng được phát hiện tại biên giới chứa 13 triệu tấn đồng, gần 1.000 tấn vàng và hơn 20.000 tấn bạc

Một khám phá địa chất mang tính bước ngoặt vừa được công bố tại khu vực biên giới Argentina và Chile, hé lộ một "kho...
Kiến thức 1 giờ, 22 phút trước

Đại học Harvard chỉ ra: Lúc bé những đứa trẻ không được cha mẹ cho làm việc này, tương lai mức lương sẽ thấp hơn 20%

Một nghiên cứu kéo dài 75 năm của Đại học Harvard mang tên Grant Study, kết hợp cùng các khảo sát của Đại học Stanford...
Làm sao 1 giờ, 22 phút trước

Văn khấn Tết Đoan Ngọ 2025 chuẩn nhất

Cùng với mâm cúng Tết Đoan Ngọ, khi làm lễ cúng cần đọc bài văn khấn chỉn chu, đủ đầy để mời gọi thần linh,...
Đời sống số 2 giờ, 2 phút trước

Trong 6 năm tới, 7 ngành nghề này có nguy cơ thất nghiệp cao, các bạn trẻ nên chú ý

AI đang len lỏi vào từng ngóc ngách của nền kinh tế, thay đổi cách thức vận hành của doanh nghiệp, đe dọa trực tiếp...
Kiến thức 2 giờ, 3 phút trước

“Ba điều kiêng kỵ trong Tết Đoan Ngọ sẽ mang lại một năm suôn sẻ”, Tết Đoan Ngọ diễn ra vào ngày 31 tháng 5, ba điều kiêng kỵ đó là gì?

Năm nay, Tết Đoan Ngọ rơi vào ngày 31 tháng 5 (tức mùng 5 tháng 5 âm lịch). Người xưa thường nói: “Ba điều kiêng...
Kiến thức 2 giờ, 4 phút trước

Vào tháng 5, vải thiều được bày bán đầy chợ. Các bác sĩ nhắc nhở 4 kiểu người này nên ăn ít hơn và chú ý đến các vấn đề sức khỏe

Vải có thể được gọi là "ngân hàng năng lượng tự nhiên". Cứ 100 gam cùi chứa khoảng 20 gam đường, tương đương với 4...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 4 phút trước

Một Trường Đại lớn tại Hà Nội, dành 97% chỉ tiêu tuyển sinh chính quy cho 2 phương thức xét tuyển

Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) công bố thông tin tuyển sinh đại học chính quy năm 2025, trong đó 97% chỉ tiêu sẽ...
Tin trong ngày 2 giờ, 4 phút trước