Danh mục

Truy tìm dấu vết “con tàu độc”

Thứ sáu, 03/06/2011 11:25

Được mệnh danh là “con tàu độc” và là biểu tượng của nạn buôn bán chất thải độc hại toàn cầu, tàu Gulf Jash, quốc tịch Panama, đã bị cấm cập cảng Bangladesh. Nó đang di chuyển đến đâu?

Tàu Gulf Jash - Ảnh: Daniel Eckhardt

Báo Daily Star của Ấn Độ ngày 29-5 cho biết tàu Gulf Jash đã có mặt ở Việt Nam và vừa ra khơi. Trên trang web định vị tàu biển, địa điểm cuối cùng mà tàu Gulf Jash có mặt là biển Đông. Tờ Times of India ngày 1-6 cho biết nhiều khả năng con tàu đang tiến về thành phố Gujarat (Ấn Độ) để được “xẻ thịt”. Tờ Hindustan Times của Ấn Độ dẫn lời ông Jairam Ramesh, bộ trưởng môi trường Ấn Độ, cho biết ông “có thấy báo cáo về con tàu” nhưng không bình luận gì thêm.

Nhiều tai tiếng

Tàu chở dầu Gulf Jash, được hạ thủy năm 1989 với trọng tải hơn 31.000 tấn, bị cấm cập cảng ở Bangladesh sau khi các nhà bảo vệ môi trường nhiều quốc gia đã nhiều lần khuyến cáo Chính phủ Bangladesh về nguy cơ con tàu sẽ đổ hàng trăm tấn rác độc hại đang chứa trên tàu.

Con tàu này nổi tiếng từ lâu trong dư luận ở châu Phi và châu Âu do từng tìm cách trút bỏ chất thải độc hại ở Amsterdam, Hà Lan nhưng vụ việc đổ bể vì bị phanh phui kịp thời. Để tránh bị nhà chức trách Hà Lan áp đặt mức phạt nặng, chủ tàu quyết định vận chuyển số rác này sang châu Phi.

Ở châu Phi, sau khi giở đủ thủ đoạn nhưng bất thành ở Nigeria, chủ tàu cuối cùng cũng tìm được một công ty bình phong ở Bờ Biển Ngà để giúp tẩu tán số chất thải độc hại trên tàu. Năm 2006, hàng trăm tấn hóa chất độc hại đã bị đổ xuống Abidjan - thành phố lớn nhất Bờ Biển Ngà, làm 16 người chết và hàng ngàn người khác bị mắc bệnh.

Vụ việc này đã gây nên một cơn chấn động lớn về môi trường và sức khỏe con người trên thế giới. Thế nhưng, mọi chuyện đã được dàn xếp êm xuôi bên ngoài tòa án. Chủ sở hữu đã bồi thường gần 50 triệu USD cho các nạn nhân và hơn 163 triệu USD cho chính quyền Bờ Biển Ngà để dọn vệ sinh môi trường, mặc dù chủ tàu chưa bao giờ chính thức thừa nhận là thủ phạm của thảm họa này.

Xìcăngđan mới

Tàu Gulf Jash hiện được cho là đang chở hàng tấn chất độc amiăng, độc chất từ cặn sơn, dầu mỏ và hóa chất tích lũy sau hơn 20 năm hoạt động. Trước thời điểm được đem đi “xẻ thịt”, tàu Gulf Jash phải thanh toán hết mớ tàn dư độc hại này.

Nhiều năm qua, các nhà môi trường đã yêu cầu chủ sở hữu tàu Gulf Jash phải xử lý toàn bộ chất độc còn lại trên tàu trước khi gửi nó đến một nghĩa trang tàu biển nào đó ở các nước nghèo. Nhưng con tàu đã bị bán đi bán lại nhiều lần và các công ty vận chuyển hàng hải quốc tế đều né tránh khi phải chi phí quá tốn kém để xử lý chất thải tồn dư trên tàu.

Công ước Basel, công ước quốc tế nhằm ngăn chặn các nước giàu có vận chuyển rác thải độc hại và hóa chất đến các nước đang phát triển mà không thông báo trước, bị các hãng tàu biển và những công ty làm ăn trong lĩnh vực xử lý tàu cũ qua mặt khá dễ dàng. Con tàu chỉ cần đăng ký hoạt động ở một nước đang phát triển dưới tên một công ty vận tải biển là tránh bị chế tài bởi công ước Basel. Đây được gọi là “thủ thuật lá cờ”. Mánh lới này cũng đã được áp dụng với tàu Gulf Jash khi nó mang quốc tịch Panama.

Chủ sở hữu hiện tại của tàu là Tập đoàn Global Marketing Systems (GMS). GMS từ chối cho biết đích đến cuối cùng của con tàu nhưng nói rằng con tàu không chứa chất độc, và khẳng định Gulf Jash được dùng như một chiếc phà vận tải từ sau tai tiếng năm 2006.

GMS, công ty chuyên môi giới rã xác tàu, cũng đang đối diện với án phạt về hành động lén lút rã xác một chiếc tàu bẩn, tên Oceanic, ở Mỹ. Con tàu Oceanic cuối cùng đã được đưa đến nghĩa trang tàu biển ở Ấn Độ để rã xác nhưng GMS vẫn bị phạt tiền. Công ty đã dàn xếp để tránh bị đem vụ việc ra tòa khi đồng ý trả 500 triệu USD tiền phạt.

Nhiều vụ rã xác tàu bẩn đầy tranh cãi diễn ra ở Ấn Độ nhưng các công ty rã xác tàu tại đây vẫn hành nghề bình thường. Trong quá khứ, nhiều chiếc tàu bị chính quyền Bangladesh từ chối, như chiếc SS Blue Lady, đã nhập cảng Ấn Độ trót lọt và hợp pháp do tìm được một “người mua Ấn Độ”. Tàu SS Blue Lady đầy tai tiếng đã được rã xác ở Công ty Alang tại Gujarat.

Các nước Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan và gần đây có cả Trung Quốc đang trở thành nghĩa trang của những chiếc tàu cũ trong khi chi phí và thủ tục liên quan đến việc rã xác tàu cũ ở các nước phát triển cao đến mức không thể kham nổi. Nhân công rẻ, thiếu hành lang pháp lý và ngay cả khi đã có khung pháp lý thì việc giám sát tài chính là những nguyên nhân biến các nước châu Á, nhất là Nam Á, thành điểm đến thu hút những con tàu cũ.

Tuổi trẻ online

Tin được quan tâm

6 nghề sẽ thất nghiệp đầu tiên trong tương lai gần theo dự đoán của Jack Ma, đặc biệt là nghề thứ hai

Với sự phát triển của Al, dự đoán của Jack Ma có thể thực sự trở thành hiện thực.
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Năm 2025, ngành học này được miễn phí hoàn toàn, hưởng thêm phí sinh hoạt toàn khóa học

Theo quy định, ngành học này sẽ được miễn hoàn toàn học phí cũng như hỗ trợ thêm phí sinh hoạt.
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Quy định mới: Từ nay, cha mẹ đi xe máy chở con có thể bị phạt lên tới 10 triệu đồng nếu vi phạm lỗi này

Mức phạt mới được quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP đối với hành vi này đã tăng hơn 20 lần so với quy định trước...
Kiến thức 1 ngày, 1 giờ trước

Kể từ bây giờ, thủ tục cấp Sổ đỏ với đất có diện tích tăng thêm sẽ thực hiện theo quy định mới

Quyết định 629/QĐ-BNNMT chính thức có hiệu lực từ ngày 3/4/2025, thay thế Quyết định 2124/QĐ-BTNMT ngày 1/8/2024.
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Bắt đầu từ tháng 5/2025: Đi xe máy không có đăng ký xe vừa bị phạt tiền vừa bị tịch thu xe, đúng không?

Đăng ký xe là giấy tờ bắt buộc phải có khi đưa xe máy lưu thông trên đường nên người dân cần chú ý mang...
Kiến thức 1 ngày, 9 giờ trước

Tăng lương hưu lần 3 từ ngày 1/7/2025 sau đợt tăng 15%: Ai là người nhận 140 triệu/tháng?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực vào ngày 1/7/2025, việc điều chỉnh lương hưu tiếp nối đợt tăng 15%...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Tin cùng mục

Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn ngay mái nhà

Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn ngay trên mái nhà khiến nhiều người ghê sợ. Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn là trường...
KỲ QUẶC 15.12.2015

Phát hiện sán dây trong não sau khi thấy đau đầu kéo dài

Phát hiện sán dây trong não sau khi thấy đau đầu kéo dài là trường hợp xảy ra với một cô gái người Mỹ.
KỲ QUẶC 18.09.2015

Tìm thấy tàu chở hàng chứa một kho bạc lớn

Công ty Thám hiểm đại dương Odyssey vừa phát hiện một con tàu chở hàng bị chìm trong Chiến tranh Thế giới II, bên trong...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Máy ATM nhả vàng đầu tiên tại Trung Quốc

Ngày 25.9, lần đầu tiên máy ATM nhả vàng đã xuất hiện ở các câu lạc bộ cao cấp, các ngân hàng tại thành phố...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Trận đấu bò tót cuối cùng ở xứ Catalonia

Trận đấu bò tót cuối cùng trong lịch sử xứ Catalonia diễn ra ngày 25.9 tại vũ đài "Monumental" ở Barcelona, Tây Ban Nha với...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 3/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý có quý nhân giúp đỡ, Mão tài vận ảm đạm

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 3/5/2025.
Kiến thức 25 phút trước

Hai tháng nữa, có bảo hiểm xe máy bắt buộc sẽ được bồi thường tới nửa tỷ đồng có đúng không?

Rộ tin đồn cho rằng từ ngày 1/7/2025, người dân mua bảo hiểm xe máy bắt buộc sẽ được bồi thường lên đến 500 triệu...
Kiến thức 46 phút trước

Sự khác biệt giữa mua thịt lợn ở chợ truyền thống và ở siêu thị là gì? Nếu bạn không hiểu 4 điểm này, bạn có thể dễ dàng mua phải 'lợn chết'

Cùng với sự phát triển của xã hội và mức sống ngày càng được nâng cao, cuộc sống của chúng ta cũng trở nên tiện...
Kiến thức 46 phút trước

Nên gửi tiền ngân hàng nào có lãi suất cao nhất trong tháng 5

Kể từ sau chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý nghiêm các ngân hàng tăng lãi suất huy động gây áp...
Tin trong ngày 2 giờ, 16 phút trước

Rất nhiều người mắc bệnh điều hòa chỉ vì dùng nhầm một chế độ tưởng như vô hại trên điều hòa mỗi ngày

Chức năng quen thuộc trên điều hòa này tưởng như vô hại nhưng lại là nguyên nhân khiến nhiều người mệt mỏi, khô họng, đau...
Kiến thức 2 giờ, 17 phút trước

Lí do Hồ Ngọc Hà thường xuyên đưa cả gia đình xuất hiện tại sự kiện, nghe mà thương!

Hồ Ngọc Hà tiết lộ lí do đưa cả chồng con, mẹ ruột đi họp báo.
Chuyện làng sao 2 giờ, 19 phút trước

Hậu bị nghi chơi xấu nhau, mối quan hệ giữa Lý Hải và Trấn Thành ra sao?

Lý Hải và Trấn Thành đang là 2 đạo diễn nổi bật nhất của làng điện ảnh Việt.
Chuyện làng sao 2 giờ, 20 phút trước

Chồng lỡ say nắng nàng thơ khác, Đinh Ngọc Diệp phản ứng thế nào?

Đinh Ngọc Diệp: "Nếu chồng lỡ 'say nắng' bạn diễn, tôi sẽ thông cảm".
Chuyện làng sao 2 giờ, 21 phút trước

Sao Việt 2/5: Vợ Lý Hải lộ dấu hiệu tuổi tác; Hoa hậu Thanh Thủy gây bàn tán khi mặc đồ 'như đi biển' khi công tác

Tin sao Việt 2/5/2025: Xuất hiện trong một bài phỏng vấn vợ Lý Hải lộ rõ dấu hiệu tuổi tác; Hoa hậu Thanh Thủy mặc...
Chuyện làng sao 2 giờ, 22 phút trước

Sinh nhật 1 tuổi của con trai Doãn Hải My: Càng ngày càng đáng yêu, tương lai nối nghiệp bố làm cầu thủ

Sinh nhật tròn một tuổi của quý tử nhà Doãn Hải My - Đoàn Văn Hậu đang nhận được sự quan tâm từ cộng đồng...
Chuyện làng sao 2 giờ, 22 phút trước