Danh mục

Những tục 'cướp vợ, bắt chồng' lạ nhất Việt Nam

Thứ ba, 22/01/2013 09:38

Xung quanh chuyện cưới hỏi của người Việt Nam ngày xưa, có những tục lệ lạ kỳ, nay không còn hoặc đã bị biến tướng, đơn giản hóa.

Dùng quyền thế “cướp vợ” cho con trai

Tục “kéo vợ” mà ta hay gọi là cướp vợ, cướp dâu là nét riêng, độc đáo trong hôn nhân của người H’Mông ở Hà Giang mà ngày nay vẫn còn giữ được. Tuy nhiên, trước đây, tục cướp vợ của người H’Mông có những điểm không giống hiện giờ. 

Hàng năm, thường cứ khi Tết đến, xuân về là các thanh niên nam nữ H’Mông sẽ có cơ hội gặp gỡ, tìm hiểu nhau qua các phiên chợ cuối năm, hội hè... Khi đôi trai gái đã ưng ý và thề nguyền đi đến hôn nhân thì họ sẽ về thưa chuyện với bố mẹ và dòng họ. Nếu mọi chuyện suôn sẻ thì nhà trai sẽ mời ông mối sang đánh tiếng dạm hỏi, rồi tiến tới lễ ăn hỏi và cuối cùng là tổ chức lễ cưới. 

Thế nhưng, cũng có những đôi trai gái yêu nhau tha thiết nhưng vấp phải sự cấm cản của gia đình. Khi cha mẹ đã không đồng ý mà đôi trai gái tự tìm đến sống với nhau thì không những bị coi là bất hiếu mà cuộc hôn nhân đó còn không được cộng đồng chấp nhận. Tục “kéo vợ” được xem như giải pháp “hữu hiệu” để “hợp lý hóa” cuộc hôn nhân giữa hai người yêu nhau bị gia đình cấm cản.


Trước đây, gia đình người con trai có quyền thế mới "cướp vợ" cho con trai

Người H’Mông quan niệm, con gái đã bị người ta dùng gà trống làm lễ nhập nhà rồi thì có bỏ về bố mẹ đẻ cũng không thể chấp nhận được vì cô ta đã trở thành người của nhà khác, khi chết cũng là ma nhà khác rồi. Gia đình nhà cô gái khi đó dù có không ưng ý thì cũng không còn cách nào khác. Thay vào đó, gia đình nhà gái phạt chàng trai bằng việc đòi lễ cao hơn bình thường. 

Với người H’Mông, khi quyết định “kéo vợ” thì nhà trai thường xác định trước là sẽ bị nhà gái phạt, nhà gái đòi bao nhiêu thì phải trả bấy nhiêu để tránh sự chê cười của làng xóm. Cũng chính vì vậy, mà không phải gia đình nào cũng có thể dùng tục “kéo vợ” cho con trai. Những gia đình muốn dùng tục “kéo vợ” thường phải là những gia đình, dòng họ tương đối khá giả thì mới có thể đáp ứng nhu cầu khi nhà gái phạt. Đã có không ít gia đình phải mất vài ba năm mới có thể trả hết lệ phạt mà nhà gái đặt ra.

Trước đây, tục “kéo vợ” của người H’Mông còn được thực hiện trong hoàn cảnh, người con trai thích người con gái nhưng người con gái lại từ chối, gia đình người con trai dùng quyền thế “cướp vợ” cho con trai. Trường hợp này chỉ xảy ra trước kia, dưới thời xã hội phong kiến. 

Tục cướp vợ của người Kinh

Trước đây, một số làng thuộc huyện Ðông Anh, ngoại thành Hà Nội cũng thường tổ chức tục cướp vợ rất đặc biệt. Vào dịp lễ xướng, dân làng chọn một cô gái xinh đẹp, dịu dàng, chăm chỉ và một chàng trai khỏe mạnh, chịu khó. Cô gái ra làng ở, nằm mộng 7 ngày 7 đêm. Chàng trai nấp dưới bụi khoai nước bờ ao. Khi lễ hội được diễn ra, cô gái cất tiếng hát: Tao có chiếc yếm lưỡi cày/Chẳng để cho mày thì để cho ai.

Tiếng hát vừa dứt chàng trai vọt lên bờ vác cô gái chạy đi, theo sau là tiếng hò reo, đuổi, ném đất dẻo, bắn cung bằng thân dâu của dân làng. Nếu chàng đưa cô gái sang bờ bên kia an toàn thì năm ấy dân làng làm ăn thịnh vượng, được mùa, trẻ em mau lớn. 

Tục cướp vợ của người Kinh mang tính chất cộng đồng, làng xóm, phản ánh tâm tư, tình cảm của con người về một năm thuận lợi, mùa màng bội thu. Hiện nay, tục lệ này không còn nữa. 

Trai Thái phải ở rể 3 năm

Ngày trước, con trai người Thái phải trải qua một thời gian ở rể kéo dài từ 3 năm trở lên. Đây là một thử thách rất lớn, nếu vượt qua mới được công nhận là con rể và được đón dâu về nhà mình. 

Trong thời gian ấy, chàng trai không chỉ phải chăm chỉ lao động, đối xử tốt với mọi người bên gia đình vợ tương lai và bà con trong bản, mà còn phải nhất mực thủy chung và giữ một tình cảm trong sáng, lành mạnh với người mình yêu theo kiểu “nam nữ thụ thụ bất thân”. Chàng trai nào lười nhác hoặc không kiềm chế được lửa lòng, nhẹ thì bị phạt hoặc tăng thời gian ở rể, nặng thì bị đuổi về và bị cộng đồng chê cười.


Đám cưới của đồng bào Thái.

Sau khoảng thời gian đó, hai bên gia đình sẽ nhờ bà mối tiến hành nghi lễ "sú phả" - chung chăn gối. Vào ngày tốt, giờ đẹp, bà mối của bên nhà trai và bà mối của bên nhà gái cùng người đại diện của hai họ trải đệm ở buồng cô gái. Sau đó lấy chiếc áo mới chưa mặc của cô dâu trải lên đệm ngửa hàng cúc lên trên, đặt áo của chàng rể còn mới chưa mặc lên trên áo của cô dâu úp hàng cúc xuống, vắt tay áo như đang ôm nhau rồi đắp chăn lên như hai người đang nằm, bốn người cầm bốn góc màn căng lên. Các bà mối hát, còn gia đình thì làm cơm cúng. Sau nghi lễ, hai người mới chính thức trở thành vợ chồng.

Tục “sú phả” ẩn chứa khát vọng một cuộc sống gia đình hạnh phúc từ bao đời được các thế hệ trân trọng, nâng niu. Tuy nhiên, ngày nay, đám cưới của người Thái Mường Lò đã lược bỏ bớt những hủ tục, trai gái được tự do hôn nhân. 

Gái Chu Ru “bắt chồng” bằng 3 chiếc khăn thổ cẩm

Theo tục lệ người Chu Ru ở Tây Nguyên, con gái là người làm chủ gia đình, còn con trai trở thành con dâu nhà người ta. Vì vậy, người Chu Ru thường quý trọng con gái hơn con trai. Bước vào tuổi 14-15, con gái người Chu Ru chỉ cần ưng chàng trai nào thì sẽ nhờ người đến nhà trai hỏi rồi bắt về làm chồng.


Với người Chu Ru thì con trai lại được quyền thách cưới.

Tục bắt chồng của người Chu Ru vẫn còn tồn tại đến ngày nay, nhưng phần nào bị kinh tế chi phối, con gái Chu Ru nay đi bắt chồng tốn kém khá nhiều chi phí. Khi người con trai đã đồng ý nhận lời cầu hôn của nhà gái thì riêng của cưới để mang sang cho nhà trai cũng phải tốn vài cây vàng. Đó là chưa kể đến tiền chi phí làm lễ tiệc chiêu đãi khách khứa, thân tộc trong đám ăn hỏi, đám cưới của cả hai bên gia đình.

Hiện nay, tục bắt chồng của người Chu Ru bị biến tướng, họ nhà trai thường đòi rất nhiều lễ vật từ phía nhà gái, do vậy nhiều người con gái không có khả năng bắt được chồng. 

Theo người dân nơi đây kể lại, ngày xưa, người con gái Chu Ru không có tiền để bắt chồng thì chỉ cần tự dệt 3 chiếc khăn thổ cẩm màu trắng, hồng, chàm sẫm, độ rộng 80 cm, dài khoảng 3 mét để mang sang nhà trai dạm hỏi. Chọn một đêm thiêng, cô gái cùng khoảng 10 người trong thân tộc lặng lẽ mang lễ sang nhà chàng trai và thế là bắt được chồng. 

Kiến thức

Tin được quan tâm

Sau nghỉ lễ có 1 quy định mới ảnh hưởng tới hàng chục triệu xe máy, TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẽ áp dụng trước có đúng không?

Đối với những thành phố, đô thị có mức ô nhiễm không khí cao như Hà Nội, TP.HCM, dự kiến sẽ áp dụng nhanh hơn,...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Đề xuất bỏ Bảo hiểm xe máy bắt buộc! Từ 30/4: Ai thích thì mua Bảo hiểm tự nguyện sẽ không bị phạt, đúng không?

Có thông tin cho rằng, từ 30/4/2025, người dân không cần mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc, ai thích thì mua tự nguyện, điều...
Kiến thức 1 ngày, 2 giờ trước

Viettel, Vinaphone, Mobifone thông báo có 5 trường hợp bị khóa SIM, thu hồi số dù là số điện thoại chính chủ

Từ nay đến 1/8/2025, những trường hợp sau sẽ bị khóa SIM, ai cũng nên biết.
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Công chức cấp xã thôi việc vì không đạt yêu cầu có thể được nhận 1 tỷ đồng, đúng không?

Tùy vào chức vụ và thâm niên công tác mà công chức cấp xã có thể nhận về mức bồi thường khác nhau.
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Cây đinh lăng được ví như 'thần giữ của', nên trồng ở vị trí nào tốt nhất giúp gia chủ hút tài lộc?

Vị trí tốt nhất nên trồng cây đinh lăng theo phong thủy là hướng theo gợi ý trong bài viết dưới đây. Làm đúng không...
Phong thủy 1 ngày, 11 giờ trước

Loài cây cảnh tự nhiên quý hiếm bậc nhất trên thế giới: Hiện chỉ có duy nhất tại Việt Nam

Hiện, loài cây này nằm ở khu vực dãy Hoàng Liên và được bảo vệ vô cùng nghiêm ngặt.
Kiến thức 1 ngày, 11 giờ trước

Tin cùng mục

Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn ngay mái nhà

Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn ngay trên mái nhà khiến nhiều người ghê sợ. Trăn đu mình nuốt chửng vẹt lớn là trường...
KỲ QUẶC 15.12.2015

Phát hiện sán dây trong não sau khi thấy đau đầu kéo dài

Phát hiện sán dây trong não sau khi thấy đau đầu kéo dài là trường hợp xảy ra với một cô gái người Mỹ.
KỲ QUẶC 18.09.2015

Tìm thấy tàu chở hàng chứa một kho bạc lớn

Công ty Thám hiểm đại dương Odyssey vừa phát hiện một con tàu chở hàng bị chìm trong Chiến tranh Thế giới II, bên trong...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Máy ATM nhả vàng đầu tiên tại Trung Quốc

Ngày 25.9, lần đầu tiên máy ATM nhả vàng đã xuất hiện ở các câu lạc bộ cao cấp, các ngân hàng tại thành phố...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Trận đấu bò tót cuối cùng ở xứ Catalonia

Trận đấu bò tót cuối cùng trong lịch sử xứ Catalonia diễn ra ngày 25.9 tại vũ đài "Monumental" ở Barcelona, Tây Ban Nha với...
KỲ QUẶC 27.09.2011

Tin mới cập nhật

Địa phương này sẽ sở hữu quy mô công nghiệp đứng đầu cả nước sau sáp nhập

Theo dự kiến, tỉnh Bắc Ninh sẽ sáp nhập với tỉnh Bắc Giang, địa phương mới sẽ có quy mô kinh tế gần 440.000 tỷ...
Kiến thức 5 phút trước

Gợi ý những địa điểm vui chơi 30/4 gần Hà Nội, thích hợp cho gia đình

Những địa điểm du lịch ngay gần Hà Nội được gợi ý dưới đây rất thích hợp cho một kỳ nghỉ ngắn ngày vào dịp...
Kiến thức 4 phút trước

Tỉnh duy nhất của Việt Nam được bao bọc bởi 4 con sông sẽ đầu tư hơn 15.000 tỷ phát triển cụm công nghiệp

UBND tỉnh Bến Tre vừa ban hành Kế hoạch thực hiện phương án phát triển cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh giai đoạn đến...
Tin trong ngày 10 phút trước

Dự kiến đây sẽ là đơn vị hành chính nhỏ nhất của Hà Nội sau khi thực hiện sắp xếp

Nếu đề án sắp xếp được thông qua, phường này sẽ là đơn vị hành chính nhỏ nhất của Hà Nội.
Kiến thức 25 phút trước

Chỉ hơn 2 tháng nữa, thành phố được ví như 'Tiểu Paris' của Việt Nam dự kiến sẽ bị xóa tên khỏi bản đồ hành chính

Một trong những thủ phủ của Lâm Đồng, đô thị nổi bật của khu vực Tây Nguyên dự kiến sẽ không còn danh xưng "thành...
Kiến thức 27 phút trước

Theo Luật Bảo hiểm mới, đây là những trường hợp không được hưởng chế độ ốm đau, người lao động đặc biệt chú ý

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, trong đó có quy định cụ thể các trường hợp không được hưởng...
Kiến thức 27 phút trước

Sinh viên Bách khoa bỏ việc lương cao về quê làm giàu nhờ nuôi chim sách Đỏ y như nuôi gà ta, bán 3,5 triệu đồng/con

Với quy mô nuôi chim công quý hiếm như hiện tại mỗi năm anh Phương (Hải Dương) thu lãi khoảng hơn 500 triệu đồng.
Kiến thức 27 phút trước

Năm 2025, trường hợp nào khi sang tên sổ đỏ sẽ được cấp sổ đỏ mới?

Theo quy định hiện hành, hiện nay có 2 trường hợp sẽ được cấp sổ đỏ mẫu mới khi sang tên sổ đỏ.
Kiến thức 39 phút trước

Dù nhà có nghèo đến đâu cũng đừng cố treo rèm những gam màu này. Đây là 5 lí do tại sao?

Dưới đây bài viết sẽ giới thiệu 5 loại rèm không thể không chọn, các bạn quan tâm hãy vào tìm hiểu nhé!
Kiến thức 56 phút trước

Đây chính là ngôi làng có mật độ dân số cao nhất Việt Nam: Cao gấp hơn 9 lần TP. HCM, gần 17 lần Hà Nội

Theo thống kê, mật độ dân số ở ngôi làng này cao gấp gần 17 lần so với Hà Nội và hơn 9 lần so...
Kiến thức 1 giờ, 2 phút trước