Ngoài việc loại bỏ bụi bặm, trải vải mới, xua đuổi bệnh tật và nghèo đói, việc dọn dẹp hàng năm còn có lợi cho sức khỏe con người và có rất nhiều truyền thuyết, câu chuyện về nó.
1. Tại sao chúng ta cần dọn dẹp trước Tết nghĩa là loại bỏ cái cũ và thay thế cái cũ bằng cái mới.
“Vào ngày hai mươi bốn tháng mười hai âm lịch, phủi bụi và quét nhà”. Theo dân gian: vì “bụi” và “chen” đồng âm nên việc quét bụi trong ngày Tết có ý nghĩa “xóa cái cũ, rải cái mới”, mục đích của nó là quét sạch mọi điều xui xẻo, xui xẻo. Mỗi dịp lễ hội mùa xuân đến, mỗi nhà đều phải dọn dẹp môi trường, giặt giũ các loại đồ dùng, dọn dẹp và giặt giũ chăn ga gối đệm, quét sân Liulv, phủi bụi bẩn và mạng nhện, nạo vét các mương, rãnh hở. Khắp nơi tràn ngập không khí vui tươi làm vệ sinh, đón năm mới sạch sẽ.
2. Tại sao cần dọn dẹp trước Tết: để khỏi bệnh
Tại sao việc dọn dẹp mùa xuân lại cần thiết trong dịp Tết Nguyên đán? Hãy bắt đầu từ nguồn gốc của tục lệ quét bụi. Phong tục quét bụi bắt nguồn từ thời thời nhà Đường và nhà Tống, phong tục quét dọn Tết đã trở nên phổ biến. Tất cả các gia đình học giả và bình dân, dù lớn hay nhỏ, sẽ quét cửa và cổng để loại bỏ bụi bẩn, đồng thời dọn dẹp sân vườn để cầu bình an trong năm mới. Cho đến ngày nay, trong nhân dân vẫn có câu tục ngữ phổ biến rằng vào ngày hai mươi bốn tháng mười hai âm lịch, hãy lau nhà và quét nhà.
3.Tại sao nên dọn dẹp trước Tết: để tránh nghèo đói
Vào đêm giao thừa, người dân nhân dịp tổng dọn dẹp để dọn quần áo rách nát, đồ thừa trong nhà vứt đi trước khi năm mới đến, để thể hiện rằng họ sẽ không để cái nghèo ập đến nhà mình.
4. Tại sao cần dọn dẹp trước Tết?
Ngôi nhà là nơi ăn, chốn ở của các thành viên trong gia đình. Mọi người đều mong muốn sống trong một căn nhà gọn gàng, sạch sẽ, thơm tho nhưng cũng đầy ấm cúng và thoải mái. Trải qua một năm dài lao động vất vả, mệt nhọc, Tết là khoảng thời gian ngắn ngủi để tất cả các thành viên trong gia đình được hội ngộ, sum vầy trong chính căn nhà của mình.
Dọn dẹp nhà cửa trước Tết là để dọn dẹp lại những bộn bề, bụi bặm của năm cũ, sắp xếp và tạo mới một không gian sống ngăn nắp và sạch đẹp cho năm mới. Đây như một bước đệm để chào đón sự an khang, thịnh vượng. Do đó, bắt đầu từ trước ngày 23 tháng Chạp, phần lớn các gia đình đã cùng nhau dọn dẹp lại nhà cửa. Thông qua công việc này, các thành viên còn được chia sẻ và gắn kết hơn.
Chính bởi vậy, từ xa xưa, ông bà ta đã có câu: Tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”. Điều này cho thấy tục dọn dẹp nhà cửa, đặc biệt là dọn dẹp nhà cửa trước Tết có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Bên cạnh đó, tục dọn dẹp nhà cửa trước Tết còn mang một ý nghĩa thuộc về đời sống văn hóa, tín ngưỡng của dân tộc ta đã có từ lâu. Mọi người quan niệm: Thần tài sẽ gõ cửa những ngôi nhà ngăn nắp, sạch sẽ và thơm tho; đầu năm gọn gàng sạch sẽ, cuối năm sẽ sung túc, đủ đầy. Do đó, việc dọn dẹp nhà cửa là một phần quan trọng để đón phúc lộc, tài khí cho cả gia đình trong suốt một năm.
Theo, TS. Bàn Tuấn Năng – Viện Văn hóa Phát triển, Học viện Chính trị Hồ Chí Minh từng nói: “Dọn dẹp nhà cửa trước Tết là việc làm đánh dấu sự khác biệt về không gian sinh tồn; là dấu mốc của một chặng đường mới để đón chào may mắn, phúc lộc. Không chỉ dọn dẹp nhà cửa mà cây cối cũng được trang hoàng lại bằng việc quét vôi. Như một số dân tộc còn có tục dán giấy đỏ, giấy hồng điều lên trước cửa nhà. Tất cả đều là sự chuyển đổi về không gian, là dấu hiệu nhận biết của sự chào đón một năm mới với những điều mới và tốt đẹp”.
Cũng theo TS. Bàn Tuấn Năng, ngoài tục dọn dẹp, trang hoàng lại nhà cửa trước Tết thì còn có nhiều tục khác như: Sắm sửa thêm các vật dụng trong gia đình, may, mua quần áo mới cho trẻ nhỏ…
Ngoài ý nghĩa đón phúc lộc, tài khí, dọn dẹp nhà cửa trước Tết còn là việc làm đánh dấu lại kết quả một năm lao động của cả gia đình. Một ngôi nhà thơm tho, ngăn nắp và đầy đủ hơn sẽ giúp các thành viên trong gia đình được gắn kết hơn, tự tin hơn trước những người bạn khi đến chơi Tết với gia đình.
Bên cạnh đó, một ngôi nhà sạch sẽ, ngăn nắp sẽ giúp mọi người có được tâm trạng phấn chấn, vui tươi để sẵn sàng cho những dự định, kế hoạch trong năm mới.
Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)