Danh mục

Showbiz và chuyện đàn ông cầm chầu

Thứ bảy, 07/07/2012 09:45

"Người xưa khôn ngoan bảo: Ở đời có bốn cái ngu/ Làm mai lãnh nợ gác cu cầm chầu..."

Có một đạo diễn lừng danh nổi tiếng, không rõ ở lĩnh vực sân khấu hay điện ảnh, sau một đận có vẻ hạnh phúc ngồi chấm thi cho nhiều game-show truyền hình, thì than thở với một tờ báo chắc chắn không phải lá cải rằng: “Người xưa khôn ngoan bảo - ‘ở đời có bốn cái ngu. Làm mai lãnh nợ gác cu cầm chầu’; bây giờ mới biết có thêm một cái ngu nữa, đó là đi làm giám khảo cho những ‘sô’ tivi giải trí”.

Thực ra, văn minh nhân loại hình như cũng đã ngu đủ rồi, để phát hiện thêm một sự ngu nữa là chuyện thiên nan vạn nan. Có lẽ ông đạo diễn mang tiếng là thông minh này, chắc gặp nhiều nỗi bức xúc (hy vọng không phải là chuyện thù lao) nên khi tủi thân có đôi phần lầm lẫn. Bởi cái sự ngu mà ông tưởng là mới đấy cũng chỉ là sự ngu đã cũ, cái ngu số 4.


Đạo diễn Lê Hoàng

Xét về vài mặt, thao tác “cầm chầu” của ngày xưa cũng từa tựa như thao tác ngồi chấm thi gameshow có ca múa ở ngày nay. Đại loại là một thứ giám khảo, hoặc “bình” hoặc “xét” về người khác, khi người ta đang nồng nhiệt chân thành đôi lúc hớ hênh nhảy hát. “Cầm chầu”, nếu nghiêm ngắn hàn lâm thì có ở tuồng chèo. Nếu phóng khoáng dân dã thì có ở ả đào cô đầu. Nếu buông thả thời thượng thì có ở “nếc tóp mo đồ”, ở “bước nhẩy hoàn vũ”.

Đàn ông cầm chầu thường là loại tinh hoa. Hoặc am tường chuyên môn sâu sắc tự mình trải nghiệm, thậm chí như nhà văn Vũ Bằng đã tả, sẵn sàng bán nhà bán cửa để lăn lộn xóm Bình Khang nhất quyết tay không lơi roi chầu. Hoặc tứ chi mồm miệng linh hoạt, phong độ thẩm mỹ độc đáo phảng phất như có hóm hỉnh uyên bác, ví như một vị chuyên nghiệp giám khảo có nickname là “khùng”. Chính vì sự đòi hỏi già dặn khắc nghiệt đó, nên hầu hết đàn ông cầm chầu thường là người có tuổi, “No country for young men”.

Giống như những “má mì”, giống như những huấn luyện viên trưởng đội tuyển bóng đá quốc gia, ở những nghề này không có chỗ cho người trẻ. Từ cổ chí kim, tuyệt không có cái thứ gọi là thần đồng giám khảo. Có điều, đàn ông thời xưa vốn đa phần lịch lãm tinh tế, nên khi chấm thi bắt buộc phải “còm men” thì đành gửi vào tiếng trống “tom” hoặc “chát”. Cẩn thận đến vậy mà cầm chầu vẫn bị ca dao gọi là ngu. Chao ôi, để mua được ít vui cho mình rồi mua được nhiều vui cho người, sao mà cay đắng nhọc nhằn vất vả.

Tuy nhiên, dù vất vả “ngu” đến thế, nhưng không hiểu sao vẫn nườm nượp đông đàn ông nồng nàn thích cầm chầu. Phải chăng cái vô thức vinh dự của nghề giám khảo đã trong trắng thăng hoa ở họ. Theo nhiều nguồn sử liệu Đông lẫn Tây, thì nghề giám khảo là vô cùng tử tế, có từ rất lâu đời và luôn được cả xã hội tôn quý trân trọng. Không có nó, tất tật những cuộc thi kể cả có viết chữ hay không viết chữ bỗng chốc thành vô nghĩa. Ở những cuộc thi có viết chữ, nhất là thời phong kiến, giám khảo bắt buộc phải là danh sĩ tài cao đức trọng kiến văn quảng bác mênh mông. Họ đã chấm là chuẩn không cần chỉnh.

Nhỡ có ai đó được xem, thì cũng tâm phục khẩu phục, tuyệt không dám leo lên diễn đàn này nọ mà “ném đá”. Ở cái thời còn vua quan cho dù mang tiếng là thối nát ấy, những người tài muốn hiển lộ thì duy nhất chỉ bằng con đường chông gai khoa cử. Đương nhiên, để chấm được người tài thì người chấm phải tuyệt vời tài. Hơn nữa, phải có trực giác mang sự chia sẻ của đồng cảm thân phận. Nó hao hao như Kiều nghe chuyện Đạm Tiên. “Thoắt nghe nàng đã đầm đầm châu sa”. Nó hoàn toàn không hẳn là chuyện “sẽ-là-kỹnữ” xót thương “đã-là-cave”. Bởi “cùng một lứa bên trời lận đận”, chỉ có người đẹp mới xót xa nhận ra được người đẹp.

Thế nhưng, dù nhân cách siêu việt thì giám khảo cũng là con người, họ vẫn mắc những lỗi đẫm đầy nhân tính. Tiểu thuyết “Lều Chõng” của cụ Ngô Tất Tố có kể. Tình cảnh những ông giám khảo khi đang chấm thi là “khổ vô hạn”. Người ta dựng riêng mỗi ông một căn nhà lá. Có bếp, có chuồng xí, bốn bên đều có phên nứa che kín, gian nọ không thông được gian kia. Thời gian chấm thi thì dài, có ông buồn quá đành phải đánh đáo với thằng đầy tớ.

Có ông liều, thuê người cô đầu ăn bận quần áo đàn ông, xách điếu cắp tráp theo vào” (Sđd - Chương 13-NXB Văn Học). Chẳng hiểu có phải do mấy ông cùng chấm tố không, ông này bị xử nặng, tội khi quân. Chính sử “Đại Nam liệt truyện” thì chép: Thiệu Trị năm 1841, Cao Bá Quát chấm sơ khảo, ông và cử nhân Phan Nhạ, lấy muội đèn thay mực thông đồng sửa 24 quyển thi, 5 quyển lấy đỗ. Ông Cao tuy làm mô phạm giám khảo nhưng vốn xuất thân ngông ngạo danh sĩ. Ông trong trắng sửa bài thi chỉ vì tiếc tài chứ chẳng vì cái gì cả. Rồi đây rất nhiều thế hệ thí sinh vẫn kính thương ông, họ thầm mong suốt cuộc đời học hành của mình, được ông chấm bài cho một lần.

Còn ở những cuộc thi không viết chữ, mà giám khảo còn gọi là “cầm chầu”, thì thoạt kỳ thuỷ người chấm thường lại là phụ nữ. Ví như những cuộc thi tuyển phò mã thời cổ đại. Nếu thí sinh chỉ nhõn hai người như trường hợp Sơn Tinh, Thuỷ Tinh thì có thể vua và hoàng hậu cùng chấm. Nhưng nếu thí sinh bạt ngàn đông (thời nào mà chẳng nhan nhản đám đàn ông khao khát lấy được vợ có nhà mặt phố, có bố làm to) thì đích thân công chúa sẽ chọn. Nàng “cầm chầu” đứng trên lầu cao, ném quả tú cầu gieo duyên vào đầu bọn đang ngong ngóng đứng dưới. Để chắc ăn, có nàng nhét thêm vào đấy một cục sắt nặng chừng nửa cân ta, phò mã sẽ là đứa sứt răng hay u trán. Theo thuyết tiến hoá nhân chủng học, cho đến bây giờ, dấu vết điển hình đấy vẫn có rất nhiều ở cơ thể những đàn ông đi làm rể mấy nhà giầu quan lớn.

Có phải vì thao tác chấm thi khá thô bạo này, nên tới nay, hầu hết việc cầm chầu thường do đàn ông đảm nhiệm. Dấu vết truyền thống dịu dàng mang tính nữ, may mắn thay, vẫn còn thấy ở vài vị.

Nhất là khi bọn họ the thé tranh cãi khoe khôn.

24h

Tin được quan tâm

Từ nay, đất trồng cây lâu năm cùng 4 loại đất khác nằm trong danh sách loại đất có thời hạn sử dụng 50 năm

Theo Luật Đất đai 2024, tổng cộng 5 loại đất sẽ có thời hạn sử dụng không quá 50 năm.
Kiến thức 3 ngày, 15 giờ trước

Theo nghị định 168, xe máy không có bộ phận này sẽ bị phạt tới 3.000.000 đồng, nhiều người vẫn cứ tháo ra

Từ 1/1/2025 áp theo quy định mới, nếu xe máy mà không có đủ bộ phận này sẽ bị CSGT xử phạt hành chính.
Kiến thức 2 ngày, 19 giờ trước

Chỉ cần CCCD, không cần hộ chiếu: Người dân Việt Nam vẫn thoải mái đi du lịch đến những quốc gia này

Nếu như muốn du lịch nước ngoài mà không cần làm hộ chiếu, bạn có thể lựa chọn đặt chân đến những quốc gia này....
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Từ tháng 5/2025: Người dân đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc mà không làm việc này vẫn bị CSGT xử phạt

Bước sang tháng 5/2025, nhiều người dù đã mua bảo hiểm đúng hạn vẫn có thể bị Cảnh sát giao thông (CSGT) xử phạt nếu...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Tại sao nhiều người không muốn trở thành thông gia với giáo viên? Tại sao gia đình giáo viên và bác sĩ lại đối xử khác nhau với trẻ em?

“Đừng bao giờ làm thông gia với nhà giáo” - câu nói tưởng như đùa lại được nhiều người lớn tuổi nhắc đi nhắc lại....
Tâm sự 3 ngày, 17 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào ngày Chủ Nhật, 27/4, tức ngày 30 tháng 3 âm lịch?

Vào cuối mùa xuân, Thần Thổ nắm quyền lực và là hạt nhân của năng lượng. Ngày 27 tháng 4, Chủ Nhật, ngày 30 tháng...
Đời sống số 2 ngày, 11 giờ trước

Tin cùng mục

Sao Việt 28/4: Hoa hậu Mai Phương Thuý lộ nhẫn ở ngón áp út; Ninh Dương Lan Ngọc bị soi 'hint' quay lại tình cũ?

Tin sao Việt 28/4/2025: Phải chăng Mai Phương Thuý đang ngầm khẳng định "hoa đã có chủ"?; Màn tái hợp của Ninh Dương Lan Ngọc...
Chuyện làng sao 10 giờ, 5 phút trước

Một chi tiết đủ hiểu tình trạng hôn nhân của Phan Như Thảo và chồng đại gia ở thì hiện tại

Cuộc sống hôn nhân của Phan Như Thảo bên chồng đại gia nhận được sự quan tâm.
Chuyện làng sao 11 giờ, 10 phút trước

Bị so sánh với nhan sắc Lisa (BlackPink), Thiều Bảo Trâm nói gì mà ai cũng khen ngợi?

Phản ứng của Thiều Bảo Trâm khi được so sánh với Lisa (BlackPink) khiến netizen tấm tắc khen ngợi.
Chuyện làng sao 15 giờ, 29 phút trước

Hậu bị chê nhan sắc lên xuống thất thường, Nhã Phương lại tung clip cận dung mạo

Nhiều người đưa ra nhận xét trái chiều về tạo hình của Nhã Phương.
Chuyện làng sao 18 giờ, 58 phút trước

H'Hen Niê liên tục lộ dấu hiệu bầu bí rõ ràng khó chối

Sau đám cưới với chồng nhiếp ảnh, Hoa hậu H'Hen Niê liên tục để lộ dấu hiệu đang mang thai con đầu lòng.
Chuyện làng sao 18 giờ, 59 phút trước

Phú Quốc sẽ có những tiềm năng lớn nào khi phát triển theo mô hình đặc khu?

Trong tương lai gần, Phú Quốc kỳ vọng sẽ phát triển theo mô hình 'đặc khu kinh tế' khi sở hữu nhiều lợi thế về...
Chuyện làng sao 20 giờ, 41 phút trước

Tin mới cập nhật

Tin vui lớn: Một vài ngày nữa, người lao động đi làm sẽ được nhận tối đa 490% lương

Nếu đi làm vào dịp lễ 30/4 và 1/5, người lao động sẽ được nhận tối đa 490% lương.
Kiến thức 4 phút trước

Chỉ hơn 2 tháng nữa, Thành phố duy nhất ở nơi từng là kinh đô Nhà nước đầu tiên của Việt Nam dự kiến bị xóa tên khỏi bản đồ hành chính

Thành phố duy nhất ở "vùng đất thiêng", nơi được Vua Hùng chọn làm nơi đóng đô từ thuở lập quốc dự kiến sẽ không...
Kiến thức 4 phút trước

Người đi xuất khẩu lao động có cơ hội được hưởng lương hưu?

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 đã bổ sung nhiều quy định về bảo hiểm hưu trí bổ sung nhằm tạo điều kiện...
Kiến thức 4 phút trước

Sắp nâng lương mà nghỉ hưu trước tuổi, liệu có được hưởng bậc lương mới?

Một bạn đọc hỏi rằng: 'Có được nâng lương trước khi nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP?'. Về vấn đề này, Bộ Nội...
Tin trong ngày 4 phút trước

Con cái ngày càng xa cách cha mẹ: 5 dấu hiệu bắt đầu từ rất sớm mà người lớn thường bỏ qua

Trong khi nuôi dạy con cái, cha mẹ cần chú ý những dấu hiệu sau đây, nếu không trẻ sẽ càng lớn càng xa cách....
Kiến thức 5 phút trước

Sau sáp nhập, hai tỉnh miền Trung chưa có sân bay nào dự kiến xây 2 sân bay trên đảo và núi

Sau khi sáp nhập Kon Tum và Quảng Ngãi, tỉnh mới sẽ có hai sân bay được quy hoạch: một tại đảo Lý Sơn (Quảng...
Kiến thức 6 phút trước

Loại nước tưới tốt nhất cho cho cây hoa giấy, vào mùa hè hoa nở rực rỡ, cả tháng không tàn

Để hoa giấy có thể nở hoa liên tục trong mùa hè, người trồng cần chú ý đến một số điều sau.
Kiến thức 1 giờ, 15 phút trước

3 loại tiền cho vay đừng vội đi đòi lại! Đây không phải là mê tín

Trong giao tiếp giữa các cá nhân, việc vay và trả tiền là một việc thường gặp. Nó không chỉ liên quan đến các giao...
Kiến thức 2 giờ, 41 phút trước

Trong 5-10 năm tới, 3 loại nhà có thể trở thành “nhà vàng”? Những người biết kinh doanh đã mua một cách lặng lẽ

Các yếu tố quyết định giá trị của một ngôi nhà không chỉ giới hạn ở vị trí mà chất lượng ngôi nhà cũng sẽ...
Kiến thức 2 giờ, 3 phút trước

Hôm nay tôi mới phát hiện ra cách bảo quản khoai tây dễ đến thế nào. Chúng sẽ không nảy mầm hoặc thối rữa trong 1 năm

Khoai tây là một loại rau rất phổ biến , nhưng vì chúng có thể chế biến theo nhiều cách và có hương vị thơm...
Kiến thức 2 giờ, 4 phút trước