Danh mục

Ngày giỗ tổ sân khấu: Những cấm kị và chuyện tâm linh khiến sao Việt toát mồ hôi

Thứ ba, 13/09/2016 16:27

Trong ngày giỗ tổ sân khấu, khán giả vô cùng tò mò và tìm hiểu nhiều hơn về ngày linh thiêng này của giới nghệ sĩ Việt. Và nhiều câu chuyện tâm linh bất ngờ được bật mí

Muôn ngàn lời truyền về ngày giỗ tổ

Hàng năm, cứ vào ngày 11-12/8 Âm lịch thì những người làm nghề sân khấu (đặc biệt phía Nam) tổ chức giỗ tổ nghề rất trang trọng, thành kính. Từ năm 2010, Việt Nam đã chính thức lấy ngày 12/8 Âm lịch làm Ngày Sân khấu VN, nâng hoạt động này lên một tầm cao mới. Trong ngày này, một số sân khấu nhà nước ở miền Trung và miền Bắc cũng đã khôi phục nét văn hóa giỗ tổ nghề truyền thống.

Những nghệ sĩ xuất thân trong gia đình có truyền thống về sân khấu hoặc có tìm hiểu về tổ nghề đều biết giữ các mỹ tục xưa, nhất là trong việc ứng xử hòa nhã với “đồng môn” như ca kỹ, ăn xin… Nhiều nghệ sĩ khi muốn cho tiền ăn xin đều phải nhờ ai đó không làm nghề đưa giúp, bởi họ không muốn xúc phạm tổ và xúc phạm chính mình. Nhiều người còn tránh đến các khu đèn đỏ, dù đi du lịch ở các đất nước mại dâm được phép hành nghề, bởi theo họ, dính vào điều cấm kỵ này, về sau nghề nghiệp sẽ chẳng ra gì.

giỗ tổ ngành sân khấu, nhà thờ tổ, tổ nghề, nhà thờ của hoài linh, sao việt

Hầu hết các nghệ sĩ đều hướng về ngày giỗ tổ. Dù bận rộn cách mấy, họ vẫn dành thời gian để sắm sửa lễ vật trang trọng đến dâng hương trước bàn thờ tổ. Bởi họ tin rằng nếu không kính tổ nghiệp thì sẽ làm ăn không ra, hoặc sẽ gặp những điều không may mắn, lận đận trong nghề. Vô tình những điều tâm linh này lại trùng khớp với những trường hợp đời thực. Những nghệ sĩ hoặc sân khấu lơ là, coi thường điều này, họ hay thất bại; vì thiếu căn cứ để kết luận nên xin miễn nêu tên ở đây. Những cụm từ cửa miệng cũng chỉ rõ điều này: “tổ độ” - dùng chỉ những nghệ sĩ thành tâm và thành công với nghề; “tổ trác” - thiếu nghiêm túc, thất bại, vô duyên; “tổ phạt” - vì hỗn láo, xấc xược với đồng nghiệp, khán giả mà bị vạ thân; “tổ lấy nghề” - phải bỏ nghề làm việc khác, dù trong lòng vẫn thích; “tổ hành” - phải đi ăn xin, điên loạn, phạm tội…

Nói về ngày giỗ tổ sân khấu, đến nay vẫn còn lưu lại rất nhiều truyền thuyết. Thế nhưng, câu chuyện được truyền nhiều nhất là truyền thuyết về “Hai ông hoàng mê hát”. Trên bàn thờ tổ hát bội có thờ tượng hai em bé mà theo truyền thuyết là hai hoàng tử. Vì hiếm muộn nên để tạ ơn trời đất đã ban cho mình hai đứa con, nhà vua bèn lập đoàn hát biểu diễn trong cung ca ngợi công ơn trời đất để tỏ lòng thành của mình. Không ngờ hai hoàng tử lại quá ham coi hát, thường xuyên trốn trong buồng coi hát và chết luôn trong buồng hát vào ngày 12/8 Âm lịch. Người nghệ sĩ mượn hai vị hoàng tử này làm hai vị thần phù hộ cho nghề hát và ngày mất của hai vị trở thành ngày giỗ Tổ.

Tính đến nay đã qua nhiều thập kỉ, nhưng nhiều làng quê vẫn còn thờ ông tổ sân khấu, ví dụ như ở xã Điện Minh (Điện Bàn, Quảng Nam). Nơi đây có một làng tên Xướng An, mà theo chiết tự có nghĩa là “nơi yên ổn của giới xướng ca vô loài”, gồm cả ca kỹ, ăn xin… Chuyện kể rằng, dân làng này vào Nam cùng thời với Đào Duy Từ (1572-1634), người đã “vượt biên” vào Đàng trong năm Ất Dậu (1627), là một ông tổ của sân khấu. Hàng năm, vào dịp cúng thành hoàng, dân làng Xướng An đi qua các làng kế cận để xin đồ ăn thức uống về làm lễ vật, ấy là cách nhắc nhớ truyền thống ca kỹ, ăn xin của mình, dù làng bây giờ đã khá giả.

Được mệnh danh là nghệ sĩ mê tín nhất showbiz Việt, Phương Thanh từng chia sẻ, có lần cô vô tình hát chênh phô (là hát không đúng cao độ của nốt nhạc chuẩn do nhạc sĩ sáng tác) trên sân khấu. Ngay lập tức, cô liền bỏ vào cánh gà để cúng tổ và cầu khấn để tổ nghề cho lấy lại giọng hát. Và điều đó đã được chứng nghiệm.

Không chỉ mình Phương Thanh, khá nhiều nghệ sĩ cũng tin tưởng về việc "Tổ độ". NSƯT Kim Tử Long cho biết, thường xuyên nhất là những khi nghệ sĩ gặp vấn đề sức khỏe, khan tiếng, mất giọng... cứ thành tâm khấn tổ là hát được ngay.
Hoài Linh cũng là một trong những nghệ sĩ dành khá nhiều lòng tin vào sự linh thiêng của tồ nghề sân khấu.

giỗ tổ ngành sân khấu, nhà thờ tổ, tổ nghề, nhà thờ của hoài linh, sao việt

Danh hài Hoài Linh cũng rất tâm linh và thành kính với tổ. Anh dồn mọi tâm huyết và sức lực để xây dựng nhà thờ tổ trăm tỉ. Ít ai biết, có thời điểm Hoài Linh không có lấy một show diễn, vậy là anh khấn tổ "Con không có tiền đóng tiền nhà, thanh toán bill (hóa đơn - PV), cầu mong tam vị thánh tổ thương, phù hộ cho con". Ngay sau đó, bầu show liên tục gọi cho Hoài Linh. Cũng chính vì điều này mà về sau, Hoài Linh nhất mực tin vào tổ nghiệp và dành trọn tâm sức để trả nợ Tổ.

Hoài Linh từng cho biết: “Nhiều năm dài trong quá trình đi diễn, tôi tích lũy được số vốn và hy sinh tất cả việc gia đình, con cái để đeo đuổi cái nghề. Tôi hy sinh tất cả cuộc đời cho sự nghiệp để bà con công chúng được vui. Cuộc đời cô đơn của tôi sống chỉ làm sao cho bà con được vui là tôi cảm thấy hạnh phúc. Nếu tổ nghiệp cho tôi cái gì thì tôi sẽ trả hết để có chỗ thờ cúng theo tâm linh ông tổ sân khấu. Làm nghề 18 năm, lúc nào lòng tôi cũng hướng tới tổ nghiệp và đó cũng là niềm mơ ước của anh em nghệ sĩ”.

Đố sao Việt nào dám phạm những điều này!

Cũng trong ngày giỗ tổ linh thiêng, bên cạnh những truyền thuyết về tổ nghiệp, nhiều nghệ sĩ lão thành đã cẩn thận truyền tai dạy dỗ các nghệ sĩ trẻ về những điều cấm kị khi cúng kiếng trong những show diễn.

Điều đầu tiên là loại quả bị cấm trên bàn thờ tổ. Đó là quả thị. Bất cứ nghệ sĩ nào cũng không được mang vào hậu trường các show diễn. Theo tương truyền, tổ nghiệp ngành sân khấu vốn là hai vị hoàng tử nhỏ tuổi nên nếu ngửi được mùi thơm của trái thị sẽ xao nhãng, không tập trung phù hộ cho nghệ sĩ nữa.

giỗ tổ ngành sân khấu, nhà thờ tổ, tổ nghề, nhà thờ của hoài linh, sao việt

Không chỉ có quả thị, mía cũng là vật cấm không được mang vào phòng thay đồ, bởi trẻ con rất thích ăn mía. Nếu mang mía vào, vị Tổ này sẽ lao vào ăn mà quên chứng cho đêm diễn, dẫn đến việc nghệ sĩ bị quên lời khi bước lên sân khấu.

Điều cấm kị thứ hai là không được đụng đến trống chiêng vì cho rằng trống là bộ phận trong cơ thể ông tổ, cũng chỉ là một cách lý giải tâm linh cho việc giữ gìn đạo cụ sân khấu bởi nếu trống hỏng thì rất khó sửa chữa, nhất là đang lúc biểu diễn hoặc đang ở vùng xa xôi.

Theo lời NSƯT Thành Lộc, nghề có ba vị Thánh Tổ gồm Tiên Sư, Tổ Sư và Thánh Sư. Trong ba vị này có một người là ăn xin. Thế nên giới nghệ sĩ kiêng kị cho tiền vì họ nghĩ rằng cùng một ông Tổ không nên bố thí cho nhau. Họ có thể mượn tay người khác hoặc tự tay mua đồ ăn để cho chứ tuyệt nhiên không được bố thí tiền lẻ.

Và những câu chuyện tâm linh rợn người trong đám tang sao Việt

Từ những tương truyền khiến nghệ sĩ yêu kính và tôn thờ tổ nghiệp của mình. Tuy nhiên, điều này cũng khiến các nghệ sĩ nặng về tâm linh. Nhất là trong đám tang của những nghệ sĩ trẻ, nhiều câu chuyện khó lí giải đã được truyền miệng.

Trong đám tang Wanbi Tuấn Anh, mẹ Wanbi kể khi mới qua đời, nhìn anh tiều tụy và nhợt nhạt đi rất nhiều. Nhưng khi mặc bộ đồ mà anh thích nhất, gương mặt của chàng ca sĩ lại bất ngờ hồng hào trở lại như đang ngủ và trên đôi môi còn hé nở một nụ cười.

giỗ tổ ngành sân khấu, nhà thờ tổ, tổ nghề, nhà thờ của hoài linh, sao việt

Vào buổi sáng khi tang lễ diễn ra, căn nhà của nam ca sĩ quá cố mất điện ít nhất hai lần trong khi xung quanh hàng xóm vẫn bình thường. Mỗi lần như vậy, mẹ anh lại hối hả đi ra bên quan tài con vì sợ "Bi có điều gì khó chịu". Lần thứ nhất, cổ áo của chàng ca sĩ bị dây một vài vết bẩn, nhưng lúc đó không thể thay đổi trang phục được vì đã liệm. Gia đình và người thân đã thắp nhang khấn vái, xin: "Bi chịu khó mặc tạm, vì giờ không thay đồ cho Bi được nữa." Chỉ ít phút sau, căn nhà có điện trở lại. Lần thứ hai mất điện, mẹ Wanbi lại giục người thân trong nhà tới bên quan tài của chàng ca sĩ trẻ xem có chuyện gì. Trên nắp quan tài, ngoài những bông hoa trắng còn có thêm một hộp quà nhỏ được đặt ngay ngắn bên trên. Khi người thân vừa nhấc hộp quà lên, điện vụt sáng trở lại trong sự kinh ngạc của tất cả mọi người có mặt. Đem ra phía ngoài, một fan nữ của Wanbi nhận mình là chủ nhân của món quà và thú nhận: "Chỉ muốn tặng anh Wanbi đôi mắt để anh có thể lành lặn đi tới thiên đường".

giỗ tổ ngành sân khấu, nhà thờ tổ, tổ nghề, nhà thờ của hoài linh, sao việt

Đến đám tang ca nhạc sĩ Trần Lập cũng xảy ra điều kỳ lạ. Khi người bạn thân là MC Anh Tuấn dẫn chiếc xe motor của anh yêu thích ra để chạy tiễn biệt anh thì chiếc xe không thể nổ được máy dù mọi người đã dùng đủ cách. Cuối cùng, MC Anh Tuấn khấn trước di ảnh nam ca sĩ quá cố rằng: "Ông ơi, anh em ở đây hết để đi tiễn ông, ông về nổ máy cái xe để đi cùng anh em đi, đừng ở lại…". Ngay sau đó, chiếc xe lập tức nổ máy inh ỏi.

Nam Nam (Theo Giadinhvietnam.com)

Tin được quan tâm

Đi thăm đồng, anh nông dân phát hiện 150 tấn vàng

Đây có thể trở thành một trong những khám phá về khoáng sản quan trọng nhất của một quốc gia trong nhiều thập kỷ qua....
Kiến thức 2 ngày, 12 giờ trước

Tin vui: Đề xuất tăng trợ cấp lên 1.000.000 đồng/tháng cho 2 nhóm đối tượng đặc biệt sau

Mức trợ cấp dành cho thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến và lực lượng thanh niên xung phong cơ...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức ngày 2 tháng 8 âm lịch - ngày Thu phân?

Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, ngày mùng 2 tháng 8 âm lịch, rơi vào Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Ất Mùi. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 12 giờ trước

Bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025, quy trình gồm những bước nào?

Khi mô hình chính quyền 2 cấp đã được triển khai, nhiều quy định về nhân sự cũng thay đổi. Vậy, quy trình bãi nhiệm...
Tin trong ngày 1 ngày, 10 giờ trước

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả nước, như 'cung điện' ngầm ẩn sâu 600m trong lòng núi

Công trình này được khởi công vào ngày 4/11/1993, hòa lưới quốc gia tổ máy đầu tiên vào ngày 12/5/2000, khánh thành nhà máy ngày...
Kiến thức 1 ngày, 9 giờ trước

5 ngành học 'con nhà nghèo' không nên chọn, đỗ Đại học chưa chắc đã là tin mừng!

Nhiều ngành học hiện nay tiềm ẩn nguy cơ thất nghiệp cao và chi phí đào tạo lớn, vì vậy thí sinh có hoàn cảnh...
Kiến thức 2 ngày, 17 giờ trước

Tin cùng mục

H'Hen Niê chi bộn tiền để dưỡng sức ở phòng sau sinh sang xịn như khách sạn 5 sao

Hoa hậu H'Hen Niê và ông xã Tuấn Khôi đã chi khoản tiền khá lớn để đón con đầu lòng chào đời.
Chuyện làng sao 8 giờ, 29 phút trước

Hương Giang chính thức là đại diện Việt Nam tại Miss Universe 2025

Thông tin Hương Giang là đại diện Việt Nam tại Miss Universe 2025 đã gây sốt.
Chuyện làng sao 9 giờ, 30 phút trước

Không còn đi hát nhiều, Ưng Hoàng Phúc vẫn kiếm tiền khủng từ đâu?

Ưng Hoàng Phúc là chủ của một công ty truyền thông và trung tâm chăm sóc sức khỏe cột sống.
Chuyện làng sao 9 giờ, 31 phút trước

Bố Đức Phúc cảm ơn 2 nhân vật này sau khi con trai đăng quang quốc tế

Sau chiến thắng lịch sử của Đức Phúc tại Intervision 2025, bố của nam ca sĩ đã viết tâm thư tri ân Mỹ Tâm và...
Chuyện làng sao 9 giờ, 31 phút trước

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: 'Ngày xưa tôi nghe Tùng Dương hát là chuyển kênh'

Nguyễn Văn Chung đã có những chia sẻ gây sốc về ca sĩ Tùng Dương.
Chuyện làng sao 15 giờ, 41 phút trước

Duy Mạnh tung tin nhắn bị web cá độ 'dụ' quảng cáo trá hình, mỉa mai Ngũ hổ tướng 'ngu, tham'

Ca sĩ Duy Mạnh đã có động thái trước sự việc nhóm Ngũ Hổ Tướng bị cơ quan công an mời làm việc vì quảng...
Chuyện làng sao 19 giờ, 4 phút trước

Tin mới cập nhật

Có 3 trường hợp sẽ tốn bộn tiền khi làm sổ đỏ từ năm 2026, ai thuộc nhóm này chuẩn bị tinh thần mất thêm hàng trăm triệu

Còn hơn 2 tháng nữa, bảng giá đất mới tiệm cận giá thị trường sẽ khiến chi phí làm sổ đỏ của nhiều người dân...
Kiến thức 7 giờ, 7 phút trước

Hà Nội sẽ sắp xếp, tinh gọn hàng nghìn trường học, bệnh viện như thế nào?

UBND TP. Hà Nội đã ban hành Công văn số 5200/UBND-SNV về việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhà nước,...
Dòng sự kiện 7 giờ, 7 phút trước

Kể từ bây giờ: Lái xe tham gia giao thông chỉ cần mang theo Căn cước/Căn cước công dân, có đúng không?

Theo quy định CSGT có thể kiểm tra các loại giấy tờ cần thiết với người tham gia giao thông nhưng theo kế hoạch mới...
Kiến thức 7 giờ, 26 phút trước

Tử vi ngày 25/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu may mắn chuyện tiền bạc, Ngọ công việc không thuận lợi

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 25/9/2025.
Đời sống số 8 giờ, 29 phút trước

Bắc Ninh định hướng một vùng đất 43 km² ven sông Cầu thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ mới

Khu vực này tại Bắc Ninh định hướng phát triển đô thị thông minh, hiện đại hậu sáp nhập.
Tin trong ngày 9 giờ, 15 phút trước

Tin vui về lương cho toàn bộ giáo viên Tiểu học trên cả nước, cụ thể là?

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Thông tư quy định mã số, bổ nhiệm và xếp lương đối với nhà...
Kiến thức 9 giờ, 15 phút trước

'Làng biệt thự triệu đô' cứ mưa là chìm trong biển nước sắp có thêm 6 tòa chung cư cao 31 - 40 tầng

Khu đô thị cứ mưa là ngập của Thủ đô sắp có thêm 6 tòa chung cư cao 31 - 40 tầng. Bất chấp tình...
Tin trong ngày 9 giờ, 15 phút trước

Vị trí đặt cây lưỡi hổ 'kích hoạt' tài lộc, không biết quá tiếc

Cây lưỡi hổ là một trong những loại cây phong thủy được ưa chuộng. Tuy nhiên, cần biết vị trí đặt cây lưỡi hổ có...
Phong thủy 9 giờ, 16 phút trước

Một mẫu xe ô tô Nhật vừa bị 'khai tử' tại Việt Nam

Theo thông tin từ các đại lý, toàn bộ xe Mazda 6 tồn kho đã hết từ tháng 4/2025 và hiện không còn nhận đặt...
Xài gì 9 giờ, 16 phút trước

Nhà hát Múa rối nước Thăng Long - Điểm đến văn hóa độc đáo giữa lòng Hà Nội

Không chỉ là điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước, nơi đây còn là “sân khấu” sống động tái hiện những...
Doanh nghiệp 11 giờ, 41 phút trước