Năm 2023, tạp chí hàng đầu nước Mỹ Rolling Stone đã công bố danh sách 200 ca sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại. Trong đó, tạp chí Rolling Stone đánh giá nữ ca sĩ Aretha Franklin đứng đầu danh sách 200 nghệ sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại. Được biết, đây không phải lần đầu Aretha Franklin được Rolling Stone vinh danh ở vị trí này, trên thực tế nữ danh ca huyền thoại luôn đứng đầu bình chọn này hàng năm. Không chỉ Rolling Stone, Aretha Franklin còn được tờ Time bình chọn là 100 nhân vật quan trọng nhất của thế kỷ 20 bên cạnh nhiều vĩ nhân xuất chúng ở các lĩnh vực khác. Trong 76 năm sống, Aretha Franklin để lại sự nghiệp âm nhạc đồ sộ với 18 giải Grammy và phát hành 75 triệu album, 20 ca khúc đứng trong danh sách Billboard Hot 100.
Bằng những cống hiến to lớn cho nền âm nhạc thế giới, tạp chí Rolling Stone tôn vinh Aretha Franklin ở vị trí số 1 trong danh sách 100 nghệ sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại.
Aretha Franklin là ai?
Aretha Franklin sinh ngày 25/3/1942 tại Memphis, Tennessee, Mỹ. Bà là nghệ sĩ da màu sinh trưởng trong một gia đình có cha là người giảng đạo trong nhà thờ và là trưởng dàn hợp xướng tại đây. Năm bà lên sáu tuổi, cha mẹ trục trặc tình cảm và chia tay. Bốn năm sau đó, mẹ Aretha qua đời vì bệnh tim, sau đó bà ở cùng với cha của mình. Nhờ sự tạo điều kiện của người cha, ngay từ khi lên 10 tuổi, Aretha Franklin đã trở thành thành viên dàn hợp xướng rồi nhanh chóng nổi tiếng nhờ tài năng âm nhạc thiên phú của mình.
Aretha Franklin đi hát từ nhỏ và có ca khúc đầu tiên năm 14 tuổi.
Năm 1956, nữ ca sĩ thu âm ca khúc đầu tiên đồng thời ký hợp đồng với hãng đĩa JVB Records. Từ đây, giọng ca xuất chúng này được biết đến với tư cách là một ca sĩ hát nhạc phúc âm (thể loại nhạc tôn giáo bắt nguồn từ người Mỹ gốc Phi) với album đầu tay "Songs of faith". Đến năm 18 tuổi, Aretha Franklin chuyển sang hát nhạc đại chúng. Sau đó bà ký hợp đồng với hãng Columbia Records vào năm 1960. Đây cũng là thời điểm Billboard ra các bảng xếp hạng. Bố Aretha Franklin trở thành quản lý của con gái.
Sự nghiệp âm nhạc của Aretha Franklin
Sau khi chấm dứt hợp đồng với Columbia Records, Aretha Franklin chuyển sang làm việc cùng Atlantic Records. Ca khúc đầu tiên với hãng thu âm mới - "I Never Loved a Man" (The Way I Love You) - theo điệu Blue đứng đầu bảng xếp hạng Billboard suốt bảy tuần. Khán giả Mỹ bắt đầu say mê chất giọng mạnh mẽ, giàu cảm xúc của Aretha.
Từ một cô bé chuyên hát tại nhà thờ, Aretha Franklin từng bước trở thành ca sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại.
Từ năm 1962 tới năm 1966, sự nghiệp của danh ca này xa xút vì những biến cố đời tư và sự ra đi của người bố. Tuy nhiên, bà lại được các nhà phê bình đánh giá cao. Sau khi phát hành "Cry like a baby", đĩa đơn cuối cùng với hãng Columbia, năm 1967 bà gia nhập hãng đĩa mới Atlantic Records và đã có những thành công thương mại lớn đầu tiên. Cũng trong thời gian hợp tác với hãng này, Aretha Franklin được công chúng nước Mỹ tôn vinh bằng một danh hiệu cao quý “nữ hoàng nhạc soul”.
Những ca khúc của Aretha Franklin trong nhiều thập niên luôn chạm đến trái tim của người hâm mộ và âm nhạc của bà trở thành một dấu ấn khó quên.
Theo truyền thông, âm nhạc của Aretha Franklin trong gian đoạn từ 1969 đến 1980 được coi là thời kỳ hoàng kim. Aretha Franklin đã đoạt 10 giải Grammy cao quý trong sự nghiệp âm nhạc. Ngoài ra nữ ca sĩ liên tục giành 6 giải Grammy ở hạng mục Trình diễn R&B nữ xuất sắc nhất với các tác phẩm bất hủ: "Chain of fools", "Share your love with me", "Don't play that song for me, Bridge over troubled water"… Năm 1974, Aretha Franklin còn đoạt giải Grammy ở hạng mục Màn trình diễn phúc âm xuất sắc nhất với album "The amazing grace".
Aretha Franklin để lại sự nghiệp âm nhạc đồ sộ với 18 giải Grammy và phát hành 75 triệu album, 20 ca khúc đứng trong danh sách Billboard Hot 100.
Đặc biệt, trong số những tác phẩm lừng danh của Aretha Franklin, không thể không nhắc đến ca khúc "Respect". Bài hát là một hành động tiên phong trong phong trào đấu tranh cho nữ quyền thông qua âm nhạc. Nữ quyền trong âm nhạc của danh ca về sau có tầm ảnh hưởng không nhỏ đến các diva huyền thoại hậu bối như: Whitney Houston, Mariah Carey, Céline Dion... Mỗi khi người hâm mộ nhìn lại sự nghiệp âm nhạc vĩ đại của nữ ca sĩ Aretha Franklin, người ta vẫn không thôi nhớ về "Respect" như một biểu tượng bất diệt, một tuyên ngôn mạnh mẽ cho quyền lực và sức mạnh vô tận của phái đẹp trên khắp hành tinh.
Âm nhạc của Aretha Franklin có tầm ảnh hưởng không nhỏ đến các diva huyền thoại hậu bối như: Whitney Houston, Mariah Carey, Céline Dion...
Năm 1987, Aretha Franklin là ca sĩ đầu tiên trong lịch sử âm nhạc Mỹ được vinh danh tại Đại sảnh danh vọng Rock & Roll. Cùng năm, bà được trao bằng tiến sĩ danh dự tại Đại học Detroit.
Vào năm 2014, bà phát hành album "Aretha Franklin sings the great diva classics", đây là sản phẩm âm nhạc cuối cùng trong sự nghiệp âm nhạc vĩ đại của danh ca đình đám này.
Trải qua những giai đoạn thăng trầm cùng nghệ thuật, giờ đây nữ ca sĩ trở thành một tên tuổi khó có thể thay thế trong làng nhạc thế giới.
Năm 2018, Aretha Franklin được truyền thông đưa tin sức khỏe yếu khi phải chiến đấu với bệnh tật ung thư tuyến tụy trong thời gian dài. Khi biết tin có rất nhiều ngôi sao tới thăm bà trong số đó có Stevie Wonder và Jesse Jackson. Không lâu sau, nữ danh ca qua đời tại nhà ở Detroit vào ngày 16 tháng 8, ở tuổi 76.
Dù chỉ có 76 năm sống, nhưng những ca khúc của Aretha Franklin trong nhiều thập niên luôn chạm đến trái tim của người hâm mộ và âm nhạc của bà trở thành một dấu ấn khó quên.
Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)