Tại sao phim 'tổng tài' với kịch bản phi lý nhưng giới trẻ vẫn mê?

Những năm gần đây, các video ngắn chủ đề "ngôn tình" xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội. Mô típ của những bộ phim này là tổng tài bá đạo, cuộc chiến gia tộc, hôn nhân sóng gió... Điểm chung của các bộ phim này là tập trung xây dựng tình tiết mâu thuẫn trong thời gian ngắn, dẫn đến việc nội dung có thể thiếu chiều sâu, phi thực tế. Nhiều khán giả cho rằng nhiều dự án lạm dụng yếu tố cãi vã trong các mối quan hệ để tạo kịch tính. Mỗi tập khoảng 5-20 phút, đạt vài triệu lượt người xem, được ví như "thức ăn nhanh" vì dễ lan truyền.

Nhiều phim ngắn về "chàng giám đốc lạnh lùng và cô gái nghèo" thu hút hàng triệu lượt xem trên các trang mạng xã hội.

Chuyên gia cho rằng những mô-típ tổng tài bị đánh thuốc, tiểu thư thất lạc phi lý nhưng vẫn thu hút hàng triệu người trẻ, xuất phát từ nhu cầu tạm lánh khỏi áp lực đời thật.

Tối nào Minh Vy, 18 tuổi, sinh viên năm nhất ở TP.HCM, cũng mở một tập phim tổng tài 'bị đánh thuốc' xem trước khi đi ngủ. Đôi khi chỉ là audio với tình tiết cũ mèm như nữ chính ngã vào vòng tay tổng tài hoặc bộ phim chất lượng thấp, thoại lệch miệng, Vy vẫn nghe trọn 20 phút để "nhẹ đầu".

"Ngày học mệt quá, em không còn sức xem phim nghiêm túc. Những chuyện vô lý như vậy lại giúp em quên deadline", cô nói.

Mỗi buổi trưa, Thùy Dương, 23 tuổi, nằm trong phòng nghỉ, nghe audio tổng tài. Đoạn "va phải tổng tài rồi bị kéo vào tường" khiến cô bật cười vì "ngớ ngẩn", nhưng không dứt ra được. "Giống như ăn snack, biết không bổ mà vẫn ăn", Dương mô tả.

Không chỉ phổ biến trong đời sống thường ngày, dòng phim này còn trở thành chủ đề thảo luận tại một hội nghị phim ngắn (micro film) hôm 14/11 ở Hàng Châu, Trung Quốc. Các chuyên gia cho biết, chỉ riêng năm 2025, có khoảng 5.000 phim chứa cảnh tổng tài bị đánh thuốc mê hoặc thuốc kích dục, 3.000 phim có tình tiết nữ chính vào nhầm phòng.

"Số cảnh tát trong các bộ phim cộng lại có thể quấn quanh địa cầu vài vòng", một nhà sản xuất ví von.

Ở dòng phim này, nhân vật thường bị đóng khung: tổng tài giàu có nhưng yêu đương mù quáng, nữ chính là mô típ Lọ Lem chịu đựng, còn phản diện chỉ biết dùng "mưu hèn kế bẩn". Bối cảnh kinh tế phi thực tế, nhân vật tiêu tiền như nước nhưng đạo cụ sơ sài. Để chiều thuật toán đề xuất, phim tạo "cao trào trong ba giây" và sản xuất nhanh theo công thức: Tổng tài + Hiểu lầm + Phản ứng cực đoan.

Tính đến cuối 2024, Trung Quốc có khoảng 662 triệu người xem phim ngắn, chiếm 60% người dùng Internet. Người xem là nữ chiếm hơn 54%, nhóm 15-34 tuổi chiếm 37%. Phim ngắn sống nhờ "thời gian rảnh rỗi vụn": vài phút trên xe buýt, lúc chờ đồ ăn, trước giờ đi ngủ. Vì vậy, nhiều người không đòi hỏi logic hay chất lượng, miễn là xem nhanh, vui, giải trí.

Theo Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Thị Ngọc Giàu (ĐH Công nghệ TP HCM), sự bùng nổ của phim và audio tổng tài xuất phát từ nhu cầu "trú tạm" khỏi đời sống thật.

"Áp lực học hành, kỳ vọng gia đình, thu nhập bấp bênh đè nặng, người trẻ dễ mệt mỏi. Khi đó, những sản phẩm phi lý trở thành một chiếc ‘phòng an toàn’ tạm thời. Trong thế giới ấy, cảm xúc được sắp đặt, mâu thuẫn được giải quyết nhanh, nhân vật chính luôn được yêu thương - một thực tại dễ chịu hơn đời sống đầy bất định", bà nói.

Chuyên gia cho rằng nhân vật tổng tài được yêu thích không chỉ vì kịch bản mà còn vì tâm lý người xem. "Tổng tài thường cư xử đi ngược chuẩn mực, nhưng lại thu hút người trẻ. Điều này phản ánh nhu cầu vượt thoát khuôn phép, được sống theo bản năng mà không sợ bị đánh giá. Những điều không thể làm ngoài đời, họ được trải nghiệm gián tiếp qua nhân vật", bà giải thích.

Một cảnh trong phim 'tổng tài'. (Ảnh: Hi Drama)

Không chỉ những người chủ động tìm đến các nội dung tổng tài để giải trí, một bộ phận khác "buộc phải tiếp nhận". Thu Minh, 24 tuổi, làm sáng tạo nội dung, từng tuyên bố "không bao giờ xem phim tổng tài", nhưng cuối cùng vẫn phải theo dõi để bắt trend TikTok, phục vụ công việc.

"Phải xem nhiều, nghiền ngẫm rồi đưa những mô-típ đó vào nội dung của mình thì TikTok mới đề xuất video", Minh nói.

Nhiều người cho biết họ bị bao phủ bởi nội dung này dù không chủ đích. Khi ra quán cà phê, phòng gym hay đứng trong thang máy, những đoạn thoại quen thuộc như "bị đánh thuốc", "tổng tài lạnh lùng" hay "tiểu thư thất lạc" lại văng vẳng lên.

"Tôi thật sự ám ảnh", Hương Giang, 39 tuổi, nhân viên văn phòng ở Hà Nội, chia sẻ.

Zhou Lina, chuyên gia truyền thông Đại học Truyền thông Trung Quốc, cảnh báo phim ngắn kém chất lượng có thể gieo giá trị lệch lạc như coi trọng tiền bạc, hưởng lợi không lao động, trả thù, phân biệt giới tính, bóp méo chuẩn mực hôn nhân - gia đình.

"Người trẻ có thể hiểu sai về tiền bạc, gia đình, sinh sản; còn người lớn tuổi dễ bị dẫn dắt bởi thông tin sai lệch và chi nhiều tiền cho các ứng dụng xem phim", ông cho biết.

TS Nguyễn Thị Ngọc Giàu bổ sung, việc đắm chìm quá lâu trong thế giới tổng tài sẽ khiến người trẻ hình thành kỳ vọng thiếu thực tế.

"Đời thật sẽ không vận hành theo tốc độ và logic của phim. Khi quay lại với con người thật, mối quan hệ thật, họ dễ thất vọng hoặc thấy cuộc sống không đẹp như phim". Bà cho rằng khoảng cách giữa mong muốn và thực tế khiến người trẻ khó chấp nhận hiện thực, thậm chí né tránh giao tiếp hoặc rơi vào tâm lý tiêu cực.

Tiến sĩ Giàu nhấn mạnh, người trẻ vẫn có thể xem để giải trí, miễn là đủ tỉnh táo để phân biệt giữa thế giới ảo và đời sống thực.

H.Anh (TH) (Theo Thời Trang Vàng)