Danh mục

Cuộc kỳ thị địa phương đến bao giờ mới dứt?

Thứ hai, 21/04/2014 08:11

Việt Nam cũng có sự “phân biệt chủng tộc”. Báo chí nước ngoài bảo vậy. Cái “chủng tộc” ở đây được phân định bằng hộ khẩu.

Apartheid vốn là tên của chế độ phân biệt chủng tộc giữa người da đen và da trắng ở Nam Phi – một chế độ mà bóng ma của nó vẫn còn hiện hữu cho đến ngày hôm nay. Thế nhưng tháng 6 năm ngoái, trên tờ New York Times có một bài viết dưới nhan đề “Cuộc Apartheid đô thị ở Việt Nam” của tác giả Lien Hoang. Trong cuộc Apartheid này, ai kỳ thị ai?

Độc giả sẽ dễ dàng đoán ra rằng New York Times nói đến cái gì. Đó là sự kỳ thị người ngoại tỉnh ở các thành phố lớn – một cuộc apartheid dựa trên cái gọi là “hộ khẩu”.

Hôm qua trên đường phố Hà Nội có một vụ tai nạn nhỏ. Một thanh niên đi xe máy, biển số Phú Thọ, lấn sang làn đường ô tô và làm cho một chiếc Lexus LX570 rất đắt tiền móp đầu. Người qua đường chụp ảnh, đưa lên facebook, và nhanh chóng gây được sự chú ý: vụ tai nạn không gây thiệt hại về người, nhưng mang kịch tính lớn, bởi vết móp trên chiếc xe Lexus có thể trị giá cả mấy cái xe máy mà người thanh niên kia đang đi.

Nhưng rồi rất nhanh, một vài người chú ý đến cái biển số xe 19 và bắt đầu một cuộc dèm pha, chì chiết, với luận điệu: đáng đời anh ngoại tỉnh không biết phép tắc giao thông, đi lại như đường làng.

Chế độ hộ khẩu, vốn là một đặc sản hiếm có trên thế giới, đã tạo ra rất nhiều kịch bản bi hài. 

Sự kỳ thị vô lối giữa những con người chỉ khác nhau cái hộ khẩu đã tạo ra không biết bao nhiêu cuộc cãi vã và đã lên cả mặt báo nước ngoài.

Ngay cả những người quản lý đôi lúc cũng có thái độ quy trách nhiệm cho một nhóm người chung chung mang tên là “dân nhập cư” vì những bất cập trong phát triển.

Sự quản lý dựa trên hộ khẩu đã tạo ra cả một lĩnh vực dịch vụ giấy tờ tư pháp trong đó người ta phải chi cả chục triệu đồng cho các “cò” chỉ để đổi lấy tư cách công dân của một thành phố lớn – trong khi có thể họ đã tham gia đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của thành phố ấy, họ đã làm vai trò của một công dân tốt hơn rất nhiều người vốn có hộ khẩu khác.

Và đáng ngại là sau khi người ta khổ sở loay hoay để có được một cái hộ khẩu và biển số xe Hà Nội hay TP.HCM rồi, thì bằng một cơ chế nào đó, họ lại quay sang kỳ thị những người đi xe biển “ngoại tỉnh”.

Vấn đề có thể không phát sinh hoàn toàn từ cơ chế quản lý hành chính, mà một dạng tâm lý xã hội bí ẩn nào đó đã duy trì cái “chế độ apartheid” này; duy trì sự phân biệt đối xử này. Cái hộ khẩu chỉ là thứ đóng đinh, củng cố địa phương chủ nghĩa.

Khi mà người ta luôn phải có ý thức về tính địa phương, về giọng nói, về quê quán, khi mà cái ranh giới vô hình giữa địa phương này với địa phương kia vẫn được vạch ra, thì hẳn nhiên là họ sẽ đi theo chủ nghĩa cục bộ. Một ông tổng giám đốc sẽ có xu hướng tuyển nhân viên, vây cánh là người cùng quê. Không cần quan tâm đến hiệu quả công việc. Vì tâm lý yếm thế mà ông ta đã luôn mang kể từ khi lên thành phố lập nghiệp? Vì chưa bao giờ cái ý thức về việc “nước Việt Nam là một” được tôn trọng?

Chuyện đã rất dài, nói đã nhiều lần và không biết đến bao giờ mới có thể chấm dứt. Chỉ biết rằng những sự chia rẽ cục bộ vẫn diễn ra hằng ngày, trên phố, trong công ty, hay là trong mỗi nóc nhà, nơi một anh trai “ngoại tỉnh” đến gặp bố người yêu đặt vấn đề tìm hiểu.

Đã đến lúc người ta nghĩ nghiêm túc hơn về “hộ khẩu” và địa phương chủ nghĩa. Vì hình như đó là một trong những lý do khiến cho những mục tiêu chung khó mà thành. 

DepPlus.vn

Tin được quan tâm

Kể từ bây giờ, người dân không cần trực tiếp đến cơ quan Công an để đổi thẻ CCCD, đúng không?

Người dân cần đổi thẻ căn cước công dân có thể không cần đến trực tiếp cơ quan công an nếu không phải thu nhận...
Dòng sự kiện 1 ngày, 10 giờ trước

Tin vui với hàng triệu người dân sống ở Hà Nội, hưởng lợi chưa từng có

Hà Nội là địa phương đầu tiên của Việt Nam làm điều này. Sắp tới, hàng triệu người dân sẽ được hưởng loạt lợi ích....
Tin trong ngày 2 ngày, 5 giờ trước

Công viên sông Tô Lịch trải rộng đến hơn 700.000 m2, phải dùng bao nhiêu tỉ đền bù giải phóng mặt bằng?

Khi UBND TP Hà Nội cung cấp thông tin về chi phí dùng để giải phóng mặt bằng cho dự án công viên sông Tô...
Tin trong ngày 2 ngày, 6 giờ trước

Theo Quy định mới nhất: Khách sạn, nhà nghỉ có được giữ CCCD, thẻ Căn cước của khách lưu trú không?

Một số nhà nghỉ, khách sạn kiểm tra CCCD, thẻ Căn cước của khách hàng và giữ lại vì lý do an ninh hoặc đảm...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Tin vui: Từ năm 2026, Quốc hội đồng ý nghỉ hưu trước tuổi không bị giảm tiền hưởng lương hưu đối với giáo viên mầm non có nguyện vọng trong trường hợp đã đóng BHXH bao nhiêu năm trở lên?

Cụ thể từ ngày 1/1/2026, giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu...
Tin trong ngày 1 ngày, 4 giờ trước

UBND cấp xã không được làm điều này, liên quan đến đất đai sau sáp nhập

Kể từ bây giờ, UBND cấp xã không được làm điều này, người dân cần nắm để đảm bảo quyền lợi của mình.
Tin trong ngày 2 ngày, 3 giờ trước

Tin cùng mục

'Cô dâu U70' Thu Sao tiết lộ khoảnh khắc được chồng trẻ cầu hôn 8 năm trước, hình ảnh hiện tại gây ngỡ ngàng

Trước tin đồn 'đường ai nấy đi', cô Thu Sao đăng ảnh cũ được chồng trẻ cầu hôn như ngầm phủ nhận.
Đời sống trẻ 5 giờ, 8 phút trước

Khi đi phỏng vấn bị hỏi: 'Nếu mức lương không đáp ứng kỳ vọng của bạn, bạn có đến công ty làm không?', làm sao khéo léo trả lời để ghi điểm trong mắt nhà tuyển dụng?

Khi đi phỏng vấn, không ít ứng viên rơi vào tình huống mức lương được đề xuất thấp hơn mong đợi. Thay vì tỏ ra...
Đời sống trẻ 2 ngày, 2 giờ trước

6 kiểu tạo dáng chụp ảnh đường phố: Đơn giản, tự nhiên mà vẫn 'cực cháy'

Chụp ảnh trên đường phố không cần cầu kỳ hay gượng gạo. Chỉ vài động tác nhỏ, cộng thêm một chút sự thoải mái, bạn...
Đời sống trẻ 2 ngày, 7 giờ trước

Khảo sát gây sốc: Gen Z có tần suất quan hệ tình dục thấp hơn cả các cụ 61 - 79 tuổi

Một khảo sát mới được công bố tại Anh đã đưa ra kết quả bất ngờ khi cho thấy thế hệ Z (18–26 tuổi) có...
Đời sống trẻ 3 ngày, 3 giờ trước

Lộ diện 10 gương mặt trẻ tại Việt Nam đạt điểm SAT cao nhất top 1% thế giới: Ghi điểm tuyệt đối nhờ tự học, nữ sinh 'trường làng' là thủ khoa ĐH Ngoại thương

Bài thi SAT (Scholastic Assessment Test) là thước đo chuẩn hóa quốc tế được các trường đại học tại Mỹ tin dùng trong công tác...
Đời sống trẻ 4 ngày, 1 giờ trước

Người trẻ Việt đang đổ xô đi học khối ngành này, mỗi năm tăng trung bình 9%, là khối ngành gì?

Khối V tập hợp các ngành Toán & Thống kê, Máy tính & Công nghệ thông tin, Công nghệ kỹ thuật, Kỹ thuật, Sản xuất...
Đời sống trẻ 4 ngày, 5 giờ trước

Tin mới cập nhật

2 môn 'thời thượng' mà cha mẹ khôn ngoan ngày nay đang cho con học: Giúp đầu óc nảy số nhanh và bắt kịp thời đại 4.0

Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, nhiều bậc phụ huynh ngày nay không còn đặt nặng thành tích điểm số mà hướng...
Kiến thức 3 phút trước

Nút thắt cổ chai gây kẹt xe suốt 10 năm ở cửa ngõ phía Đông TP.HCM sắp được giải cứu

Sau một thập kỷ ì ạch vì vướng giải phóng mặt bằng, dự án nâng cấp mở rộng đường Lương Định Của (TP.Thủ Đức) -...
Tin trong ngày 4 phút trước

Vì sao Hương Giang được chọn thi Miss Universe 2025?

Chủ tịch Miss Universe Việt Nam đã tiết lộ lí do Hương Giang được chọn làm ứng viên dự thi tại đấu trường nhan sắc...
Chuyện làng sao 17 phút trước

Cùng chồng xem Sex Education, tôi nhận ra bài học quý: Khi chúng ta dám làm điều này, cuộc đời sẽ ít chịu ấm ức hơn!

Chỉ khi dám lên tiếng, ta mới được tôn trọng và bảo vệ chính mình. Bài học ấy không chỉ thay đổi cách tôi sống,...
Tâm sự 33 phút trước

Tại sao năm 2025 thích hợp trồng cây khế? Lời giải khiến nhiều người đổ xô tìm mua giống cây này về trồng trước Tết

Theo các chuyên gia phong thủy, năm 2025 là một trong những thời điểm lý tưởng nhất để trồng cây khế. Đây là loài cây...
Phong thủy 35 phút trước

Yoga và squat bài tập nào mạnh và tốt cho sức khỏe hơn? Đừng vội tin câu trả lời ai cũng chọn, vì nó chưa chắc tốt toàn diện cho cơ thể bạn

Khi đứng trước lựa chọn giữa Yoga và Squat, nhiều người cho rằng Yoga mang lại lợi ích toàn diện hơn. Tuy nhiên, việc xác...
Làm đẹp+ 37 phút trước

Kể từ nay đến 31/12/2025: Người đủ 30 năm tuổi Đảng sẽ được nhận mức tiền thưởng là bao nhiêu?

Tiền thưởng huy hiệu Đảng năm 2025 dự kiến được tính theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 1 giờ, 1 phút trước

Ngành học 'siêu hot' sắp có mặt tại 'Harvard Chùa Láng': Hơn 98% sinh viên ra trường có việc làm, lương vài nghìn USD

Trường Đại học Ngoại thương, được mệnh danh là 'Harvard Chùa Láng', đang nghiên cứu mở ngành Thương mại điện tử. Đây là ngành học...
Kiến thức 1 giờ, 6 phút trước

Nằm thẳng xuống thì tiện hơn, vậy tại sao con người lại tiến hóa cần đến gối để ngủ ngon hơn?

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã có lần thắc mắc: Tại sao con người lại cần gối để ngủ ngon, trong khi nằm...
Kiến thức 1 giờ, 20 phút trước

Người cao tuổi sẽ không được nhận trợ cấp hưu trí xã hội 700.000 đồng/tháng nếu không đáp ứng được các điều kiện nào tại Nghị quyết 65?

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng 700.000 đồng/tháng theo Nghị quyết 65/2025/NQ-HĐND cao hơn 200.000 đồng (tức 40%) so với mức của...
Kiến thức 2 giờ, 37 phút trước