Phương Oanh, 25 tuổi, vừa nhận bàn giao căn hộ 1,6 tỷ đồng tại một chung cư ở Làng đại học Thủ Đức, TP.HCM. Cách đây một năm, với 300 triệu đồng tiền tiết kiệm, cô đã đặt cọc 20% cho căn hộ 35 m2. Làm trong ngành bất động sản, Oanh nhìn thấy giá nhà tăng "phi mã" và cảm thấy nếu giờ không mua, không biết bao giờ mới có cơ hội. Cô quyết định vay thêm gần 1,3 tỷ đồng để thanh toán toàn bộ căn hộ, dù bố mẹ ban đầu can ngăn vì lo sợ rủi ro.
Tại Hà Nội, Lâm Tuấn, 23 tuổi, đã trở thành chủ nhân căn hộ 4,5 tỷ đồng tại khu Ngoại giao đoàn. Được gia đình hướng dẫn đầu tư từ sớm, Tuấn vừa học tài chính, vừa đi làm và đầu tư chứng khoán, vàng, đạt thu nhập trung bình 50 triệu đồng/tháng. Sau hơn 5 năm tích lũy được 3 tỷ đồng, Tuấn được bố cho thêm 1 tỷ đồng vốn khởi nghiệp. Sau khi tham khảo chuyên gia, anh chọn mua nhà trả góp, xem bất động sản là kênh đầu tư tiềm năng, vừa có chỗ ở, vừa có khả năng sinh lời.
Câu chuyện của Oanh và Tuấn không phải là cá biệt. Theo dữ liệu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) từ 2019 đến nay, nhóm khách mua nhà ở độ tuổi 25-35 chiếm hơn 40% lượng giao dịch, thậm chí có dự án khách hàng trẻ chiếm tới 70%. Khảo sát của One Mount Group cũng cho thấy thế hệ 18-34 chiếm hơn 27% giao dịch mua nhà, phản ánh xu hướng trẻ hóa mạnh mẽ. Một khảo sát khác của PropertyGuru năm 2023 chỉ ra rằng tỷ lệ sở hữu nhà của nhóm 22-26 tuổi tăng từ 13% (2021) lên 19% (2023), nhóm 27-30 tuổi tăng từ 39% lên hơn 42%, trong khi các nhóm tuổi lớn hơn có xu hướng giảm dần.
Vì sao người trẻ Việt tăng mua nhà dù giá cao? (Ảnh minh hoạ)
Chuyên gia bất động sản Lê Quốc Kiên nhận định: "Người trẻ đang trở thành lực lượng chi phối thị trường căn hộ".
Bốn nguyên nhân chính thúc đẩy người trẻ mua nhà sớm
Theo chuyên gia Lê Quốc Kiên, có bốn nguyên nhân chính lý giải cho xu hướng này:
- Cơ hội kiếm tiền đa dạng và nhanh chóng: Khác với thế hệ trước, người trẻ ngày nay có nhiều cơ hội tiếp cận các kênh kiếm tiền mới và nhanh như công nghệ, thương mại điện tử, sáng tạo nội dung số, đầu tư tài sản số. Họ cũng có ý thức tài chính cá nhân tốt hơn, xem nhà không chỉ là nơi ở mà còn là kênh đầu tư sinh lời.
- Chính sách tín dụng và bán hàng linh hoạt: Ngân hàng triển khai nhiều gói vay ưu đãi cho người trẻ, kết hợp với chính sách bán hàng của chủ đầu tư như chia nhỏ tiến độ thanh toán, hỗ trợ vay dự án hình thành tương lai giúp người trẻ dễ dàng tiếp cận nhà hơn.
- Khẩu vị mua nhà thay đổi: Thế hệ trẻ sẵn sàng dịch chuyển ra vùng ven, ưu tiên căn hộ có giá hợp lý, hạ tầng kết nối tốt và tiện ích hiện đại, thay vì tích lũy lâu dài để mua nhà thổ cư ở trung tâm.
- Hậu thuẫn từ gia đình: Phụ huynh thuộc thế hệ 7X-8X, có tích lũy tốt hơn, sẵn sàng hỗ trợ con cái mua nhà khi học tập hay lập nghiệp tại đô thị.
Phương Oanh cho biết khách hàng trẻ của cô chủ yếu thuộc thế hệ 9X, thậm chí có người sinh năm 2001 đã mua liền hai căn hộ lớn với thu nhập cố định lên tới 200 triệu đồng/tháng. Áp lực nợ đã trở thành động lực mạnh mẽ giúp Oanh trả hết khoản vay chỉ sau một năm.
Dù xu hướng người trẻ mua nhà tăng lên, Phương Oanh thừa nhận đà tăng thu nhập không theo kịp tăng giá bất động sản, khiến mục tiêu mua nhà vẫn nằm ngoài tầm với của đa số. Dữ liệu cho thấy chỉ số giá căn hộ chung cư tại Hà Nội và TP.HCM đã tăng lần lượt 87,7% và 48,3% so với năm 2019, trong khi thu nhập bình quân đầu người tăng chậm hơn.
(Ảnh minh hoạ)
Tiến sĩ tài chính Vũ Đình Ánh nhấn mạnh, người trẻ cần tận dụng "điểm tựa" là các đòn bẩy tài chính. Nhà nước có nhiều chính sách ưu tiên như gói tín dụng 145.000 tỷ đồng với sự tham gia của 9 ngân hàng lớn. Agribank cũng triển khai các gói vay mua nhà xã hội và nhà thương mại với lãi suất ưu đãi cho người dưới 35 tuổi, thời gian vay lên tới 40 năm.
Tuy nhiên, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cảnh báo về rủi ro lớn nhất là khả năng trả nợ khi tỷ lệ vay lên tới 70-80%, thậm chí 100% giá trị căn hộ. Ông khuyên ngân hàng cần hướng dẫn người trẻ sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý, có dự báo thu nhập dài hạn và giữ tỷ lệ vay an toàn quanh 50%. Chuyên gia Lê Quốc Kiên cũng khuyên người trẻ không vay quá 50% giá trị tài sản, chi trả hàng tháng không vượt 40% thu nhập và tính kỹ cả khi hết ưu đãi.
Bài học từ Lâm Tuấn, dù chỉ vay 500 triệu đồng, đã có thời điểm anh lao đao khi lãi suất thả nổi tăng lên, thu nhập gần như bằng không. Anh đã phải cho thuê căn hộ để trang trải khoản vay. Phương Oanh cũng ký hợp đồng cho thuê hai căn hộ vừa nhận bàn giao, để đảm bảo có nơi ở ổn định cho hai chị em khi em gái vào đại học.
Quyết định mua nhà của người trẻ hiện nay không chỉ là nhu cầu an cư mà còn là một chiến lược đầu tư thông minh, kết hợp với sự hỗ trợ từ gia đình và các chính sách tài chính ưu đãi. Tuy nhiên, việc quản lý tài chính cá nhân, tính toán kỹ lưỡng khả năng trả nợ vẫn là yếu tố then chốt để đảm bảo sự an toàn và bền vững cho mục tiêu sở hữu nhà ở.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)