Danh mục

Một làng cổ Cự Đà bên dòng sông Nhuệ

Thứ năm, 20/02/2014 10:36

Nếu Đường Lâm là làng Việt cổ điển hình của vùng trung du, thì Cự Đà lại là ngôi làng cổ mang những đặc trưng cơ bản nhất của làng cổ ven sông.

Làng Cự Đà, thuộc xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, chỉ cách Hồ Gươm chưa đầy 20km. Nép vào dọc con sông Nhuệ, làng trải dài và có hình xương cá với những ngõ xóm đâm ngang, hẹp, lát gạch đỏ.

Cổng ngõ nào cũng chạy ra đến bờ sông với những thềm gạch vươn tận mép nước. Quy hoạch tự nhiên của làng theo đúng mô hình “nhất cận thị, nhị cận giang” điển hình cho một làng Việt cổ vừa nông nghiệp vừa thương mại.

Cự Đà cũng là ngôi làng có nhiều cái nhất. Ngay từ đầu thế kỷ 20, làng đã có điện thắp sáng, rồi nhà nhà trong làng đều được đánh số hệt như những ngôi nhà trên phố lớn. Những năm 1920-40 của thế kỷ trước, người làng đua nhau ra Hà Nội lập xưởng, làm chủ nhà máy, chủ cửa hàng, tiệm buôn khá đông. Một loạt tên tuổi các nhà giàu Hà Nội lấy tên hiệu bắt đầu bằng chữ “Cự” như Cự Doanh, Cự Chân, Cự Phát… chính là người Cự Đà.

Dấu tích của một thời làng thương mại ven đô giàu có còn để lại ở hai khối tượng cóc bằng đá xanh đặt ở bến sông. Trên hai khối tượng còn khoét lỗ để đèn dầu. Đó là một loại “hải đăng” để thuyền bè buôn bán trên sông Nhuệ trong những đêm tối trời định vị đúng hướng mà ghé vào.

Trong một ngôi làng nhỏ, chiều dài hơn 1km rộng chưa đầy 500m từ lâu đã trở thành nơi giao thoa giữa những nền văn hóa với hai loại hình kiến trúc tiêu biểu - Nhà Việt cổ và những kiến trúc được xây từ thời Pháp thuộc. Chỉ tính riêng cái quỹ nhà “Tây” thôi cũng đã đủ để nơi đây trở thành di sản rồi.

Cũng giống như những ngôi nhà cổ ở trên phố, ở Cự Đà, nhà cũng hai tầng, có ban công - đặc trưng của phương Tây, nghĩa là cửa vòm, gạch hoa lát cột, mảnh sứ đập ra ghép lại trang trí mặt tiền theo phong cách mosaic là “mốt” của một thời, nay ít nơi còn thấy, ngoài khu lăng mộ các ông Vua thời Nguyễn.

Nhà cổ thời Nguyễn giờ còn hơn ba chục chiếc, khung gỗ, lợp ngói ta, giếng nước mưa trong mát, tuổi từ hơn trăm năm trở lên, trong đó có những ngôi nhà đặc biệt quý hiếm, trên câu đầu còn ghi niên đại “Tự Đức Giáp Tuất”, năm 1874 tức cách đây 134 năm, nơi thờ cúng vẫn còn giữ nguyên võng vì và bộ giường thờ, ban thờ, bàn thờ... Nhiều ngôi từ đường của các dòng họ như những tác phẩm nghệ thuật chạm khắc vô giá với những cuốn thư, cột, cửa đều làm từ gỗ và hoa văn tinh tế.

Các nhà khoa học Nhật Bản từng đến khảo sát ở đây đã đánh giá cao khối di sản vật thể này. Đáng chú ý nơi đây còn có di tích đàn tế bằng đá xanh mà người dân vẫn gọi là đàn tế trời đất, một dạng của đàn Xã Tắc thuộc loại đẹp nhất nước còn giữ được. Ngôi làng cổ này còn nổi tiếng với hai nghề truyền thống đó là làm tương và làm miến.

Không quá xa Hà Nội, với kiến trúc cổ và làng nghề truyền thống, Cự Đà là một điểm du lịch đáng để khám phá vào những ngày cuối tuần.

DepPlus.vn

Tin được quan tâm

Từ ngày 1/6, người dân có Căn cước công dân gắn chip cần biết thay đổi mới này

Việc ứng dụng Căn cước công dân gắn chip vào hoạt động này không chỉ giúp tối ưu quy trình kiểm soát mà còn mở...
Kiến thức 3 ngày, 22 giờ trước

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 2 ngày, 21 giờ trước

Người lao động được tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 đúng không?

Có tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm và thắc mắc.
Tin trong ngày 3 ngày, 15 giờ trước

Theo quy định, xe ô tô dừng đỗ, quay đầu tại phần đường này có thể bị phạt tới 22 triệu đồng và trừ 10 điểm giấy phép lái xe, các tài xế cần lưu ý

Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt với hành vi dừng đỗ và quay đầu xe ô tô không đúng nơi quy...
Kiến thức 3 ngày, 22 giờ trước

Vào tháng 5 âm lịch, 'Sao Phi Liêm' đi vào vận mệnh của 4 con giáp và họ bị cuốn vào những cơn bão tình cảm

Sau tháng 5 âm lịch, những người sinh năm Dậu, Mùi, Hợi và Thìn sẽ chịu ảnh hưởng của sao Phi Liêm và sẽ rơi...
Đời sống số 3 ngày, 23 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ tư, 28 tháng 5, tức ngày mùng 2 tháng 5 âm lịch?

Ngày 28 tháng 5, thứ tư, là ngày thứ hai của tháng năm âm lịch. Các con giáp nào may mắn?
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Sau sáp nhập, tỉnh mới này sở hữu cả 'Hạ Long trên cao nguyên' và 'Cù lao giữa đại dương'

Dự kiến sau khi sáp nhập, địa phương mới này sẽ sở hữu loạt cảnh quan thiên nhiên độc đáo khó nơi nào sánh được....
Du lịch Việt 11 giờ, 50 phút trước

Tỉnh có đường bờ biển đẹp nhất Việt Nam sắp có khu đô thị, nghỉ dưỡng, du lịch hơn 5.000ha

Phạm vi quy hoạch bao gồm một phần địa giới hành chính thị trấn Cát Khánh, xã Cát Minh (huyện Phù Cát); các xã Mỹ...
Du lịch Việt 17 giờ, 47 phút trước

Thị xã này được báo Hàn ca ngợi là 'Thụy Sĩ của Việt Nam', lọt top 16 thị trấn đẹp nhất thế giới

Thị xã Sa Pa đang trở thành một "ngôi sao" trên bản đồ du lịch quốc tế. Không chỉ được du khách trong nước yêu...
Du lịch Việt 21 giờ, 2 phút trước

Ngôi làng ở Việt Nam lọt top 'Làng du lịch đẹp nhất thế giới': Cơm chung nồi, tiền chung túi, tất cả đều hạnh phúc

Làng du lịch sinh thái Thái Hải (xã Thịnh Đức, TP Thái Nguyên) đã xuất sắc giành giải thưởng "Làng du lịch tốt nhất" do...
Du lịch Việt 2 ngày, 23 giờ trước

Việt Nam miễn thị thực cho du khách đến từ 3 quốc gia châu Âu này

Công dân Ba Lan, Séc và Thụy Sĩ sẽ được miễn thị thực khi du lịch Việt Nam.
Du lịch Việt 3 ngày, 23 giờ trước

Thành phố sẽ có siêu cầu vượt sông 20.000 tỷ của Việt Nam lọt top Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới

Thủ đô của Việt Nam đứng vị trí thứ 9 với những lời giới thiệu ấn tượng.
Du lịch Việt 3 ngày, 1 giờ trước

Tin mới cập nhật

Vì sao giá cát xây dựng tại Hà Nội leo thang, khiến người dân lao đao?

Tình trạng giá cát xây dựng tại Hà Nội leo thang chóng mặt, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các công trình xây dựng, đẩy...
Tin trong ngày 40 phút trước

5 thói quen người EQ cao kiên quyết 'say no', trong khi người EQ thấp lại 'nghiện' lúc nào không hay

Một thực tế đáng buồn là nhiều người có EQ thấp lại vô tình "nuôi dưỡng" những thói quen tai hại, khiến chỉ số này...
Kiến thức 47 phút trước

Người dân muốn vay mua nhà, phải có thu nhập bao nhiêu?

Giấc mơ an cư của nhiều người trẻ đang trở nên xa vời khi giá nhà đất liên tục tăng cao, lãi suất vay biến...
Kiến thức 58 phút trước

4 loại “hoa thu hút tài lộc” này có tác dụng nuôi dưỡng con người, mang lại sự thịnh vượng cho gia đình. Chúng có tuổi thọ hơn 100 năm và chắc chắn là 'báu vật của ngôi nhà phố'

Khi trồng hoa tại nhà, nhiều người ưa chuộng những loại hoa mang ý nghĩa “thu hút tiền tài”. Nguyên nhân chủ yếu là vì...
Kiến thức 1 giờ, 4 phút trước

Bác sĩ khuyên trong nước mắt: Những người bị huyết áp cao thà chết đói còn hơn ăn hai bữa sáng này!

Tia nắng đầu tiên của buổi sáng chiếu qua cửa sổ, soi sáng điểm bắt đầu của một ngày. Điểm khởi đầu này có thể...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 17 phút trước

Đây là con giáp nữ có tấm lòng nhân hậu và dễ bị bắt nạt, nhưng cô ấy sẽ gặp nhiều may mắn hơn khi về già và được định sẵn là sẽ giàu có!

Trong khoa học chiêm tinh rộng lớn, vận mệnh của các con giáp và chòm sao được đan xen vào nhau thành một bức tranh...
Đời sống số 1 giờ, 22 phút trước

Khi bổ quả măng cụt ra, thường thấy có 'phần màu vàng'. Có thể ăn được không?

Nói về măng cụt, đây là loại quả được nhiều bạn bè ưa thích. Nó có vị ngọt và giá trị dinh dưỡng cao. Bây...
Kiến thức 1 giờ, 27 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến: Từng dự báo 1 ngành nghề dễ thất nghiệp, hiện tại 'đào thải' cực mạnh nhưng nhiều thí sinh vẫn đăng ký thi

Trong mùa tuyển sinh năm nay, ngành này vẫn đang được nhiều thí sinh đăng ký thi tuyển, bất chấp làn sóng đào thải gần...
Doanh nghiệp 2 giờ, 36 phút trước

Khi kết hôn, tại sao kiêng kị cưới tháng 3, tháng 6 hoặc tháng 7? Tổ tiên chúng ta sợ điều gì?

Gần đây, một người bạn đọc hỏi: "Tôi dự định năm sau sẽ kết hôn, nhưng những người lớn tuổi trong gia đình không cho...
Kiến thức 2 giờ, 42 phút trước

Tin vui cho hàng triệu người: Khám bệnh tại nhà, vượt tuyến vẫn được BHYT chi trả 100% từ 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 chính thức có hiệu lực. Lần...
Kiến thức 2 giờ, 46 phút trước