Danh mục

Độc đáo lễ cấp sắc của người Dao Tiền ở Cao Bằng

Thứ ba, 26/11/2013 09:27

Đây là điểm khác biệt của người Dao Tiền ở Cao Bằng với các nhóm người Dao khác là làm lễ cấp sắc cho người con trai từ tuổi vị thành niên trở lên và coi đây là sự trưởng thành đủ điều kiện kết hôn

Theo phong tục tập quán của người Dao Tiền ở Cao Bằng, nam giới đã có vợ con phải làm lễ cấp sắc để chứng tỏ người đó đã trưởng thành, có vị thế trong xã hội và cũng nhằm đặt tên âm cho người con trai đó.

Theo các cụ cao niên, lễ cấp sắc được bà con làm rất chu đáo, thường được tổ chức vào dịp cuối năm, nhưng phải chuẩn bị cho buổi lễ trước đó vài tháng như xem ngày đẹp tháng tốt, mời thầy cúng. Lễ vật bắt buộc phải có là 2 con lợn tế thần nặng từ 80kg trở lên, gà từ 5-10 con, thịt sóc sấy khô, hương đốt, giấy bản, một đôi chiếu mới, tiền xu hay đồng bạc trắng, rượu, đồ ăn chay, tranh thờ các vị thần...để tiến hành các nghi lễ.

Cấp sắc của người Dao Tiền có nhiều cấp bậc: bậc đầu tiên là 3 đèn, bậc thứ hai được cấp 7 đèn, tham gia buổi lễ có rất nhiều thầy cúng, thầy cả và thầy hai giữ vai trò chính, thầy cả gọi là “Chềnh mềnh say”, thầy hai gọi là “Chì chiều say”, người được cấp sắc gọi là “con hương”.

Người Dao Tiền, trong thời gian 2 tháng trước và sau khi làm lễ cấp sắc, thì thầy tào, vợ chồng người thụ lễ phải giữ người trong sạch, không nói tục, không để người khác vào chạm người con hương. Trước khi hành lễ con hương phải tắm rửa sạch sẽ, mặc y phục mới, vợ của người thụ lễ phải ở trong buồng riêng, muốn ra vào cần có bà hát đi trước dọn đường để tránh va chạm vào đàn ông. Tất cả người dự lễ đều phải ăn cơm chay với rau xanh không cho dầu mỡ, không sát sinh…Những điều kiêng kỵ này rất nghiêm ngặt và khắt khe, nó làm tăng tính chất linh thiêng, mọi người đều phải thừa nhận tạo thành những quy tắc không thể thay đổi.

Việc đầu tiên của buổi lễ là sửa soạn đồ dâng lên bàn thờ tổ tiên bữa cơm chay gồm có bát cơm, bát rau xanh, rượu. Trên bàn thờ được treo hai bộ tranh lớn gọi là Tam thanh lớn và Tam thanh nhỏ vẽ hình ảnh các vị thần thánh. Tiếp đó là các thầy ngồi trước bàn thờ đại đường cúng mời tổ tiên, Bàn Vương, thần thánh, thổ công, táo quân về dự lễ để chứng giám, phù hộ và công nhận người trong họ tộc trưởng thành được phép nhận tên âm.

Sau lễ thỉnh cầu, gia đình mời anh em, họ hàng và những người biết múa để múa những bài về tổ tiên gọi là “laap miến”. Trong khi múa, tiếng chiêng tiếng trống vang lên tạo nên không khí tưng bừng như ngày hội xuân. Đây là phần hấp dẫn được mọi người ưa thích, bất kể ai cũng có thể tham gia, thể hiện được vai trò văn hóa văn nghệ trong lễ cấp sắc và lễ cấp sắc bắt đầu.

Lễ cấp sắc được tiến hành tuần tự theo 10 nghi lễ nhỏ, bao gồm lễ ban mũ, lễ trình diện, lễ lên đèn, lễ đặt tên, lễ qua cầu, lễ trình diện Ngọc Hoàng, lễ tơ hồng, lễ thăm thiên đình, lễ trả ơn Bàn Vương. Trong đó quan trọng nhất là lễ lên đèn, người được cấp sắc ngồi trên chiếc ghế nhỏ đặt trước bàn thờ tổ tiên và hai đàn cúng. Hai tay giữ cây đèn được làm bằng thân cây tre hoặc nứa gắn trên các giá đỡ, thầy cả và thầy hai bắt đầu làm phép rồi đặt một đèn lên đỉnh đầu, đèn hai, đèn ba đặt lên vai con hương. Trong phần này, con hương được thầy đọc cho: mười độ, mười điều kiêng cấm, mười lời nguyện, mười lời thề, có ý nghĩa giáo dục hướng người đó làm điều hay lẽ phải, ngay thẳng, dũng cảm, không mê sắc, không vụ lợi, sẵn sàng giúp đỡ người khác.

Sau đó là lễ đặt tên, nghi lễ này được xem như lễ khai sinh để con hương nhận lấy tên do thần thánh ban định, nó là điều kiện để người đó được nói chuyện với thần thánh, được đứng vào hàng ngũ những người quan trọng trong họ tộc, có trách nhiệm trong việc thờ cúng tổ tiên.

Kết thúc buổi lễ, hai con lợn tế thần được gia chủ chia lộc cho tất cả các thành viên đến dự. Người được cấp sắc được coi là người trưởng thành, có vị thế trong xã hội, đủ tư cách tham gia vào thực hiện các công việc như làm quan làng, đốt lửa vào nhà mới, khấn tổ tiên, được thánh thần công nhận, được cấp âm binh.

Ngày nay, lễ cấp sắc của người Dao Tiền ở Nguyên Bình có nhiều đổi mới tích cực, không còn nặng về lễ nghĩa hình thức như xưa rất tốn kém. Thời gian hành lễ được rút ngắn từ 5- 6 ngày xuống còn 2- 3 ngày, chi phí cho lễ chỉ ở mức vừa đủ, đáp ứng yêu cầu cần thiết của việc hành lễ mà không gây lãng phí, ảnh hưởng đến kinh tế gia đình.

Nay lễ cấp sắc còn được tổ chức để cầu an, cầu tài, cầu lộc cho gia đình, vừa nhận tên thánh để khi còn sống mới được làm thầy cúng..chứ bà con không còn nặng phân biệt đối xử giữa người được cấp sắc với người chưa được cấp sắc như trước kia. Bên cạnh đó, người Dao Tiền còn có lòng tin sâu sắc rằng khi được cấp sắc làm ăn mới may mắn phát đạt, sinh hoạt mọi mặt thuận lợi, dòng họ mới thịnh vượng./.

Theo Dulichvn.org.vn

Tin được quan tâm

Từ sau 1/7/2025, người dân không đi đổi Đăng ký xe sẽ bị phạt tới 6 triệu đồng, đúng không?

Đây chính là câu hỏi được người dân quan tâm lúc này, để biết thêm chi tiết mời bạn đọc tham khảo trong bài viết...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Sau ngày 1/7/2025, người dân không đổi CCCD sang Căn cước mẫu mới sẽ bị phạt 5 triệu đồng, đúng không?

Nhiều trường hợp phải đổi CCCD sang căn cước mới, nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định.
Kiến thức 2 ngày, 5 giờ trước

Người dân đặc biệt chú ý: Từ nay đến hết 2025, CSGT toàn quốc tập trung xử lý các vi phạm giao thông này

Vi phạm giao thông năm 2025 được xử lý nghiêm khắc siết chặt hành vi tham gia giao thông hơn so với trước đây, người...
Kiến thức 1 ngày, 7 giờ trước

Chính thức từ 15/5: Xe máy vi phạm 3 lỗi phổ biến này chỉ bị CSGT nhắc nhở, không xử phạt

Từ ngày 15/5/2025, người điều khiển xe máy phạm ba lỗi phổ biến sau sẽ không bị xử phạt mà chỉ bị CSGT nhắc nhở....
Kiến thức 1 ngày, 2 giờ trước

Chiếc Maybach S-Class mới sang trọng đến mức nào? Cảm giác như đang ở khách sạn khi bạn ngồi vào và nó lái ổn định như một chiếc thuyền!

Khi một chiếc xe chạy trên phố, người qua đường sẽ ngoái đầu nhìn. Đây chính là nét quyến rũ của chiếc Mercedes-Benz S-Class Maybach...
Kiến thức 1 ngày, 7 giờ trước

Ngân hàng điều chỉnh hạn mức rút tiền qua thẻ ATM: Một ngày người dân được rút tối đa bao nhiêu tiền?

Để đáp ứng nhu cầu rút tiền mặt của người dân và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách hàng, nhiều ngân hàng đã...
Tin trong ngày 1 ngày, 5 giờ trước

Tin cùng mục

Việt Nam chính thức có đường bay thẳng đến một quốc gia phía Nam châu Âu, đó là?

Từ ngày 1/7, lần đầu tiên Việt Nam có đường bay thẳng đến một quốc gia thuộc khu vực Nam Âu, kết nối trực tiếp...
Du lịch nước ngoài 37 phút trước

Những khó khăn khi lần đầu làm Visa - Visa không đạt tiêu chuẩn ?

Mùa hè đến là thời điểm mà nhu cầu du lịch trong nước, cũng như quốc tế tăng mạnh. Bên cạnh việc chủ động lập...
Du lịch nước ngoài 23 giờ, 53 phút trước

Nga không xa - Tour bao la quá! Hành trình khám phá xứ sở Bạch Dương

Hành trình khám phá Moscow & Saint Petersburg hoa lệ 8 ngày 7 đêm, là một trải nghiệm vô cùng đáng nhớ mà còn tràn...
Du lịch nước ngoài 23 giờ trước

Công viên giải trí đẳng cấp nhất miền Bắc của tỷ phú Phạm Nhật Vượng chính thức hoạt động vào ngày mai, giá vé cao nhất 648.000 đồng

Ngày 1/7/2025, VinWonders Vũ Yên – tổ hợp công viên giải trí đẳng cấp quốc tế đầu tiên tại miền Bắc sẽ chính thức mở...
Du lịch Việt 4 ngày, 21 giờ trước

Hè này đừng ở nhà, xách vali và khám phá hành trình của riêng mình!

Hiểu được nhu cầu du lịch tăng cao trong mùa hè, Du Lịch Việt đồng hành cùng quý khách trên mọi hành trình khám phá....
Du lịch nước ngoài 6 ngày, 22 giờ trước

Ngọn hải đăng cao nhất Việt Nam chính thức được xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh

Ngọn hải đăng này được người Pháp khởi công xây dựng từ năm 1897 và hoàn thành vào năm 1899, là ngọn hải đăng cổ...
Du lịch Việt 26.06.2025

Tin mới cập nhật

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Bảy ngày 5 tháng 7, tức 11 tháng 6 âm lịch?

Người xưa dùng Thiên Can Địa Chi để mô phỏng chuyển động của thời tiết và khám phá mối quan hệ giữa con người và...
Đời sống số 41 giây trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một cái cây, hãy kiểm tra xem bạn đã mắc món nợ gì ở kiếp trước?

Mình sẽ giúp bạn tạo một bài trắc nghiệm đầy đủ theo phong cách "Chọn biểu tượng – khám phá nghiệp quả hoặc món nợ...
Đời sống số 19 phút trước

Ngành học từng chỉ gắn mác ‘cho nam giới’, nay phái nữ cũng làm tốt: Lương 90 triệu đồng/tháng

Cơ khí - ngành kỹ thuật quan trọng một thời chỉ dành cho nam giới - hiện đang thiếu hụt trầm trọng nhân lực chất...
Kiến thức 36 phút trước

Vượt cả Trung Quốc và Ấn Độ, Việt Nam lọt Top 3 tăng trưởng nhanh nhất trong nhóm các nước châu Á mới nổi

Theo dữ liệu mới nhất từ World Economic Outlook Database của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tăng trưởng kinh tế trung bình gần 6%/năm...
Tin trong ngày 36 phút trước

Lệ phí ra biển ô tô tăng mạnh tại một số tỉnh, từ 1 triệu lên 20 triệu đồng sau 1/7

Từ tháng 7, lệ phí đăng ký và cấp biển số xe ô tô tại các khu vực thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu...
Tin trong ngày 36 phút trước

Cô gái 22 tuổi nửa năm chưa trả tiền trọ, chủ nhà mở cửa căn phòng 10 m2 phát hiện cảnh kinh hoàng

Nhìn khung cảnh bên trong căn phòng trọ 10 m2, chủ nhà phải thốt lên: 'Hơn 20 năm cho thuê, chưa từng thấy cảnh tượng...
Đời sống trẻ 36 phút trước

Từ 1/7, đây là mã vùng điện thoại cố định 34 tỉnh, thành

Dự kiến mã vùng điện thoại cố định của các tỉnh/thành phố mới được sắp xếp từ 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh cũ...
Dòng sự kiện 37 phút trước

Sao Việt 4/7: 'Hoa hậu' mà 'Cục trưởng' Xuân Bắc thích nhất là ai? Sự thật bức ảnh ca sĩ Pha Lê được trai trẻ ôm ấp

Tin sao Việt 4/7/2025: NSND Xuân Bắc chia sẻ: 'Tôi rất thích hoa hậu nhưng chỉ cần một hoa hậu thôi'. Hình ảnh tình tứ...
Chuyện làng sao 38 phút trước

iPhone vừa sạc đầy nhưng chẳng mấy chốc lại hết pin! Chuyên gia hướng dẫn bạn 1 mẹo để tìm ngay 'thủ phạm gây hao pin' và 3 mẹo giúp kéo dài tuổi thọ, độ bền của pin

Sau một thời gian sử dụng, nhiều người dùng iPhone nhận thấy điện thoại của mình nhanh hết pin bất thường, dù không dùng nhiều....
Xài gì 1 giờ, 9 phút trước

Cách phân biệt các loại thẻ ngân hàng: Thẻ nào bị khóa từ ngày 1/7, thẻ nào không?

Kể từ ngày 1/7, toàn bộ thẻ ATM sử dụng công nghệ từ sẽ bị ngừng chấp nhận giao dịch trên toàn hệ thống ngân...
Làm sao 1 giờ, 9 phút trước