Vì sao đến chế phim TVB sụp đổ?

“Hollywood Phương Đông"

Với đế chế phim ảnh hào nhoáng của mình, TVB trở thành giấc mơ của mọi cô gái, chàng trai trong xã hội, đặc biệt là những người có xuất thân từ tầng lớp thấp. Ai ai cũng muốn thi tuyển vào lớp đào tạo nghệ sĩ, tham gia cuộc thi hoa hậu của TVB để thực hiện mộng đổi đời.

Thành lập từ năm 1967, so với nhiều đài truyền hình châu Á ở Đại lục, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc... TVB được xem là một trong những đơn vị sản xuất phim ảnh có bề dày lịch sử lâu đời với 53 năm kinh nghiệm.

Từ cuối những năm 1980 đến đầu những năm 1990 là thời kỳ phát triển cực thịnh, thăng hoa của nền công nghiệp sản xuất phim ảnh Hong Kong nói chung và của TVB nói riêng. Vào giai đoạn "thập kỷ vàng", nhà đài xứ Cảng thơm có hơn 500 phim lớn nhỏ được ra mắt một năm. Các tác phẩm của TVB lan tỏa và là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống của người dân châu Á.

53 năm qua, có không ít các tác phẩm do TVB sản xuất đã đi vào hàng kinh điển của điện ảnh châu Á và được xem là chuẩn mực khi đem so với các phiên bản khác như series võ hiệp của cố nhà văn Kim Dung, Cổ Long hay Thâm cung nội chiến, Bến Thượng Hải, Gia hảo nguyệt viên, Đại thời đại, Bằng chứng thép, Bao la vùng trời...

Những tác phẩm để đời của TVB

Các tác phẩm của TVB từng được đánh giá cao về chất lượng lẫn kỹ năng diễn xuất của dàn tiểu sinh hoa đán

Trên đà thành công, TVB tự mở lớp đào tạo diễn xuất, tổ chức các cuộc thi tìm kiếm nhân tài để nối dài ánh hào quang. Dưới trướng nhà đài, những ngôi sao điện ảnh được phát hiện và nâng đỡ để trở thành các sao tên tuổi hàng đầu showbiz như Lưu Đức Hoa, Châu Tinh Trì, Châu Nhuận Phát, Lương Triều Vỹ, Cổ Thiên Lạc, Trương Vệ Kiện và lứa nghệ sĩ vừa có tài vừa có sắc như Lê Tư, Lý Gia Hân, Xa Thi Mạn, Trương Mạn Ngọc, Thái Thiếu Phân...

Các thế hệ diễn viên tài năng xuất thân từ TVB

Những bộ phim, những diễn viên TVB đi vào lòng khán giả

Từ diễn viên, đạo diễn, giám chế cho đến nội dung kịch bản đều là do người Hong Kong xây dựng. Chính vì thế, các tác phẩm của TVB một thời gian dài đều mang đậm hơi thở và những đặc trưng văn hóa riêng biệt của xứ Cảng thơm phồn hoa, khó lòng sao chép. Điển hình là các bộ phim lấy đề tài về giới xã hội đen, các băng đảng giang hồ khét tiếng Hương Cảng cho đến việc tạo ra làn sóng phim kiếm hiệp Kim Dung lan tỏa khắp châu Á.

Vì sao TVB rớt khỏi ngai vàng?

Trong vài năm trở lại đây, TVB đã rớt khỏi ngai vàng ở địa hạt truyền hình Trung Quốc vì chất lượng phim giảm sút, loạt sao hàng đầu dứt áo ra đi, cơ chế quản lý lỗi thời, không thể cạnh tranh với nhiều đài truyền hình mới trong sự phát triển sôi động ở đấu trường phim châu Á.

Ở thời kỳ "ăn nên làm ra" dưới trướng người sáng lập Thiệu Dật Phu, các tác phẩm của TVB dù ở bất kỳ thể nào đều để lại dư âm và ghi dấu ấn trong lòng công chúng. Tuy nhiên, sau năm 2004, phim của đài hiếm có bộ nào gây được tiếng vang và được đón nhận nồng nhiệt như ngày xưa, thậm chí còn hứng chịu búa rìu của dư luận do lạm dụng cảnh nóng và bạo lực. Không chỉ vậy, nhà đài thường xuyên bị phàn nàn vì kỹ xảo ba xu bối cảnh cũ rích, kịch bản thiếu sáng tạo, chắp vá như nồi lẩu thập cẩm, dàn diễn viên trẻ diễn xuất yếu kém.

Sự suy thoái của TVB thể hiện qua chỉ số rating. Theo Kknews, thập niên 1980-1990, đa số phim đạt tỷ lệ người xem trên 30%, có những tập đạt rating trên 45% như Thần điêu đại hiệp, Thiên long bát bộ, Ỷ thiên đồ long ký, Tây du ký, Hồ sơ trinh sát... Từ năm 2012 đến nay, tỷ lệ người xem giảm sút rõ rệt, chỉ ở mức trung bình từ 20 đến 26%.

Nguyên nhân là vì nhà đài mất đi một khối lượng lớn các giám chế, biên kịch, diễn viên tài năng khiến bộ sậu sản xuất qua các đời ngày càng mỏng. Nhà đài Hong Kong hiện tại đang đối mặt với sự thiếu hụt tài năng trầm trọng nhất trong lịch sử hơn 50 năm mà lý do sâu xa đều bắt nguồn từ cách hành xử "vắt chanh bỏ vỏ", ép giá cát-xê, chế độ đãi ngộ bạc bẽo của TVB mà không ít diễn viên đã lên tiếng. Nhiều nghệ sĩ kỳ cựu như Xa Thi Mạn, Đới Chí Vỹ, Quách Chính Hồng cho đến Lâm Phong, Hồ Hạnh Nhi, Ngô Trác Hy đều quyết định dứt áo ra đi để tìm cơ hội mới tại thị trường Đại lục, Đài Loan. Việc này đã tạo nên trào lưu "Bắc tiến" trong giới nghệ sĩ Hong Kong.

Được TVB ra sức lăng xê nhưng không ít diễn viên trẻ vẫn là những cái tên xa lạ với khán giả

Các diễn viên trẻ do TVB tích cực lăng xê gần đây không để lại bất kỳ dấu ấn trong mắt khán giả. Những gương mặt sáng giá cho màn ảnh nhỏ của nhà đài từ nguồn cung Hoa hậu Hong Kong trong một thập niên trở lại đây như Trần Khải Lâm, Thái Tư Bối, Hoàng Tâm Dĩnh, Chu Thần Lệ... không chỉ chẳng được đánh giá cao về diễn xuất mà còn bị nhận xét kém sắc hơn các đàn chị đi trước. Chưa kể cuộc thi này ngày càng giảm uy tín vì chất lượng thí sinh đi xuống, vướng các bê bối đời tư rúng động.

Nhìn lại giai đoạn vàng son với nhân tài đầy ắp, danh tiếng lừng lẫy, trải qua hơn 50 năm, hiện giờ TVB chỉ còn là cái bóng thời quá khứ, hào quang cũng lùi dần vào dĩ vãng.

Đỗ Hà