Danh mục

Phim truyền hình Việt: Những cuộc vượt vũ môn không ngoạn mục

Thứ sáu, 05/04/2013 17:11

Dù đã hết sức nỗ lực, dù đã có một số bộ phim “được lòng” công chúng, nhưng phim truyền hình Việt Nam, phần đa vẫn mang tiếng là dở, nhạt. Vì sao nên nỗi?

Kịch bản – nghèo chất văn học

Khâu đầu tiên cho bất cứ một bộ phim nào là kịch bản. Nhiều năm trở lại đây, phim truyền hình chỉ chấp nhận nhiều tập, phải từ vài ba chục tập trở lên (tới cả trăm tập). Bởi vậy, kịch bản từng tập khó lòng mà được chau chuốt, nhất là luôn phải chạy theo thời gian. Vậy nên nhiều khi chỉ là những phác thảo ý tưởng, sơ lược cốt truyện nhằm chuyển tải một ý đồ tư tưởng, một nội dung tuyên truyền nào đó. Nội dung thường dễ hiểu, chỉ dừng lại ở bản thân câu chuyện diễn ra trong phim, rất ít tính khái quát, triết lý nên thiếu sâu sắc. Con người thì mờ nhạt. Đời sống nội tâm, tinh thần các nhân vật ít khi được đào sâu tới mức cần thiết. Vậy nên có thể nói khái quát là tính văn học mờ nhạt. Sẽ không có gì quá đáng nếu nói khá nhiều phim THVN hiện nay chỉ có thể gọi được là những câu chuyện truyền hình.

Chất văn học luôn là cái cốt lõi, yếu tố tiên quyết tạo nên giá trị của bất cứ tác phẩm văn nghệ nào (thuộc tất cả các chủng loại). Đó là những phát hiện, khám phá liên quan đến thế giới tinh thần phong phú và sâu sắc của con người. Chất văn học nghèo nàn, mờ nhạt sẽ khiến tác phẩm trở nên hời hợt, không thể khiến công chúng thưởng thức đón nhận và ưa thích.


Tăng Thanh Hà và Lương Mạnh Hải trong phim Bỗng dưng muốn khóc

Thay thế cho tính văn học như đã nói, nhiều kịch bản phim truyền hình chỉ thuần túy là những câu chuyện nhằm minh họa, thuyết lý hoặc tuyên truyền, giáo huấn một ý đồ tư tưởng đã định trước. Kịch bản văn học vốn đã không được viết tỉ mỉ, kỹ lưỡng, đến khi triển khai thành kịch bản phân cảnh lại luôn được sửa chữa, thay đổi tại hiện trường (khi quay phim) cho phù hợp với bối cảnh, diễn viên v.v… nên khó đạt được sự nhất quán, và vì thế cũng không thể mang lại chất lượng như mong muốn.

Đạo diễn – bất cập với yêu cầu

Đạo diễn điện ảnh - đúng nghĩa của từ này - là một công việc khó khăn, đòi hỏi phải có trình độ hiểu biết về nhiều phương diện: văn học, triết học, âm nhạc, mĩ thuật, mĩ học, thậm chí cả lịch sử, địa lý và nhiều lĩnh vực xã hội khác. Nhưng có lẽ vì rất ít kịch bản có giá trị văn học như đã nói mà các đạo diễn cũng tự hạ thấp yêu cầu về năng lực. Đạo diễn truyền hình thời này dường như ít khi có mặt trên phim trường. Người thay mặt đạo diễn có quyền chỉ đạo buổi quay phim đưa cho các diễn viên những mẩu kịch bản có vai của họ rồi hướng dẫn qua. Diễn viên thì cứ thế mà răm rắp làm theo, miễn góp ý, thay đổi. Diễn viên nào muốn “góp ý”, vừa chẳng được gì, lại mất lòng đạo diễn, về sau chẳng bao giờ họ mời đóng nữa. Có những chi tiết đạo diễn yêu cầu diễn viên làm đi làm lại tới cả chục lần, mặc dù ngay lần diễn đầu tiên, ai cũng thấy là đã rất ổn. Vậy nên đã gây cho diễn viên sự ức chế do mất hết cảm xúc. Trong trường hợp trên, không hẳn là đạo diễn khó tính mà là đã quá chú trọng những chi tiết không đáng phải mất nhiều thời gian trong khi những giá trị khác lẽ ra cần được quan tâm thì lại bị bỏ qua. Có người nói không ngoa về tình hình đạo diễn như trên: có lẽ 1 một đạo diễn phim truyền hình hiện nay chỉ nên làm đạo diễn phim quảng cáo sẽ vừa sức hơn.

Diễn viên – ai cũng làm được

Đóng góp vào sự hạn chế về chất lượng của nhiều phim THVN hiện nay còn có cả đội ngũ diễn viên. Quá nhiều gương mặt quen thuộc. Không phủ nhận nhiều diễn viên không đến nỗi thiếu tài năng nhưng vì tần suất đóng phim quá nhiều mà trở nên nhàm, nhất là các vai họ đảm đương chẳng có gì khác nhau ở nhiều phim, lại có tính cách mờ nhạt. Tâm lý của nhiều đạo diễn là rất ngại tìm kiếm những gương mặt diễn viên mới, thành thử cứ mời những người đã diễn nhiều trước ống kính cho chắc ăn, khỏi phải mất công phân tích nhân vật, hướng dẫn, uốn nắn, mà thị phạm cho diễn viên làm theo thì họ không có khả năng bởi đạo diễn phim truyền hình không từ diễn viên mà nên, họ chẳng biết gì về diễn xuất. Diễn viên chính cần người quen thuộc đã đành, ngay cả những diễn viên phụ, chỉ loáng thoáng xuất hiện trên phim, họ cũng muốn mời những người đã “nhẵn mặt” vì sẽ nhanh, đỡ mất công tìm kiếm. Từng xảy ra sự việc đáng buồn cười: có khán giả cùng một lúc bấm điều khiển chuyển nhiều kênh trên tivi đều thấy một diễn viên xuất hiện. Ngán quá, họ tắt, không muốn xem nữa. Có lẽ các đạo diễn đã không nghĩ tới khả năng: nhiều khi người xem không thích xem phim của mình chỉ vì “dị ứng” với một vài diễn viên nào đó. Họ đã mất cảm tình thì cứ thấy diễn viên đó có mặt trong phim nào là ghét luôn phim đó.

Bản thân năng lực diễn viên cũng là điều đáng bàn. Có lẽ ngoại trừ các diễn viên chính có mặt ngay từ đầu tới cuối phim, còn thì những vai phụ không cần biết kịch bản viết về đề tài gì, có cốt truyện ra sao. Đến lúc quay, người thư ký đưa cho người sắm vai phụ những mẩu kịch bản có lời thoại, diễn xuất của họ. Ngay lập tức họ tranh thủ cố gắng đọc qua tại chỗ. Thuộc được lời thì càng tốt, nếu không sẽ được nhắc. Cũng vô hại, và không thể khác, vì thường những vai phụ này không có cá tính gì đặc biệt, diễn viên gần như chỉ làm công việc nói kịch bản, chứ không có gì để phải…diễn! Và như thế, người ta có cảm giác bất cứ ai cũng có thể làm được diễn viên, lên được màn ảnh nhỏ.

Làm nghệ thuật hay… gia công hàng hóa?

Bất cứ một tác phẩm văn nghệ nào cũng là một sản phẩm, và là một thứ hàng hóa đặc biệt. Đã là hàng hóa thì phải tuân thủ mọi quy luật khắc nghiệt của thị trường. Nhưng làm ra “hàng hóa” văn nghệ ngoài sự thông minh của bộ óc, còn có sự tác động rất nhiều của con tim. Có thể nói, thứ hàng hóa đặc biệt này là sản phẩm của tâm hồn con người. Tuy phim truyền hình là một thứ công nghệ hội thêm nhiều yếu tố khác ngoài nghệ thuật (kỹ thuật, kinh tế…) nhưng sản phẩm cuối cùng là nghệ thuật, mang dấu ấn của trái tim nghệ sĩ. Vậy nên nó đích thực phải là lao động nghệ thuật sáng tạo. Nhưng quan sát thực trạng làm phim truyền hình như đã nói thì thấy hoàn toàn như một sự gia công sản phẩm theo đơn đặt hàng trước. Rất ít thấy không khí sáng tạo nghệ thuật thực sự ở những bộ phim vào loại tầm phào, vô bổ (đang chiếm tỷ lệ lớn nhất hiện nay), mà chỉ thấy cách làm việc luôn phải đuổi theo thời gian của ê kíp làm phim.

Có thể bị câu thúc bởi yêu cầu gia tăng phim nội, cần đảm bảo chỉ tiêu thời lượng phát sóng nào đó mà những người làm phim THVN phải “vắt chân lên cổ” để hoàn thành nhiệm vụ, từ đó ảnh hưởng tới chất lượng cuối cùng. Nhưng công chúng thì không bao giờ để ý và cảm thấy điều đó. Với họ, chỉ có điều duy nhất: phim có hay, có bổ ích, thỏa mãn được nhu cầu hưởng thụ của họ không mà thôi. Vậy nên, rất cần xem xét lại việc do phải chạy đua với số lượng mà buộc phải bất cập về chất lượng.

Với cung cách làm phim như nói trên thì số phim dở, nhạt chiếm tỷ lệ quá lớn là điều dễ hiểu vậy.

Nhà Báo & Công Luận

Tin được quan tâm

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Năm, ngày 31 tháng 7, tức ngày mùng 7 tháng 6 âm lịch?

Ngày 31 tháng 7, thứ Năm, ngày 7 tháng 6 âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Tân Sửu. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 19 giờ trước

7 trường hợp không đăng kí thường trú bị phạt 1.000.000 đồng/người, là những ai?

Không tuân thủ quy định về đăng ký tạm trú hoặc khai báo tạm vắng có thể bị phạt tiền từ 500.000 đến 1.000.000 đồng....
Tin trong ngày 2 ngày, 15 giờ trước

Cho dù bạn nấu đậu xanh hay đậu đỏ, hãy nhớ 3 mẹo này và chỉ cần đun sôi 10 phút là mềm và nhừ

Mùa hè đã đến, vậy làm sao để chống chọi với cái nóng? Điều hòa, kem, hay dưa hấu ướp lạnh? Chẳng có cách nào...
Địa chỉ ăn ngon 2 ngày, 22 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một sân vườn bạn thích! Kiểm tra tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm?

Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý nhẹ nhàng giúp bạn khám phá tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm nay...
Đời sống số 2 ngày, 19 giờ trước

Từ nay đi xe máy ra đường cần chú ý: Không đáp ứng điều kiện này có thể bị CSGT phạt tới 10 triệu đồng

Người dân cần chú ý để thực hiện đúng những quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông và Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Tin cùng mục

Một Em Xinh gây tranh cãi dữ dội: Bị cho là thiếu tôn trọng đàn chị, lộ rõ EQ thấp

Hành động của Em Xinh này đã khiến cộng đồng mạng nổ tranh cãi.
Truyền hình 4 ngày, 2 giờ trước

Ca khúc nhạc Việt đầu tiên cán mốc một tỷ lượt xem biến mất khỏi YouTube

Không tìm thấy “Một con vịt” - MV nhạc Việt đầu tiên đạt một tỷ view trên YouTube.
Tin tức nhạc 15.07.2025

'Tây Du Ký 1986': Những bí mật sau gần 40 năm mới được hé lộ

Dù đã trải qua gần 4 thập kỷ, "Tây Du Ký" phiên bản 1986 vẫn là một kiệt tác không thể thay thế của điện...

Quốc Thiên bị tố vi phạm bản quyền, nguyên đơn đã khởi kiện

Phía công ty đang nắm giữ bản quyền đã chính thức nộp đơn khởi kiện ca sĩ Quốc Thiên.
Tin tức nhạc 11.06.2025

Mỹ nhân Việt bị ghét nhất hiện tại: Khán giả đòi bỏ phim chỉ vì một câu thoại

Mỗi lần nhân vật của Thu Quỳnh trong bộ phim "Cha tôi người ở lại" xuất hiện đều khiến người khác cảm thấy khó chịu...
Toàn cảnh 09.05.2025

Hạ Long chào đón SKY – Khi cả thành phố cùng lan tỏa tinh thần đồng hành với âm nhạc

Đêm nhạc SKYWAVE của ca sĩ Sơn Tùng MTP ngày 12/4 đã khép lại trong những dư vị khó quên. Sơn Tùng không chỉ mang...
Toàn cảnh 15.04.2025

Tin mới cập nhật

Sao Việt 1/8: Diễn viên Kim Oanh kể về cuộc nói chuyện với ông Hoàng Nam Tiến; Siêu mẫu Hà Anh báo tin tang sự

Tin sao Việt 1/8/2025: Với Kim Oanh thì doanh nhân Hoàng Nam Tiến là một trong những người mà nữ diễn viên thần tượng. Hà...
Chuyện làng sao 1 giờ, 20 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025, hàng triệu người Việt nhận thêm khoản tiền cao gấp 4 lần hiện nay

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mang đến một tin vui cho hàng triệu người lao...
Kiến thức 1 giờ, 23 phút trước

Năm 2025, mức phạt lỗi đi sai vòng xuyến đối với xe máy, ô tô là bao nhiêu?

Vòng xuyến, hay còn gọi là bùng binh, là một trong những khu vực giao thông quan trọng, yêu cầu người tham gia giao thông...
Tin trong ngày 1 giờ, 23 phút trước

Bằng Kiều, Mai Thu Huyền và loạt sao Việt chia sẻ kỷ niệm, bày tỏ sự tiếc thương ông Hoàng Nam Tiến

Không chỉ là nhân vật được giới trẻ, những người khởi nghiệp thần tượng mà ông Hoàng Nam Tiến còn được nhiều sao Việt quý...
Chuyện làng sao 1 giờ, 24 phút trước

Có phải từ năm 2026, viên chức có thể nhận trợ cấp thất nghiệp tối đa trên 18 triệu đồng/tháng, theo Dự thảo Nghị định mới của Chính phủ?

Theo dự thảo Nghị định mới của Chính phủ, từ ngày 01/01/2026, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa hàng tháng của viên chức...
Tin trong ngày 1 giờ, 24 phút trước

Hé lộ tin nhắn từ bệnh viện của ông Hoàng Nam Tiến trong buổi sáng trước khi qua đời

Trước khi qua đời, ông Hoàng Nam Tiến phải cấp cứu ICU (nơi điều trị và theo dõi đặc biệt dành cho những ca bệnh...
Tin trong ngày 1 giờ, 24 phút trước

Đúng 14 ngày nữa, hàng nghìn công chức trên cả nước sẽ được nhận thêm 5.000.000 đồng/tháng

Từ ngày 15/8, hai nhóm đối tượng này sẽ được nhận khoản hỗ trợ thêm 5 triệu đồng mỗi tháng, theo Nghị định mới của...
Kiến thức 1 giờ, 24 phút trước

Chú ý: Công an TP. Hà Nội phát cảnh báo khẩn đến toàn bộ người dân về thủ đoạn lừa đảo mới

Người dân cần hết sức cảnh giác trước thủ đoạn tinh vi của các nhóm đối tượng.
Đời sống số 1 giờ, 24 phút trước

Công bố 4 địa điểm dự kiến xây trạm sạc xe điện dọc Vành đai 1 Hà Nội: Cụ thể ở đâu?

Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội đề xuất bố trí 4 bãi đỗ xe kết hợp trạm sạc, chuẩn bị...
Kiến thức 2 giờ, 6 phút trước

Sự khác nhau giữa đột quỵ và đột tử, nếu có dấu hiệu cần làm ngay việc này

Đột quỵ và đột tử là hai bệnh lý khá thường gặp. Trong đó riêng đột quỵ có đến 200.000 ca mắc mới tại Việt...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 6 phút trước