Thánh Johan Cruyff: Nghệ nhân vĩ đại

Những mốc chính trong sự nghiệp

Một trong số những “ông vua không ngai” đó chính là Johan Cruyff - người Hà Lan bay - với khả năng điều khiển trái bóng cùng tư cách đạo đức trên sân cỏ, ông chính là một trong những tượng đài của “thế giới túc cầu”. Đó là lý do để người ta gọi ông là Thánh Johan!

Johan Cruijff tên đầy đủ là Hendrik Johannes Cruijff ( bên ngoài Hà Lan gọi là Cruyff), sinh ngày 25/4/1947 tại Amsterdam. Ông là cầu thủ và huấn luyện viên nổi tiếng nhất mà bóng đá Hà Lan sản sinh ra.

Johan khởi nghiệp ở đội trẻ của Ajax. Năm 1964 ông được lên đội chính. Với Ajax, Cruyff gần như đã có tất cả : 8 chức vô địch Hà Lan, 3 cúp C1, 1 siêu cúp châu Âu, 1 cúp liên lục địa.

Năm 1973, Cruyff tới Barcelona với một hợp đồng kỷ lục thế giới cũng là lúc mùa bóng ở Tây Ban Nha bắt đầu và CLB này đang ngụp lặn ở nửa dưới của bảng xếp hạng giải vô địch quốc gia. Cổ động viên của Barcelona vô cùng đau khổ mỗi khi bị cổ động viên Real Madrid cười nhạo. Với sự có mặt của Cruyff, phép lạ đã diễn ra.

Ngày 25/10/1973, Cruyff đặt chân tới Tây Ban Nha thì ba ngày sau, ông đã ra sân trong trận gặp Grenade và ghi liền 2 bàn thắng cho Barcelona. Kể từ cái ngày định mệnh ấy, Barcelona bách chiến bách thắng, để rồi đăng quang chức vô địch lần đầu tiên kể từ năm 1960, tạo nên bước ngoặt lịch sử cho CLB. Johan chính thức trở thành “biểu tượng” ở Nou Camp khi giúp Barcelona đánh bại kình địch Real Madrid 5 - 0 ngay tại Bernabeu ngày 2/2/1974. Chiến thắng ấy đã chấm dứt một thập kỷ thống trị của Real Madrid.

Năm 1979, Johan nối gót Pele và Beckenbauer sang Mỹ thi đấu.

Năm 1981, ông quay về Ajax. Ở độ tuổi 34 nhưng thể lực và kĩ thuật của ông thật đáng kinh ngạc. Ông giúp Ajax đoạt liền 2 chức vô địch quốc gia.

Năm 1984, do có bất đồng nhỏ với ban lãnh đạo Ajax, Cruyff bỏ sang thi đấu cho Feyenoord, đội bóng “cừu thù” với Ajax trong giải vô địch Hà Lan. Ngay trong năm đó, Feyenoord đoạt chức vô địch Hà Lan và đoạt luôn cả cúp quốc gia Hà Lan. Và ông kết thúc sự nghiệp vào năm đó.

Năm 1986, ông bắt đầu sự nghiệp HLV ở Ajax. Hai năm sau, ông đến dẫn dắt Barca. Mở ra thời kì huy hoàng nhất trong lịch sử đội bóng Catalan, đỉnh cao là chức vô địch C1 năm 1992 với "Dream team" bao gồm những danh thủ : Koeman, Laudrup, Guardiola, Stoichkov... và sau đó là Romario.
Đến bây giờ, Cruyff vẫn được người Catalan coi là vị " Thánh" sống.

Johan Cruyff xếp thứ 3 trong danh sách 100 cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ 20 do World Soccer bầu chọn.

Triết lý bóng đá

Với phương châm “Khi chúng ta có bóng, đối phương sẽ không bao giờ ghi được bàn”, cái tên Johan Cruyff đã đi vào và chiếm giữ một vị trí vô cùng trang trọng trong lịch sử bóng đá thế giới.

Ở Hà Lan, người ta gọi ông là Hendrik Johannes Cruijff, nhưng cả thế giới chỉ biết đến một Johan Cruyff độc nhất vô nhị. Những gì huyền thoại người Hà Lan đã tạo dựng và cống hiến cho làng túc cầu giáo dường như không thể cân đo đong đếm hết bằng ngôn từ hay đúc rút lại trên những trang giấy. Mọi người tôn vinh ông là “Thánh” nhưng Cruyff còn là một nghệ nhân, một triết gia, một nhà phát minh lỗi lạc trong lĩnh vực đá bóng. Ông sáng tạo ra thứ ngôn ngữ bóng đá của riêng mình - ngôn ngữ Cruyffian, mà mỗi lời thốt ra chẳng khác gì “sấm truyền”. Khi Cruyff nói rằng “sự trùng hợp cũng chính là một quy luật” hay “Italia không thể đánh bại chúng ta, nhưng chúng ta có thể thua họ” thì những kiến thức của ông đã vượt xa những lý lẽ thông thường.

Trên hết tất cả thứ bóng đá tổng lực (Total Football) mà Cruyff đã khiến cho cả thế giới phải điên đảo, giống như các bộ môn nghệ thuật, đó là một trường phái chiếm giữ một vị trí tôn nghiêm y hệt như bức tượng mà người Hà Lan đã dựng để tôn vinh. Với Cruyff, bóng đá là niềm đam mê, là tình yêu, là thức ăn, là hơi thở và đơn giản là cuộc sống. Từ một cậu bé suốt ngày trốn học chạy theo trái bóng đến nỗi 1 tuần phải thay tới 2 đôi giày, ông đã vút đi như một ngôi sao sáng trên bầu trời thế giới. Sự nghiệp của Cruyff gắn liền với ba màu áo Ajax, Barcelona và ĐTQG Hà Lan. Trui rèn, học hỏi ở một trong những lò đào tạo lừng danh nhất thế giới, bước lên đỉnh cao ở một trong những CLB xuất sắc nhất thế giới và chinh phục thế giới ở một trong những ĐT đẹp nhất thế giới.

Johan Cruyff: Nghệ nhân vĩ đại, Bóng đá, Johan Cruyff, Thanh Cruyff, Ajax, Barcelona, bong đa tong luc, huyền thoại, Hà Lan, con loc da cam, total football

Cái tên đã trở thành bất tử

Đã có một chút luyến tiếc khi ông không thể giành trọn vẹn vinh quang cùng “Cơn lốc màu da cam” nhưng với rất nhiều người thời bấy giờ, khi Cruyff cùng ĐT Hà Lan làm mưa làm gió bằng thứ bóng đá tổng lực uy vũ, ông đã là nhà vô địch rồi. Lối bóng đá ấy cho phép các cầu thủ trong đội bóng chơi ở mọi vị trí nếu thấy cần thiết, biến tất cả các cầu thủ thành một khối gắn kết chặt chẽ ở trên sân, cùng tiến cùng lùi và luôn sẵn sàng tham gia vào cuộc chơi kể cả có bóng hay không bóng. Sống trọn trái tim với Barcelona nhưng ít ai biết được Cruyff lại thần tượng Di Stefano, một người của Real Madrid “tôi luôn học Di Stefano, ông ấy là người thầy lớn nhất trong đời tôi. Tôi không muốn mình phải giống ai, bởi đơn giản tôi là Johan Cruyff. Chỉ có một người duy nhất làm tôi nể phục, đó là Di Stefano”.

Luôn kính nể hết mực và học hỏi cặn kẽ người tiền bối nhưng là một người cực kỳ cá tính, mạnh mẽ, Cruyff luôn đi theo con đường của riêng mình và sẵn sàng gạt bỏ bất kỳ vật cản nào. Như trường hợp của HLV Weisweller đã phải khăn gói rời Nou Camp chỉ vì “dám” thay Cruyff ra giữa giờ. Bướng bỉnh và đôi khi có phần độc đoán nhưng ông lại làm việc hết mình, dốc đến tận giọt mồ hôi cuối cùng để tạo dựng nên thành công. Ajax trở thành chốn dung thân đầu tiên của Cruyff, nhưng hơn hết, đó là nơi biến ông trở thành cầu thủ vĩ đại của bóng đá Hà Lan và là người mở đầu trong thế hệ “Hà Lan bay” chinh phục trái tim của những người yêu bóng đá.

Người dẫn đường chỉ lối

Ngày ông rời Hà Lan để tìm kiếm thử thách tại Barcelona, Nou Camp lúc đó đang chìm trong khoảng đen tối của thất bại và khổ đau nhưng Cruyff đã tới và mang theo ánh sáng diệu kỳ. Đội bóng xứ Catalan trong tham vọng tìm lại vị thế và đánh đổ ách thống trí của đại kình địch Real Madrid đã quyết định đầu tư bản hợp đồng kỷ lục thế giới lúc bấy giờ, và có lẽ cho tới tận hiện tại Barca vẫn không thể ngờ được họ lại trúng đậm như thế trong thương vụ này. Với sự có mặt của Cruyff (25/10/1973), Barca leo một mạch từ giữa BXH lên chức vô địch vào cuối mùa và mở ra một thời kỳ huy hoàng lừng lẫy. Nhưng nếu chỉ có vậy ông sẽ không bao giờ được ca tụng là “Thánh”.

Không chỉ đưa Barca đến với vinh quang với tư cách cầu thủ và HLV, Cruyff còn đặt những nền móng cho những chiến tích lừng lẫy hiện tại của đội bóng xứ Catalan. Pep, Messi hay Xavi, Iniesta… sẽ phải cảm tạ Cruyff rất nhiều, bởi chính ông đã thuyết phục CLB thời điểm đó chuyển đổi mô hình La Masia và để biến lò đào tạo này thành vườn ươm tài năng số 1 thế giới hiện tại.

Sự nghiệp cầu thủ
- 9 cúp VĐQG Hà Lan (8 ở Ajax Amsterdam và 1 ở Feyenoord).
- 6 cúp quốc gia Hà Lan (5 ở Ajax Amsterdam và 1 ở Feyenoord).
- 3 cúp C1 (Ajax).
- 1 siêu cúp châu Âu (Ajax).
- 1 cúp liên lục địa (Ajax).
- 1 cúp quốc gia Tây Ban Nha (Barcelona).
- 3 quả bóng vàng châu Âu (1971, 1973, 1974).
- 1 quả bóng đồng châu Âu (1975).
- 321 bàn thắng trong 553 trận đấu.
- Khoác áo đội tuyển quốc gia 48 lần, ghi được 33 bàn thắng.

Sự nghiệp HLV

- 1 cúp C1 với Barca
- 3 cúp C2 ( 1 với Ajax, 2 với Barca)
- 3 siêu cúp châu Âu
- 1 cúp liên lục địa
- 4 chức vô địch La Liga
- 2 cúp quốc gia TBN

Hữu Hiệp (Tổng hợp)