Cần hay không việc thử nghiệm giữa mùa giải

Formula 1 luôn là môn thể thao tiềm ẩn nhiều mâu thuẫn. Cách đây 5 năm, các cuộc thử nghiệm luôn thống trị với quy mô lớn không kém gì các cuộc đua. Các đội đua thi nhau thử nghiệm liên miên, qua đó cũng liên tục phát triển chiếc xe tới từng chi tiết nhỏ nhất. Họ thậm chí phải xây dựng cả một bộ máy cồng kềnh không kém quy mô nhân sự một đội đua hiện nay chỉ để chuyên tâm cho công tác thử nghiệm và phát triển.

Thử nghiệm: xưa và nay

Qua nhiều năm tích lũy kiến thức, về hàng trăm bộ phận khác nhau của chiếc xe và cả cách thiết lập chúng sao cho hiệu quả nhất trong từng tình huống, các đội đua luôn thể hiện những tiến bộ rõ nét trong suốt thời gian diễn ra mùa giải.

Từ mùa giải tới, các đội đua có thể sẽ lại được tiếp tục thử nghiệm giữa mùa giải một cách có giới hạn. Ảnh: Internet

Thế nhưng, mối lo về một thảm họa tài chính có thể làm hỏng môn thể thao này đã khiến FIA quyết định siết chặt dần các quy định về thử nghiệm. Năm 2008, các đội đua chỉ còn được phép chạy thử tổng cộng 30.000km mỗi mùa. Năm 2009, con số đó bị rút xuống còn 15.000km.

Ngày nay, FIA đã cấm hoàn toàn cả việc thử nghiệm trong suốt mùa giải - cụ thể từ ngày khai mạc hàng năm cho tới tận ngày 31/12. Các đội đua chỉ còn lại một khoảng thời gian ngắn ngủi của mùa thử nghiệm trước mùa giải - thường diễn ra trong tháng 2 và đầu tháng 3 - để kiểm nghiệm và phát triển gần như mọi thứ.

Để so sánh, năm 2005, Ferrari đã thực hiện tới 75.000km chạy thử trong một chương trình thử nghiệm kéo dài tổng cộng tới 155 ngày. Trong khi năm nay, đội đua Italia này chỉ có vẻn vẹn 15 ngày và 7.000km chạy thử. Về phía tay đua, Michael Schumacher đã chạy thử tới 17.000km vào năm 2006, khi anh còn thi đấu cho Ferrari - trong khi anh chỉ đua có 5.200km cho Ferrari trong cùng năm đó. Năm nay, Schumacher mới chỉ chạy tổng cộng có 3.200km với Mercedes.

Nhiều hệ quả đối nghịch

Một trong những hệ quả rõ rệt nhất của lệnh cấm thử nghiệm là ngày nay 3 giờ chạy thử của ngày thứ Sáu trở nên vô cùng quan trọng. Đó chính là cơ hội gần như duy nhất để các đội đua và tay đua tìm hiểu các bộ phận mới, tìm hiểu đường đua và cả cách thiết lập chiếc xe. Đây là điều kiện vô cùng khó khăn với các đội đua. Hậu quả là qua các chặng đua, các đội đua không cho thấy nhiều tiến bộ như trước đây.

Về mặt chi phí, đương nhiên lệnh cấm này có lợi rất lớn. Thế nhưng những rắc rối xung quanh lệnh cấm hệ thống xả khuếch tán vừa rồi làm lộ rõ một nhược điểm lớn của lệnh cấm này. Các đội đua không tài nào thử nghiệm được hệ thống xả mới trước khi bước vào cuộc đua ở Silverstone. Hầm gió cũng chỉ giúp ích được phần nào và ngay cả việc sử dụng hầm gió nay cũng đã bị hạn chế nhiều.

Thử nghiệm cũng luôn là dịp để các tay đua trẻ rèn luyện nhưng lệnh cấm đã khiến họ hầu như không còn được chạm vào chiếc xe, bởi các đội đua luôn phải dành ưu tiên tối đa thời gian chạy thử hiếm hoi cho các tay đua chính thức. Trong khi một số đội đua - đa số nằm phía dưới bảng xếp hạng - vẫn cố gắng dành buổi sáng thứ Sáu cho các tay đua dự bị thì phần lớn các đội đua mạnh đều không sẵn sàng liều lĩnh như thế.

Điều đó đã gây ra rắc rối ngay trong mùa này. Một ví dụ là khi Sauber cần thay thế Sergio Perez trước chặng đua tại Montreal - do tay đua này bị chấn thương ở Monaco, họ đã chọn cách mượn một tay đua giàu kinh nghiệm của McLaren là Pedro de la Rosa, chứ không thể sử dụng tay đua dự bị của mình là Esteban Gutierrez.

Dự định thay đổi

Thế nhưng gần đây, nếu các tin đồn là đúng, thì có thể FIA sẽ lại thay đổi. Có thể trong mùa giải tới, các đội đua sẽ lại được tiếp tục thử nghiệm giữa mùa giải một cách có giới hạn.

Mặc dù đương nhiên FIA không thể để cho tình trạng thử nhiệm quá tốn kém như trước đây xảy ra, nhưng có lẽ họ sẽ phải tạo ra một cơ chế thoáng hơn nhiều so với hiện nay, qua đó giúp các đội đua có đủ thời gian và điều kiện để cải tiến và kiểm nghiệm các bộ phận cần thiết. Thậm chí, để cân đối chi phí, có thể FIA sẽ cho cắt bớt khối lượng thử nghiệm đầu mùa để dành cho các đợt thử nghiệm giữa mùa.

Đây chắc chắn không phải là quyết định có thể đưa ra một cách dễ dàng. Có thể người ta sẽ còn phải tranh cãi trong vài tháng tới, trước khi quyết định cuối cùng được đưa ra. Thế nhưng, dù quyết định đó có ra sao đi nữa thì chắc chắn các đội đua cũng sẽ có nhiều cơ hội hơn để phát triển.

Báo Thể thao TPHCM