Thức quà kết tinh từ đất trời và sự khéo léo
Trong kho tàng ẩm thực Việt Nam, Hà Nội được biết đến với nhiều đặc sản gắn liền cùng nhịp sống và ký ức của người dân. Một trong những thức quà đặc trưng nhất của Thủ đô khi bước vào Thu chính là cốm.
Để làm ra những hạt cốm xanh mướt, dẻo thơm, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ như rang, giã, sàng, sẩy. Quá trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo để giữ được màu xanh và vị ngọt bùi tự nhiên của lúa nếp non. Thưởng thức cốm cũng là một trải nghiệm đặc biệt: cần thong thả, nhâm nhi từng chút để cảm nhận hương vị thanh khiết, để lòng lắng lại giữa tiết trời thu se lạnh.
Hạt cốm từ lâu đã trở thành biểu tượng tao nhã của mùa thu đất Bắc
Mùa cốm thường bắt đầu từ khoảng tháng 8 và kéo dài 4 – 5 tháng. Đây cũng là lúc những người yêu ẩm thực Hà thành được thưởng thức những biến tấu đặc sắc từ cốm.
Từ hạt cốm mộc mạc, người Hà Nội đã sáng tạo ra nhiều món ăn hấp dẫn, vừa dân dã vừa tinh tế, khiến ai nấy đều phải nhớ nhung.
1. Bánh cốm
Là loại bánh nổi tiếng gắn với các lễ ăn hỏi của người miền Bắc, hộp bánh cốm xanh biếc tượng trưng cho sự gắn kết, tình nghĩa vẹn tròn. Bánh có lớp vỏ mềm dẻo mang hương thơm thanh tao của cốm, ôm trọn phần nhân đậu xanh xay nhuyễn ngọt bùi. Nhiều người mê bánh cốm đến mức cứ đến Thủ đô là phải mua hàng thùng về làm quà.
2. Chả cốm
Chả cốm độc đáo ở chỗ giò sống được trộn đều cùng cốm, nặn thành từng miếng rồi chiên vàng. Lớp vỏ ngoài se giòn, bên trong vẫn mềm ngọt, hạt cốm dẻo quyện với thịt tạo nên hương vị khó quên. Món ăn này thường xuất hiện trong bữa cơm gia đình, mang lại không khí ấm cúng, gắn kết.
3. Xôi cốm
Được coi là món ăn tinh túy nhất từ cốm, xôi cốm là sự hòa quyện giữa những hạt cốm non xanh mướt với hương lá dứa, hạt sen bùi và dừa non thái sợi. Món xôi dẻo thơm, ngọt ngào nhưng thanh thoát, thường có mặt trong các dịp cúng lễ rằm, mùng một.
4. Cốm xào dừa
Đây là món ăn đặc trưng, được ưa chuộng trong dịp Trung thu. Cốm được xào cùng sợi dừa non tạo nên độ dẻo ngọt, béo ngậy nhưng không ngán. Khi ăn kèm với trà xanh, vị đắng nhẹ của trà càng làm nổi bật vị ngọt thanh, man mát của cốm.
5. Chè cốm
Bát chè cốm có sắc xanh của cốm, điểm thêm màu trắng tinh khiết của dừa, vừa đẹp mắt vừa gợi cảm giác mát lành. Vào những ngày thu se lạnh, một bát chè cốm nóng sẽ mang đến sự ấm áp, gợi nhớ về sự giản dị, gần gũi trong đời sống thường ngày.
6. Cốm dẹp trộn dừa
Là món ăn đơn giản nhưng hấp dẫn, chỉ cần cốm dẹp dẻo thơm trộn cùng dừa nạo là đã có món ngon để thưởng thức. Ăn kèm cùng trà sen, người ta có thể cảm nhận được trọn vẹn hương vị mùa thu Hà Nội. Sự mộc mạc, tinh tế của món ăn này gây ấn tượng mạnh với cả du khách nước ngoài.
7. Chuối tiêu chấm cốm
Đây là cách thưởng thức dân dã nhưng đặc trưng nhất. Quả chuối chín vàng, ngọt mềm khi ăn cùng cốm dẻo thơm tạo nên sự hòa quyện độc đáo. Món ăn tuy đơn giản nhưng thể hiện rõ nét sự thanh lịch, trang nhã trong văn hóa ẩm thực Hà Nội.
Không chỉ là món ăn, mà là cả một nét văn hóa
Cốm không chỉ là món ăn, mà còn là nét văn hóa đặc sắc của Hà Nội. Thưởng thức cốm là cách để sống chậm, để tìm lại sự an yên trong tâm hồn. Các làng nghề truyền thống như làng Vòng, Mễ Trì vẫn giữ nghề làm cốm hàng trăm năm qua, góp phần lưu giữ hồn cốt của Thủ đô.
Ngày nay, cốm còn được sáng tạo thành nhiều sản phẩm mới như kem cốm, bánh ngọt cốm, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách. Đối với nhiều người, cốm Hà Nội không chỉ là món ăn mà còn là trải nghiệm văn hóa khó quên, gợi nhớ về mùa thu yên bình của đất Thăng Long ngàn năm văn hiến.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)